Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA YA DIKUMI L’AHENDE

Ngande wakokayɛ nkoma ɔngɛnyi wa Nzambi?

Ngande wakokayɛ nkoma ɔngɛnyi wa Nzambi?

1, 2. Naa anto amɔtshi waki angɛnyi wa Jehowa?

WOHO akɔna w’onto wakokayɛ nsɔna oko ɔngɛnyi? Onto ɔmɔtshi lalangayɛ. Onto ɔmɔtshi layashayɛ le nde ndo layasha le yɛ. Onto ɔmɔtshi lele la loto la dimɛna ndo la waonga wangɛnangɛnayɛ.

2 Jehowa Nzambi sɔnaka anto amɔtshi dia monga angɛnyi ande. Ɛnyɛlɔ, Abrahama aki ɔmɔtshi l’atei w’angɛnyi wa Jehowa. (Isaya 41:8; Jakɔba 2:23) Jehowa akalangaka nto Davidɛ. Nde akate dia Davidɛ aki ‘pami kakangɛnyangɛnya otema ande.’ (Etsha 13:22) Ndo omvutshi Danyɛlɛ aki “la nɛmɔ efula” le Jehowa.—Danyɛlɛ 9:23.

3. Lande na kaki Abrahama, Davidɛ ndo Danyɛlɛ angɛnyi wa Jehowa?

3 Ngande wakakome Abrahama, Davidɛ ndo Danyɛlɛ angɛnyi wa Jehowa? Jehowa akatɛ Abrahama ate: “Wɛ ambokitanyiya dui diami.” (Etatelo 22:18) Jehowa komaka ɔngɛnyi wa wanɛ w’okitanyiya l’okitshakitsha tshɛ. Kaanga wodja ɔmɔtshi w’anto koka nkoma angɛnyi ande. Jehowa akatɛ wodja w’Isariyɛlɛ ɔnɛ: “Nyokitanyiya dui diami, ko dimi layonga Nzambi kanyu ndo nyu nyayonga anto ami.” (Jɛrɛmiya 7:23) Ɔnkɔnɛ, ndo wɛ lawɔ pombaka nkitanyiya Jehowa naka wɛ mɛtɛ nangaka dia nkoma ɔngɛnyi ande.

JEHOWA KOKƐKA ANGƐNYI ANDE

4, 5. Ngande wakokɛ Jehowa angɛnyi ande?

4 Bible mbutaka dia Jehowa nyangaka toho ta “mɛnya wolo ande lo wahɔ wa wanɛ wele etema awɔ tshɛ wekɔ le nde.” (2 Ɛkɔndɔ 16:9) Lo Osambo 32:8, Jehowa ndakaka angɛnyi ande ɔnɛ: “Dimi layokosha shɛnɔdi ndo layokɛnya mboka kahombayɛ ntshɔ. Dimi layokolakaka ndo layokookaka sso.”

5 Otunyi ɔmɔtshi wele la wolo efula nangaka toshimba diaha sho monga angɛnyi wa Nzambi. Koko Jehowa nangaka tokokɛ. (Adia Osambo 55:22.) Oko weso angɛnyi wa Jehowa, tekɔ lo mbokambɛ l’otema aso tshɛ. Tekɔ la kɔlamelo le nde oyadi kaanga etena kahomanaso l’ekakatanu. Ndo tekɔ la woho wa wɛkamu waamɛ waki la omembi w’esambo. Nde akafunde lo dikambo dia Jehowa ate: “Lam’ele nde ekɔ lo lonya lami l’omi, dimi hansutshasutshamaki pondjo.” (Osambo 16:8; 63:8) Ngande wayanga Satana toshimba diaha sho monga angɛnyi wa Nzambi?

ƆSƐMƆ WAKI SATANA

6. Kakɔna kakasɛmɛ Satana lo dikambo di’anto?

6 Lo Tshapita 11 takɛnyi dia Satana akadjɛ Jehowa tɔfwɛfwɛ ndo akate dia nde ekɔ kanga kashi ndo onto la kɔlɔ lo woho wakinde kombetawɔ dia Adama l’Eva vɔamɛ nshikikɛ kɛnɛ kaki ɔlɔlɔ ndo kɛnɛ kaki kɔlɔ. Dibuku dia lo Bible dia Jɔbɔ tetshaka dia Satana akate awui wa kashi lo dikambo di’anto walanga monga angɛnyi wa Nzambi. Satana akasɛmɛ dia vɔ wekɔ lo kambɛ Nzambi l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakokawɔ nkondja oma le Nde, koko aha l’ɔtɛ wawokawɔ ngandji. Satana akakome polo lo nsɛma dia nde koka nsala di’onto tshɛ ntona Nzambi. Nyɛsɔ tende wetshelo wakokaso nkondja oma le Jɔbɔ ndo woho wakookokɛ Jehowa.

7, 8. a) Ngande wakɔsaka Jehowa Jɔbɔ? b) Kakɔna kakate Satana lo dikambo dia Jɔbɔ?

7 Jɔbɔ aakinde? Nde aki onto ɔlɔlɔ, lakasɛnɛ ambeta ɛnɔnyi oko 3 600. Jehowa akate dia l’etena kɛsɔ, ndooko onto laki oko nde la nkɛtɛ. Jɔbɔ aki la dilɛmiɛlɔ di’efula otsha le Nzambi ndo nde akahetshaka kɛnɛ kaki kɔlɔ. (Jɔbɔ 1:8) Eelo, Jɔbɔ aki ɔngɛnyi w’oshika wa Jehowa.

8 Satana akasɛmɛ dia Jɔbɔ akakambɛka Nzambi l’ɔtɛ w’eyango wa lokaki. Satana akatɛ Jehowa ate: “Shi wɛ akoodinge nde la luudu lande la diangɔ diande tshɛ la lokombo l’ekokelo? Wɛ akatshɔkɔla olimu w’anya ande ndo dongalonga diande diambofulanɛ lo wodja. Koko dia awui ntshikitana, ohosembola lonya layɛ kele kɔmɔla kɛnɛ tshɛ kele la nde, ndooko onyake nde ayokodja mananu ko washo ayɛ.”—Jɔbɔ 1:10, 11.

9. Kakɔna kaketawɔ Jehowa dia Satana nsala?

9 Satana akasɔngwɛ Jɔbɔ ɔnɛ nde ekɔ lo kambɛ Jehowa l’oyango wa nde nkondja wahɔ oma le Nde. Satana akate nto dia nde koka nsala diaha Jɔbɔ ntetemala kambɛ Jehowa. Jehowa kombetawɔ kɛnɛ kakate Satana, koko Nde akasha Satana lotshungɔ la nde mpemba dia kana Jɔbɔ aki ɔngɛnyi wa Jehowa l’ɔtɛ wakolangaka Jehowa.

SATANA AMBƆLƆSHA JƆBƆ

10. Ngande wakalɔsha Satana Jɔbɔ, ndo kakɔna kakasale Jɔbɔ?

10 Ntondo, Satana akave kana akadiake nyama tshɛ yaki Jɔbɔ. Oma laasɔ, Satana akadiake ekambi efula waki Jɔbɔ. Jɔbɔ akashisha tshɛ kaki la nde. L’ekomelo, Satana akadiake ana dikumi waki Jɔbɔ la lɔpɛpɛ la wolo. Koko Jɔbɔ akatshikala la kɔlamelo le Jehowa. “Lo akambo asɔ tshɛ, Jɔbɔ kosala pɛkato ndo nde kombuta dia Nzambi ambosala dui dimɔtshi dia kɔlɔ.”—Jɔbɔ 1:12-19, 22.

Jehowa akafute Jɔbɔ l’ɔtɛ wakinde ɔngɛnyi ande wa kɔlamelo

11. a) Kakɔna nto kakasalɛ Satana Jɔbɔ? b) Kakɔna kakasale Jɔbɔ?

11 Satana kompekɔ. Nde akadje Nzambi tɔfwɛfwɛ lo mbuta ate: “Ohosembola lonya layɛ kele kɔmɔla weka ande la emunyi ande, ndooko onyake nde ayokodja mananu ko washo ayɛ.” Ko Satana akatatsha Jɔbɔ hemɔ kakawoshaka paa efula. (Jɔbɔ 2:5, 7) Ndo mbala kɛnɛ nto, Jɔbɔ aki la kɔlamelo le Jehowa. Nde akate ate: “Polo lam’ayomovɔ, dimi hantotshika olowanyi ami!”—Jɔbɔ 27:5.

12. Ngande wakɛnya Jɔbɔ dia Satana ekɔ kanga kashi?

12 Jɔbɔ kombeyaka ndooko dui lo kɛnɛ kendana la kɛnɛ kakasɛmaka Satana kana lande na kakandasowaka efula. Nde akafɔnya dia Jehowa mbaki lo kiɔkɔ y’asui ande. (Jɔbɔ 6:4; 16:11-14) Koko, kaanga mbakidiɔ ngasɔ, Jɔbɔ akatshikala la kɔlamelo le Jehowa. Ndooko taamu nto, Jɔbɔ komonga la lokaki. Nde aki ɔngɛnyi wa Nzambi l’ɔtɛ wakandawokaka ngandji. Kɛnɛ tshɛ kakataka Satana kaki kashi!

13. Etombelo akɔna wakonge la kɔlamelo yaki Jɔbɔ?

13 Kaanga mbele Jɔbɔ kombeyaka kɛnɛ kaketaka l’olongo, nde aki la kɔlamelo le Nzambi ndo akɛnya dia Satana ekɔ kanga kashi. Jehowa akafute Jɔbɔ l’ɔtɛ wakinde ɔngɛnyi ande wa kɔlamelo.—Jɔbɔ 42:12-17.

WOHO WAKOFUNDA SATANA

14, 15. Kakɔna kata Satana lo dikambo dia apami tshɛ ndo dia wamato tshɛ?

14 Wɛ koka nkondja wetshelo w’ohomba efula oma lo kɛnɛ kakakomɛ Jɔbɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, Satana mbutaka dia tekɔ lo kambɛ Jehowa l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakokaso nkondja oma le Nde. Lo Jɔbɔ 2:4, Satana akasɛmɛ ate: “Onto ayokimɔ kɛnɛ tshɛ kele la nde dikambo dia lɔsɛnɔ lande.” Ɔnkɔnɛ Satana ekɔ lo mbuta dia apami ndo wamato tshɛ wekɔ akanga wa lokaki, koko aha Jɔbɔ oto. Ɛnɔnyi nkama l’ɔkɔngɔ wa nyɔi ka Jɔbɔ, Satana akatetemala ntɛnga Jehowa lo mfunda ekambi ande. Ɛnyɛlɔ, lo Tokedi 27:11, sho mbadiaka ɔnɛ: “Ɔnami, oyale kanga lomba ndo ɔngɛnyangɛnya otema ami, dia dimi mbeya nkadimola ɔnɛ latɔmɔnyɔlaka [kana lantɛnga].”

15 Wɛ koka nsɔna dia monga l’okitanyiya le Jehowa ndo monga ɔngɛnyi ande wele la kɔlamelo ndo mɛnya dia Satana ekɔ kanga kashi. Oyadi kaanga wɛ pombaka nsala etshikitanu wa weke lo lɔsɛnɔ layɛ dia nkoma ɔngɛnyi wa Nzambi, ɔsɔ mbele yɛdikɔ yoleki tshɛ dimɛna yakokayɛ mbɔsa! Yɛdikɔ shɔ ekɔ dui di’ohomba efula. Satana sɛmaka lo dikambo diayɛ ɔnɛ hatonga la kɔlamelo le Nzambi naka pomana l’ekakatanu. Nde nyangaka dia tokesa diaha sho monga la kɔlamelo le Nzambi. Ngande wasalande dui sɔ?

16. a) Toho takɔna takamba la Satana dia nyanga dia toshimba diaha sho kambɛ Jehowa? b) Ngande wakoka Diabolo nyanga dia koshimba diaha wɛ kambɛ Jehowa?

16 Satana kambaka la toho totshikitanyi dia toshimba diaha sho monga angɛnyi wa Nzambi. Nde ndɔshaka “oko ntambwɛ kadikita ayanga onto la nde ndɛ.” (1 Petero 5:8) Tambake naka angɛnyi ayɛ, ase nkumbo kana anto akina woyanga dia koshimba diaha wɛ mbeka Bible ndo diaha wɛ nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Wɛ mbeyaka ndjaoka oko wokɔlɔsha. * (Joani 15:19, 20) Satana ndjaetɛka nto “oko ondjelo w’osase.” Ɔnkɔnɛ, nde mbeyaka nyanga dia tokesa diaha sho monga la kɔlamelo le Jehowa. (2 Kɔrɛtɔ 11:14) Yoho nkina yakamba la Satana dia nyanga dia toshimba diaha sho kambɛ Jehowa ele lo tokonya dia sho mbɔsa dia hatongaki pondjo anto w’ɛlɔlɔ wakoka kambɛ Nzambi.—Tokedi 24:10.

KITANYIYA WADJANGO WAKI JEHOWA

17. Lande na kakitanyiyaso Jehowa?

17 Etena kakitanyiyaso Jehowa, sho mɛnyaka dia Satana ekɔ kanga kashi. Kakɔna kayotokimanyiya dia monga l’okitanyiya? Bible mbutaka ɔnɛ: “Langa Jehowa Nzambi kayɛ la otema ayɛ tshɛ ndo la anima ayɛ tshɛ ndo la wolo ayɛ tshɛ.” (Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 6:5) Sho kitanyiyaka Jehowa nɛ dia sho mbookaka ngandji. Etena kahama ngandji kokaso Jehowa, tayɔngɛnangɛna dia nsala kɛnɛ tshɛ katɔlɔmbande dia nsala. Ɔpɔstɔlɔ Joani akafunde ate: “Kɛnɛ kalembetshiya nanga Nzambi tɔ kɛnɛ: dia sho nkitanyiya ɛlɛmbɛ ande, koko ɛlɛmbɛ ande bu wotsho.”—1 Joani 5:3.

18, 19. a) Naa awui amɔtshi wata Jehowa dia wekɔ kɔlɔ? b) Ngande weyaso dia Jehowa hatɔlɔmbɛ dia nsala kɛnɛ kahatakoke nsala?

18 Ko naa awui amɔtshi watotɛ Jehowa dia wekɔ kɔlɔ? Bɛnyɛlɔ dimɔtshi di’awui akɔ diekɔ lɔ kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Hetsha kɛnɛ kahetsha Jehowa.” L’etatelo, wɛ mbeyaka mbɔsa di’awui amɔtshi l’atei awɔ bu kɔlɔ efula. Koko etena kadiayɛ avɛsa wa lo Bible ndo kakanayɛ yimba dimɛna dimɛna la wɔ, wɛ ayoshihodia dia nkitanyiya ɛlɛmbɛ wa Jehowa ekɔ dui di’ohomba efula. Wɛ mbeyaka mɛna nto dia wɛ pombaka nsala etshikitanu ɛmɔtshi lo lɔsɛnɔ layɛ. Kaanga mbakoka dui sɔ monga dui dia wolo lo tena dimɔtshi, naka wɛ nsala etshikitanu ɛsɔ, wɛ ayonga la wɔladi ndo l’ɔlɔ waya oma lo monga ɔngɛnyi wa Nzambi wa kɔlamelo. (Isaya 48:17, 18) Ngande weyaso dia sho koka nsala etshikitanu ɛsɔ?

19 Jehowa hatɔlɔmbɛ pondjo kɛnɛ kahatakoke nsala. (Eohwelo k’Ɛlɛmbɛ 30:11-14) Oko wende Ɔngɛnyi w’oshika, nde teyaka dimɛna ndeka woho wayaeyaso shoamɛ. Nde mbeyaka weolo aso ndo wɛɔdu aso. (Osambo 103:14) Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ tokeketshaka ɔnɛ: “Nzambi ekɔ la kɔlamelo ndo nde hatetawɔ dia nyu pembama oleki kɛnɛ kakokanyu mbikikɛ, koko lam’ayonyokomɛ ohemba, nde ayonyatɛ mboka dia nyu monga l’akoka wa mbikikɛ ohemba akɔ.” (1 Kɔrɛtɔ 10:13) Sho koka monga l’eshikikelo dia Jehowa ayotoshaka nshi tshɛ wolo wa nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. Nde ayokosha “wolo woleki wɔnɛ wokongaka l’onto” dia kokimanyiya dia wɛ mbikikɛ ekakatanu. (2 Kɔrɛtɔ 4:7) L’ɔkɔngɔ wa Jehowa mbokimanyiya lo tena dia ngasɔ, Pɔɔlɔ akakoke mfunda ɔnɛ: “Lo akambo tshɛ, dimi lekɔ la wolo oma le ɔnɛ lambisha lokalo.”—Filipɛ 4:13.

EKA DIA NANGA KƐNƐ KALANGA NZAMBI

20. Naa waonga wahombaso mbokoya ndo lande na?

20 Naka sho nangaka monga angɛnyi wa Jehowa, kete sho pombaka ntshika nsala kɛnɛ kata Jehowa dia kekɔ kɔlɔ, koko sho pombaka nto nyomosala akambo akina. (Rɔmɔ 12:9) Angɛnyi wa Nzambi nangaka kɛnɛ kalangande. Tɔ kɔndwama lo Osambo 15:1-5. (Adia.) Angɛnyi wa Jehowa mbokoyaka waonga ande ndo kɛnɛmɔlaka “ngandji, ɔngɛnɔngɛnɔ, wɔladi, solo dia lotutsha, ɔlɔlɔ w’otema, ɔlɔlɔ, mbetawɔ, memakana ndo ndjakimɛ.”—Ngalatiya 5:22, 23.

21. Ngande wakokayɛ mbeka dia nkɛnɛmɔla waonga walanga Nzambi?

21 Ngande wakokayɛ mbeka dia nkɛnɛmɔla waonga w’amɛna asɔ? Wɛ pombaka mbeka dia mbeya kɛnɛ kalanga Jehowa lo mbadiaka ndo lo mbekaka Bible mbala la mbala. (Isaya 30:20, 21) Etena kasalayɛ dui sɔ, ngandji kokayɛ Jehowa kayohama ndo lam’ayohama ngandji kawokayɛ, wɛ ayɔngɛnangɛna dia mbokitanyiya.

22. Etombelo akɔna wayonga naka wɛ nkitanyiya Jehowa?

22 Etshikitanu wayoyohomba nsala lo lɔsɛnɔ layɛ mbeyaka mbɛdikama la nkolola ahɔndɔ w’emusu ndo ndɔta w’eyoyo. Bible mbutaka dia wɛ pombaka ‘nkolola lonto l’edjedja’ ndo ndɔta “lonto l’oyoyo.” (Kɔlɔsayi 3:9, 10) Kaanga mbele dui sɔ hadiotonga dui dia wɔdu, etena kasalaso etshikitanu ɛsɔ ndo kakitanyiyaso Jehowa, nde tolakaka dia tosha “difuto dia woke.” (Osambo 19:11) Eelo, sɔna dia nkitanyiya Jehowa ndo ɛnya dia Satana ekɔ kanga kashi. Kambɛ Jehowa aha l’ɔtɛ wa difuto dimɔtshi diele la ntondo koko l’ɔtɛ wa ngandji kaha ka lokaki. Ko wɛ ayokoma ɔngɛnyi wa Nzambi w’oshika!

^ od. 16 Kɛsɔ hɛnya dia Satana mbalɔmbɔla wanɛ wayanga dia koshimba dia wɛ mbeka Bible. Koko, Satana ekɔ “nzambi ka dikongɛ nɛ di’akambo,” ndo ‘andja w’otondo wekɔ lo nɔmbɔma lo wolo ande.’ Diakɔ diele bu dui dia diambo etena kayanga anto amɔtshi dia toshimba diaha sho kambɛ Jehowa.—2 Kɔrɛtɔ 4:4; 1 Joani 5:19.