Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

TSHAPITA YA DIKUMI L’ATANU

Yoho ya dimɛna ya ntɛmɔla Nzambi

Yoho ya dimɛna ya ntɛmɔla Nzambi

1. Akoka totɛ woho wa dimɛna wa ntɛmɔla Nzambi?

ƐTƐMWƐLƆ efula mbutaka dia vɔ mbetshaka akambo wa mɛtɛ wendana la Nzambi. Koko aha ngasɔ mbediɔ, nɛ dia ɛtɛmwɛlɔ mbetshaka akambo wotshikitanyi lo kɛnɛ kendana la ele Nzambi ndo lo woho wahombaso mbɔtɛmɔla. Ngande wakokaso mbeya yoho ya dimɛna ya ntɛmɔla Nzambi? Paka Jehowa ndamɛ oto mbakoka totɛ woho wahombaso mbɔtɛmɔla.

2. Ngande wakokaso mbeya yoho ya dimɛna ya ntɛmɔla Nzambi?

2 Jehowa akatosha Bible dia sho mbeya yoho ya dimɛna ya mbɔtɛmɔla. Ɔnkɔnɛ, eka Bible ko Jehowa ayokokimanyiya dia wɛ nkondja wahɔ oma lo wetshelo ande, nɛ dia nde ndjakiyanyaka efula dikambo diayɛ.—Isaya 48:17.

3. Kakɔna kalanga Nzambi dia sho nsala?

3 Anto amɔtshi mbutaka dia Nzambi mbetawɔka ɛtɛmwɛlɔ tshɛ, koko aha kɛsɔ mbakatetsha Yeso. Nde akate ate: “Aha onto tshɛ latombelɛka ate: ‘Nkumadiɔndjɔ, Nkumadiɔndjɔ’ mbayɔtɔ lo Diolelo dia l’olongo, koko paka ɔnɛ latosalaka lolango la Papa.” Diakɔ diele ekɔ ohomba dia sho mbeka ele lolango la Nzambi ko oma laasɔ, sho lisala. Ɔsɔ ekɔ dui di’ohomba efula nɛ dia Yeso akɛdika anto wahakitanyiya Nzambi la andjakanyi, “atshi w’akambo wa kɔlɔ.”—Mateo 7:21-23.

4. Kakɔna kakate Yeso lo kɛnɛ kendana la nsala lolango la Nzambi?

4 Yeso akatɔhɛmɔla dia etena kayotolanga nsala lolango laki Nzambi, tayohomana l’ekakatanu. Nde akate ate: “Nyɔtɔ lo soko dia tshitshɛ, nɛ dia soko dia woke ndo di’enanɔnanɔ ekɔ mboka katɔla lo elanyelo. Anto efula mbɔtɔka lɔkɔ. Koko soko dia tshitshɛ la mboka ka tshitshɛ tɔlaka lo lɔsɛnɔ. Anto yema tshitshɛ tsho mbatokiɛnaka.” (Mateo 7:13, 14) Mboka ka tshitshɛ, kana yoho ya dimɛna ya ntɛmɔla Nzambi, konyaka lo lɔsɛnɔ la pondjo. Mboka k’enanɔnanɔ, kana yoho ya kɔlɔ ya ntɛmɔla Nzambi, konyaka lo nyɔi. Koko Jehowa halange dia kaanga onto mvɔ. Nde mbishaka onto tshɛ diaaso dia mbeka akambo wendana la nde.—2 Petero 3:9.

YOHO YA DIMƐNA YA NTƐMƆLA NZAMBI

5. Ngande wakokayɛ mbeya wanɛ watɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna?

5 Yeso akate dia sho koka mbeya wanɛ watɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna. Sho salaka dui sɔ lo nsɛdingola kɛnɛ ketawɔwɔ ndo kɛnɛ kasalawɔ. Nde akate ate: “Nyayowaeya oma lo elowa awɔ.” Ndo nde akakotsha ate: “Osongo tshɛ w’ɔlɔlɔ tɔɔka elowa w’ɛlɔlɔ.” (Mateo 7:16, 17) Dui sɔ halembetshiya dia wanɛ watɛmɔla Nzambi wekɔ kokele. Koko ekambi wa Nzambi salaka nshi tshɛ la wolo dia nsala kɛnɛ kele dimɛna. Tayanga mɛna kakianɛ kɛnɛ kakoka tokimanyiya dia sho mbeya wanɛ watɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna.

6, 7. Lande na koki ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ edio lo Bible? Wetshelo akɔna wakondjaso l’ɛnyɛlɔ ka Yeso?

6 Ɔtɛmwɛlɔ aso pombaka mbika edio lo Bible. Bible mbutaka ɔnɛ: “Afundelo tshɛ wakasambiyama oma le Nzambi ndo wekɔ ohomba dia mbetsha, dia mpangwɛ, dia mbidja akambo l’ɔnɔngɔ ndo dia mpokola lo losembwe, kele okambi wa Nzambi onge l’akoka tshɛ ndo la kɛnɛ tshɛ kahombama dia nsala olimu w’ɔlɔlɔ tshɛ.” (2 Timɔte 3:16, 17) Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akafundɛ Akristo ate: “Lam’akanyalongola ɔtɛkɛta wa Nzambi wakatanyewoya, nyu kombeetawɔ oko ɔtɛkɛta w’anto, koko oko wewɔ mɛtɛ, mbuta ate ɔtɛkɛta wa Nzambi.” (1 Tɛsalɔnika 2:13) Ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ mbika edio paka l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi, Bible. Vɔ hawotombe oma lo tokanyi t’anto, mbekelo kana l’ɛngɔ kekina tshɛ.

7 Kɛnɛ tshɛ kaketshaka Yeso kakatombaka oma l’Ɔtɛkɛta wa Nzambi. (Adia Joani 17:17.) Mbala efula nde akashilaka ɛtɛkɛta w’oma lo Afundelo. (Mateo 4:4, 7, 10) Ekambi wa mɛtɛ wa Nzambi ndjelaka ɛnyɛlɔ ka Yeso ndo kɛnɛ tshɛ ketshawɔ tombaka oma lo Bible.

8. Kakɔna kakatetsha Yeso lo kɛnɛ kendana la woho wa ntɛmɔla Jehowa?

8 Paka Jehowa ndamɛ oto mbahombaso ntɛmɔla. Osambo 83:18 mbutaka ɔnɛ: “Wɛ, lele lokombo layɛ Jehowa, wɛmɛ kele Ɔnɛ-Laheme-Tshɛ lo nkɛtɛ k’otondo.” Yeso akalange di’anto mbeya shikaa ele Nzambi ka mɛtɛ ndo nde aketsha anto lokombo la Nzambi. (Adia Joani 17:6.) Yeso akate ate: “Jehowa Nzambi kayɛ kahombayɛ ntɛmɔla ndo paka ndamɛ oto kahombayɛ kambɛ olimu w’ekila.” (Mateo 4:10) Ɔnkɔnɛ, oko weso ekambi waki Nzambi, sho ndjelaka ɛnyɛlɔ ka Yeso. Paka Jehowa oto mbatɛmɔlaso, sho kambaka la lokombo lande ndo sho mbetshaka anto akina lokombo la Nzambi ndo kɛnɛ kayondosala dikambo diaso.

9, 10. Ngande wɛnyanyaso ngandji lam’asaso?

9 Sho pombaka mboka anto ngandji ka mɛtɛ. Yeso aketsha ambeki ande dia mbokana ngandji lam’asawɔ. (Adia Joani 13:35.) Sho mbokanaka ngandji, oyadi oma lɛnɛ oyeso, oyadi mbekelo kaso ndo oyadi tekɔ ɔngɔnyi kana wola. Ngandji kokanaso lam’asaso tokonyaka dia sho monga kaamɛ oko onto l’ɔnango. (Kɔlɔsayi 3:14) Diakɔ diele hatotshu lo ta kana hatodiake anto. Bible mbutaka ɔnɛ: “Ana wa Nzambi la ana wa Diabolo mbeyamaka lo dikambo nɛ: Onto tshɛ lahasale kɛnɛ kele ɔlɔlɔ haye oma le Nzambi, popo ndo onto lahalange ɔnango.” Ndo tɔ kotshaka ɔnɛ: “Sho pombaka mbokana ngandji lam’asaso, aha oko Kɛna lakaye oma le kanga kɔlɔ ndo lakadiake ɔnango.”—1 Joani 3:10-12; 4:20, 21.

10 Sho kambaka la wenya aso, la wolo aso ndo la diangɔ diaso dia l’emunyi dia kimanyiyana ndo keketshana. (Hɛbɛru 10:24, 25) Sho ‘salɛka anto tshɛ ɔlɔlɔ.’—Ngalatiya 6:10.

11. Lande na ketawɔso Yeso oko mboka kakonya le Nzambi?

11 Sho pombaka nkitanya Yeso nɛ dia nde kele mboka kakonya le Nzambi. Bible mbutaka ɔnɛ: “Panda keema oma le onto okina, nɛ dia ndooko lokombo lokina lakashama le anto l’ɛse olongo lahomba toshimbɛ.” (Etsha 4:12) Lo tshapita ya 5 ya dibuku nɛ, takɛnyi dia Jehowa akatome Yeso dia ndjokimɔ lɔsɛnɔ lande oko oshinga w’etshungwelo dikambo di’anto wele l’okitanyiya. (Mateo 20:28) Jehowa akasɔnɛ Yeso dia mbolɛ oko Nkumekanga lo nkɛtɛ k’otondo. Diakɔ diatotɛ Bible dia sho pombaka nkitanyiya Yeso naka talanga nkondja lɔsɛnɔ la pondjo.—Adia Joani 3:36.

12. Lande na kahatayatambiya lo pɔlitikɛ?

12 Hatohombe ndjatambiya lo pɔlitikɛ. Yeso kondjatambiya lo pɔlitikɛ. Etena kakinde lo tuminadi, nde akatɛ Pilato, ɔnɔmbɔdi w’ose Rɔmɔ ate: “Diolelo diami bu dia l’andja ɔnɛ.” (Adia Joani 18:36.) L’ɛnyɛlɔ ka Yeso, tekɔ la kɔlamelo lo Diolelo diaki Nzambi dia l’olongo, ndo l’ɔkɔkɔ ɔsɔ oyadi lɛnɛ adjasɛso, sho hatoyatambiya lo pɔlitikɛ. Koko Bible todjangɛka dia nkitanyiya “ewandji wa laadiko,” mbuta ate ewandji wa lɛɛta. (Rɔmɔ 13:1) Sho kitanyiyaka ɛlɛmbɛ wa lo wodja weso. Koko naka ɔlɛmbɛ ɔmɔtshi ndɔshanaka l’ɛlɛmbɛ waki Nzambi, sho mbokoyaka apɔstɔlɔ wakate ɔnɛ: “Sho pombaka nkitanyiya Nzambi oko wende owandji lo dihole dia nkitanyiya anto.”—Etsha 5:29; Makɔ 12:17.

13. Kakɔna kasambishaso lo kɛnɛ kendana la Diolelo diaki Nzambi?

13 Sho mbetawɔka dia paka Diolelo diaki Nzambi mbayoshidiya ekakatanu wa l’andja. Yeso akate dia “lokumu l’ɔlɔlɔ lɔnɛ la Diolelo” layosambishama l’andja w’otondo. (Adia Mateo 24:14.) Ndooko lowandji lakoka nsala kɛnɛ kayotosalɛ Diolelo diaki Nzambi. (Osambo 146:3) Yeso akatetsha dia nɔmbaka dikambo dia Diolelo diaki Nzambi etena kakandate ate: “Diolelo diayɛ diaye. Lolango layɛ latshame la nkɛtɛ oko watshamalɔ l’olongo.” (Mateo 6:10) Bible tetshaka dia Diolelo diaki Nzambi diayolanya mandji y’ana w’anto tshɛ ndo di’ɔnɛ “diɔamɛ diayotshikala pondjo.”—Danyɛlɛ 2:44.

14. Waa na wetawɔyɛ dia vɔ mbatɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna?

14 L’ɔkɔngɔ wa mbeka akambo asɔ, yambola wate: ‘Waa na wele wetshelo awɔ tombaka paka oma lo Bible? Waa na wewoya anto akina lokombo la Nzambi? Waa na wokana ngandji ka mɛtɛ lam’asawɔ ndo wetawɔ dia Nzambi akatome Yeso dia ndjotoshimbɛ? Waa na wahayatambiya lo pɔlitikɛ? Waa na wasambisha ɔnɛ paka Diolelo diaki Nzambi mbakoka nkandola ekakatanu aso?’ Paka Ɛmɛnyi wa Jehowa.—Isaya 43:10-12.

KAKƆNA KAYOYOSALA?

15. Kakɔna kahombaso nsala naka talanga dia Nzambi mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ aso?

15 Aha mbetawɔ tsho ɔnɛ Nzambi ekɔ kete ambokoka. Kaanga ɛdiɛngɛ mbetawɔka dia Nzambi ekɔ, koko vɔ hawookitanyiya. (Jakɔba 2:19) Naka talanga dia Nzambi mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ aso, hatohombe tsho mbetawɔ dia ɔnɛ nde ekɔ, koko sho pombaka nto nsala kɛnɛ katande.

16. Lande na kahombaso ntona ɔtɛmwɛlɔ wa kashi?

16 Dia Nzambi mbetawɔ ɔtɛmwɛlɔ aso, sho pombaka ntona ɔtɛmwɛlɔ wa kashi. Omvutshi Isaya akafunde ate: “Nyotombe oma l’atei atɔ, nyoyalame pudipudi.” (Isaya 52:11; 2 Kɔrɛtɔ 6:17) Diakɔ diahombaso ntona oseka ɛngɔ tshɛ kele la diɔtɔnganelo l’ɔtɛmwɛlɔ wa kashi.

17, 18. Ele “Babilɔna ka Woke,” ndo lande na kahombama kitona aha la ntshimbatshimba?

17 Ɔtɛmwɛlɔ wa kashi kɛdikɛdi na? Ekɔ ɔtɛmwɛlɔ tshɛ watetsha dia ntɛmɔla Nzambi lo yoho yahɔtɔnɛ l’Ɔtɛkɛta ande. Bible mbelɛka ɛtɛmwɛlɔ wa kashi tshɛ ɔnɛ: “Babilɔna ka Woke.” (Ɛnyɛlɔ 17:5) Lande na? L’ɔkɔngɔ wa mvula k’Elola ka lo nshi ya Nɔa, wetshelo efula w’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi wakatatɛ l’osomba wa Babilɔna. Wetshelo wa kashi ɛsɔ, wakadiangana lo nkɛtɛ k’otondo. Ɛnyɛlɔ, anto wakasɛnaka la Babilɔna wakatɛmɔlaka osanga wa nzambi shato. Ɛlɔ kɛnɛ, nto, ɛtɛmwɛlɔ efula mbetshaka dia Nzambi ekɔ Losato l’osanto, koko Bible mbetshaka hwe dia tekɔ paka la Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ, Jehowa ndo dia Yeso ekɔ Ɔnande. (Joani 17:3) Anto wakadjasɛka la Babilɔna waketawɔka nto dia ɛngɔ kɛmɔtshi tetemalaka nsɛna l’ɔkɔngɔ wa demba mvɔ ndo di’ɔnɛ ɛngɔ kɛsɔ koka tosoyama lo ifɛrnɔ. Dui sɔ bu mɛtɛ.—Enda nɔtɛ ka la koma 14, 17 ndo 18.

Lo kambɛ Jehowa kaamɛ l’ekambi ande, wɛ ayɔtɔ lo nkumbo ka l’andja w’otondo

18 Nzambi akate dia kem’edja ɛtɛmwɛlɔ wa kashi tshɛ wayolanyema. (Ɛnyɛlɔ 18:8) Onde wɛ amboshihodia lande na kele pombaka mimɔ oma l’ɔtɛmwɛlɔ wa kashi aha la ntshimbatshimba? Jehowa Nzambi nangaka dia wɛ nsala dui sɔ diaha wɛ ndjoyanga okanga a kɔngɔlɔ wanyu amboshila.—Ɛnyɛlɔ 18:4.

19. Etena kɔsayɛ yɛdikɔ ya kambɛ Jehowa, ngande wayondokokokɛ?

19 Etena kɔsayɛ yɛdikɔ ya mimɔ oma l’ɔtɛmwɛlɔ wa kashi ndo kambɛ Jehowa, mbeyaka monga ko angɛnyi ayɛ amɔtshi kana ase nkumbo hawoshihodia yɛdikɔ yayɛ ndo vɔ mbeyaka kaanga kɔhɛnyahɛnya. Koko Jehowa hatokokalɛ. Wɛ ayɔtɔ lo nkumbo ka l’andja w’otondo kokengami la miliyɔ y’anto wokana mɛtɛ ngandji lam’asawɔ ndo wɛ ayonga la elongamelo ka nsɛna pondjo pondjo l’andja w’oyoyo waki Nzambi. (Makɔ 10:28-30) Ondo angɛnyi kana ase nkumbo amɔtshi wakatonaka yɛdikɔ yayɛ ya kambɛ Jehowa, wayoyɔsa yɛdikɔ ya mbeka Bible.

20. Lande na kele ekɔ ohomba ntɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna?

20 Kem’edja, Nzambi ayonya akambo wa kɔlɔ tshɛ ndo Diolelo diande diayɔlɔmbɔla nkɛtɛ k’otondo. (2 Petero 3:9, 13) Ɔsɔ ayonga mɛtɛ etena ka dimɛna efula! Onto tshɛ ayɔtɛmɔlaka Jehowa lo yoho yalanga Jehowa sho mbɔtɛmɔla. Ɔnkɔnɛ, ekɔ ohomba dia wɛ mbɔsa yɛdikɔ kakianɛ ndo ntɛmɔla Nzambi lo yoho ya dimɛna.