SAWO DIA WEKELO 25
“Dimɛ layoyanga ɛkɔkɔ ami”
“Dimɛ layoyanga ɛkɔkɔ ami ndo dimi layowakokɛ.”—ƐZK. 34:11.
OSAMBO 105 “Nzambi ekɔ ngandji”
AWUI WAYƆTƐKƐTAMA *
1. Lande na kayaɛdika Jehowa la waale wa womoto?
“ONDE womoto koka mbohɛ ɔnande lalɔnyande?” Ɔsɔ kele dimbola diakoke Jehowa lo nshi y’omvutshi Isaya. Nzambi akatɛ wodja ande ɔnɛ: “Oyadi kaanga wamato asɔ wayohɛ, dimi hakohɛki pondjo.” (Isa. 49:15) Mbala efula nde kondjaɛdikaka la ombutshi wa womoto. Koko, nde akasale dui sɔ lo diaaso sɔ. Jehowa akakambe la dimama diele lam’asa womoto l’ɔnande dia mɛnya woho wayaɛkɛnde efula le ekambi ande. Ambutshi wa wamato efula koka ndjaoka woho wakayaoke kadiyɛso Jasmin, lakate ate: “Etena kalɔnyayɛ ɔnayɛ wɛ kengaka dimama dia laande diayotshikalaka pondjo pondjo.”
2. Ngande wayaoka Jehowa etena katshika ɔnande ɔmɔtshi nsangana kaamɛ l’etshumanelo ndo nsambisha?
2 Jehowa mbeyaka etena katshika ɔnande ɔmɔtshi nsangana kaamɛ l’etshumanelo k’Akristo ndo ndjasha l’olimu w’esambishelo. Ko, ohokanyiya yema kandji konga la nde dia mɛna nunu di’ekambi ande wɔla lo nyuma * ɔnɔnyi tshɛ!
3. Kakɔna kalanga Jehowa?
3 Efula l’atei w’anangɛso l’akadiyɛso wa ngandji asɔ wambɔla kalolaka l’etshumanelo, ndo sho ngɛnangɛnaka efula etena kakalolawɔ! Jehowa nangaka dia vɔ nkalola l’etshumanelo, ndo sho lawɔ nangaka. (1 Pe. 2:25) Ngande wakokaso mbakimanyiya? Ntondo ka sho nkadimola dimbola sɔ, ekɔ ohomba sho mbeya lande na katshika anto amɔtshi mbɔtɔ nsanganya ndo nsambisha.
LANDE NA KAYOTSHIKAKA ANTO AMƆTSHI DIA KAMBƐ JEHOWA?
4. Ngande wakoka olimu wa lo demba monga la shɛngiya le anto amɔtshi?
4 Amɔtshi ndjolekaka ndjasha tshavu l’elimu awɔ wa lo demba. Hung, * ɔnangɛso ɔmɔtshi ladjasɛ lo Sidɛ-Ɛstɛ ka Aziya mbutaka ate: “Lakayoleka ndjasha l’olimu ami wa lo demba. Laki oko kanga enginya ndo lakate ɔnɛ naka lambokondja falanga efula, kete layoyonga l’akoka wa kambɛ Jehowa. Diakɔ diele, lakakambaka olimu wenya efula. Lakatatɛ mbetsha nsanganya efula, polo ndo lam’akamayotshika tshɛ lo tshɛ ntshɔ lo nsanganya. Mɛnamaka dia Satana ekɔ lo nkamba l’andja ɔnɛ dia mbekola anto dia vɔ tatshikaka kambɛ Nzambi yema yema.”
5. Ngande wakonge ekakatanu w’efula wakahonama la kadiyɛso kɛmɔtshi la shɛngiya le nde?
5 Anangɛso l’akadiyɛso amɔtshi mongaka l’ekakatanu efula wakɔmɔla. Anne lele la Grande-Bretagne ekɔ l’ana atanu. Anne mbutaka ate: “Ɔnami ɔmɔtshi akotɔ la dikɔmɔ dia wolo. L’ɔkɔngɔ diko, ɔnami ɔmɔtshi la womoto akatshanyema ndo ɔnami okina la pami akonge la hemɔ ka l’ɔtɛ. Lakakɔmɔ efula ko lakatshike ntshɔ lo nsanganya ndo nsambisha. L’ekomelo, lakayɔla lo nyuma.” Sho tshɛ mbokaka Anne nde la nkumbo kande kandji ndo anto akina wele l’ekakatanu wa ngasɔ!
6. Ngande wele ntona nkamba la dako diele lo Kɔlɔsayi 3:13 koka nkonya onto dia nkakitɔna l’ekambi wa Jehowa?
6 Adia Kɔlɔsayi 3:13. Ekambi wa Jehowa ɛmɔtshi wakanyange efula l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakasale ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔtshi. Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akeyaka dia lo tena dimɔtshi tayonga la “dikambo dia nyangɛ” ɔnangɛso kana kadiyɛso kɛmɔtshi. Vɔ koka kaanga tosalɛ akambo aha la losembwe. Naka hatendji ɔlɔlɔ, kete sho koka ndjalamɛ tokumbɛkumbɛ. Lonyangu koka nkonya onto dia nkakitɔna l’ekambi wa Jehowa. Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ ka Pablo, ɔnangɛso ɔmɔtshi lele la Amɛrikɛ wa lo sidɛ. Wakate akambo wa kashi lo dikambo diande, ko nde akashisha ɛkɛndɛ l’etshumanelo. Kakɔna kakandasale? Pablo mbutaka ate: “Lakomala efula ndo lakatakakitɔnaka yema yema la etshumanelo.”
7. Nkum’otema kɛndja onto onongo koka monga la shɛngiya yakɔna le onto?
7 Naka onto akasale pɛkato kɛmɔtshi, kete nkum’otema kande koka mbɛndja onongo edja efula, ndo dui sɔ koka mbokonya dia mfɔnya ɔnɛ Nzambi hayokoka mbooka ngandji nto. Oyadi nde akayatshumoya ndo wakawoke kɛtshi, nde koka ndjaoka dia nde hayokoka monga okambi wa Nzambi nto. Ngasɔ mbakayaoke ɔnangɛso Francisco. Nde mbutaka ate: “Lakalongola lohango l’ɔtɛ wakamasale awui wa mindo wa dieyanelo. Kaanga mbele oma l’etatelo lakatetemala mbɔtɔ nsanganya, lakayɔkɔmɔ efula ndo lakayoyaoka dia handjokoka monga l’atei w’ekambi wa Jehowa. Nkum’otema kami kakakiyanyaka, ndo lakayoyaetawoya ɔnɛ Jehowa kodimanyiyami. L’ɔkɔngɔ diko, lakayotshika nsangana ndo nsambisha.” Ngande wayaokayɛ lo dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso wahomana l’akambo wele oko wambotɔsɛdingola? Onde wɛ mbaokaka kɛtshi? Kɛnɛ koleki ohomba ele, ngande wayaoka Jehowa lo dikambo diawɔ?
JEHOWA NANGAKA ƐKƆKƆ ANDE
Olami w’ɛkɔkɔ w’ose Isariyɛlɛ akayakiyanyaka efula lo dikambo di’ɔkɔkɔ wakashishɔ (Enda odingɔ 8-9) *
8. Onde Jehowa mbohɛka wanɛ wakokambɛka l’etena kɛmɔtshi? Lembetshiya.
8 Jehowa hohɛ wanɛ wakokambɛka ko wakayotshika lo tshanda mɔtshi nsangana ndo nsambisha; ndo nde hohɛ olimu wakawokambɛka. (Hɛb. 6:10) Omvutshi Isaya akafunde ɛnyɛlɔ ka dimɛna efula dia mɛnya woho wayakiyanya Jehowa dikambo di’ekambi ande. Isaya akafunde ate: “Oko olami w’ɛkɔkɔ, nde ayolama ɛkɔkɔ ande, la lonya lande, nde ayotshumanya ana w’ɛkɔkɔ, ndo nde ayowaɛmba lo ntolo kande.” (Isa. 40:11) Ngande wayaoka Olami a Woke w’ɛkɔkɔ naka ɔkɔkɔ ande ɔmɔtshi ambotshika mbokambɛ? Yeso akakɛnɛmɔla tokanyi ta Jehowa etena kakandambola ambeki ande ate: “Afɔnyanyu? Naka onto ɔmɔtshi ekɔ la ɛkɔkɔ 100 ko ɔmɔtshi wamboshishɔ, onde nde hatotshika 99 lo akona ko nde ntshɔ toyanga wɔnɛ wamboshishɔ? Naka nde ambowɛna, lo mɛtɛ kanyotɛmi nte nde ayɔngɛnangɛna efula lo dikambo diawɔ oleki dikambo dia 99 wahashishwe.”—Mat. 18:12, 13.
9. Alami w’ɛkɔkɔ w’ɛlɔlɔ wa lo nshi yakafundamaka Bible akawasalɛka ɛkɔkɔ awɔ? (Enda osato wele lo lohoso.)
9 Lande na kele ekɔ dimɛna dia Jehowa mbedikama la olami w’ɛkɔkɔ? Nɛ dia olami w’ɛkɔkɔ w’oshika wa lo nshi yakafundamaka Bible akayakiyanyaka efula lo dikambo di’ɛkɔkɔ ande. Ɛnyɛlɔ, Davidɛ akalɔsha ntambwɛ la laondo dia nkokɛ ɛkɔkɔ ande. (1 Sa. 17:34, 35) Olami w’ɛkɔkɔ w’oshika akeyaka dia ɔkɔkɔ ɔmɔtshi amboshishɔ. (Jni. 10:3, 14) Olami wa ngasɔ akatshikaka ɛkɔkɔ ande 99 lo lokoto l’ekokelo, kana akalɔmbaka osekande olami dia mbaalamaka ko nde ntshɔ dia toyanga wɔnɛ wakashishɔ. Yeso akakambe la ɛnyɛlɔ kɛsɔ dia tosha wetshelo w’ohomba ɔnɛ: “Papa lele l’olongo hangɛnangɛna kaanga 1 ɔmɔtshi wa l’atei w’anto wa totshitshɛ anɛ nshishɔ.”—Mat. 18:14.
Olami w’ɛkɔkɔ ɔmɔtshi wa l’Isariyɛlɛ w’edjedja akokɛ ɔkɔkɔ wakashishɔ (Enda odingɔ 9)
JEHOWA NYANGAKA ƐKƆKƆ ANDE
10. Lo ndjela Ɛzɛkiyɛlɛ 34:11-16, kakɔna kakalake Jehowa dia nsala lo dikambo dia ɛkɔkɔ ande wakashishɔ?
10 Jehowa nangaka onto tshɛ la l’atei aso, mbidja ndo “anto wa totshitshɛ” wambomɔ oma l’atei w’ɛkɔkɔ ande. Lo tshimbo y’omvutshi Ɛzɛkiyɛlɛ, Nzambi akalake dia nde ayoyanga ɛkɔkɔ ande wakashishɔ ndo ayowakimanyiya dia nyomonga la yoonge ya dimɛna ya lo nyuma. Ndo nde akɛnya wanya shikaa wakandahombe ntakola dia mbakokɛ, mbuta ate wanya wakatakolaka olami w’ɛkɔkɔ w’ose Isariyɛlɛ naka ɔkɔkɔ ande ɔmɔtshi amboshishɔ. (Adia Ɛzɛkiyɛlɛ 34:11-16.) Ntondotondo olami w’ɛkɔkɔ akahombaka nyanga ɔkɔkɔ, dui sɔ diakalɔmbaka wenya efula ndo welo. Oma laasɔ, etena kakandeyaka lɛnɛ aki ɔkɔkɔ akɔ, olami akahombaka mbokaloya le asekande. Laadiko dia laasɔ, naka ɔkɔkɔ akɔ akahomɔ kana aki la ndjala, olami akahombaka mbokokɛ la ngandji tshɛ, mbɔɔmba mpota, mbɛɛmba ndo mbolesha. Dikumanyi, wanɛ wele alami wa “ɛkɔkɔ wa Nzambi” pombaka ntakola wanya akɔ waamɛ dia nkimanyiya onto tshɛ lamboyanganya l’etshumanelo. (1 Pe. 5:2, 3) Dikumanyi mbayangaka, mbakimanyiyaka dia nkalola l’etshumanelo ndo mbaɛnyaka ngandji lo mbasha ekimanyielo ka lo nyuma kahombama. *
11. Kakɔna kakashihodiaka olami w’ɔlɔlɔ w’ɛkɔkɔ?
11 Olami w’ɔlɔlɔ w’ɛkɔkɔ akashihodiaka ɔnɛ ɛkɔkɔ koka nshishɔ. Ndo naka ɔkɔkɔ wambangana l’ɛkɔkɔ ekina, olami ɔsɔ kombosalɛka akambo la djawudi. Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kakatosha Nzambi etena kakandakimanyiyaka ekambi ande ɛmɔtshi wakayotshika kambɛ Jehowa l’etena kɛmɔtshi.
12. Ngande wakasalɛ Jehowa Jɔna akambo?
12 Omvutshi Jɔna akalawɔ ɔkɛndɛ ande. Kaanga mbakidiɔ ngaasɔ, Jehowa kosasɛ dia mpekɔ Jɔna. L’ɛnyɛlɔ ka olami w’ɔlɔlɔ w’ɛkɔkɔ, Jehowa akooshimbɛ ndo akookimanyiya dia nyomonga la wolo wakinde l’ohomba dia nkotsha ɔkɛndɛ ande. (Jɔna 2:7; 3:1, 2) L’ɔkɔngɔ diko, Nzambi akakambe la dambo dia di’eshinɔ dia nkimanyiya Jɔna dia nde nshihodia ohomba wele la lɔsɛnɔ l’onto tshɛ. (Jɔna 4:10, 11) Wetshelo akɔna wakondjaso? Dikumanyi hawohombe nsasɛ dia mpekɔ wanɛ wambɔla lo nyuma. Koko, dikumanyi salaka la wolo dia nshihodia kɛnɛ kakakonya ɔkɔkɔ ɔmɔtshi dia ndjanganya l’etshumanelo. Ndo naka ɔkɔkɔ akɔ ambokalola le Jehowa, kete dikumanyi tetemalaka ndjasha le nde la ngandji tshɛ.
13. Wetshelo akɔna wakondjaso lo kɛnɛ kakasalɛ Jehowa ofundji wa Osambo 73?
13 Ofundji wa Osambo 73 akakɔmɔ etena kakandɛnyi dia akanga wa kɔlɔ wekɔ lo ntondoya. Nde akayambola dia kana aki ohomba nsala lolango la Nzambi. (Os. 73:12, 13, 16) Kakɔna kakasale Jehowa? Nde kombaanya. Koko, Nzambi akasale dia ɛtɛkɛta w’omembi w’esambo fundama lo Bible. L’ɔkɔngɔ diko, omembi w’esambo akayoshihodia ɔnɛ monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa ekɔ ohomba ndeka dui tshɛ dia lo lɔsɛnɔ. (Os. 73:23, 24, 26, 28) Wetshelo akɔna wakondjaso? Dikumanyi hawohombe nsasɛ dia nombosha wanɛ wambotatɛ ndjambola waahɔ wayowokondja lo kambɛ Jehowa. Lo dihole dia mbawanya, dikumanyi pombaka nsala la wolo dia nshihodia lande na katɛkɛtawɔ ndo kasalawɔ akambo lo yoho shɔ. Oma laasɔ, dikumanyi koka nkamba la Bible dia mbakeketsha.
14. Lande na kaki Elidja l’ohomba w’ekimanyielo, ndo ngande wakawosha Jehowa ekimanyielo kakɔ?
14 Omvutshi Elidja akalawɔ Jezabɛlɛ nkumekanga ka womoto. (1 Ku. 19:1-3) Nde akafɔnyaka ɔnɛ ndooko onto okina lakakambɛka Jehowa oko omvutshi ndo nde akafɔnyaka ɔnɛ olimu ande komonga la nɛmɔ. Elidja akakɔmɔ efula ko nde akakombola mvɔ. (1 Ku. 19:4, 10) Lo dihole dia manya Elidja, Jehowa akoshikikɛ ɔnɛ nde komonga ndamɛ, nde akakoke ndjaɛkɛ lo wolo wa Nzambi ndo ɔnɛ nde aki l’olimu efula wa nkamba. La ngandji tshɛ Jehowa akahokamɛ ekiyanu wa Elidja ndo akawosha ɛkɛndɛ ekina. (1 Ku. 19:11-16, 18) Wetshelo akɔna wakondjaso? Sho tshɛ, djekoleko dikumanyi pombaka salɛ ɛkɔkɔ wa Jehowa akambo la ngandji. Oyadi onto ambota dia nde ekɔ la nkɛlɛ kana oyaoka dia Jehowa hakoke mboka kɛtshi, dikumanyi wayowohokamɛ etena katɛkɛtande. Oma laasɔ, vɔ wayoshikikɛ ɔkɔkɔ wakashishɔ ɔsɔ dia Jehowa mbɔɔsaka la nɛmɔ.
NGANDE WAHOMBASO NDJAOKA LO DIKAMBO DI’ƐKƆKƆ WA NZAMBI WAKASHISHƆ?
15. Lo ndjela Joani 6:39, ngande wakɔsaka Yeso ɛkɔkɔ wa She?
15 Ngande walanga Jehowa dia sho ndjaoka lo dikambo di’ɛkɔkɔ ande wakashishɔ? Yeso akatosha ɛnyɛlɔ ka dimɛna lo dikambo sɔ. Nde akeyaka di’ɔkɔkɔ wa Jehowa tshɛ ekɔ la nɛmɔ lo washo wa Nzambi, diakɔ diele Yeso akasale kɛnɛ tshɛ kakandakoke nsala dia nkimanyiya “ɛkɔkɔ wakashishɔ wa lo luudu l’Isariyɛlɛ” dia nkalola le Jehowa. (Mat. 15:24; Luka 19:9, 10) Oko wende olami w’ɔlɔlɔ w’ɛkɔkɔ, Yeso nde lawɔ akasale la wolo diaha nshisha kaanga ɔkɔkɔ ɔtɔi wa Jehowa.—Adia Joani 6:39.
16-17. Ngande wahomba dikumanyi ndjaoka lo kɛnɛ kendana la nkimanyiya wanɛ wambɔla lo nyuma? (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Woho wakoka ɔkɔkɔ wakashishɔ ndjaoka.”)
16 Ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ akakeketsha dikumanyi dia l’etshumanelo ka l’Ɛfɛsɔ dia mbokoya ɛnyɛlɔ ka Yeso. “[Nyu pombaka] nkimanyiya wanɛ wele wɔdu ndo nyu pombaka mbohɔ ɛtɛkɛta wa Nkumadiɔndjɔ Yeso lam’akandate ate: ‘Ɔngɛnɔngɛnɔ waya lo mbisha ndeka wa nongola.’” (Ets. 20:17, 35) Mbokɛmaka hwe dia ɛlɔ kɛnɛ dikumanyi diekɔ l’ɔkɛndɛ wa laande lo dikambo sɔ. Salvador, ekumanyi kɛmɔtshi ka l’Espagne mbutaka ate: “Etena kakanyiyami lo yɛdikɔ y’efula yayakiyanya Jehowa lo dikambo dia ɛkɔkɔ ande wakashishɔ, dimi tshutshuyamaka dia nsala kɛnɛ tshɛ kakokami nsala dia mbakimanyiya. Oko wemi olami w’ɛkɔkɔ wa lo nyuma, dimi mbetawɔka dia Jehowa nangaka dia dimi ndjakiyanya dikambo diawɔ.”
17 Anto tshɛ wɔtɛkɛtami lo sawo nɛ wakayotshika kambɛ Jehowa lo tshanda mɔtshi wakakimanyiyama dia nkalola le Jehowa. Etena kɛnɛ anto efula wambɔla lo nyuma nangaka nsala woho akɔ waamɛ. Lo sawo diayela, tayɛna awui efula wakokaso nsala dia mbakimanyiya dia nkalola le Jehowa.
OSAMBO 139 Kanyiya etena kayonga diangɔ tshɛ eyoyo
^ od. 5 Lande na kele anto amɔtshi wakakambɛka Jehowa la kɔlamelo l’edja ka ɛnɔnyi ndjotombaka oma l’etshumanelo? Ngande wayaoka Nzambi lo dikambo diawɔ? Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola ekadimwelo wa ambola asɔ. Diɔ diayɛnya nto wetshelo wakokaso nkondja oma lo woho wakakimanyiya Jehowa anto amɔtshi wa lo nshi yakafundamaka Bible wakatshike mbokambɛ lo tshanda mɔtshi.
^ od. 2 ELEMBETSHIELO W’AWUI AMƆTSHI: Opandjudi wambɔla, kɛdikɛdi onto lahayokimɔ alapɔlɔ w’olimu w’esambishelo ndo wa mbetɛ anto ambeki l’edja ka ngɔndɔ shamalo kana ndekana. Oyadi ngasɔ mbediɔ, anto wambɔla tetemalaka mbɔsama oko anangɛso l’akadiyɛso ndo sho mbaokaka ngandji.
^ od. 4 Nkombo mɔtshi yakatshikitanyema.
^ od. 10 Lo sawo diayela, tayɛna toho shikaa takoka dikumanyi ntakola wanya asɔ.
^ od. 60 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Lo ndjakiyanya dikambo di’ɔkɔkɔ wakashishɔ, olami w’ɛkɔkɔ w’ose Isariyɛlɛ akahombaka mboyanga ndo mbokimanyiya dia nkalola lo lokoto. Ɛlɔ kɛnɛ alami w’ɛkɔkɔ wa lo nyuma salaka woho akɔ waamɛ.
^ od. 64 ELEMBETSHIELO W’OSATO: Etena kakonga kadiyɛso kɛmɔtshi kambɔla lo nyuma bisi dia nde ntshɔ, nde ekɔ lo menda Ɛmɛnyi wa Jehowa ehende wasambisha lo sɛkɛ l’ɔngɛnɔngɛnɔ.
