Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA YA AKUMI AHENDE

“Dimi lambetawɔ”

“Dimi lambetawɔ”

1. Ngande wakayaoke Maata, ndo lande na kakandayaoke ngasɔ?

MAATA kokoka mbohɛ diombo di’ɔnango diaki lo wooko diakawafɛ la dive. Nde aki mɛtɛ l’ɔkɛyi w’efula. Nde aki l’okakatanu dia mbetawɔ dia Lazaro, ɔnango la ngandji ambovɔ. Nshi nyɛi yakete l’ɔkɔngɔ wa nyɔi kande, yakɛnama oko nshi nyɛi y’alelo waha pe ndo yakatetemalaka angɛndangɛnda ndja dia ndjowaenda ndo dia ndjaasamba.

2, 3. a) Ngande wakayaoke Maata etena kakandɛnyi Yeso? b) Ɛtɛkɛta w’ohomba wakatondja Maata ɛnyawɔ lo dikambo diande?

2 Koko onto lamboya le Maata aki ɔngɛnyi w’oshika waki Lazaro. Mɛna tsho Yeso akokeketsha oma l’ɔkɛyi w’efula waki la nde nɛ dia l’andja w’otondo, pami kɛsɔ keto mbakakoke nshimbɛ ɔnango. Koko, Maata akakeketshama yema lo monga kaamɛ la Yeso l’andja w’osomba wa Bɛtaniya waki lo dikona. Lo tshenyi ya wonya yakandetsha kaamɛ la Yeso shɔ, nde akakeketshama nto lo woho wakandawendaka la ngandji tshɛ. Yeso akoke Maata ambola wakokimanyiya dia nkeketsha mbetawɔ kande lo kɛnɛ kendana la eolwelo. Sawo diawɔ diakakonya Maata dia mbuta ɛtɛkɛta w’ohomba efula w’ɔnɛ: “Eelo, Nkumadiɔndjɔ. Dimi lambetawɔ dia wɛ ekɔ Kristo Ɔna Nzambi, Ɔnɛ lamboya l’andja.”—Jni. 11:27.

3 Oko wadiɛnya ɛtɛkɛta ɛsɔ, Maata aki mɛtɛ womoto laki la mbetawɔ ka wolo efula. Kaanga mbahate Bible akambo efula lo dikambo diande, kɛnɛ katatɔ kekɔ la wetshelo efula wakoka nkeketsha mbetawɔ kaso. Dia nshihodia dui sɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole ɔkɔndɔ wa ntondo watɛkɛta Bible dikambo dia Maata.

‘Wɛ ekɔ lo ndjakiyanya ndo ekɔ lo ndjaɛnya paa’

4. Lo yoho yakɔna yaki nkumbo kaki Maata, nkumbo ka laande ndo diɔtɔnganelo dia ngande diaki lam’asawɔ la Yeso?

4 Ngɔndɔ efula la ntondo, Lazaro aki la lɔsɛnɔ ndo la demba dia wolo. Vɔ wakahombe nongola ɔngɛndangɛnda wakaleke ohomba, mbuta ate Yeso Kristo lo luudu lawɔ la Bɛtaniya. Lazaro, Maata ndo Mariya waki ase nkumbo ɔtɔi, mbuta ate vɔ akɔ asato waki ana w’otema ɔtɔi wakadjasɛka lo luudu ɔtɔi. Anyangiyangi amɔtshi mɛnyaka dia ondo Maata mbaki enondo lo vɔ asato, nɛ dia mɛnamaka dia nde mbakalongolaka angɛndangɛnda ndo mbɔtɛkɛtami mbala ka ntondo lo Bible. (Jni. 11:5) Bible hɛnya dia vɔ akɔ asato waki atshukanyi. Lo weho akɔ tshɛ, vɔ wakakome angɛnyi wa ma ma waki Yeso. Etena kakasambishaka Yeso la Judeya, lɛnɛ akandahomana l’ɔlɔshamelo ndo la lohetsho la wolo, nde aketɛ luudu lawɔ mpango kande. Aha la taamu, nde akangɛnangɛna efula wɔladi waki lo luudu lawɔ ndo osukɔ awɔ.

5, 6. a) Lande na kaki Maata l’awui efula wa nsala l’oyelo wa Yeso? b) Ko kakɔna kakasale Mariya lam’akaye Yeso lakawɔ?

5 Maata akasalaka la wolo dia nɔngɔsɔla luudu lande ndo dia nongolaka angɛndangɛnda. Oko wakandakambaka olimu efula, akɛnamaka dia mbala efula nde aki l’elimu efula wa nsala. Koko, nongola Yeso aki diaaso dia laande le nde. Kombeta edja, nde akalɔngɔsɔla dambo dia lɔɔka diaki l’alɔnga efula dikambo di’ɔngɛndangɛnda ande wa woke ndo di’anto wakahombe ndja kaamɛ la nde. Lo nshi shɔ, nongola angɛndangɛnda aki dui di’ohomba efula. Etena kakayaka ɔngɛndangɛnda, wakanɔnanaka la nde, wakokololaka sabata, wakosolaka ekolo ndo wakawotɛka malashi l’ɔtɛ. (Adia Luka 7:44-47.) Ndo nto, wakohangiyaka lo luudu la dimɛna ndo wakawoshaka mbo ya ndɛ y’amɛna efula.

6 Maata nde la Mariya wakakambaka olimu la wolo dia nkotsha ehomba w’angɛndangɛnda. Mariya mbaki la shasikɔ ndo l’ekanelo ka yimba k’ɔlɔlɔ lo vɔ ahende, ndo nde mɛtɛ mbaki onto la ntondo lakakimanyiyaka enondo ande. Koko kam’akakome Yeso, akambo wakatshikitana. Yeso akakambe la diaaso sɔ dia mbetsha wanɛ tshɛ waki lawɔ. Otshikitanyi la ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo nshi shɔ, Yeso akalɛmiyaka wamato ndo aki suke dia mbaetsha akambo wendana la Diolelo dia Nzambi diaki ɔtɛ a dui w’esambishelo kande. Lo diaaso sɔ, Mariya akayodjasɛ l’ekolo wa Yeso ndo akahokamɛka la yambalo tshɛ kɛnɛ kakandetshaka.

7, 8. Lande na kakatshimbe Maata wɔɔngɔ, ndo ngande wakandayɔkɛnɛmɔflaka lonyangu lande?

7 Maata mɛtɛ akahombe ntshimba wɔɔngɔ. Lo menda diangɔ diakandahombe nkatɛ ndo elimu wakandahombe nsala dikambo di’angɛndangɛnda ande, nde mɛtɛ akaleke ndjakiyanya ndo akahandjɔ wɔɔngɔ. Etena kakandetetaka ele tokoma lɛnɛ ele tokoma lɛnɛ l’ɔtɛ w’elimu efula waki la nde ko kadiyɛnde hasale ndooko olimu odjashi tsho lo dihole dia mbokimanyiya, shi nde akakoke monga la yema ya lonyangu kana mpindja nkiki? Hatokoke mamba l’ɔtɛ wakandanyange. Takandakoke nsala elimu ɛsɔ tshɛ ndamɛ.

8 L’ekomelo, Maata kokoka nto mbikikɛ lonyangu laki la nde. Nde akahembola Yeso ɔtɛkɛta lo mbotɛ ate: “Nkumadiɔndjɔ, wɛ hɛnyi dia kosɛmi ambotshikɛ elimu tshɛ dimɛ? Tɛnde ayokimanyiya.” (Luka 10:40) Ɔsɔ mɛtɛ aki ɛtɛkɛta wa wolo efula. Akadimudi efula kadimolaka dimbola nɛ ɔnɛ: “Nkumadiɔndjɔ onde wɛ hayakiyanya dia . . . ?” Oma laasɔ, nde akalɔmbɛ Yeso dia mbutɛ Mariya dia nde tookimanyiya.

9, 10. a) Ngande wakakadimola Yeso Maata? b) Ngande weyaso dia Yeso kɔmɔnyɔla olimu wa wolo waki Maata?

9 Ondo okadimwelo waki Yeso wakambiya Maata, oko wambiyama ambadi efula wa Bible. L’ɔkɔmi tshɛ, nde akawotɛ ate: “Maata, Maata, wɛ ekɔ lo ndjakiyanya ndo ekɔ lo ndjaɛnya paa la diangɔ efula. Aha diangɔ efula mbele ohomba, kaanga ɛngɔ ɔtɔi keto kete ambokoka. Nɛ dia Mariya ambɔsɔna kɛnɛ koleki dimɛna ndo hawotowɔkɔsɔlatɔ.” (Luka 10:41, 42) Kakɔna kakalange Yeso mbuta? Onde nde akɛnya dia Maata akaleke ndjasha l’akambo wa l’emunyi? Onde nde akɔnyɔla olimu wa wolo wakandakambe wa nkatɛ mbo ya ndɛ y’amɛna?

Kaanga mbakinde lo ‘ndjakiyanya ndo ndjaɛnya paa,’ Maata aketawɔ engwelo l’okitshakitsha tshɛ

10 Ndooko. Lo mɛtɛ, Yeso akɛnya dia Maata aki l’eyango w’amɛna ndo woludi la ngandji. Ndo nto, nde kɔmbɔsa dia woho wakawolongola dimɛna aki dui dia kɔlɔ. Yeso aketawɔ dia ntshɔ lo “difɛstɔ dia woke” diakookatɛ Mateo yema tshitshɛ la ntondo. (Luka 5:29) Dambo dia Maata komonga dikambo diakaleke ohomba le Yeso, koko diɔ diaki dikambo diakaleke ohomba le Maata ndamɛ. Ɔnkɔnɛ, nde akaleke ndjakiyanya dikambo dia diangɔ dia ndɛ polo ndo lo ndjonya yimba l’akambo wakaleke ohomba. Akambo akɔna wakaleke ohomba asɔ?

Yeso akangɛnangɛna olongwelo waki Maata ndo nde akeyaka dia nde aki l’eyango wa pudipudi ndo woludi la ngandji

11, 12. Ngande wakangola Yeso Maata l’ɔkɔmi tshɛ?

11 Yeso, Ɔna ɛtɔi laki Jehowa Nzambi aki lo luudu la Maata etsha akambo wa mɛtɛ. Oyadi mbo ya ndɛ ya la ngandji shɔ ndo ɛlɔngɔswɛlɔ tshɛ wakandasale, ndooko ɛngɔ kakakoke monga ohomba oleki akambo wa mɛtɛ asɔ. Aha la taamu, Yeso akakoke monga la lonyangu lo woho wakahandja Maata diaaso dia laande sɔ dia nkeketsha mbetawɔ kande, koko nde akootshike dia ndamɛ nsala ɔsɔnwɛlɔ. * Ndo nto, Maata takandahombe nɔmba Yeso dia nde ntshutshuya Mariya dia mpandja diaaso dia laande sɔ.

12 Ɔnkɔnɛ, l’ɔkɔmi tshɛ nde akangola Maata lo mbeelɛ lo lokombo lande la dui di’ɔsɛngɔsɛngɔ dia nkitshakitsha lonyangu laki la nde lo mboshikikɛ dia komonga ohomba nde ‘ndjakiyanya ndo ndjaɛnya paa la diangɔ efula.’ Yangɔ ya ndɛ ya tshitshɛ yakawakoke mbidja lo dɔnga ɔtɔi kana alɔnga ahende otokoka, djekoleko l’etena kɛsɔ kakiwɔ la mbo ya ndɛ ya lo nyuma efula. Mbokɛmaka dia Yeso kokoka mpɔtɔla Mariya “kɛnɛ koleki dimɛna” kakandasɔnɛ, mbuta ate mbetshama oma le nde.

13. Wetshelo akɔna wakokaso nkondja oma lo woho wakangola Yeso Maata?

13 Ɔkɔndɔ wa mondo ɔsɔ wɛnya kɛnɛ kakasalema lo luudu la Maata wekɔ la wetshelo efula wakoka ambeki wa Kristo nkondja ɛlɔ kɛnɛ. Hatohombe mbetawɔ pondjo dia ɛngɔ kɛmɔtshi ka l’emunyi toshimba dia nkotsha “ohomba wa mbeya akambo waki Nzambi.” (Mat. 5:3) Kaanga mbakombolaso dia mbokoya lokaho laki la Maata ndo yimba ya ndjasha tshɛ l’olimu, tatetawɔke pondjo dia ‘ndjakiyanya ndo ndjaɛnya paa’ lo kɛnɛ kendana l’awui wele bu ohomba efula, ɛnyɛlɔ mbetawɔ di’olongwelo w’angɛndangɛnda tokonya lo minya yimba l’awui woleki ohomba. Etena katshumanaso kaamɛ l’asekaso ambetawudi, oyango aso wa ntondo bu wa mbisha kana nongola mbo ya ndɛ y’amɛna ya l’emunyi, koko ekɔ wa keketshana ndo mbodiana lo nyuma. (Adia Rɔmɔ 1:11, 12.) Kaanga yangɔ ya ndɛ ya tshitshɛ mbayotosha anto, diaaso sɔ kokaka monga kiɔkɔ y’ekeketshelo.

Ɔnango lakandokaka ngandji akavu ndo ambolɔ

14. Lande na kakokaso monga l’eshikikelo dia Maata akatotshikɛ ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ lo kɛnɛ kendana la mbetawɔ engwelo?

14 Onde Maata aketawɔ engwelo ka l’ɔkɔmi kaki Yeso ndo akakondja wetshelo oma lɔkɔ? Eelo. Lo mbɔtwɛlɔ k’ɔkɔndɔ wa dimɛna wendana l’ɔnango Maata ɔsɔ, ɔpɔstɔlɔ Joani akate ate: “Yeso akokaka Maata, Mariya ndo Lazaro ngandji.” (Jni. 11:5) Ngɔndɔ efula yakete ntatɛ lam’akembola Yeso osomba wa Bɛtaniya wɔkɔndwami la diko. Lo mɛtɛ, Maata kotona dako dioludi la ngandji diakawosha Yeso ndo nde kombombɛ nkɛlɛ l’otema. Nde akalame dako sɔ l’otema. Ndo lo dikambo sɔ nto, nde akatotshikɛ ɛnyɛlɔ k’ɔlɔlɔ ka mbetawɔ, nɛ dia sho tshɛ tongaka l’ohomba w’engwelo lo tena dimɔtshi.

15, 16. a) Kakɔna kakasale Maata lam’akandama ɔnango la hemɔ? b) Lande na kakɔtɔ elongamelo kaki Maata nde la Mariya l’ashi?

15 Etena kaki ɔnango la hemɔ, Maata akasale la wolo tshɛ dia mbokokɛ. Nde akasale kɛnɛ tshɛ kakandakoke nsala dia nkitshakitsha paa kande ndo mbokimanyiya dia nde nkɔlɔngana. Koko, hemɔ kakaleke mpeka Lazaro wolo efula. Otsho oko otsho yanyi oko yanyi, akadiyɛnde asɔ waki suke dia mbokimanyiya. Maata akendaka mɛtɛ elungi k’ɔnango, ohɔ ɛnɔnyi efula wakawetsha kaamɛ, ɔngɛnɔngɛnɔ ndo ɔkɛi waki la wɔ!

16 Etena kakawɛnyi dia waya bu l’akoka wa nkimanyiya Lazaro, Maata nde la Mariya wakatome dikɛndji dia ntelɛ Yeso. Nde akasambishaka lo ngelo kakangana la wɔ lɔkɛndɔ la nshi hiende. Vɔ wakootomɛ dui ɔnɛ: “Nkumadiɔndjɔ, enda ɔngɛnyi ayɛ wokayɛ ngandji ekɔ la hemɔ.” (Jni. 11:1, 3) Vɔ wakeyaka dia Yeso akalangaka ɔnangɛwɔ ndo vɔ waki la mbetawɔ dia nde ayosala kɛnɛ tshɛ kakokande nsala dia nkimanyiya ɔngɛnyi ande. Onde vɔ wakalongamɛka ɔnɛ Yeso ayoyokoma l’ɔkɔngɔ? Otondonga ngasɔ, tshike elongamelo kawɔ kotɔtɔ l’ashi. Oshimu kele edja, Lazaro akavu.

17. Kakɔna kakakiyanyaka Maata, ndo akandasale lam’akandoke dia Yeso aki suke l’osomba awɔ?

17 Maata nde la Mariya wakalelaka ɔnangɛwɔ kaamɛ, wayalɔngɔsɔla dia mbokundɛ ndo wakalongola angɛndangɛnda efula wakaye oma lo ngelo yakasukana la Bɛtaniya. Koko, vɔ konongola ndooko losango lo dikambo dia Yeso. Ondo Maata akaleke ndjakiyanya lam’akatetaka nshi. L’ekomelo, l’ɔkɔngɔ wa Lazaro mvɔ ambeta nshi nyɛi, Maata akoke dia Yeso ekɔ suke l’osomba awɔ. Oko wakinde womoto laki la shasikɔ, kaanga mbakinde l’ɔkɛi w’efula, Maata akonɛ atalawɔ dia tohomana la Yeso aha la nde ndaka Mariya.—Adia Joani 11:18-20.

18, 19. Elongamelo kakɔna kakɛnya Maata dia nde ekɔ la tɔ, ndo lande na kele mbetawɔ kande kaki ka diambo?

18 Etena kakɛnyi Maata Nkumɛnde, nde akawotɛ kɛnɛ kakalekaka mbokiyanya nde la Mariya l’edja ka nshi efula ɔnɛ: “Nkumadiɔndjɔ, otondonga wɛ aki lanɛ, tshike ɔnalengo havwe.” Koko, Maata koshisha elongamelo ndo mbetawɔ kande. Nde akakotsha ate: “Koko kaanga kakianɛ dimi mbeyaka dia akambo efula wayoyɔlɔmba Nzambi, Nzambi ayokosalɛwɔ.” Aha la ntshimbatshimba Yeso akate dui dimɔtshi diakakeketsha elongamelo kande ate: “Ɔnanyɔ ayolɔ.”—Jni. 11:21-23.

19 Maata akafɔnyaka dia Yeso akawotɛka dikambo dia eolwelo ka lo nshi yayaye, diakɔ diakandokadimola ate: “Dimi mbeyaka dia nde ayolɔ lo eolwelo ka lushi l’ekomelo.” (Jni. 11:24) Nde aketawɔka wetshelo ɔsɔ la wolo tshɛ. Ewandji ɛmɔtshi wa l’ɔtɛmwɛlɔ w’ase Juda wakawelɛka Asadukɛ, kombetawɔka wetshelo wa eolwelo, kaanga mbakokɛmaka wetshelo wakasambiyama oma l’Afundelo ɔsɔ hwe. (Dan. 12:13; Makɔ 12:18) Koko, Maata akeyaka dia Yeso aketshaka dia elongamelo ka eolwelo ndo akolola anto amɔtshi, kaanga mbakinde atolola ndooko onto lakavu nshi efula oko Lazaro. Koko, nde kombeyaka kɛnɛ kakokongɛka la ntondo.

20. Naa kitshimudi y’ɛtɛkɛta waki Yeso wahohamamɛki wa lo Joani 11:25-27 ndo okadimwelo waki Maata?

20 Oma laasɔ, Yeso akate dui dimɔtshi diahohamamɛki ɔnɛ: “Dimi lekɔ eolwelo la lɔsɛnɔ.” Lo mɛtɛ, Jehowa Nzambi akasha Ɔnande wolo wa mbolola anto l’andja w’otondo lo nshi yayaye. Yeso akambola Maata ate: “Onde wɛ mbetawɔka dikambo sɔ?” Oma laasɔ, Maata akawosha okadimwelo wakatɛnyi l’etatelo ka tshapita nyɛ. Nde aki la mbetawɔ dia Yeso mbele Kristo kana Mɛsiya, ndo ɔnɛ nde mbele Ɔnaki Jehowa Nzambi, ndo ɔnɛ nde mbele ɔnɛ lele amvutshi wakatatshi dia nde ayoya lo andja.—Jni. 5:28, 29; adia Joani 11:25-27.

21, 22. a) Ngande wakakɛnɛmɔla Yeso nsaki yande lo kɛnɛ kendana la wanɛ walela? b) Kɔndɔla woho wakolwama Lazaro.

21 Onde Jehowa Nzambi nde la Ɔnande Yeso Kristo mbɔsaka mbetawɔ kele oko kaki la Maata la nɛmɔ? Akambo akina wakasalema lo washo wa Maata mbishaka okadimwelo wokɛma hwe lo dimbola sɔ. Nde akalawɔ dia telɛ kadiyɛnde. L’ɔkɔngɔ diko, nde akɛnyi dia Yeso akanyange efula etena kakandasawolaka la Mariya kaamɛ l’anto akina waki laawɔ. Nde akɛnyi Yeso akɛdia asɔyi ndo kɛsɔ mɛnyaka lonyangu l’efula latongaka l’onto etena kavushande. Nde akoke Yeso adjanga dia vɔ minya dive diakawafɛ lo diombo di’ɔnangɛwɔ.—Jni. 11:28-39.

22 Lam’ele odo akatatɛ mbipola nsolo, Maata akatone dia vɔ minya dive, nɛ dia laasɔ ko nde ambovɔ aya nshi nyɛi. Yeso akawohola ate: “Onde dimi hakote nte naka wɛ monga la mbetawɔ, kete wɛ ayɛna lotombo la Nzambi?” Nde aketawɔ, ko akɛnyi lotombo la Jehowa Nzambi. Oma laasɔ, Nzambi akasha Ɔnande wolo wa mbolola Lazaro oma lo nyɔi. Ohokanyiya yema woho wakahombe dikambo diayela nɛ kakatɛ lo yimba ya Maata polo lo lushi lande la nyɔi: Yeso akate la dui dia wolo ate: “Lazaro, tomba!” ko yema ya londjo yakokɛma etena kakayatombaka Lazaro oma lo diombo, ɔmbami l’ahɔndɔ watowɔmbaka odo, oma lo woko wa dive. Yeso akawatɛ ate: “Nyowɔmbɔlɛ ndo nyootshike atshu.” Dia nshikikɛ dia dui sɔ diaki mɛtɛ, Maata de la Mariya wakakimɛ anya w’ɔnangɛwɔ. (Adia Joani 11:40-44.) Lonyangu l’efula laki la Maata lakashile!

Maata akafutama l’ɔtɛ wa mbetawɔ kaki la nde le Yeso etena kakandɛnyi nde la Mariya di’ɔnangɛwɔ ambolwama

23. Kakɔna kakombola Jehowa nde la Yeso lo dikambo diaso, ndo kakɔna kahombaso nsala?

23 Ɔkɔndɔ ɔnɛ tɛnyaka dia eolwelo k’anto oma lo nyɔi keema dɔ di’anyanya, koko ekɔ wetshelo wasalanganya otema wetsha Bible ndo dui dia mɛtɛ diakasalema l’ɔkɔndɔ w’ana w’anto. (Jobo 14:14, 15) Jehowa nde la Ɔnande nangaka ntshɔkɔla wanɛ wele la mbetawɔ oko wakawasalɛ Maata, Mariya ndo Lazaro. Vɔ wayokɔtshɔla wɛ lawɔ, naka wɛ monga la mbetawɔ ka wolo.

“Maata akaakitshɛka diangɔ la mɛsa”

24. Naa dui di’ekomelo diata Bible lo dikambo dia Maata?

24 Bible tɛkɛtaka dikambo dia Maata mbala kekina nto, mbuta ate l’etatelo ka lomingu l’ekomelo la lɔsɛnɔ la Yeso lanɛ la nkɛtɛ. Oko wakandeyaka dia ɛhɛnyɔhɛnyɔ wa wolo wakookongɛka la ntondo, Yeso akasɔnɛ osomba wa Bɛtaniya nto oko dihole diakandahombe momuya. Oma lɛkɔ, nde akahombaka nkɛndakɛnda kilɔmɛtrɛ shato otsha la Jɛrusalɛma. Yeso nde la Lazaro wakalɛka lo luudu la Simɔna kanga sudi ndo lo diaaso sɔ mbatɛkɛta Bible mbala k’ekomelo lo dikambo dia Maata ɔnɛ: “Maata akaakitshɛka diangɔ la mɛsa.”—Jni. 12:2.

25. Lande na kele ɛlɔ kɛnɛ tshumanelo diekɔ l’ɔtshɔkɔ lo woho wewɔ la wamato wele oko Maata?

25 Ande ɛnyɛlɔ ka dimɛna kakatshike womoto ɔsɔ laki l’etete l’olimu lee! Mbala ka ntondo katɛkɛta Bible dikambo diande, tɔ mɛnyaka dia nde akakambaka olimu, ndo mbala k’ekomelo katɛkɛtatɔ dikambo diande nde ekɔ paka lo nkamba olimu, asala la wolo dia nkotsha ehomba w’anto waki lo luudu lande. Tshumanelo di’ambeki wa Kristo dia nshi nyɛ diekɔ l’ɔtshɔkɔ lo woho wewɔ la wamato wele oko Maata, wele la dihonga, la lokaho ndo la mbetawɔ kɛnama nshi tshɛ oma lo woho wayashawɔ l’etondo awɔ tshɛ l’olimu. Onde kɛsɔ mbakasalaka Maata? Ondo ngasɔ. Ko naka ngasɔ, kete nde akasale akambo la lomba, nɛ dia nde akahombe ntondoya ekakatanu wakahomana la nde.

26. Mbetawɔ kaki la Maata akookimanyiya dia nde nsala na?

26 L’edja ka nshi mɔtshi, Maata akakikɛ nyɔi ka kɔlɔ efula ka Nkumɛnde Yeso. Ndo nto, andjakanyi wa dungi pende asɔ wakadiake Yeso wakayashikikɛ dia ndjaka ndo Lazaro, nɛ dia eolwelo kande kakakeketsha mbetawɔ k’anto efula. (Adia Joani 12:9-11.) Ndo aha la taamu, nyɔi mbakayokakitolaka dimama dia ngandji diaki lam’asa Maata nde l’anango. Hateye ngande ndo etena kakɔna kakasalema dui sɔ, koko sho kokaka ndjashikikɛ ɔnɛ: Mbetawɔ ka wolo kaki la Maata kakookimanyiya dia nde mbikikɛ polo l’ekomelo. Diakɔ diahomba Akristo wa nshi nyɛ nsala la wolo dia mbokoya mbetawɔ kaki la Maata.

^ od. 11 Le ase Juda wa lo ntambe ka ntondo, wamato takawahombaka mbeka mukanda. Wetshelo awɔ wakalekaka mendana l’elimu wa la ngelo. Le Maata, aki oko dikambo di’oyoyo dia womoto mbidjasɛ l’ekolo w’ombeyi dia mbeka.