Lakotɔ la Mulhouse, lo nɔrdɛ ɛstɛ ka France, lɛkɛ lakeyamaka lo awui wa ngala. Nshi yami ya dikɛnda yakalole la awui wa ngala ndo ewanu wa lam’asa wa nkumbo lo lɛkɛ lɔsɔ. Lo nkumbo kaso, wamato kɔmbɔsamaka la nɛmɔ ndo apami kondekaka mbaalɔmba kanyi. Wakambetsha ɔnɛ dihole dia womoto ekɔ lo nkuku, dia nkotsha ehomba w’apami ndo w’ana.

Lɔsɛnɔ komonga wɔdu lo nshi yami ya dikɛnda. Etena kakimi l’ɛnɔnyi dikumi, papa akavu l’ɔtɛ w’ɔnwɛlɔ ande wa wanu wa ntshambandeko. Ɛnɔnyi etanu l’ɔkɔngɔ, enondo ami ɔmɔtshi la pami akayaadiake. Ɔnɔnyi akɔ waamɛ, lakonge lam’akawadiake onto ɔmɔtshi l’ɔtɛ wa ewanu wa lo nkumbo ndo dui sɔ diakanyangiya efula. Ase nkumbo kami wakambetsha woho wa nkamba la tokuwa ndo ekoma dia ndɔ ta etena tshɛ kakahombamaka nsala dui sɔ. Lam’ele dimi komonga la ɔngɛnɔngɛnɔ nshi yakimi ɔlɔngɔlɔngɔ, lakatatɛ ndjamata totshapa lo demba ndo lakatatɛ ndjasha lo ɔnwɛlɔ wa wanu.

Etena kakimi la ɛnɔnyi 16, lakanɔka ɛlɔndɔ wa biɛrɛ lam’asa 10 la 15 lushi tshɛ ndo edja efula la ntondo ka laasɔ lakatatɛ ndjasha lo ɔnwɛlɔ wa didjoyadjoya. Dia nsomba wanu la didjoyadjoya, lo awui wa kɔlɔ wakamasalaka, lakasondja bɛtshi dia mbolo ndo lakatatɛ mbiva. Etena kakimi la ɛnɔnyi 17, ko lamboshila mbɔtɔ lo lokanu mbala efula. Tshɛtshɛ lakalongola alanya 18 l’ɔtɛ wa wovi ndo l’ɔtɛ w’awui wa ngala.

Etena kakimi la ɛnɔnyi 20 l’ɛmɔtshi, lɔsɛnɔ lami lakaleke ndjala kɔlɔ. Lakanɔka polo lo etamba 20 wa marijuana lo lushi ndo lakanɔka kaandji ndo weho ekina wa didjoyadjoya. Mbala efula, lakongaka suke la nyɔi l’ɔtɛ wakamanɔka diangɔ sɔ lo tshambandeko. Lam’ele lakatatɛ nsondja didjoyadjoya, dimi lakikɔ wonya tshɛ la tokuwa ndo l’ekoma. Mbala kɛmɔtshi, lakakande pami kɛmɔtshi koko diɛsɛ ko dishashi diakakɔmama lo lowolo la l’okaba ande. Etena kakimi la ɛnɔnyi 24, mama akavu ndo laasɔ mbakamaleke nkoma ngala. Wanɛ waketetaka l’ekolo waki la wɔma dia ntenyanya shinga etena kakawamɛnaka layasukana la wɔ. L’ɔtɛ w’ata, mbala efula laketshaka mingu mɔtshi laka apulushi kana la lopitadi lele la mpota.

Etena kakimi la ɛnɔnyi 28, lakatshuke wadi. Oko wakokanyu nongamɛ, dimi kɔmbɔsaka wadɛmi la nɛmɔ. Lakɔtɛngaka ndo lakɔkɔmɔlaka. Sho kosala ndooko dui kaamɛ oko wadi la omi. Lakawoshaka tsho paka tɔshɛnɛtɛ la azama wa lova. Oma laasɔ, dui dimɔtshi diakimi konongamɛka diakatombe. Wadɛmi akatatɛ mbeka Bible la Ɛmɛnyi wa Jehowa. L’ɔkɔngɔ wa nde mbeka mbala  ka ntondo, nde akatshike nnɔ mfɔka ndo akatone dia nongola falanga ya lova ndo akambisha tɔshɛnɛtɛ la azama ande. Lakomala efula. Lakatone dia nde mbeka Bible ndo lakanɔka mfɔka lo washo ande. Ndo nto, lakawɔnyɔlaka la ntondo k’asukanyi aso tshɛ.

L’otsho wa lushi lɔmɔtshi, lakanɔ wanu efula ko lakadje dja lo luudu laso. Wadɛmi akakokɛ oma lo esase wa dja dimi la ɔnaso la womoto laki la ɛnɔnyi etanu. Etena kakamakashimɔ, lakayaɛndja onongo. Etena kakimi lo wodjɔki w’efula, lakayaoke dia Nzambi kokoka dimanyiyami pondjo. Lakohɔ kɛnɛ kakataka osasɛrdɔsɛ ɔmɔtshi dia anto wa kɔlɔ tshɔka lo ifɛrnɔ. Kaanga dɔkɔtɛlɛ diami akambitɛ ate: “Ambokoka le yɛ! Wɛ hayokoka dimanyiyama.”

L’ɔkɔngɔ wa luudu laso nongola, takonɔ laka ambutshi waki wadɛmi. Etena kakaye Ɛmɛnyi wa Jehowa dia ndjenda wadɛmi, lakawambola nte: “Onde Nzambi koka dimanyiyami pɛkato yami tshɛ?” Vɔ wakamɛnya 1 Kɔrɛtɔ 6:9-11. Divɛsa sɔ mɛnyaka listɛ l’akambo watona Jehowa, koko divɛsa diakɔ kotshaka ɔnɛ: “Ngasɔ mbaki amɔtshi wa l’atei anyu.” Ɛtɛkɛta ɛsɔ wakashikikɛ dia dimi koka ntshikitana. Oma laasɔ, Ɛmɛnyi wa Jehowa wakashikikɛ dia Nzambi nangakami lo mɛnyami 1 Joani 4:8. Lam’ele lakakondja ekeketshelo, lakalɔmbɛ Ɛmɛnyi wa Jehowa dia dimi mbeka la wɔ Bible mbala hiende lo lomingu, ndo lakatatɛ mbɔtɔ lo nsanganya y’Akristo. Lakalɔmbɛ Jehowa l’etete.

L’ɔkɔngɔ wa ngɔndɔ ɔtɔi, lakɔshi yɛdikɔ ya ntshika didjoyadjoya ndo wanu. Kombeta edja, lakatatɛ ndɔ ta lo demba diami. Lakasowe la alɔ wa kɔlɔ, l’ɔtɛ, kandji ka lo demba, ndo awui akina. Koko etena kakɔ kaamɛ, lakoke dia Jehowa akakimɛ lo lonya ndo aki lo keketshami. Lakayaoke woho wakayaoke ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ. Lo kɛnɛ kendana la ekimanyielo kakambisha Nzambi, Pɔɔlɔ akafunde ate: “Lo akambo tshɛ, dimi lekɔ la wolo oma le Ɔnɛ latokeketshaka.” (Filipɛ 4:13) L’edjadja ka wonya, lakayotshikaka ɔnwɛlɔ wa mfɔka.​—2 Kɔrɛtɔ 7:1.

Laadiko wa kimanyiyami dia dimi nkokɛ lɔsɛnɔ lami, Bible akakimanyiya nto dia lɔsɛnɔ la nkumbo kaso ndowana. Lɔkɛwɔ lami otsha le wadɛmi lakatshikitana. Lakatatɛ mbɔɔsa la nɛmɔ di’efula ndo lakatatɛ mbotɛ ɔnɛ “lam’alangɛ” ndo “losaka.” Lakatatɛ nto monga ombutshi w’oshika le ɔnaso la womoto. L’ɔkɔngɔ w’ɔnɔnyi ɔtɔi wa wekelo wa Bible, lakalambola lɔsɛnɔ lami le Jehowa ndo lakabatizama lo ndjela ɛnyɛlɔ ka wadɛmi.

Lekɔ la eshikikelo dia atɔndɔ wa lo Bible wakashimbɛ lɔsɛnɔ lami. Kaanga ewotɔ ami wele bu Ɛmɛnyi wa Jehowa, mbeyaka dia lakakoke mvɔ oma lo ɔnwɛlɔ wa didjoyadjoya kana lakahombe mvɔ lo ta.

Lɔsɛnɔ la lo nkumbo kami lakatshikitana tshɛ lo tshɛ oma lo wetshelo wa lo Bible wɛnya ɛkɛndɛ wele la mi oko omi ndo oko ombutshi wa pami. (Ɛfɛsɔ 5:25; 6:4) Takatatɛ nsala akambo kaamɛ oko nkumbo. Kakianɛ, lo dihole dia dimi ntshika wadɛmi paka lo nkuku oto, dimi mbosukɛka l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’olimu ande w’osambisha wa lo tena tshɛ. Ndo nde ekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia sukɛmi lo ɔkɛndɛ ami wa ekumanyi ka l’etshumanelo.

Ngandji kaki Jehowa Nzambi ndo kɛtshi kande kaki la shɛngiya y’efula lo lɔsɛnɔ lami. Lekɔ la nsaki k’efula ka ntɛkɛta waonga ande le wanɛ wɔsama oko vɔ bu la elongamelo, nɛ dia anto efula wakambɔsaka oko onto lele bu l’elongamelo. Dimi mbeyaka dia Bible kekɔ la wolo wa nkimanyiya onto tshɛ dia nde monga pudipudi ndo monga la lɔsɛnɔ lele la oyango. Bible kombetshami tsho woho wa nanga ndo nɛnya anto akina, oyadi apami kana wamato, koko tɔ kakakimanyiya ndo dia dimi ndjalɛmiya dimɛ.