Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

SAWO DIA WEKELO 31

Ɔsa dɔmbɛlɔ la nɛmɔ

Ɔsa dɔmbɛlɔ la nɛmɔ

“Dɔmbɛlɔ diami diayale oko tshɔ yɔlɔngɔswami la ntondo kayɛ.”​—OS. 141:2.

OSAMBO 47 Tɔlɔmbake Jehowa lushi tshɛ

AWUI WAYƆTƐKƐTAMA *

1. Ngande wahombaso mbɔsa diaaso dia nɔmba Jehowa?

 TAKAKONDJA diɛsɛ dia diambo efula, mbuta ate ndjasukanya l’Otungi w’olongo la nkɛtɛ lo dɔmbɛlɔ. Tokanyiya dui nɛ: Sho kokaka kɛnɛmɔlɛ Jehowa etema aso l’etena kakɔna tshɛ ndo l’ɔtɛkɛta akɔna tshɛ aha la nɔmba lotshungɔ la nsala dui sɔ. Sho koka mbɔlɔmba tele lo mbeto ka lopitadi kana tele lo lokanu, tele l’eshikikelo dia Shɛso ka ngandji ayotohokamɛ. Tekɔ la lowando efula l’ɔtɛ wa diɛsɛ sɔ.

2. Ngande wakɛnya nkumekanga Davidɛ dia nde akɔsaka dɔmbɛlɔ la nɛmɔ di’efula?

2 Nkumekanga Davidɛ akɔsaka dɔmbɛlɔ la nɛmɔ di’efula. Nde akembɛ Jehowa ate: “Dɔmbɛlɔ diami diayale oko tshɔ yɔlɔngɔswami la ntondo kayɛ.” (Os. 141:1, 2) Lo nshi ya Davidɛ, ɛlɔmbɛdi a laadiko waki la tshɔ y’ekila l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ lo tɛmpɛlɔ ndo wakayilɔngɔsɔlaka dimɛna. (Eto. 30:34, 35) Woho wakatɛkɛta Davidɛ dikambo dia tshɔ mɛnyaka dia nde akadjaka yimba efula lo kɛnɛ kakandalangaka mbitɛ She lele l’olongo. Ɔsɔ ekɔ nsaki k’oma k’ɛse otema kele ndo laso, sho nangaka di’alɔmbɛlɔ aso ngɛnyangɛnya Jehowa.

3. Dionga diakɔna diahombaso monga la diɔ etena kayasukanyaso la Jehowa lo dɔmbɛlɔ ndo lande na?

3 Etena kalɔmbaso Jehowa, sho pombaka mbewɔ diɔtɔnganelo dia tshambandeko la nde. Lo dihole dia sho nsala ngasɔ, sho pombaka mbɔlɔmba la dilɛmiɛlɔ di’efula. Tokanyiya waɛnɛlɔ wa diambo wakɛnyi Isaya, Ɛzɛkiyɛlɛ, Danyɛlɛ, ndo Joani. Waɛnɛlɔ asɔ ntshikitana, koko wekɔ la dui dimɔtshi diafɔnawɔ. Vɔ tshɛ mɛnyaka dia Jehowa ekɔ Nkumekanga kele laadiko dia tshɛ. Isaya “akɛnyi Jehowa odjashi lo kiti ka lowandji ka la diko ndo kodiyami.” (Isa. 6:1-3) Ɛzɛkiyɛlɛ akɛnyi Jehowa odjashi l’olongo lo pusupusu kande, dingama la “ɛngɔ kɛmɔtshi kafɔna la dja . . . oko ka ngolo.” (Ɛzk. 1:26-28) Danyɛlɛ akɛnyi “Tango Andja” ɔlɔtshi ahɔndɔ wa wɛma ndo nyombe ya dja yakatombaka oma lo kiti Kande. (Dan. 7:9, 10) Ndo Joani akɛnyi Jehowa odjashi lo kiti ka lowandji dingama la ɛngɔ kɛmɔtshi kele oko ngolo k’ɛlɛsɛlɛsɛ kele oko ɛmɛrɔdɛ. (Ɛny. 4:2-4) Etena kakanyiyaso dikambo dia lotombo la Jehowa lahadjama anya, sho mbohɔka diɛsɛ dia laande diele laso dia ndjasukanya la nde lo dɔmbɛlɔ ndo ohomba wa nsala dui sɔ la wɔma wɔsɔhanyemi la dilɛmiɛlɔ. Ko ngande wahombaso nɔmbaka?

“KANYƆLƆMBAKE ƆNKƆNƐ NYATE”

4. Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo ɛtɛkɛta wa mbɔtwɛlɔ wele lo dɔmbɛlɔ di’ɛnyɛlɔ diatanema lo Mateo 6:9, 10?

4 Adia Mateo 6:9, 10. Lo Dako dia lo dikona, Yeso aketsha ambeki ande woho wa nɔmba lo yoho yangɛnyangɛnya Nzambi. L’ɔkɔngɔ wa mbuta ɔnɛ “kanyɔlɔmbake ɔnkɔnɛ nyate,” Yeso akashile akambo woleki ohomba wele la diɔtɔnganelo mbala kakɔ ɔtɔi la sangwelo dia Jehowa: Oyindjamelo wa lokombo lande; oyelo wa Diolelo diayoyolanya atunyi tshɛ wa Nzambi; ndo ɛtshɔkɔ wa lo nshi yayaye wele lande lo yimba lo dikambo dia nkɛtɛ ndo di’anto. Lo mbidja awui asɔ lo alɔmbɛlɔ aso, sho mɛnyaka dia lolango laki Nzambi lekɔ ohomba le so.

5. Onde ekɔ ohomba le so dia nɔmba di’akambo aso hita?

5 L’etenyi kekina ka dɔmbɛlɔ, Yeso akɛnya di’ekɔ dimɛna nɔmba lo kɛnɛ kendana l’akambo aso hita. Sho koka nɔmba Jehowa dia tosha mbo ya ndɛ ya lushi, dia todimanyiya pɛkato yaso, tokokɛ oma l’ehemba ndo toshimbɛ oma le kanga kɔlɔ. (Mat. 6:11-13) Etena kalɔmbaso Jehowa di’akambo asɔ, sho mɛnyaka dia nsɛnɔ yaso nemanɛka la nde ndo sho kɛnɛmɔlaka nsaki kaso ka mbetawɔma le nde.

Awui akɔna wakoka omi nɔmba dikambo diawɔ etena kende kaamɛ la wadɛnde? (Enda odingɔ 6) *

6. Onde sho pombaka nɔmbaka paka akambo wɔtɛkɛtami lo dɔmbɛlɔ dia ɛnyɛlɔ? Lembetshiya.

6 Yeso konongamɛka di’ambeki ande nkimɛ lo yimba ɛtɛkɛta wa lo dɔmbɛlɔ dia ɛnyɛlɔ. Lo alɔmbɛlɔ akina wakayosala Yeso, nde akatɛkɛta di’akambo akina waki ohomba le nde l’etena kɛsɔ. (Mat. 26:39, 42; Jni. 17:1-26) Woho akɔ waamɛ mbele, sho koka nɔmba lo kɛnɛ kendana la oseka dui tshɛ diatokiyanya. Etena kalangaso mbɔsa yɛdikɔ mɔtshi, sho kokaka nɔmba dia nkondja lomba ndo shɛnɔdi. (Os. 119:33, 34) Etena kalangaso ntatɛ olimu ɔmɔtshi wa wolo, sho koka nɔmba dia nkondja yimba ndo shɛnɔdi. (Tok. 2:6) Ambutshi kokaka nɔmbaka dikambo di’anawɔ, ana kokaka nɔmbaka dikambo di’ambutshi awɔ ndo sho tshɛ pombaka nɔmbaka dikambo di’ambeki aso wa Bible ndo dia wanɛ wasambishaso. Lo mɛtɛ, hatohombe nɔmbaka Jehowa paka awui akɔ waamɛ.

Lo akambo akɔna wakokaso ntombola ndo mbokaka Jehowa losaka l’alɔmbɛlɔ aso? (Enda odingɔ 7-9) *

7. Lande na kahombaso ntombola Jehowa lo dɔmbɛlɔ?

7 Sho pombaka mbohɔka dia ntombola Jehowa lo alɔmbɛlɔ aso. Ndooko onto lasungana nongola lotombo ko ndeka Nzambi kaso. Nde ekɔ “ɔlɔlɔ ndo suke dia dimanyiya.” Nde ekɔ nto “Nzambi ka kɛtshi ndo kokana kandji, kahoke nkɛlɛ esadi ndo koludi tɔɔ la ngandji ka kɔlamelo ndo la kɔlamelo.” (Os. 86:5, 15) Tekɔ mɛtɛ l’ɔkɔkɔ w’oshika wa ntombola Jehowa lo woho w’onto wende ndo l’ɔtɛ wa kɛnɛ kasalande.

8. L’ɔtɛ w’akambo akɔna amɔtshi wakokaso mbokaka Jehowa losaka? (Osambo 104:12-15, 24)

8 Laadiko dia ntombola Jehowa lo alɔmbɛlɔ aso, sho tshutshuyamaka dia mbosha losaka l’ɔtɛ w’akambo wa diambo wasalande. Ɛnyɛlɔ, sho kokaka mboshaka losaka l’ɔtɛ wa kulɛrɛ y’amɛna yɛnaso lo alɛmbɔlɛmbɔ, l’ɔtɛ wa mbo ya ndɛ yotshikitanyi y’amɛna ndo l’ɔtɛ wetshaso wenya kaamɛ l’angɛnyi aso w’eshika. Shɛso ka ngandji toshaka diangɔ sɔ dia sho monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. (Adia Osambo 104:12-15, 24.) Kɛnɛ koleki ohomba ele, sho mbishaka Jehowa losaka l’ɔtɛ wa mbo ya ndɛ ya lo nyuma y’efula yatoshande ndo l’ɔtɛ w’elongamelo ka diambo kele laso ka lo nshi yayaye.

9. Kakɔna kakoka tokimanyiya dia mbohɔ dia mbokaka Jehowa losaka? (1 Tɛsalɔnika 5:17, 18)

9 Kokaka monga dui dia wɔdu dia mbohɛ dia mboka Jehowa losaka l’ɔtɛ wa kɛnɛ tshɛ katosalɛnde. Kakɔna kayokokimanyiya dia mbohɔka? Wɛ koka nsala listɛ l’akambo amɔtshi shikaa wakayalɔmbɛ Jehowa ndo mendaka tena la tena woho wakakokadimola Jehowa. Oma laasɔ, ko wɛ mbosha losaka l’ɔtɛ w’ekimanyielo kande. (Adia 1 Tɛsalɔnika 5:17, 18.) Ohokanyiya dui nɛ: Sho mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo otema aso salanganaka etena katɛnya anto akina lowando. Woho akɔ waamɛ mbele, etena kohɔso dia mbisha Jehowa losaka l’ɔtɛ wakandakadimola alɔmbɛlɔ aso, dui sɔ salanganyaka otema ande. (Kɔl. 3:15) Ko naa ɔkɔkɔ okina w’ohomba wele laso wa mbokaka Nzambi losaka?

SHAKA JEHOWA LOSAKA L’ƆTƐ W’ƆNANDE LA NGANDJI

10. Lo ndjela 1 Petero 2:21, lande na kele tekɔ l’ɔkɔkɔ wa mbishaka Jehowa losaka l’ɔtɛ wakandatome Yeso lanɛ la nkɛtɛ?

10 Adia 1 Petero 2:21. Sho pombaka mbishaka Jehowa losaka l’ɔtɛ wakandatome Ɔnande la ngandji dia ndjotetsha. Sho mbekaka akambo efula wendana la Jehowa ndo wendana la woho wa mbɔngɛnyangɛnya lo mbeka lɔsɛnɔ laki Yeso. Naka sho monga la mbetawɔ l’olambo wa Kristo, kete sho koka monga la diɔtɔnganelo dia dimɛna la Jehowa Nzambi ndo la wɔladi la nde.​—Rɔmɔ 5:1.

11. Lande na kalɔmbaso Jehowa lo lokombo la Yeso?

11 Sho mbishaka Jehowa losaka l’ɔtɛ wakokaso mbɔlɔmba lo tshimbo y’Ɔnande. Yeso ekɔ ehomɔ kakamba la Jehowa dia nkadimola alɔmbɛlɔ aso. Jehowa pokamɛka ndo kadimolaka alɔmbɛlɔ wasalema lo lokombo la Yeso. Yeso akalembetshiya ate: “Kɛnɛ tshɛ kayonyɔlɔmba lo lokombo lami, dimi layokisala dia Papa tombɔma lo tshimbo y’Ɔna.”​—Jni. 14:13, 14.

12. Naa ɔkɔkɔ okina wele laso wa mboka Jehowa losaka l’ɔtɛ w’Ɔnande?

12 Jehowa todimanyiyaka pɛkato yaso l’ɔtɛ w’oshinga w’etshungwelo wa Yeso. Afundelo mɛnyaka dia Yeso ekɔ “ɔlɔmbɛdi a laadiko [wodjashi] lo lonya l’omi la kiti ka lowandji kaki Shakasaka ya l’olongo.” (Hɛb. 8:1) Yeso ekɔ “okimanyedi [aso] wele kaamɛ la Shɛso.” (1 Jni. 2:1) Ande lowando lele laso le Jehowa l’ɔtɛ wakandatosha Ɔlɔmbɛdi a laadiko wokana kɛtshi, washihodia wɛɔdu aso ndo “[w]atɔlɔmbɛ” lee! (Rɔmɔ 8:34; Hɛb. 4:15) Sho tekɔ anto wele bu kokele, laasɔ otondonga aha olambo wa Yeso, tshike tototokoka ndjasukanya la Jehowa lo dɔmbɛlɔ. Aha la taamu, wɛ mbetawɔka dia ndooko lowando lakokaso kɛnɛmɔlɛ Jehowa ko mbɛdima la woshasha w’oshinga wolo wakatosha Jehowa, mbuta ate w’oshasha w’Ɔnande la ngandji!

LƆMBAKA DIKAMBO DI’ANANGƐYƐ L’AKADIYƐYƐ

13. L’otsho wa la ntondo ka nyɔi kande, ngande wakɛnya Yeso dia nde akokaka ambeki ande ngandji?

13 L’otsho wa la ntondo ka nyɔi kande, Yeso akalɔmbɛ edja efula dikambo di’ambeki ande, alɔmba She dia “mbakokɛ oma le kanga kɔlɔ.” (Jni. 17:15) Ande ngandji kaki la Yeso lee! Nde aki suke la diɛnɛ l’ohemba ande hita wa wolo koko nde akayakiyanya dikambo dia wahɔ w’apɔstɔlɔ ande.

Akambo akɔna wakokaso nɔmbaka lo dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso? (Enda odingɔ 14-16) *

14. Ngande wakokaso mɛnya dia sho mbokaka anangɛso l’akadiyɛso ngandji?

14 Lo mbokoya Yeso, hatohombe mbidjaka yimba paka l’ehomba aso hita. Koko, tɔlɔmbake mbala la mbala dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso. Etena kasalaso ngasɔ, sho kitanyiyaka ɔlɛmbɛ wa Yeso wa mbokana ngandji lam’asaso ndo sho mɛnyaka Jehowa woho wokaso asekaso ambetawudi ngandji. (Jni. 13:34) Nɔmba dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso keema wetshelo wa wenya. Ɔtɛkɛta wa Nzambi totɛka ɔnɛ: “Ɔsɛngɔsɛngɔ w’onto ɔlɔlɔ wekɔ la shɛngiya ya wolo.”​—Jak. 5:16.

15. Lande na kele asekaso atɛmɔdi wekɔ l’ohomba w’alɔmbɛlɔ aso?

15 Asekaso atɛmɔdi wekɔ l’ohomba w’alɔmbɛlɔ aso nɛ dia vɔ wekɔ lo mpomana l’ehemba efula. Sho kokaka nɔmba Jehowa dia mbakimanyiya dia vɔ mbikikɛ hemɔ, mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama, ata, ɛhɛnyɔhɛnyɔ kana ekakatanu ekina. Sho kokaka nɔmba nto dikambo di’anangɛso l’akadiyɛso wayahondja watshɔ dia tokimanyiya wanɛ wele lo dihombo. Ondo wɛ mbeyaka anto amɔtshi wadiɛnɛ l’ekakatanu wa ngasɔ. Lande na kahayashile nkombo yawɔ lo alɔmbɛlɔ ayɛ? Sho mɛnyaka ngandji k’onto l’ɔnango ka mɛtɛ lo nɔmbaka Jehowa dia mbaakimanyiya dia mbikikɛ.

16. Lande na kahombaso nɔmbaka lo dikambo dia wanɛ watɔlɔmbɔla?

16 Wanɛ walɔmbɔla l’etshumanelo mongaka la lowando l’alɔmbɛlɔ w’anto akina ndo vɔ kondjaka wahɔ oma lɔkɔ. Ngasɔ mbakidiɔ ndo le ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ. Nde akafunde ate: “Nyɔlɔmbake ndo dikambo diami, dia dimi nkondja ɛtɛkɛta lam’adiholami onyɔ, dia dimi monga la akoka wa ntɛkɛta la dihonga etena kewoyami sheke y’ekila ya lokumu l’ɔlɔlɔ.” (Ɛf. 6:19) Ɛlɔ kɛnɛ, tekɔ l’anangɛso watɔlɔmbɔla, wakamba olimu wa wolo l’atei aso. Sho mbaɛnyaka ngandji lo nɔmbaka Jehowa dia ntshɔkɔla olimu awɔ.

ETENA KALƆMBAYƐ LO LOKOMBO L’ANTO AKINA

17-18. Lo waaso akɔna wakokaso nɔmbama dia nsala dɔmbɛlɔ lo lokombo l’anto akina ndo kakɔna kahombaso mbohɔka?

17 Lo tena dimɔtshi, sho nɔmbamaka dia nsala dɔmbɛlɔ lo lokombo l’anto akina. Ɛnyɛlɔ, kadiyɛso kɛmɔtshi kalɔmbɔla wekelo wa Bible koka nɔmba kadiyɛso kakotshinde dia nsala dɔmbɛlɔ. Mbeyaka monga ko kadiyɛso kakotshinde heye ombeki wa Bible ɔsɔ dimɛna. Ɔnkɔnɛ nde koka nkombola dia ndjosala dɔmbɛlɔ l’ekomelo ka wekelo. Lo yoho shɔ, nde koka ndeka mbɔtɔnganyiya dɔmbɛlɔ diande l’ehomba w’ombeki.

18 Ɔnangɛso ɔmɔtshi mbeyaka nɔmbama dia nsala dɔmbɛlɔ lo losanganya lɔmɔtshi l’otsha l’esambishelo kana lo losanganya la l’etshumanelo. Anangɛso wele la diɛsɛ sɔ pombaka mbohɔka oyango wele la losanganya. Hatokoke nkamba la dɔmbɛlɔ dia mbisha etshumanelo alako kana mbisha waewoyelo. Lo nsanganya efula ya l’etshumanelo, lofulo la minitɛ tshanu mbakakongɛma dikambo di’osambo ndo dia dɔmbɛlɔ, laasɔ ɔnangɛso lasala dɔmbɛlɔ hahombe nkamba ‘l’ɛtɛkɛta efula,’ djekoleko l’etatelo ka losanganya.​—Mat. 6:7.

ETƐ DƆMBƐLƆ DUI DIOLEKI OHOMBA LO LƆSƐNƆ LAYƐ

19. Kakɔna kayotokimanyiya dia monga suke dikambo dia lushi la kilombo ka Jehowa?

19 Sho pombaka mbetɛ dɔmbɛlɔ dui dioleki ohomba lo lɔsɛnɔ laso etena kayasukana lushi la kilombo ka Jehowa. Lo dikambo sɔ, Yeso akate ate: “Ɔnkɔnɛ, nyɔsɛnake ndo nyɔlɔmbake l’ɔsɛngɔsɛngɔ tena tshɛ dia nyu ndjohanda l’akambo asɔ tshɛ wahomba salema.” (Luka 21:36) Eelo, dɔmbɛlɔ dia l’etete diayotokimanyiya dia sho nsungukala lo nyuma di’aha lushi laki Nzambi ndjotokomɛ la shashimoya.

20. Ngande wakoka alɔmbɛlɔ aso monga oko tshɔ yele l’opumu wa dimɛna?

20 Kakɔna kamboteka? Sho mbɔsaka dɔmbɛlɔ la nɛmɔ di’efula. Awui woleki ohomba wahombaso nɔmba pombaka monga awui wele la diɔtɔnganelo mbala kakɔ ɔtɔi la sangwelo dia Jehowa. Sho mbishaka Nzambi losaka nto l’ɔtɛ w’Ɔnande, l’ɔtɛ wa Diolelo diande dialɔmbɔla ndo sho nɔmbaka lo dikambo di’asekaso atɛmɔdi. Ndo nto, sho koka nɔmba dikambo di’ehomba aso wa lo demba ndo wa lo nyuma. Etena kakanyiyaso la yambalo tshɛ dikambo dia kɛnɛ kayotota lo alɔmbɛlɔ aso, sho mɛnyaka dia sho mbɔsaka diɛsɛ dia dɔmbɛlɔ la nɛmɔ di’efula. Ɛtɛkɛta aso wayonga oko tshɔ yele l’opumu wa dimɛna le Jehowa, mbuta ate ‘wayowɔngɛnyangɛnya.’​—Tok. 15:8.

OSAMBO 45 Ekanelo ka yimba k’otema ami

^ Sho ngɛnangɛnaka efula diɛsɛ diele laso dia ndjasukanya la Jehowa lo dɔmbɛlɔ. Sho nangaka di’alɔmbɛlɔ aso monga oko tshɔ yele l’opumu wa dimɛna dia mbɔngɛnyangɛnya. Lo sawo nɛ, tayɔsɛdingola akambo wakokaso mbidjaka l’alɔmbɛlɔ aso. Tayɔsɛdingola nto awui amɔtshi wahombaso namaka lo yimba etena katɔlɔmbawɔ dia nɔmba lo dikambo di’anto akina.

^ ELEMBETSHIELO W’OSATO: Omi alɔmba kaamɛ la wadɛnde di’ɔnawɔ kokamɛ la kalasa, dikambo dia yoonge y’ombutshi awɔ waya osombe ndo dikambo di’ohamelo w’ombeki awɔ wa Bible.

^ ELEMBETSHIELO W’OSATO: Ɔnangɛso ɔmɔtshi l’ɔlɔngɔlɔngɔ oka Jehowa losaka dikambo di’oshinga w’etshungwelo wa Yeso, dikambo dia nkɛtɛ kele edjaselo kaso ka dimɛna ndo dikambo dia mbo ya ndɛ y’amɛna.

^ ELEMBETSHIELO W’OSATO: Kadiyɛso kɛmɔtshi alɔmba Jehowa dia ntshɔkɔla Olui-walɔmbɔla ndo mbasha nyuma kande ndo nkimanyiya wanɛ wadiɛnɛ la mpokoso y’oma lo diangɔ diakatongama ndo l’ɛhɛnyɔhɛnyɔ.