SHO tshɛ mbetawɔka dia Jehowa ekɔ lo nɔmbɔla ndo ekɔ lo nsukɛ ekambi ande lo nyuma lo “nshi y’ekomelo” nyɛ. (2 Tim. 3:1) Koko, sho tshɛ pombaka nkitanyiya Jehowa. Sho koka ndjaɛdika la ase Isariyɛlɛ etena kakiwɔ l’oswe wa shɛnga. Vɔ wakahombaka nsala dui dimɔtshi etena kakawokaka dimama diambodama.

Jehowa akatɛ Mɔsɛ dia nsala amama ahende wa mfɛsa “dia nsanganya olui w’anto ndo dia mbaewoya dia vɔ monɛɛ.” (Wal. 10:2) Ɛlɔmbɛdi wakahombaka mbida amama la wendjo wotshikitanyi dia mɛnya anto kɛnɛ kakawahombaka nsala. (Wal. 10:3-8) Ɛlɔ kɛnɛ, ekambi wa Nzambi wekɔ lo nongola ɛlɔmbwɛlɔ lo toho efula. Tɔsɛdingole toho tosato l’atei atɔ tatohola amama wakadamaka lo nshi y’edjedja. Ɛlɔ kɛnɛ, ekambi wa Nzambi mbelamɛka otsha lo nsanganya ya weke, dikumanyi diakasɔnama nongolaka elowanyelo, ndo ɛlɔmbwɛlɔ kashawɔ ase etshumanelo tshɛ tshikitanyemaka.

Etena kakalangaka Jehowa dia “olui w’otondo nsangana” lo mbɔtwɛlɔ ka lo lɛkɛ la sidɛ ka tabɛrnaklɛ, ɛlɔmbɛdi wakadaka amama akɔ ahende. (Wal. 10:3) Waoho tshɛ wakahangaka suke la tabɛrnaklɛ lo elui ɛnɛi, wakokaka wendjo w’amama wotshikitanyi. Ondo wanɛ wakahangaka suke la ɛɔtwɛlɔ wakakokaka nkoma lo minitɛ ngana tsho. Akina waki etale ndo ondo vɔ waki l’ohomba w’etena ndo mbidja welo dia ndjokoma. Oyadi lɛnɛ tshɛ aki onto l’onto, Jehowa akalangaka dia onto tshɛ ndjosangana ndo ndjokondja wahɔ.

Ɛlɔ kɛnɛ, hatoyosangana lo tabɛrnaklɛ, koko vɔ telɛka oya lo nsanganya y’ekambi wa Nzambi. L’atei wa nsanganya shɔ mbele ndo nsanganya ya rɛjɔ ndo waaso akina wa laande watotolongolaka wetshelo w’ohomba ndo ɛlɔmbwɛlɔ. Lo wedja tshɛ wa l’andja w’otondo, ekambi wa Jehowa ndjelaka ekongelo kakɔ kaamɛ. Diakɔ diele, anto tshɛ wetawɔ leeta la ndjɔtɔ nsanganya shɔ mongaka kaamɛ l’olui w’anto wele l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Anto amɔtshi mindaka nkɛndɔ otsha l’ahole wa tale ndeka anto akina. Koko wanɛ wetawɔ leeta la mbɔtɔ nsanganya shɔ mbeyaka dia welo wadjawɔ wekɔ ohomba.

Onde wanɛ wadjasɛ l’ahole wa tale mangana l’ahole wasalema nsanganya ya weke vɔ lawɔ kondjaka wahɔ? Diɛsɛ la tshulatshula dia nshi nyɛ, anto efula wokoka ndjela ekongelo kakɔ kaamɛ ndo ndjaoka oko wekɔ l’atei wa nsanganya ya weke shɔ. Ɛnyɛlɔ, lo wembwelo w’onyimpala ɔmɔtshi wa mbalasa kalɔmbɔla olimu, filialɛ ka Benin akasale di’ase Arlit, la Niger, osomba ɔmɔtshi wa tshitshɛ wa l’oswe wa shɛnga wa Sahara ndjela ekongelo kakɔ l’eshinga. Anangɛso l’akadiyɛso ndo angɛnyi wa lo mɛtɛ akumi ahende l’ɔtɔi mbakasangana. Kaanga mbakiwɔ lo dihole di’etale, vɔ wakayaoke dia waki kaamɛ l’olui a woke  w’anto 44131 wakasangana. Ɔnangɛso ɔmɔtshi akafunde ate: “Losaka l’oma k’ɛse otema l’ɔtɛ wakanyasale dia sho ndjela ekongelo kɛnɛ l’eshinga. Dui nɛ ambotoshikikɛ dia nyu tokaka ngandji k’efula.”

Etena kakadaka ɛlɔmbɛdi w’ase Isariyɛlɛ dimama ɔtɔi to, “paka ewandji, ɛtɛ wa nunu” mbakɛnamaka lo luudu la dipɛma l’esanganelo. (Wal. 10:4) Lɛkɔ Mɔsɛ akawashaka wetshelo ndo elowanyelo. Dui sɔ diakawakimanyiyaka dia nkotsha dimɛna ɛkɛndɛ waki lawɔ l’atei wa waoho awɔ. Otondonga ndo wɛ mbaki l’atei w’ewandji ɛsɔ, onde totoyosala kɛnɛ tshɛ kahombama dia monga laawɔ ndo nkondja wahɔ?

Ɛlɔ kɛnɛ, dikumanyi dia l’etshumanelo bu “ewandji”; ndo vɔ hawahemɛ ɛkɔkɔ wa Nzambi walɔmbɔlawɔ. (1 Pe. 5:1-3) Koko vɔ mɛtɛ salaka la wolo dia nɔmbɔla ɛkɔkɔ. Diakɔ diele, vɔ mbetawɔka l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ leeta la tolongola elowanyelo, ɛnyɛlɔ dia tɔtɔ Kalasa k’olimu wa Diolelo. Etena kewɔ lɛkɔ, dikumanyi mbekaka woho wa ndeka monga l’akoka wa nkotsha ɛkɛndɛ awɔ wa l’etshumanelo. Dui sɔ kimanyiyaka di’anto tshɛ ndeka monga la lonyuma la dimɛna. Kaanga naka wɛ atɔtɔka kalasa shɔ, ondo wɛ ekɔ lo nkondja wahɔ oma le wanɛ wakayiɔtɔ.

Lo tena dimɔtshi ɛlɔmbɛdi w’ase Isariyɛlɛ wakadaka dimama la wendjo wotshikitanyi. Ɔsɔ aki diewoyelo diakɛnyaka dia Jehowa akalangaka di’ase mpango tshɛ monɛɛ. (Wal. 10:5, 6) Etena kakonɛka anto oma lo mpango, vɔ wakasalaka dui sɔ lo yoho yakakongɛma dimɛna, koko vɔ wakahombaka mbidja welo. Lo tena dimɔtshi, ondo ase Isariyɛlɛ amɔtshi wakengengaka dia monɛɛ otsha lo dihole dikina. Lande na?

Ondo amɔtshi wakɔsaka ɔnɛ wamboleka mbalɔmba mbala efula dia monɛɛ ndo dui sɔ salemaka aha la vɔ nongamɛ. “Lo tena di[mɔtshi], dinge diakatshikalaka paka oma lo dikɔlɔ polo la pindju.” Lo tena dikina diɔ diakatshikalaka “nshi 2, ngɔndɔ kana ndekana” dia vɔ ndjonɛɛ. (Wal. 9:21, 22) Ndo mbala ngana yakonɛɛ ase mpango? Walelo tshapita 33 shilaka ahole oko 40 wakahange ase Isariyɛlɛ.

Lo tena dimɔtshi, ondo amɔtshi wakadjasɛka l’alɛdi w’esongo. Dui sɔ diaki dimɛna efula “l’oswe wa shɛnga . . . wa shaka ndo wa wɔma.” (Eoh. 1:19) Koko, vɔ wakakoke pembama dia mfɔnya ɔnɛ naka vɔ monɛɛ oma laawɔ, kete wayotshɔ otsha lo dihole dioleki kɔlɔ.

Etena kakonɛka waoho awɔ, ondo amɔtshi waki l’okakatanu dia nkonga mbala kawɔ dia vɔ ndjonɛɛ. Anto tshɛ wakokaka wendjo wotshikitanyi wa dimama, koko aha vɔ tshɛ mbakonɛka etena kakɔ kaamɛ. Wendjo wotshikitanyi wa dimama ɛsɔ wakɛnyaka dia waoho wakadjasɛka lo ɛstɛ, mbuta ate dioho dia Juda, dia Isakara, ndo dia Zebuluna, pombaka monɛɛ. (Wal. 2:3-7; 10:5, 6) L’ɔkɔngɔ wa vɔ monɛɛ, ɛlɔmbɛdi wakadaka dimama mbala ka hende la wendjo wotshikitanyi dia mɛnya ɔnɛ olui waki la waoho 3 wakadjasɛka lo sidɛ pombaka monɛɛ. Ɛlɔmbɛdi wakatetemalaka nsala ngasɔ polo ndo ase mpango tshɛ wambonɛɛ.

Ondo wɛ ekɔ la wengengo lo kɛnɛ kendana l’etshikitanu ɛmɔtshi wa l’okongamelo. Mbeyaka monga ko wɛ ekɔ lo mfɔnya ɔnɛ etshikitanu amboleka efula. Kana ondo wɛ akangɛnangɛnaka woho wakasalemaka akambo ndo kokombolaka dia vɔ ntshikitana. Oyadi ɔkɔkɔ akɔna tshɛ, ondo wɛ aki l’okakatanu dia monga la solo dia lotutsha etena kakayasalaka la wolo dia ndjaɔtɔnganyiya l’etshikitanu wakasalema. Koko, naka sho nsala la wolo dia nsala kɛnɛ kambotɔlɔmbama, kete ondo tayɛna di’etshikitanu wekɔ la wahɔ le so ndo Jehowa ayotɔngɛnangɛna.

Lo nshi ya Mɔsɛ, Jehowa akatalɔmbɔlaka miliyɔ y’apami, wamato ndo ana l’oswe wa shɛnga. Otondonga nde kombakokɛ ndo kombalɔmbɔla, tshike totowotshikala la lɔsɛnɔ. Ɛlɔ kɛnɛ, diɛsɛ l’ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa, sho tshikalaka la lɔsɛnɔ lo nyuma. Nde tokimanyiyaka dia ndjasukanya la nde ndo ntetemala monga la mbetawɔ ka wolo! Ɔnkɔnɛ, nyɛsɔ tonge sho tshɛ l’okitanyiya oko ase Isariyɛlɛ waki la kɔlamelo etena kakawokaka wendjo wotshikitanyi w’amama!