Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA 4

“Eenda! Ntambwɛ ka lo dioho dia Juda”

“Eenda! Ntambwɛ ka lo dioho dia Juda”

“Dimi ɔnɛ”

1-3. Waale akɔna wakakomɛ Yeso ndo kakɔna kakandasale?

 OLUI w’anto wakatayangaka Yeso dia mbonda. Vɔ waki la tɔɔmbɔ ndo la ehembe ndo amɔtshi l’atei awɔ waki asɔlayi. Vɔ tshɛ waki l’oyango ɔtɔi wa kɔlɔ ndo wakatetetaka lo toshinga ta wodjima ta la Jɛrusalɛma, wakatenyanya okidi wa Kidirɔna dia ntshɔ otsha lo Dikona di’esongo w’Ɔlivɛ. Wɛdi waki kasaa, koko vɔ waki la ewa ndo l’atala. Onde ngɔndɔ kakakombama la wange mbakiwɔ l’ohomba wa ewa l’atala? Kana, onde vɔ wakalongamɛka di’onto lakawatayangaka ayoyashɛ lo wodjima? Paka onto laheye Yeso dimɛna mbakakoke mfɔnya dia nde ayoka wɔma.

2 Yeso akeye dia waale waki suke la mbokomɛ, koko nde kondawɔ. Judasɛ laki ntondo ɔngɛnyi ande w’oshika mbakayalɔmbɔlaka olui w’anto ɔsɔ. Judasɛ akafunge Yeso lo sɛkɛ lo mbosha mɔyɔ wa dungi pende ndo lo mbosha bizɛ. Koko polo ndo laasɔ, Yeso kosaka lokomba. Nde akatombe la ntondo k’olui w’anto ɔsɔ ko akawambola ate: “Onto akɔna ayanganyu?” Vɔ wakookadimola vɔate: “Yeso y’ose Nazarɛtɛ.”

3 Anto efula kokaka nsaka lokomba la ntondo k’olui w’anto wa ngasɔ. Ondo kɛsɔ mbakawalongamɛka dia Yeso nsala. Koko, Yeso komboka wɔma, kondawɔ ndo kombuta kashi. Nde akate tsho ate: “Dimi ɔnɛ.” Anto wakaambe efula lo menda woho wakinde kosaka lokomba ndo l’ɔtɛ wa dihonga diaki la nde. Vɔ wakakalola ɛkɔngɔkɔngɔ ndo wakakɔ la nkɛtɛ!​—Joani 18:1-6; Mateo 26:45-50; Makɔ 14:41-46.

4-6. a) Ɔna Nzambi mbɛdikamaka la na ndo lande na? b) Naa toho tosato takakɛnɛmɔla Yeso dihonga?

4 Ngande wakakoke Yeso tokomɛ waale wa wolo ɔsɔ aha la nsaka lokomba ndo monga la ndjakimɛ? L’ɔtɛ wa dihonga diaki la nde. Dionga sɔ mbaleka anto nongamɛ dia owandji monga la diɔ ndo ndooko onto lakoka mbɛdima kana ndeka Yeso nkɛnɛmɔla dionga sɔ. Lo tshapita yetshi, takeke dia Yeso ekɔ la okitshakitsha ndo la memakana. Diakɔ dielamɛnde ɔnɛ “Ɔna Ɔkɔkɔ.” (Joani 1:29) Koko, l’ɔtɛ wa dihonga diaki la nde, Yeso mbelamɛka lokombo lokina. Bible mbutaka dikambo di’Ɔna Nzambi ɔnɛ: “Eenda! Ntambwɛ ka lo dioho dia Juda.”​—Ɛnyɛlɔ 5:5.

5 Tena efula ntambwɛ mongaka didjidji dia dihonga. Onde wɛ ambohomanaka ko la ko la ntambwɛ k’omi k’opalanga? Naka ngasɔ, kete ondo tɔ kaki lo lokoto l’ahole walongawɔ waa nyama. Kaanga l’etena kɛsɔ, tɔ mbokiyaka wɔma. Hatokoke nongamɛ dia nyama ka woke ndo ka nkudu kɛsɔ kakenda tɛɛ wonya wakiendayɛ kokaka ndawɔ ɛngɔ kɛmɔtshi. Bible mbutaka dia “ntambwɛ, ɔnɛ loleki wolo l’atei a waa nyama, tɔ halawɔ ndooko onto.” (Tokedi 30:30) Woho wa dihonga dia ngasɔ mbaki la Kristo.

6 Nyɛsɔ tɔsɛdingole woho wakakɛnɛmɔla Yeso dihonga diele oko dia ntambwɛ lo toho tosato: Lo mamɛ akambo wa mɛtɛ, lo nsukɛ losembwe ndo lo ntokomɛ ɔlɔshamelo. Tayɛna nto woho wakokaso sho tshɛ ndjela ɛnyɛlɔ kande, oyadi tekɔ la dihonga kana bu.

Nde akaamɛ akambo wa mɛtɛ la dihonga tshɛ

7-9. a) Kakɔna kakatombe etena kaki Yeso l’ɛnɔnyi 12 ndo kakɔna kakokiya wɔma lo dikambo sɔ? b) Ngande wakakɛnɛmɔla Yeso dihonga la ntondo k’embetsha lo tɛmpɛlɔ?

7 Dia mamɛ akambo wa mɛtɛ l’andja ɔnɛ walɔmbwama oma le Satana “she kashi,” tena efula, ekɔ ohomba monga la dihonga. (Joani 8:44; 14:30) Yeso kokonga dia paka nde ambokoma opalanga ko ndjaamɛ akambo wa mɛtɛ. Etena kakinde l’ɛnɔnyi 12, Yeso akakakitɔna l’ambutshi ande la Jɛrusalɛma l’ɔkɔngɔ wa fɛtɛ k’Elekanelo. Nshi shato y’etondo, Yɔsɛfu la Mariya wakoyange ahole tshɛ, ko wakatotana lo tɛmpɛlɔ. Kakɔna kakandasalaka lɛkɔ? Wakotane “odjashi l’atei w’embetsha, awahokamɛ ndo awaoka ambola.” (Luka 2:41-50) Tɔsɛdingole awui wakawakɛtshanyaka.

8 Ambewi w’ɛkɔndɔ mbutaka dia ewandji ɛmɔtshi w’ɛtɛmwɛlɔ wa lokumu w’ase Juda waki la mbekelo ka tshikalaka lo tɛmpɛlɔ l’ɔkɔngɔ wa afɛstɔ dia mbetshaka anto lo dɛfu dimɔtshi dia woke dia lo tɛmpɛlɔ. Anto wakadjasɛka la ntondo kawɔ dia mbahokamɛ ndo mbaoka ambola. Embetsha ɛsɔ wakɔtɔ kalasa efula. Vɔ wakayashaka efula l’Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ndo lo lokema l’ɛlɛmbɛ ekina ndo mbekelo y’anto y’ohokosanu yakatafulanɛka l’edja k’ɛnɔnyi. Ngande wotoyoyaoka l’atei awɔ? Shi wɛ otoka wɔma? Ngasɔ mɛtɛ mbotoyoyaoka. Ko kayotota otondoyala wɛ ekɔ paka l’ɛnɔnyi 12 eto? Akɛnda efula mongaka diki. (Jɛrɛmiya 1:6) Amɔtshi salaka la wolo diaha nkotola yambalo y’embetsha awɔ la kalasa, mbokaka wɔma dia watokoyowaoka ambola, mbokaka wɔma tondjama la ntondo k’anto ndo wa mbotshama sɔnyi kana mɔnyɔma.

9 Koko Yeso akadjasɛ l’atei w’apami wakɔtɔ kalasa efula asɔ ndo la dihonga tshɛ, nde akawaoke ambola. Ndo nde kokomɛ tsho laasɔ. Ɔkɔndɔ totɛka ɔnɛ: “Anto tshɛ wakoohokamɛka wakambaka lo menda yimba yande ndo ekadimwelo ande.” (Luka 2:47) Bible hatotɛ kɛnɛ kakandate lo diaaso sɔ, koko sho koka monga l’eshikikelo dia nde kokalolɛ tsho tokanyi ta kashi taki la embetsha wa l’ɛtɛmwɛlɔ ɛsɔ. (1 Petero 2:22) Koko, nde akaamɛ akambo wa mɛtɛ wa l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi ndo anto wakohokamɛka wakambe efula dia mɛna lomba ndo dihonga diaki l’ɔna l’ɛnɔnyi 12 eto ɔsɔ.

Akɛnda efula w’Akristo mbewoyaka mbetawɔ kawɔ la dihonga tshɛAkɛnda efula w’Akristo mbewoyaka mbetawɔ kawɔ la dihonga tshɛ

10. Ɛlɔ kɛnɛ ngande wokoya ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka w’Akristo dihonga diaki la Yeso?

10 Ɛlɔ kɛnɛ, ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka efula w’Akristo mbokoyaka ɛnyɛlɔ kakatshike Yeso. Otshikitanyi la Yeso, vɔ keema kokele, koko l’ɛnyɛlɔ kande, vɔ hawokonge dia paka waya epalanga ko vɔ ndjaamɛ akambo wa mɛtɛ. Oyadi la kalasa kana l’ahole wadjasɛwɔ, la yewo ndo la dilɛmiɛlɔ tshɛ, vɔ mbokaka ambola, mpokamɛka ndo mbewoyaka akambo wa mɛtɛ. (1 Petero 3:15) Vɔ kimanyiyaka asekawɔ wa la kalasa, embetsha ndo asukanyi awɔ dia vɔ nkoma ambeki wa Kristo. Vɔ mɛtɛ ngɛnyangɛnyaka Jehowa l’ɔtɛ wa dihonga diawɔ! Ɔtɛkɛta ande mbɛdikaka akɛnda asɔ la lɔpɔpɔ, mbuta ate vɔ keketshaka, wekɔ amɛna ndo wekɔ efula.​—Osambo 110:3.

11, 12. L’opalanga ande, ngande wakaamɛ Yeso akambo wa mɛtɛ la dihonga tshɛ?

11 L’opalanga ande, mbala ko mbala Yeso akaamɛka akambo wa mɛtɛ la dihonga tshɛ. Lo mɛtɛ, l’etatelo k’olimu ande, nde akahomana l’okakatanu ɔmɔtshi wakoka mbokiya anto efula wɔma. Aha oko Arkandjelo laki la nkudu, koko oko onto k’onto, Yeso akahembama oma le Satana lele otunyi woleki wolo ndo kɔlɔ l’atunyi tshɛ wa Jehowa. Yeso akashike ntanga la ntondo ka Satana ndo kombetawɔ woho wakakambe Satana l’Afundelo wakasambiyama lo yoho ya kɔlɔ. Yeso akakomiya lo mbohangwɛ ɔnɛ: “Satana, mɔ!”​—Mateo 4:2-11.

12 Lo nsala ngasɔ Yeso akɛnya oyango waki l’olimu ande, mbuta ate mamɛ Ɔtɛkɛta wa She la dihonga tshɛ diaha onto mengesola kana nkamba la wɔ lo yoho ya kɔlɔ. Oko wasalemadiɔ nshi nyɛ, awui wa kashi wendana l’ɔtɛmwɛlɔ wakadiangana efula nshi shɔ. Yeso akatɛ ewandji w’ɛtɛmwɛlɔ wa lo nshi yande ɔnɛ: “Nyu nyekɔ lo mɔnyɔla ɔtɛkɛta wa Nzambi l’ɔtɛ wa mbekelo yanyu y’ashidi yakawanyotshikɛ.” (Makɔ 7:13) Anto asɔ wakalɛmiyamaka efula, koko la dihonga tshɛ, Yeso akate dia vɔ waki akanga wa totshungu ndo ase dungi pende. a (Mateo 23:13, 16) Ngande wakokaso mbokoya dihonga diaki la Yeso sɔ?

13. Kakɔna kahombaso mbohɔka etena kokoyaso Yeso ndo diɛsɛ diakɔna diele la so?

13 Kaanga mbeso bu la dikoka dia mbeya kɛnɛ kele l’etema w’anto kana la lotshungɔ la mbalombosha, sho kokaka mbokoya ohetoheto waki la Yeso lo mamɛ akambo wa mɛtɛ. Ɛnyɛlɔ, lo ntondja sɛkɛ awui wa kashi wetsha ɛtɛmwɛlɔ lo dikambo dia Nzambi, di’asangwelo ande ndo di’Ɔtɛkɛta ande, sho pɛtshaka osase l’andja ɔnɛ wele lo wodjima oma l’awui wa kashi waki Satana. (Mateo 5:14; Ɛnyɛlɔ 12:9, 10) Sho mbishaka lonya di’anto ntshungɔ oma lo lɔhɔmbɔ la wetshelo wa kashi wambaalodia la wɔma wa kɔlɔ ndo walanya diɔtɔnganelo diasawɔ la Nzambi. Tekɔ mɛtɛ la diɛsɛ dia woke dia mɛna ekotshamelo ka daka diaki Yeso di’ɔnɛ: “Akambo wa mɛtɛ wayonyotshungola”!​—Joani 8:32.

Nde akasukɛ losembwe la dihonga tshɛ

14, 15. a) Naa yoho mɔtshi yakɛnya Yeso lo sɛkɛ “kɛnɛ kalembetshiya losembwe”? b) Lo nsawola la womoto ɔmɔtshi l’ose Samariya, naa tokanyi ta kɔlɔ taki Yeso kombidja yimba lɔkɔ?

14 Prɔfɛsiya ya lo Bible yakatatshi dia Mɛsiya akahombe nembetshiya anto “kɛnɛ kalembetshiya losembwe.” (Mateo 12:18; Isaya 42:1) Kɛsɔ mbakatatɛ Yeso nsala etena kakinde lanɛ la nkɛtɛ. La dihonga tshɛ nde akasalɛka anto akambo la losembwe ndo aha la shɔnɔdi nshi tshɛ. Ɛnyɛlɔ, nde kokanɛka anto kɔlɔ ndo kondjatambiyaka l’awui wa diatɔnelo waki l’etena kɛsɔ.

15 Etena kakatɛkɛta Yeso la womoto ɔmɔtshi l’ose Samariya l’ɛtɛkɔ k’ashi ka la Sukara, ambeki ande wakaambe. Lande na? Nɛ dia lo nshi shɔ, ase Juda lo tshɛ kawɔ wakahetshaka ase Samariya ndo lohetsho lɔsɔ lakatatɛ edja efula la ntondo ka Yeso ndja la nkɛtɛ. (Ɛzɛra 4:4) Ndo nto, ambeyi amɔtshi w’ɛlɛmbɛ wakakanɛka wamato kɔlɔ. Ɛlɛmbɛ awɔ wakayofundama yema l’ɔkɔngɔ diko wakashimbaka dia pami nsawola la womoto. Vɔ wakataka nto dia bu dimɛna mbetsha wamato Ɛlɛmbɛ wa Nzambi. Wamato w’ase Samariya wakɔsamaka le wɔ oko anto wa mindo. Oko wakinde kombetawɔka tokanyi ta kɔlɔ tɔsɔ, Yeso aketsha womoto l’ose Samariya (lakasɛnaka lɔsɛnɔ la mindo) lo sɛkɛ ndo akayaeyanya le nde dia nde mbele Mɛsiya.​—Joani 4:5-27.

16. Lande na kele Akristo wekɔ l’ohomba wa dihonga dia ntshikitana l’anto akina lo kɛnɛ kendana la kananɛ kɔlɔ?

16 Onde wɛ atahomanaka l’anto wakananɛ kɔlɔ? Ondo vɔ kambaka l’ɛtɛkɛta wa shɛkɛsɛkɛ dia mɔnyɔla anto wele la lokoho la demba lotshikitanyi la lawɔ, anto wa lo wedja ekina, anto watɛkɛta kɔlɔ lo dikambo di’anto wele bu apami kana wamato oko vɔ, anto wele bu l’ekondjelo oko vɔ kana wele la dihole diotshikitanyi la wɔ lo tshunda. Ambeki waki Kristo hawetawɔ ekanelo ka yimba ka kɔlɔ ka ngasɔ ndo vɔ salaka la wolo diaha kanɛ anto akina kɔlɔ. (Etsha 10:34) Sho tshɛ tekɔ l’ohomba wa dihonga dia monga la losembwe l’akambo asɔ.

17. Kakɔna kakasale Yeso lo tɛmpɛlɔ ndo lande na?

17 Dihonga diaki la Yeso diakootshutshuya nto dia mbɔsa yɛdikɔ ya wolo woho wa ekambi wa Nzambi ndo ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ monga pudipudi. L’etatelo k’olimu ande, nde akɔtɔ lo tɛmpɛlɔ ka la Jɛrusalɛma ndo akomala lo woho wakandɛnyi amundji w’okanda ndo amengodi wa falanga wanda okanda lo tɛmpɛlɔ. Kɛlɛ k’efula ka la losembwe kakatshutshuya Yeso dia nde mbitshanya amundji w’okanda wa lokaki asɔ la diangɔ diawɔ. (Joani 2:13-17) Nde akasale ngasɔ nto oya l’ekomelo k’olimu ande. (Makɔ 11:15-18) Lo nsala ngasɔ, anto efula wakakome atunyi ande wa wolo efula, koko nde komengenga dia nsala dui sɔ. Lande na? Nɛ dia oma ko dikɛnda diande, nde akataka dia tɛmpɛlɔ ekɔ luudu la She ndo nde akasale akambo lo yoho yɔtɔnɛ la dikambo sɔ. (Luka 2:49) Nsala awui w’okanda lo dihole diasalema ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ aki dui diakinde kokoka diha washo. Ohetoheto waki la nde akawosha dihonga dia nde nsala kɛnɛ kakahombamaka.

18. Ngande wakoka Akristo nkɛnɛmɔla dihonga ɛlɔ kɛnɛ lo kɛnɛ kendana la pudipudi k’etshumanelo?

18 Woho akɔ waamɛ mbele, ambeki wa Kristo wa nshi nyɛ ndjashaka efula lo dikambo dia pudipudi k’ekambi wa Nzambi ndo k’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Vɔ hawodihe washo etena kasala osekawɔ Okristo kɔlɔ ka woke. La dihonga tshɛ, vɔ sawolaka la nde kana mbewoyaka dikumanyi. (1 Kɔrɛtɔ 1:11) Vɔ salaka tshɛ dia dikumanyi dia l’etshumanelo mbeya dikambo sɔ. Dikumanyi kokaka nkimanyiya onto lele la hemɔ lo nyuma ndo vɔ kokaka nto mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi dia nama pudipudi k’ɛkɔkɔ wa Jehowa.​—Jakɔba 5:14, 15.

19, 20. a) Akambo akɔna wa wɛngiya wakasalemaka lo nshi ya Yeso ndo kakɔna kakandasɛngiyama dia nsala? b) Lande na katona ambeki wa Kristo dia ndjatambiya l’akambo wa pɔlitikɛ la wa ngala ndo difuto diakɔna diambowokondja?

19 Onde sho kokaka mbuta dia Yeso akaye ndjɔlɔshana l’akambo tshɛ wa wɛngiya wakasalemaka lo tshunda di’anto? Ndooko, nɛ dia wɛngiya wakikɔ efula lo nshi shɔ. Wodja awɔ wakendamaka oma le wodja okina. Ase Rɔmɔ wakahɛnyahɛnyaka ase Juda la lokema l’asɔlayi awɔ waki lo wodja, la lokema l’elambo ndo lo woho wakawayatambiya lo mbekelo y’ase Juda yendana l’ɔtɛmwɛlɔ. Aha la taamu, efula k’ase Juda wakakombolaka dia Yeso ndjasha l’akambo wa pɔlitikɛ. (Joani 6:14, 15) Ndo lo dikambo sɔ nto, Yeso akahombe nkɛnɛmɔla dihonga.

20 Yeso akate dia Diolelo diande komonga dia l’andja ɔnɛ. Oma l’ɛnyɛlɔ kande, nde aketsha ambeki ande diaha vɔ ndjatambiya l’ata wa pɔlitikɛ wakalɔmaka lo nshi shɔ ndo wakahombe ndjasha paka lo nsambisha lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo diaki Nzambi. (Joani 17:16; 18:36) Nde akasha wetshelo w’ohomba efula lo kɛnɛ kendana la lomangemange etena kakaye anto dia ndjowonda. Aha la ntshimbatshimba, Petero akasɔmɔla lokuwa lande la ta ko akahomuya onto ɔmɔtshi. Sho kokaka mboka lande na kakasale Petero ngasɔ. Naka aki ohomba nkaloya kɔlɔ lo kɔlɔ, kete l’otsho ɔsɔ mbakahombe dikambo sɔ salema nɛ dia wakaye ndjɔlɔsha Ɔna Nzambi laki komonga l’onongo. Koko, Yeso akakambe la diaaso sɔ dia mbisha tɔndɔ dimɔtshi diakahombe nɔmbɔla ambeki ande tshɛ ndo wa nshi nyɛ. Nde akatɛ Petero ɔnɛ: “Kaloya lokuwa layɛ lo dihole dialɔ, nɛ dia wanɛ tshɛ wɛmbɛ anto akina tokuwa wayodiakema la tokuwa.” (Mateo 26:51-54) Ambeki wa Kristo wa l’etena kɛsɔ wakahombe mɛtɛ monga la dihonga dia nsɛna l’anto lo wɔladi ndo ngasɔ mbediɔ ndo le ambeki ande wa nshi nyɛ. L’ɔtɛ wa lomangemange lawɔ l’Okristo, ekambi waki Nzambi wa nshi nyɛ hawoyatambiya lo ata, lo ndjaka dibila dikina, lo efukutanu ndo lo awui wa ngala wasalema efula nshi nyɛ. Woho watɛkɛta anto dimɛna lo lokombo lawɔ mbele difuto diambowokondja l’ɔtɛ wa dihonga diele la wɔ.

Nde akatokomɛ ɔlɔshamelo la dihonga tshɛ

21, 22. a) Ekeketshelo kakɔna kakakondja Yeso la ntondo ka nde ntokomɛ ohemba wakaleke woke? b) Lo yoho yakɔna yakɛnya Yeso dihonga polo ndo l’ekomelo?

21 Ɔna Jehowa akeyaka edja efula la ntondo dia nde ayohomana l’ɔlɔshamelo wa wolo la nkɛtɛ. (Isaya 50:4-7) La ntondo ka kɛnɛ kakatatɛkɛtshi lo mbɔtwɛlɔ ka tshapita nyɛ salema, anto wakayange dia mbodiaka lo waaso efula. Kakɔna kakakimanyiya Yeso dia nde ntetemala monga la dihonga la ntondo k’awui asɔ? Tokalole yema l’etena kakawaye ndjowonda. Kakɔna kakandasalaka la ntondo k’olui w’anto wakaye ndjowonda nkoma? Nde akalɔmbaka Jehowa l’etete. Ndo kakɔna kakasale Jehowa? Bible totɛka dia “alɔmbɛlɔ ande wakokɛma.” (Hɛbɛru 5:7) Jehowa akatome ondjelo oma l’olongo dia ndjokeketsha Ɔnande laki la dihonga ɔsɔ.​—Luka 22:42, 43.

22 Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde keketshama, Yeso akatɛ apɔstɔlɔ ande ate: “Nyonee, nyoyete totshu.” (Mateo 26:46) Ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka mɛtɛ dia nde aki la dihonga. Nde akate ate: “Totshu” eya dia nde ayɔlɔmba olui w’anto ɔsɔ dia vɔ ntshika ambeki ande ndo ɔnɛ ambeki ande tshɛ wayolawɔ ko mbotshika ndamɛ ndo lo mbeya dia ndamɛ mbayotokomɛ ohemba woleki tshɛ wolo wa lo lɔsɛnɔ lande. Ndo mɛtɛ paka ndamɛ mbahomba soyama ndo pɛnyahɛnyama lo yoho yaha la losembwe, mbɔlama, kɔmama ndo mvɔ nyɔi ka kɔlɔ efula. Koko, nde akatetemala monga la dihonga l’atei w’akambo asɔ tshɛ.

23. Lembetshiya lande na kele Yeso komonga la dihonga dia tshambandeko lo woho wakandatokomɛ waale ndo wakandetawɔ ndjakema.

23 Onde Yeso aki la dihonga dia tshambandeko ndo akasalaka akambo aha la nkana yimba? Keema, nɛ dia onto lele la dihonga dia mɛtɛ hasale akambo lo yoho shɔ. Yeso aketsha ambeki ande dia vɔ monga la yewo, dia vɔ minya demba etena kɛnawɔ waale ɔmɔtshi dia vɔ ntetemala nsala lolango laki Nzambi. (Mateo 4:12; 10:16) Koko lo diaaso sɔ, Yeso akeyaka dia ndooko kakandakoke nsala nɛ dia dikambo sɔ diakendanaka la lolango laki Nzambi. Yeso akayashikikɛ dia nama olowanyi ande, ɔnkɔnɛ dui ɔtɔi diakandakoke nsala ele ntokomɛ ohemba.

Ɛmɛnyi wa Jehowa kɛnɛmɔlaka dihonga la ntondo k’ɛhɛnyɔhɛnyɔ

24. Lande na kakokaso ndjashikikɛ dia sho kokaka ntokomɛ weho w’ehemba tshɛ la dihonga?

24 Ambeki waki Yeso wakakɛnɛmɔla dihonga mbala la mbala l’ɛnyɛlɔ ka Owandji awɔ! Efula wakashike ntanga la ntondo ka diɔnyɔ, k’ɛhɛnyɔhɛnyɔ, ka wondamelo, ka nkanu, k’asui ndo kaanga la ntondo ka nyɔi. Oma lende akondja anto wele bu kokele asɔ dihonga dia ngasɔ? Aha oma lo welo awɔ vɔamɛ, koko l’ɛnyɛlɔ ka Yeso, Nzambi mbaakimanyiya. (Filipɛ 4:13) Ɔnkɔnɛ, tatokake wɔma l’ɔtɛ wa kɛnɛ katokongɛ lo nshi yayaye. Toyashikikɛ dia nama olowanyi aso ko Jehowa ayotosha dihonga diele la so ohomba. Totetemale keketshama oma l’ɛnyɛlɔ ka Owandji aso Yeso lakate ɔnɛ: “Nyonge la dihonga! Dimi lambodja andja ɔnɛ otshumba.”​—Joani 16:33.

a Ambewi w’ɛkɔndɔ wakɛnyi di’anto wakɔsaka waombo w’ambeyi w’ɛlɛmbɛ la nɛmɔ di’efula oko wakawɔsaka waombo w’amvutshi la w’ewandji wa nkumbo.