Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

ƆKƆNDƆ WA LƆSƐNƆ

Jehowa akakimanyiya dia ntondoya l’olimu ande

Jehowa akakimanyiya dia ntondoya l’olimu ande

Dimi lakatɛ owandji w’asɔlayi nte lambɔtɔka lo lokanu l’ɔtɛ wakamatone ntshɔ lo ta. Ndo lakawombola nte: “Onde nyayanga mbidjami nto lo lokanu?” Ɔsɔ aki mbala ka hende kakawambidjangɛ dia mbɔtɔ l’ɔnɔngɔ w’alembe w’ase États-Unis.

DIMI lakotɔ lo 1926 la Crooksville, Ohio, l’États-Unis. Papa la mama kondjashaka l’awui w’ɔtɛmwɛlɔ, koko wakatotɛ sho ana akɔ enanɛi wakiso dia tshɔɔka l’ɔtɛmwɛlɔ. Dimi lakatshɔka l’ɔtɛmwɛlɔ w’ase Asɔnyi. Etena kakimi l’ɛnɔnyi 14, pastɛrɛ akambisha kado l’ɔtɛ wakamatshɔka l’ɔtɛmwɛlɔ lushi la lomingu tshɛ la l’ɔnɔnyi w’otondo.

Paka l’etena kɛsɔ, osukanyi aso ɔmɔtshi laki Ɔmɛnyi wa Jehowa, lakawelɛka Margaret Walker, akatatɛ membola mama ndo akatatɛ nsawola la nde awui wendana la Bible. Lushi lɔmɔtshi, lakɔsɛ yɛdikɔ ya monga kaamɛ la wɔ etena kakawasawolaka awui wa lo Bible. Koko mama akafɔnya dia dimi layowafutanya lo wekelo awɔ, ɔnkɔnɛ nde akambutɛ dia dimi ntomba l’andja. Koko dimi lakatetemala mpokamɛ ɔkɛtshanyelo awɔ. L’ɔkɔngɔ wa wembwelo ɛmɔtshi, Margaret akamimbola ate: “Onde wɛ mbeyaka lokombo laki Nzambi?” Dimi lakokadimola nte: “Onto tshɛ mbeyaka dia lokombo lande, ko Nzambi.” Nde akambutɛ ate: “Ohɔsa Bible kayɛ ndo adia Osambo 83:18.” Dimi lakasale dikambo sɔ ndo lakashola dia lokombo la Nzambi lekɔ Jehowa. Oma laasɔ, dimi lakalawɔ otsha le angɛnyi ami ndo lakawatɛ nte: “Etena kayonyokalola lawakanyu la dikɔlɔ, nyotadia Osambu 83:18 lo Bible yanyu ko nyayoshola lokombo laki Nzambi.” Nyu mbeyaka mbuta dia lakatatɛ nsambisha lo yoho ya dimɛna.

Dimi lakeke Bible ndo lakabatizama lo 1941. Yema tshitshɛ oma laasɔ, wakambisha ɔkɛndɛ wa nɔmbɔlaka wekelo wa dibuku wa l’etshumanelo. Lakakeketsha mama ndo ewoto aso dia vɔ ndja ndo vɔ tshɛ wakatatɛ ndja lo wekelo wa dibuku wakamalɔmbɔlaka. Koko papa kondjashaka l’akambo wa mɛtɛ.

WOHO WAKAMALƆSHAMA LAKASO

Wakambisha ɛkɛndɛ efula l’etshumanelo, ndo lakamɔtshanya abuku efula wakatondja Ɛmɛnyi wa Jehowa. Lushi lɔmɔtshi, papa akatshume abuku ami lohita ndo nde akambutɛ ate: “Wɛ ekɔ lo mɛna abuku anɛ tshɛ? Dimi nangaka dia wɛ mbatondja tshɛ lo luudu lɔnɛ kana wɛ ntomba la wɔ.” Dimi lakatombe oma lakaso ndo lakatshu todjasɛ suke l’osomba wa Zanesville, Ohio, koko dimi lakakalolaka lakaso dia ndjokeketsha ase nkumbo kami.

Papa akahembe nshimba mama diaha nde tshɔka lo nsanganya. Tena dimɔtshi, etena kakongaka mama lo mboka atatshu lo losanganya, nde akoyelaka l’ɔkɔngɔ dia nde tookaloya oya la ngelo. Koko mama akahombaka ntomba oma lo soko dikina ko nde ntshɔ lo losanganya. Dimi lakatɛ mama nte: “Toyakiyanyake. Nde ayohekɔ dia kotshanyaka lushi tshɛ.” L’edjedja ka wonya, papa akayohekɔka dia nshimba mama dia ntshɔ lo nsanganya, ndo mama akayotatɛ ntshɔ lo nsangnya aha l’okakatanu.

Etena kakatatɛ Kalasa k’olimu wa teokrasi lo 1943, dimi lakatatɛ mbisha asawo w’ombeki l’etshumanelo kaso. Alako wakamalongolaka l’ɔkɔngɔ mbisha wa asawo ami lo kalasa kakɔ wakakimanyiya dia dimi nkoma ɔtɛkɛtshi wa dimɛna.

WOHO WAKAMATSHIKALA LA LOMANGEMANGE L’ETENA KA TA

Lo 1944, l’etena kakalɔmaka Ta dia hende di’andja w’otondo, wakambidjangɛ dia dimi ntshɔ l’olimu w’ɔsɔlayi. Lakatomama la Fort Hayes la Columbus, Ohio, dia tosala ɛgzamɛ wa demba di’otondo ndo ndodia akatshi wakahombamaka. Lakatɛ nto ewandji w’asɔlayi dia dimi hatokoma ɔsɔlayi. Vɔ wakatshike dia dimi nkalola la ngelo. Koko nshi ngana tsho l’ɔkɔngɔ, owandji ɔmɔtshi w’asɔlayi akaye la soko diami, ko akambutɛ ate: “Corwin Robison, wakambisha manda dia ndjokonda.”

Mingu hiende l’ɔkɔngɔ, la ntondo ka tominadi, shushi akambutɛ ate: “Otondonga le mi oto, tshike lotokodiha lo lokanu lɔsɛnɔ layɛ l’otondo. Onde wɛ ekɔ la dikambo dia mbuta?” Dimi lakokadimola nte: “Lam’alangɛ owandji, dimi lamboshilaka sɔnama. Lambemalaka lo soko di’onto tshɛ ndo lambosambisha anto efula lokumu l’ɔlɔlɔ la Diolelo.” Shushi akatɛ wanɛ wakahombe mbɔsa yɛdikɔ ate: “Nyu keema lanɛ dia mbeya kana ɔlɔngɔlɔngɔ ɔnɛ ekɔ osambisha kana bu. Koko nyu nyekɔ lanɛ dia menda kana nde kotshaka kɛnɛ kalɔmbama dia nde monga ɔsɔlayi kana bu.” L’ɔkɔngɔ wa koka kaanga minitɛ akumi asato, wanɛ wɔsa yɛdikɔ wakate dia dimi lekɔ l’onongo. Shushi akasɛkɛ ɛnɔnyi etanu wa lokanu la Ashland, Kentucky.

JEHOWA AKAKOKƐ LO LOKANU

Dimi laketsha mingu hiende ya ntondo lo lokanu la lo Columbus, Ohio, ndo lushi la ntondo lakatshikala lo luudu lakawambidje. Dimi lakalɔmbɛ Jehowa nte: “Dimi halakoke ntshikala lo lokanu l’edja k’ɛnɔnyi etanu. Haleye kɛnɛ kahombami nsala.”

La wedi a pindju, anami wa lokanu wakatondja l’andja. Lakatshu otsha le ose lokanu l’otale efula, ndo takemala ko mendaka lo didishi dimɔtshi. Nde akamimbola ate: “L’ɔtɛ wana weyɛ lanɛ, wɛ kususɛ nyɛ?” Dimi lakokadimola nte: “Lekɔ Ɔmɛnyi wa Jehowa.” Nde akate ate: “Mɛtɛ? Ko lande na keyɛ lanɛ?” Dimi lakawotɛ nte: “Ɛmɛnyi wa Jehowa hawotshɔka lo ta ndo hawodiake anto.” Nde akamimbola ate: “Wambokodja lo lokanu nɛ dia wɛ halange ndjaka anto. Koko wakadje anto akina lo lokanu l’ɔtɛ wakawadiake anto. Onde dikambo sɔ mbokɛmaka mɛtɛ?” Dimi lakokadimola nte: “Ndoko hadiokama.”

Oma laasɔ nde akambutɛ ate: “Lo ɛnɔnyi 15 wakimi lo lokanu lokina, lakadia ekanda anyu ɛmɔtshi.” Etena kakamoke dikambo sɔ lakalɔmbɛ nte: “Jehowa, okimanyiya dia pami kɛnɛ monga lɛnɛ emi.” L’etena kɛsɔ, ose lokanu ɔmɔtshi lakawelɛka Paul, akate ate: “Naka ɔmɔtshi lam’asa tooshi tɔnɛ kokimɛ, da ekoko. Ko dimi layoyoshidiya la wɔ.” Ɔnkɔnɛ, lam’akimi lɛkɔ, dimi komonga ndooko l’okakatanu l’ase lokanu 50 waki lo etenyi ka lokanu lɔsɔ.

Etena kakatɔlɛ ewandji w’asɔlayi otsha lo lokanu la Ashland, lakatotanaka Akristo amɔtshi wambotshunda lo nyuma, wanɛ wakatɔlama ntondo lɛkɔ. Vɔ wakakimanyiya ndo wakakimanyiya anto akina dia sho ntshikala suke suke la Jehowa. Wakatosha ɛkɛndɛ wa wadielo wa Bible wa lomingu la lomingu ndo takalɔngɔsɔlaka ambola ndo ekadimwelo lo nsanganya yakatelɛka ɔnɛ ndjwe ya Bible. Taki lo luudu lɔmɔtshi la woke efula laki la mbeto yomamatanyi la mpele dia lɔ. Ɔnangɛso ɔmɔtshi lakakongɛka bɛtshi dia nkɛtɛ akikɔ. Nde akambutɛ ate: “Robison, wɛ kambolongola ɔkɛndɛ wa mbeto kɛnɛ la kɛnɛ. Onto tshɛ layowosha mbeto kɛnɛ ayonga ɛtshi kayɛ ka nkɛtɛ. Laasɔ paka onto ndjashikikɛ dia nsambisha onto la lo mbeto kengo la ntondo ka nde ntomba oma lo lokanu.” Ngasɔ mbakatasambishaka aha l’ofukutanu.

KƐNƐ KAKAMATANE LAM’AKAMATOMBE OMA LO LOKANU

Ta dia hende di’andja w’otondo diakashile lo 1945, koko lakatshikala lo tshanda mɔtshi lo lokanu l’ɔkɔngɔ wa ta sɔ. Lakayakiyanyaka efula dikambo dia nkumbo kaso nɛ dia papa akambutɛ ate: “Naka dimi mangana la yɛ, layokoka kokɛ wanɛ wayotshikala la mi.” L’ɔkɔngɔ wa dimi ntomba laki la dui dimɔtshi diakakashimoya l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Akosɛmi esambele wakatshɔka lo nsanganya ndo kadiyɛmi kɛmɔtshi akabatizama, kaanga mbakɔhɛnyahɛnyaka papa.

Etena kakatatɛ ta dia la Corée lo 1950, wakatome mbala ka hende nto dia dimi tonga ɔsɔlayi. Wakambutɛ dia dimi nyomotshɔ nto la Fort Hayes. L’ɔkɔngɔ wa vɔ pembami, owandji ɔmɔtshi w’asɔlayi akambutɛ ate: “L’atei w’anto tshɛ wɔsɛdingodiso l’olui anyu, wɛ mbele l’akoka woleki tshɛ.” Dimi lakawotɛ nte: “Ekɔ dimɛna, koko dimi hatotshɔ l’olimu w’ɔsɔlayi.” Lakashile ɛtɛkɛta wa lo 2 Timɔte 2:3 ndo lakawotɛ nte: “Dimi lokongaka ɔsɔlayi wa Kristo.” L’ɔkɔngɔ wa nde ntshikala ki l’etena k’otale, nde akambutɛ ate: “Wɛ koka ntshɔ.”

Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa ta, lakɔtɔ lo losanganya la wanɛ walanga ntshɔ lo Bɛtɛlɛ lo losanganya la woke lakasalema la Cincinnati, Ohio. Ɔnangɛso Milton Henschel akatotɛ dia wanɛ wahomba ntshɔ lo Bɛtɛlɛ pombaka monga anangɛso walanga ndjasha efula l’olimu wa Diolelo. Lakalodia dɛmandɛ diendana l’olimu wa lo Bɛtɛlɛ ndo wakadietawɔ. Lakatatɛ nkamba lo Bɛtɛlɛ ka la Brooklyn lo Ngɔndɔ k’enanɛi lo 1954, ndo lekɔ lo Bɛtɛlɛ ntatɛ oma ko etena kɛsɔ.

Laki mbala tshɛ l’olimu efula wa nsala lo Bɛtɛlɛ. L’edja k’ɛnɔnyi efula, lakalɔngɔsɔlaka dihomɔ dia lɛnɛ atondjawɔ ekanda ndo lo biro wendana l’awui wa wokelo, lakakambaka oko mekanisiɛ ndo lakalɔngɔsɔlaka diangɔ. Dimi lakakambe nto lo Mbalasa ka nsanganya ya weke ka la New York City.

Dimi lakangɛnangɛna ekongelo ka lo Bɛtɛlɛ, k’ɔtɛmwɛlɔ wa la pindju ndo wekelo wa Tshoto y’Etangelo wa lo nkumbo, djekoleko nsambisha kaamɛ l’ase etshumanelo. Etena kakanayɛ yimba lo dikambo sɔ, wɛ ayota wate ɔsɔ ekɔ akambo wahomba nsala nkumbo tshɛ k’Ɛmɛnyi wa Jehowa mbala la mbala. Etena kasɛdingola ambutshi l’anawɔ divɛsa dia lushi kaamɛ, kasalawɔ ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo mbala la mbala, kɔtɔwɔ lo nsanganya ndo kongawɔ l’ohetoheto l’esambishelo ka lokumu l’ɔlɔlɔ, ose nkumbo tshɛ ayonga suke suke la Jehowa.

Lakonge l’angɛnyi efula l’etshumanelo. Amɔtshi waki akitami ndo wambotshɔka l’olongo. Akina komonga akitami. Koko ekambi tshɛ wa Jehowa wekɔ anto wele keema kokele, mbidja ndo ase nkumbo ka Bɛtɛlɛ. Naka lambonga l’okakatanu l’ɔnalengo ɔmɔtshi, lakasalaka mbala tshɛ la wolo dia mbidja wɔladi. Dimi kanaka yimba la Mateo 5:23, 24 ndo woho wahombaso nkandola ekakatanu aso. Keema dui dia tshitshɛ dia mbuta ɔnɛ: “Okimwe,” koko ekakatanu efula kandɔmaka lo mbuta tshɛkɛta shɔ.

ETOMBELO W’ƐLƆLƆ W’OMA L’OLIMU AMI

Ɛlɔ kɛnɛ laya l’okakatanu dia nsambisha lo luudu la luudu lo menda ɛnɔnyi waya lami, koko hatshike nsambisha. Dimi lakeke yema ya chinois ndo dimi ngɛnangɛnaka nsambisha anto wakatɛkɛta chinois lo shinga. Pindju mɔtshi dimi kahɛka anto wɛnya nsaki periodikɛ 30 kana 40.

Dimi salaka ndo waendelo w’eyoyo le anto watɛkɛta chinois! Lushi lɔmɔtshi, osekaseka ɔmɔtshi akamɔnɛmɔnɛ etena kakandatetaka atasakiya elowa. Dimi lakɔmɔnɛmɔnɛ ndo lakawosha Tshoto y’Etangelo ndo Reveillez-vous ! lo chinois. Nde akɔsɛ ekanda akɔ ndo nde akambutɛ dia lokombo lande Katie. L’ɔkɔngɔ wa laasɔ, etena tshɛ kakandamɛnaka, Katie akayaka dia ndjɔtɛkɛta la mi. Dimi lakawetsha nkombo mɔtshi y’elowa ndo y’akatshikatshi lo Angɛlɛ, ndo nde akambokoyaka woho wakamataka. Dimi lakolembetshiya avɛsa amɔtshi wa lo Bible, ndo nde aketawɔ dibuku Bible etshatɔ. L’ɔkɔngɔ wa mingu mɔtshi, nde akayonga hayɛnama.

L’ɔkɔngɔ wa ngɔndɔ mɔtshi, lakayoshaka osekaseka okina wakatetetaka atasakiya elowa periodikɛ ndo nde akayietawɔ. Lomingu lakayele, nde akambisha numɛlɔ yande ya telefɔnɛ, ndo nde akambutɛ ate: “Wɛ ayanga tɛkɛtaka l’anto wa la Chine.” Dimi lakawotɛ nte: “Haleye ndoko onto la Chine.” Koko nde akakɔkɔmiya dia dimi ntɛkɛta, ɔnkɔnɛ lakɔsɛ telefɔnɛ ndo lakatɛkɛta nte: “Aloo, ɔsɔ dimi Robison.” Lakoke dui di’onto ambutɛ ɔnɛ: “Robby, ɔsɔ dimi Katie. Lambokalolaka la Chine.” Dimi lakate nte: “La Chine?” Katie akakadimola ate: “Eelo. Robby, wɛ mbeyaka osekaseka wokosha telefɔnɛ ongo? Nde ekɔ kadiyɛmi. Wɛ akambetsha akambo efula w’amɛna. Lam’alangɛ etshande woho wakayambetshaka.” Lakawotɛ nte: “Katie, dimi layosala kɛnɛ kayomokoka nsala. Losaka lo woho wamboyombewoya lɛnɛ eyɛ.” Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa laasɔ, lakayosawola la kadiyɛnde la Katie mbala k’ekomelo. Oyadi dihole diakɔna diele esekeseka ehende ɛsɔ dimi nongamɛka dia wayeka awui efula wendana la Jehowa.

Dimi lambokambɛ Jehowa ɛnɔnyi 73, ndo dimi lekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ lo woho wakandakimanyiya dia dimi nama lomangemange ndo monga la kɔlamelo lo lokanu. Ndo nto, ewotɔ ami wakambutɛ ɔnɛ wakakeketshama etena kakamatokomɛ ɔlɔshamelo wa papa aha la ntshika akambo wa mɛtɛ. L’ekomelo, mama nde la anangɛmi l’akadiyɛmi asamalo wakayobatizamaka. Kaanga papa akayotshikitanyaka yema ya lɔkɛwɔ lande ndo nde akatshɔka lo nsanganya mɔtshi la ntondo ka nde mvɔ.

Naka Nzambi alanga, kete ase nkumbo kami ndo angɛnyi ami wakavu wayolwama l’andja w’oyoyo. Ohokanyiya ɔngɛnɔngɛnɔ wayonga la so dia tɛmɔlaka Jehowa pondjo pondjo kaamɛ la wanɛ wokaso ngandji lee! a—Enda nɔtɛ ka l’ɛse ka dikatshi.

a Etena kakalɔngɔswamaka sawo nɛ dia diɔ tondjama, mbakavu ɔnangɛso Corwin Robison aha la nshisha kɔlamelo yande le Jehowa.