1-2. Oko wɛnyamidiɔ lo Etsha 8:27-31, 35-38, kakɔna kakatshutshuya ɔlɛnga w’ose Etiyɔpiya dia batizama?

ONDE wɛ nangaka batizama dia monga ombeki wa Kristo? Ngandji ndo lowando tshutshuyaka anto efula dia mbɔsa yɛdikɔ shɔ. Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ ka ɔnɛnɛ ɔmɔtshi wakakambɛka nkumekanga ka womoto k’Etiyɔpiya.

² Ose Etiyɔpiya ɔsɔ akakambe aha la ntshimbatshimba la kɛnɛ kakandeke oma l’Afundelo. (Adia Etsha 8:27-31, 35-38.) Kakɔna kakootshutshuya? Aha la taamu, nde akɔsaka Ɔtɛkɛta wa Nzambi la nɛmɔ; nde akatadiaka etenyi kɛmɔtshi k’Afundelo ka dibuku di’Isaya etena kakandatatshɔka lo pusupusu. Ndo etena kakasawola Filipɛ la nde, pami kɛsɔ akɛnya lowando lo kɛnɛ kakasale Yeso dikambo diande. Ko lande na kakatandaka ɔnɛnɛ ɔsɔ lɔkɛndɔ otsha la Jɛrusalɛma? Nɛ dia nde akashile nkɛnɛmɔla ngandji kakandokaka Jehowa. Ngande weyaso dui sɔ? Nɛ dia l’etena kɛsɔ nde akatɛmɔlaka Jehowa la Jɛrusalɛma. Ondo pami kɛsɔ akamɔ oma l’ɔtɛmwɛlɔ wakinde ntondo ndo akɔtɔ lo tshɔi ya wodja yakayakimɔ le Nzambi ka mɛtɛ. Aki paka ngandji kakɔ kaamɛ kakandokaka Jehowa kakootshutshuya dia ntakola nna dikina di’ohomba efula l’etena kɛsɔ, mbuta ate batizama ndo monga ombeki wa Kristo.​—Mat. 28:19.

3. Kakɔna kakoka nshimba onto ɔmɔtshi dia batizama? (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Kakɔna kele lo otema ayɛ?”)

³ Mboka Jehowa ngandji koka kokimanyiya dia batizama. Koko ngandji koka nto koshimba dia nsala dui sɔ. Lo ngande?  Tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dimɔtshi. Ondo wɛ nangaka ase nkumbo kayɛ wele bu ambetawudi ndo angɛnyi ayɛ efula, ndo wɛ koka ndjakiyanya ɔnɛ naka wɛ batizama, kete vɔ wayokohetsha. (Mat. 10:37) Kana wɛ koka nanga mbekelo yeyayɛ dia Nzambi ndjihetshaka, ndo wɛ koka monga l’okakatanu dia ndjitshika. (Os. 97:10) Kana ondo wɛ akole la mbekelo ka salaka fɛtɛ yele la losambi l’ɛtɛmwɛlɔ wa kashi. Ondo wɛ koka ngɛnangɛna awui w’amɛna wakayasalaka lo fɛtɛ shɔ. Diakɔ diele, wɛ koka monga l’okakatanu dia ntshika nsala fɛtɛ yahangɛnyangɛnya Jehowa shɔ. (1 Kɔr. 10:20, 21) Dimbola diakokayɛ ndjambola ele: “Ɛngɔ kakɔna kana onto akɔna alekayɛ nanga?”

4. Ɔkɔkɔ akɔna woleki tshɛ wayokotshutshuya dia batizama?

⁴ Wɛ ekɔ la diangɔ efula dia nanga ndo ngɛnangɛna. Ɛnyɛlɔ, kaanga ntondo ka wɛ mbeka l’Ɛmɛnyi wa Jehowa, ondo wɛ akɔsaka Bible la nɛmɔ di’efula. Ndo mbeyaka monga ko wɛ akakɛnɛmɔla ngandji kokayɛ Yeso. Etena kɛnɛ kamboyeya Ɛmɛnyi wa Jehowa, wɛ koka nanga dia monga kaamɛ la wɔ. Koko aha nanga diangɔ di’amɛna sɔ tsho mbayokokonya dia mbetawɔ ndjakimɔ le Jehowa ndo batizama. Ɔkɔkɔ woleki tshɛ wayokotshutshuya dia batizama ele ngandji kokayɛ Jehowa Nzambi. Naka wɛ nanga Jehowa oleki awui akina tshɛ, kete wɛ hatetawɔ ɛngɔ kana onto akɔna tshɛ koshimba dia mbokambɛ. Ngandji kokayɛ Jehowa kayokotshutshuya dia batizama ndo tɔ kayokokimanyiya nto dia ntshikala la kɔlamelo le nde l’ɔkɔngɔ wa batisimu.

5. Ambola akɔna wayangaso nsɛdingola?

⁵ Yeso akate dia sho pombaka nanga Jehowa l’otema aso tshɛ, l’anima aso tshɛ ndo la wolo aso tshɛ. (Makɔ 12:30) Ngande wakokayɛ mbeka woho wa nanga ndo nɛmiya Jehowa efula ngasɔ? Nkana yimba lo ngandji katoka Jehowa totshutshuyaka dia mbooka sho lawɔ ngandji. (1 Jni. 4:19) Naa tokanyi ndo etsha wayonga la yɛ naka wɛ nkɛnɛmɔla ngandji koleki tshɛ kɛsɔ? *

6. Lo ndjela Rɔmɔ 1:20, naa yoho mɔtshi yakokayɛ mbeka awui wendana la Jehowa?

⁶ Eka awui wendana la Jehowa lo tshimbo y’etongelo kande. (Adia Rɔmɔ 1:20; Ɛny. 4:11) Kana yimba lo woho wɛnya tombatomba ndo nyama dia Jehowa ekɔ la lomba l’efula. Eka yema lo kɛnɛ kendana la woho wakatongama demba diayɛ lo yoho ya diambo. (Os. 139:14) Kana yimba lo wolo wakadje Jehowa lo wonya ko wɛ ayɛna dia vɔ wekɔ paka yɔɔtɔ ɔtɔi l’atei wa miliyara ya tɔɔtɔ. * (Isa. 40:26) Naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ ayoleka nɛmiya Jehowa efula. Koko, mbeya ɔnɛ Jehowa ekɔ la lomba ndo la wolo ekɔ tsho etenyi kɛmɔtshi ka etatelo ka diɔtɔnganelo diasayɛ la nde. Dia mboka Jehowa ngandji k’efula, wɛ pombaka mbeya awui efula wendana la nde.

7. Dia nanga Jehowa efula, eshikikelo kakɔna kahombayɛ monga la tɔ?

⁷ Wɛ pombaka monga l’eshikikelo ɔnɛ Jehowa ndjakiyanyaka dikambo diayɛ. Onde wɛ ekɔ l’okakatanu dia mbetawɔ ɔnɛ Otungi w’olongo la nkɛtɛ mbeyaka dia wɛ ekɔ ndo ɔnɛ nde ndjakiyanyaka dikambo diayɛ? Naka ngasɔ, kete ohɔ dia Jehowa “bu etale oma le ɔmɔmɔ la l’atei aso.” (Ets. 17:26-28) Nde “sɛdingolaka etema tshɛ,” ndo nde kolakaka oko wakatɛ Davidɛ Sɔlɔmɔna ɔnɛ “naka wɛ mboyanga,  nde ayoyaɛnya le yɛ.” (1 Ɛk. 28:9) Lo mɛtɛ, wɛ ekɔ lo mbeka Bible l’etena kɛnɛ nɛ dia Jehowa akate ate ‘dimi lakakokotola oya le mi.’ (Jɛr. 31:3) Lo yɛdikɔ yayoyoleka monga la lowando lo kɛnɛ tshɛ kakosalɛ Jehowa, mbayoleka ngandji kawokayɛ mfula.

8. Ngande wakokayɛ mɛnya lowando lo ngandji kakoka Jehowa?

⁸ Yoho mɔtshi yakokayɛ mɛnya lowando lo ngandji kakoka Jehowa ele sawolaka la nde lo dɔmbɛlɔ. Ngandji kokayɛ Nzambi kayofula naka wɛ mbotɛka ekiyanu ayɛ ndo mbookaka losaka lo kɛnɛ tshɛ kakosalɛnde. Ndo lɔngɛnyi lasayɛ la Jehowa layokeketala etena kɛnayɛ woho wakadimolande alɔmbɛlɔ ayɛ. (Os. 16:1) Wɛ ayonga l’eshikikɛlo ɔnɛ nde kohokamɛka. Koko dia ndjasukanya la Jehowa, wɛ pombaka nshihodia woho wakanyiyande. Ndo wɛ pombaka mbeya kɛnɛ kalongamɛnde oma le yɛ. Yoho tshɔi yakokayɛ mbeya dui sɔ ele lo mbeka Ɔtɛkɛta ande, Bible.

9. Ngande wakokayɛ mɛnya dia wɛ mbɔsaka Bible la nɛmɔ?

⁹ Eka dia mbɔsa Bible, Ɔtɛkɛta wa Nzambi la nɛmɔ. Paka lo Bible oto mbatanema akambo wa mɛtɛ wendana la Jehowa ndo la sangwelo diande lo dikambo diayɛ. Wɛ ayɛnya dia wɛ mbɔsaka Bible la nɛmɔ lo kiadiaka lushi tshɛ, lo nɔngɔsɔlaka wekelo ayɛ wa Bible ndo lo kambaka la kɛnɛ kekayɛ. (Os. 119:97, 99; Jni. 17:17) Onde wɛ ekɔ l’ekongelo ka mbadiaka Bible? Onde wɛ ndjelaka ekongelo kɛsɔ, ndo ndjashikikɛka dia wɛ ekɔ lo mbadia Bible lushi tshɛ?

10. Naa dui dimɔtshi dietɛ Bible dibuku dia laande?

¹⁰ Dui dimɔtshi dietɛ Bible dibuku dia laande ele tɔ kakafundama oma le anto wakɛnyi Yeso. Diɔ diekɔ tshɔi ya dibuku yalembetshiya kɛnɛ kakasale Yeso dikambo diayɛ. Naka wɛ mbeka kɛnɛ kakate ndo kakasale Yeso, kete ondo wɛ ayotshutshuyama dia nsɔnga lɔngɛnyi la nde.

11. Ngande wakokayɛ mbeka dia mboka Jehowa ngandji?

¹¹ Eka dia mboka Yeso ngandji, ko ngandji kokayɛ Jehowa kayofula. Lande na? Nɛ dia Yeso kɛnɛmɔlaka waonga wa She lo yoho ya kokele. (Jni. 14:9) Diakɔ diele etena  kayoyotalekaka mbeka awui wendana la Yeso, mbayoyotalekaka nshihodia ndo monga la lowando le Jehowa. Ohokanyiya yema kɛtshi kakokaka Yeso wanɛ waki kɔmbɔsamaka la nɛmɔ, mbuta ate ase wola, akanga wa hemɔ ndo wanɛ waki komonga l’anto waakokɛ. Ohokanyiya nto alako w’eshika wakoshande ndo woho walowana lɔsɛnɔ layɛ etena kahokamɛyɛ alako asɔ.​—Mat. 5:1-11; 7:24-27.

12. Naka wɛ mbeka awui wendana la Yeso, wɛ koka tshutshuyama dia nsala na?

¹² Ondo ngandji kokayɛ Yeso kayoleka nkeketala naka wɛ nkana yimba efula lo olambo wakandakimɔ dia pɛkato yaso dimanyiyama. (Mat. 20:28) Naka wɛ nshihodia ɔnɛ Yeso aketawɔ la lolango dia mvɔ dikambo diayɛ, kete ondo wɛ ayotshutshuyama dia ndjatshumoya ndo nɔmba Jehowa edimanyielo. (Ets. 3:19, 20; 1 Jni. 1:9) Ndo naka wɛ mboka Yeso ndo Jehowa ngandji, kete wɛ ayoyasukanya l’anto akina wasala dui sɔ.

13. Kakɔna kakosha Jehowa?

¹³ Eka dia mboka nkumbo ka Jehowa ngandji. Ondo ase nkumbo kayɛ wele bu ambetawudi ndo angɛnyi ayɛ w’edjedja hawotoshihodia lande na kalangayɛ ndjakimɔ le Jehowa. Ondo vɔ koka kaanga kɔlɔsha. Jehowa ayokokimanyiya lo kosha nkumbo ka lo nyuma. Naka wɛ ntshikala suke suke la nkumbo ka lo nyuma kɛsɔ, kete wɛ ayokama ngandji ndo ayokondja osukɔ weyɛ l’ohomba. (Makɔ 10:29, 30; Hɛb. 10:24, 25) L’edjedja ka wonya, ase nkumbo kayɛ mbeyaka ndjotatɛ kambɛ Jehowa kaamɛ la yɛ ndo nkitanyiya atɔndɔ ande.​—1 Pe. 2:12.

14. Oko wotamidiɔ lo 1 Joani 5:3, kakɔna kamboyoshola lo kɛnɛ kendana l’atɔndɔ wa Jehowa?

¹⁴ Eka dia nɛmiyaka ndo kambaka l’atɔndɔ wa Jehowa. Ntondo ka mbeya Jehowa, ondo wɛ akayadjɛka ɛlɛmbɛ wendana la lɔkɛwɔ, koko l’etena kɛnɛ wɛ ambɛna dia atɔndɔ wa Jehowa mboleki amɛna. (Os. 1:1-3; adia 1 Joani 5:3.) Ohokanyiya lo dikambo di’alako wa lo Bible wendana la waomi, wadi, ambutshi ndo la ana. (Ɛf. 5:22–6:4) Etena kakambayɛ la alako asɔ, onde wɛ mɛnaka dia lɔsɛnɔ la nkumbo kayɛ lambolowana? Etena kayelayɛ ɛlɔmbwɛlɔ ka Jehowa kendana la nsɔna angɛnyi la lomba, onde lɔkɛwɔ layɛ lambolowana? Onde wɛ aya onto lele l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula? (Tok. 13:20; 1 Kɔr. 15:33) Ondo okadimwelo wa ambola asɔ ekɔ ɔnɛ eelo.

15. Akokayɛ nsala naka wɛ ekɔ l’ohomba w’ekimanyielo dia nkamba l’atɔndɔ wa lo Bible?

¹⁵ Lo tena dimɔtshi, ondo wɛ koka monga l’okakatanu dia mbeya woho wa nkamba l’atɔndɔ wa lo Bible wekayɛ. Diakɔ diele, Jehowa kambaka la okongamelo ande dia ntondja ekanda walembetshiya Bible wakoka kokimanyiya dia ntshikitanya kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la kɔlɔ. (Hɛb. 5:13, 14) Naka wɛ mbadia ndo mbeka ekanda ɛsɔ, kete wɛ ayɛna dia vɔ wekɔ ohomba ndo mendanaka l’awui amɔtshi shikaa, ndo ondo wɛ ayoyasukanya la okongamelo wa Jehowa.

16. Ngande wakakongɛ Jehowa ekambi ande?

¹⁶ Eka dia nanga ndo nsukɛ okongamelo wa Jehowa. Jehowa akakongɛ ekambi ande lo tshumanelo; Ɔnande Yeso mbele ɔtɛ wa tshumanelo sɔ tshɛ. (Ɛf. 1:22; 5:23) Yeso akasɔnɛ djui ya tshitshɛ y’apami w’akitami dia nɔmbɔlaka ndo nkongɛ olimu walangande dia vɔ salema nshi nyɛ. Yeso mbelɛka djui y’apami shɔ ɔnɛ “ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo ndo kɛsɔ,” ndo vɔ mbɔsaka ɔkɛndɛ awɔ wa kolesha ndo wa kokokɛ lo nyuma la nɛmɔ di’efula. (Mat. 24:45-47) Yoho mɔtshi yakokimanyiya ɔhɔmbɔ wa kɔlamelo dia kokotshɛ ehomba ayɛ ele lo ndjashikikɛ dia dikumanyi diakotsha kɛnɛ kalɔmbama dia kolama sɔnama. (Isa. 32:1, 2; Hɛb. 13:17; 1 Pe. 5:2, 3)  Dikumanyi mbetawɔka ndjasha efula le yɛ dia kokeketsha ndo kokimanyiya dia wɛ ndeka ndjasukanya la Jehowa. Koko dui dioleki ohomba diakokawɔ kosalɛ ele kokimanyiya dia wɛ mbetsha anto akina awui wendana la Jehowa.​—Ɛf. 4:11-13.

17. Lo ndjela Rɔmɔ 10:10, 13, 14, lande na kasawolaso l’anto akina awui wendana la Jehowa?

¹⁷ Kimanyiya anto akina dia mbeka woho wa mboka Jehowa ngandji. Yeso akatɛ ambeki ande dia mbetsha anto akina awui wendana la Jehowa. (Mat. 28:19, 20) Sho kokaka nkitanyiya didjango sɔ l’ɔtɛ weyaso dia sho pombaka dikitanyiya. Koko, naka ngandji kokayɛ Jehowa kekɔ lo tahame, kete wɛ ayoyaoka oko wakayaoke ɔpɔstɔlɔ Petero la Joani, vɔ wakate ɔnɛ: “Sho hatototshika mbuta akambo wakatɛnyi ndo wakatoke.” (Ets. 4:20) Tayonga l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula naka sho monga l’akoka wa nkimanyiya onto ɔmɔtshi dia mboka Jehowa ngandji. Ohokanyiya ɔngɛnɔngɛnɔ waki la osambisha Filipɛ etena kakandakimanyiya ose Etiyɔpiya dia mbeka akambo wa mɛtɛ watanema l’Afundelo ndo batizama! Naka wɛ mbokoya Filipɛ ndo nkitanyiya didjango dia Yeso dia nsambisha, kete wɛ ayɛnya dia wɛ nangaka monga Ɔmɛnyi wa Jehowa. (Adia Rɔmɔ 10:10, 13, 14.) L’etena kɛsɔ, ondo wɛ ayoka dimbola diakɔ diamɛ diakoke ose Etiyɔpiya ate: “Kakɔna kashimba dia dimi batizama?”​—Ets. 8:36.

18. Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

¹⁸ Wɛ ayotakola nna dioleki ohomba lo lɔsɛnɔ layɛ etena kayoyɔsa yɛdikɔ ya batizama. Lam’ele ekɔ nna di’ohomba efula, wɛ pombaka nsɛdingola la yambalo tshɛ kɛnɛ kalɔmba dui sɔ. Kakɔna kahombayɛ mbeya lo kɛnɛ kendana la batisimu? Kakɔna kahombayɛ nsala la ntondo ndo l’ɔkɔngɔ wa batisimu? Ambola asɔ wayokadimɔma lo sawo diayela.