1-2. Lo yoho yakɔna yakokaso ndjela wanya wa Yeso? Sha ɛnyɛlɔ.

OHƆSA dia wɛ ekɔ l’atei w’olui ɔmɔtshi w’anto watatshu l’oswe ɔmɔtshi wa waale ndo wele la ditshu. Ɔnɔmbɔdi ɔmɔtshi wa manamana ekɔ lo tanyɔlɔmbɔla. Etena katandakɛndakɛnda, wanya ande wekɔ lo tɛnama lo ditshu. L’etena kɛmɔtshi, hanyoyɛna ɔnɛ latanyɔlɔmbɔla. Koko wɛ la wanɛ watatshu la yɛ hanyatɛ asolo. Lo dihole dia mbatɛ asolo, wɛ la wanɛ watatshu la yɛ nyekɔ lo tayele wanya w’ɔnɔmbɔdi akɔ dimɛna dimɛna

² Andja wa kɔlɔ wasɛnaso ɛlɔ kɛnɛ wekɔ oko oswe ɔmɔtshi wa waale efula ndo Akristo wa mɛtɛ wekɔ oko olui w’anto watakɛndakɛnda lɔkɔ. Diɛsɛ ko Jehowa akatosha Ɔnɔmbɔdi wa kokele, mbuta ate Yeso Kristo y’Ɔnande, ɔnɛ lele sho koka mbooyela dimɛna dimɛna lo wanya ande. (1 Pe. 2:21) Lo ndjela dibuku dimɔtshi di’awui wa lo Bible, lanɛ, lo ntɛkɛta dikambo di’ɔnɔmbɔdi, Petero akakambe la wɛdikelo. L’ɛnyɛlɔ k’ɔnɔmbɔdi watshika wanya ande, Yeso akatotshikɛ wanya wakokaso ndjela. Nyɛsɔ tɔsɛdingole ambola asato wendana la ndjela wanya ande, ambola akɔ ko: Kakɔna kalembetshiya ndjela wanya wa Yeso? Lande na kahombaso ndjela wanya wa Yeso? Ndo ngande wakokaso ndjela wanya ande?

3. Kakɔna kalembetshiya ndjela wanya w’onto ɔmɔtshi?

³ Kakɔna kalembetshiya ndjela wanya w’onto ɔmɔtshi? Lo Bible, tshɛkɛta “nkɛndakɛnda” ndo “ekolo” nembetshiyaka ntena dimɔtshi yoho ya lɔsɛnɔ l’onto. (Eta. 6:9; Tok. 4:26) Ɛnyɛlɔ katshika onto ɔmɔtshi koka mbɛdikama la wanya watshikande etena katandakɛndakɛnda. Diakɔ diele, ndjela wanya w’onto ɔmɔtshi nembetshiyaka ndjela ɛnyɛlɔ kande kana mbookoya.

4. Kakɔna kalembetshiya ndjela wanya wa Yeso?

⁴ Ko laasɔ, kakɔna kalembetshiya ndjela wanya wa Yeso?  Lo tshena pe, dui sɔ nembetshiyaka mbokoya ɛnyɛlɔ kande. Lo divɛsa diosuke ɔtɛ aso wa sawo, ɔpɔstɔlɔ Petero ekɔ lo ntɛkɛta shikaa di’ɛnyɛlɔ ka dimɛna kakatotshikɛ Yeso lo kɛnɛ kendana la mbikikɛ asui, koko ekɔ toho tokina efula takokaso mbokoya Yeso. (1 Pe. 2:18-25) Lo mɛtɛ, lɔsɛnɔ laki Yeso l’otondo, mbuta ate dui tshɛ diakandate ndo diakandasale ekɔ ɛnyɛlɔ kakokaso ndjela.

5. Onde anto wele keema kokele koka mɛtɛ ndjela ɛnyɛlɔ ka Yeso ka kokele? Lembetshiya.

⁵ Oko weso anto wele keema kokele, onde sho koka mɛtɛ ndjela ɛnyɛlɔ ka Yeso. Eelo, sho kokaka. Tohɔ dia Petero kombuta ɔnɛ sho koka ndjela wanya wa Yeso lo yoho ya kokele. Koko nde akatokeketsha dia sho “[ndjela] dimɛna dimɛna wanya” wa Yeso. Naka sho ndjela dimɛna dimɛna wanya wa Yeso, mbuta ate nsala kɛnɛ keso l’akoka wa nsala oko weso anto wele keema kokele, kete tayokitanyiya ɛtɛkɛta w’ɔpɔstɔlɔ Joani wata dia: “Nkɛndakɛnda oko wakakɛndakɛndaka [Yeso].”​—1 Jni. 2:6.

6-7. Lande na kakokaso mbuta ɔnɛ ndjela wanya wa Yeso ayoleka tosukanya la Jehowa?

⁶ Ndjela wanya wa Yeso ayoleka tosukanya la Jehowa. Lande na kakokaso mbuta ngasɔ? Ntondotondo, Yeso akatotshikɛ ɛnyɛlɔ ka dimɛna ka woho wa nsɛna lo yoho yangɛnyangɛnya Nzambi. (Jni. 8:29) Laasɔ, naka sho ndjela wanya wa Yeso, kete tayɔngɛnyangɛnya Jehowa. Ndo sho koka monga l’eshikikelo dia Shɛso lele l’olongo ayoyasukanya la wanɛ wasala la wolo dia monga angɛnyi ande.​—Jak. 4:8.

⁷ Dui dia hende ele, Yeso akokoya She lo yoho ya kokele. Diakɔ diakandakoke mbuta ɔnɛ: “Onto tshɛ lambɔmɛna ambɛna ndo Papa.” (Jni. 14:9) Naka sho mbokoya waonga  wa Yeso ndo woho wakandasalɛka anto akina akambo, ɛnyɛlɔ kɛtshi kakandoke kanga sudi ɔmɔtshi, kandji kakandoke womoto laki la hemɔ ka wolo, ndo kɛtshi kakandokaka wanɛ wakavusha, kete tekɔ lo mbokoya ndo Jehowa dimɛna. (Makɔ 1:40, 41; 5:25-34; Jni. 11:33-35) Lo yɛdikɔ yatataleke mbokoya waonga wa Jehowa, mbatataleke ndjasukanya la nde.

8. Lembetshiya lande na kele ndjela wanya wa Yeso ayotokimanyiya dia mbidja andja ɔnɛ “otshumba.”

⁸ Ndjela wanya wa Yeso tokimanyiyaka diaha mbetawɔ di’andja wa kɔlɔ ɔnɛ mbekola timba taso. L’otsho w’ekomelo ka lɔsɛnɔ lande lanɛ la nkɛtɛ, Yeso akakoke mbuta ɔnɛ: “Dimi lambodja andja ɔnɛ otshumba.” (Jni. 16:33) Nde akalange mbuta dia nde kombetawɔ dia tokanyi, eyango ndo ditshelo di’ase andja ɔnɛ monga la shɛngiya le nde. Yeso kombohɛ pondjo oyango wakandatomama la nkɛtɛ dia nyindja lokombo la Jehowa. Ko kayotota dikambo diaso? L’andja ɔnɛ, ekɔ awui efula wakoka mbekola timba taso. Koko l’ɛnyɛlɔ ka Yeso, naka sho ntetemala mbidja yimba l’osalelo wa lolango la Jehowa, kete sho lawɔ tayodja andja ɔnɛ “otshumba.”​—1 Jni. 5:5.

9. Ahombaso nsala dia ntshikala lo mboka katɔla otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo?

⁹ Ndjela wanya wa Yeso konyaka lo lɔsɛnɔ la pondjo. Etena kakambola ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔtshi w’ɔngɔnyi ɔnɛ kakɔna kahombami nsala dia nkondja lɔsɛnɔ la pondjo, Yeso akokadimola ate: “Yaka, ondjele.” (Mat. 19:16-21) Yeso akatɛ ase Juda amɔtshi waki kombetawɔka dia nde kele Kristo ate: “Ɛkɔkɔ ami . . . ndjelakami. Dimi mbashaka lɔsɛnɔ la pondjo.” (Jni. 10:24-29) Yeso akatɛ Nikɔdɛmɔ, laki ose Tominadi ta laadiko t’ase Juda, ɔnɛ lakayashaka lo wetshelo ande ate onto tshɛ “longa la mbetawɔ le nde” ‘ayokondja lɔsɛnɔ la pondjo.’ (Jni. 3:16) Sho mɛnyaka dia tekɔ la mbetawɔ le Yeso lo nkamba la kɛnɛ kakandetsha ndo lo mbokoya ɛnyɛlɔ kande. Naka sho nsala ngasɔ, kete tayotshikala lo mboka katɔla otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo.​—Mat. 7:14.

10. Ahombaso nsala dia sho ‘mbeka dia mbeya’ Yeso dimɛna? (Jni. 17:3)

¹⁰ La ntondo ka sho ndjotatɛ ndjela wanya wa Yeso dimɛna dimɛna, sho pombaka mbeeya. (Adia Joani 17:3.) ‘Mbeka dia mbeya’ Yeso ekɔ dui diahombaso ntetemala nsala. Sho pombaka ntetemala mbeka awui efula wendana la nde, mbuta ate mbeka dia mbeya waonga ande, yoho yande ya nkanyiya, ndo atɔndɔ ande. Oyadi edja ka ngande kamboteya akambo wa mɛtɛ, sho pombaka ntetemala nsala la wolo dia mbeka dia mbeya Jehowa la Ɔnande.

11. Kakɔna kele lo Evanjiliɔ ɛnɛi?

¹¹ Dia tokimanyiya dia mbeya Ɔnande, la ngandji tshɛ Jehowa akadje Evanjiliɔ ɛnɛi  l’Ɔtɛkɛta ande. Evanjiliɔ ɛsɔ wekɔ la ɔkɔndɔ wa lɔsɛnɔ la Yeso ndo w’olimu ande. Ɔkɔndɔ ɔsɔ totɛka kɛnɛ kakate Yeso, tɛnyaka kɛnɛ kakandasale ndo woho wakandayaokaka. Abuku anɛi asɔ tokimanyiya dia ‘nkana yimba dimɛna dimɛna’ lo dikambo dia ɛnyɛlɔ ka Yeso. (Hɛb. 12:3) Lo mɛtɛ, wanya wakatotshikɛ Yeso wekɔ lɔkɔ. Laasɔ, naka sho mbeka Evanjiliɔ ɛsɔ, kete tayoleka mbeya Yeso dimɛna. Etombelo wayonga la dui sɔ ele, tayokoka ndjela wanya ande dimɛna dimɛna.

12. Akokaso nsala dia nkondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma lo Evanjiliɔ?

¹² Dia nkondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma lo Evanjiliɔ, sho pombaka nsala akambo efula, koko aha mbadiaka tsho. Sho pombaka ndjatshungwɛ etena ka mbeka Evanjiliɔ ɛsɔ dimɛna dimɛna ndo nkana yimba efula la wɔ. (Ɛdika la Jashua 1:8; nɔtɛ.) Nyɛsɔ tɔsɛdingole alako ahende wakoka tokimanyiya dia nkana yimba l’Evanjiliɔ ɛsɔ ndo nkamba la kɛnɛ kadiaso lɔkɔ.

13. Ngande wakokayɛ monga oko onto lɛna awui wasalema lo ɛkɔndɔ wa lo Evanjiliɔ?

¹³ Ntondotondo, onga oko onto lɛna awui wasalema lo ɛkɔndɔ wa lo Evanjiliɔ. Kamba la yimba yayɛ dia mɛna, mboka ndo nshihodia kɛnɛ kakasalemaka. Dia kokimanyiya dia nsala dikambo sɔ, nsala eyangelo ɛmɔtshi l’ekanda wakatondja okongamelo wa Jehowa. Sɛdingola awui wele laawɔ, mbuta ate awui wele la ntondo kana l’ɔkɔngɔ w’avɛsa watayeke. Yanga dia mbeya awui efula wendana la anto ndo l’ahole wɔtɛkɛtshiwɔ l’ɔkɔndɔ akɔ. Ɛdika ɔkɔndɔ watayeke la ɔkɔndɔ akɔ waamɛ wele lo Evanjiliɔ okina. Tena dimɔtshi, ofundji w’Evanjiliɔ ɔmɔtshi akafunde towuiwui tɔmɔtshi t’ohomba tele ofundji okina kofunda.

14-15. Ahombaso nsala dia nkamba la kɛnɛ kekaso oma l’ɛkɔndɔ wendana la lɔsɛnɔ la Yeso?

¹⁴ Dui dia hende, kamba l’awui wele lo ɛkɔndɔ wa lo Evanjiliɔ lo lɔsɛnɔ layɛ. (Jni. 13:17) L’ɔkɔngɔ wa wɛ mbeka dimɛna dimɛna ɔkɔndɔ ɔmɔtshi wa l’Evanjiliɔ, yambola wate: ‘Onde ekɔ wetshelo ɔmɔtshi wele l’ɔkɔndɔ  ɔnɛ wakokami nkamba la wɔ lo lɔsɛnɔ lami? Ngande wakokami nkamba l’ɔkɔndɔ ɔnɛ dia nkimanyiya onto ɔmɔtshi?’ Kanyiya dikambo di’onto ɔmɔtshi shikaa, ndo oma laasɔ, l’etena kahombama, la ngandji ndo l’ɔkɔmi tshɛ, wɛ koka nkahana la nde kɛnɛ kamboyeka.

¹⁵ Nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ kɛmɔtshi kendana la woho wakokaso nkamba la alako ahende asɔ. Tayɔsɛdingola ɔkɔndɔ wendana la wadi aki odo l’ose wola lele Yeso akawendaka lo tɛmpɛlɔ.

16. Kɔndɔla awui wele lo ɔkɔndɔ wa lo Makɔ 12:41.

¹⁶ Onga oko onto lɛna woho weta awui wele l’ɔkɔndɔ. (Adia Makɔ 12:41.) Onga oko onto lɛna woho weta akambo. Tekɔ lo Nisana 11, 33 T.D., nshi ngana tsho la ntondo ka nyɔi ka Yeso. Yeso aketsha wenya woleki efula wa lushi lɔsɔ lo mbetsha lo tɛmpɛlɔ. Koko ewandji w’ɔtɛmwɛlɔ wakɔlɔshaka. La ntondo ka laasɔ, amɔtshi l’atei awɔ wakawoke ambola dia mbeya la lotshungɔ lakɔna lakandakambaka olimu ande. Akina wakawoke ambola wakawafɔnyaka dia nde hokoka nkadimola. (Makɔ 11:27-33; 12:13-34) Kakianɛ, Yeso ambotshɔ lo dihole dikina dia lo tɛmpɛlɔ. Ondo lo dihole dielɛwɔ Sɛkɛ dia wamato, ndo lɛkɔ, nde kokaka mɛna tɔshɛtɛshɛtɛ ta eombelo tele l’omamu wa mpele dia lo sɛkɛ. Nde ambodjasɛ ndo ambotatɛ mɛna woho wadja anto weshasha lo tɔshɛtɛshɛtɛ tɔsɔ. Nde ambɛna akanga w’ɛngɔnyi efula wadja falanga efula y’ekenga. Ondo nde ekɔ suke woho ɔnɛ wele nde ekɔ lo mboka londjo la woho wakɔ falanga y’ekenga lo tɔshɛtɛshɛtɛ.

17. Kakɔna kakasale wadi aki odo l’ose wola lɔtɛkɛtami lo Makɔ 12:42?

¹⁷ Adia Makɔ 12:42. L’ɔkɔngɔ w’etena kɛmɔtshi, Yeso ambɛna womoto ɔmɔtshi. Nde ekɔ “wadi aki odo ɔmɔtshi laki ose wola.” (Luka 21:2) Lɔsɛnɔ lekɔ wolo efula le nde; ondo nde bu la falanga efula ya nsomba diangɔ dia ndjasɛnya. Koko nde ambotshɔ otsha lo shɛtɛshɛtɛ mɔtshi ndo lo woshɛshɛ nde ambodja ekenga ehende wa totshitshɛ efula, wele ondo hawokɛmi ndo londjo etena kɔkwɛwɔ lo shɛtɛshɛtɛ. Yeso ambeya kɛnɛ kodjishande lo shɛtɛshɛtɛ. Nde ambodja ekenga ehende wa lɛpta, woleki totshitshɛ lo falanga yakanandaka anto l’etena kɛsɔ. La ekenga wa falanga ɛsɔ, nde hakoke nsomba kaanga ɛsɔlɛ ɔtɔi. Ɔsɔ aki l’atei wa tofudu takaleke oshinga wɔdu takalɛka anto.

18. Lo ndjela Makɔ 12:43, 44, kakɔna kakate Yeso lo dikambo dia woshasha waki wadi aki odo?

¹⁸ Adia Makɔ 12:43, 44. Yeso ambambiyama efula lo menda kɛnɛ kosadi wadi aki odo. Nde ambelɛ ambeki ande, ambaatshumɛ wadi aki odo lohita, ndo ambota ate: “Wadi aki odo l’ose wola ɔnɛ ambodja woshasha woleki falanga tshɛ yakadjisha anto akina.” Oma laasɔ, nde ambalembetshiya ate: “Nɛ dia anto tshɛ [djekoleko akanga w’ɛngɔnyi] wakadjisha efula oma lo ɔngɔnyi wele la wɔ, koko nde, lo wola ande akadjisha kɛnɛ tshɛ kaki la nde dia ndjasɛnya.” Etena kakadje wadi aki odo la kɔlamelo ɔsɔ dikuta dia tshitshɛ diakatshikala la nde lushi lɔsɔ, nde akayaɛkɛ le Jehowa dia mbokokɛ.​—Os. 26:3.

19. Naa wetshelo w’ohomba wakokaso nkondja oma l’ɛtɛkɛta wa Yeso wendana la wadi aki odo l’ose wola?

¹⁹ Kamba l’ɔkɔndɔ ɔnɛ lo lɔsɛnɔ layɛ. Yambola wate: ‘Wetshelo akɔna wakokami nkondja oma l’ɛtɛkɛta wa Yeso wendana la wadi aki odo l’ose wola?’ Ohokanyiya dikambo dia wadi aki odo ɔsɔ. Aha la taamu, nde akakombola mbisha Jehowa efula. Koko, nde akasale kɛnɛ kakandakoke nsala. Nde akasha Jehowa kɛnɛ kakaleke ɔlɔlɔ le nde. Ndo Yeso akeye dia woshasha ande waki la nɛmɔ efula lo washo wa She. Lanɛ, sho koka nkondja wetshelo  w’ohomba ɔnɛ: Jehowa ngɛnangɛnaka etena kawoshaso kɛnɛ koleki ɔlɔlɔ le so, mbuta ate mbokambɛ olimu l’otema aso tshɛ ndo l’anima aso tshɛ. (Mat. 22:37; Kɔl. 3:23) Jehowa ngɛnangɛnaka etena katɛnande tasala kɛnɛ tshɛ keso l’akoka wa nsala. Tɔndɔ nɛ mendanaka la wenya ndo la wolo wakambaso la wɔ l’ɔtɛmwɛlɔ aso, mbidja ndo l’olimu aso ndo lo nsanganya yaso.

20. Ngande wakokayɛ nkamba la wetshelo w’oma l’ɔkɔndɔ wendana la wadi aki odo? Sha ɛnyɛlɔ.

²⁰ Ngande wakokayɛ nkamba la wetshelo w’oma l’ɔkɔndɔ wendana la wadi aki odo? Wɛ koka nkanyiya anto amɔtshi shikaa wakoka monga l’ohomba wa wɛ mbashikikɛ dia Jehowa ngɛnangɛnaka welo wadjawɔ dia mbɔngɛnyangɛnya. Ɛnyɛlɔ, onde wɛ mbeyaka kadiyɛso kɛmɔtshi k’osombe kele ondo ekɔ lo ndjaɛndja onongo kana ekɔ lo ndjaɔsa oko onto l’anyanya nɛ dia yoonge yande kana wolo ande wa demba hawoyowosha diaaso dia nde ndjasha efula l’olimu w’esambishelo oko wakandasalaka? Kana onde wɛ koka nkanyiya ɔnangɛso ɔmɔtshi lele la hemɔ kahakɔnɔ, kana ka paa efula lambotatɛ nkɔmɔ nɛ dia nde hakoke monga lo Mbalasa ka Diolelo lo losanganya tshɛ? Kimanyiya weho w’anto asɔ lo mbatondjɛ “ɛtɛkɛta wele amɛna dia nkeketsha.” (Ɛf. 4:29) Kahana la wɔ wetshelo ɔmɔtshi wakeketsha wamboyokondja oma l’ɔkɔndɔ wendana la wadi aki odo l’ose wola. Ɛtɛkɛta ayɛ w’ekeketshelo koka mbashikikɛ dia Jehowa ngɛnangɛnaka etena kawoshaso kɛnɛ koleki ɔlɔlɔ le so. (Tok. 15:23; 1 Tɛs. 5:11) Etena kandolayɛ anto akina l’ɔtɛ washawɔ Jehowa kɛnɛ koleki ɔlɔlɔ le wɔ, oyadi tshitshɛ yɛnamatɔ, wɛ ndjelaka wanya wa Yeso dimɛna dimɛna.

21. Kakɔna kamboyoyashikikɛ dia nsala?

²¹ Tekɔ la lowando l’efula lo woho wele ɛkɔndɔ wa lo Evanjiliɔ totɛka awui efula wendana la lɔsɛnɔ la Yeso, tokimanyiyaka dia mbookoya ndo dia mboyela lo wanya ande dimɛna dimɛna! Lo wekelo ayɛ w’onto ndamɛ kana l’Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo, lande na kahayadjɛ oyango wa mbeka Evanjiliɔ? Tohɔ ɔnɛ, dia sho nkondja wahɔ tshɛ lo tshɛ oma lo wekelo wa ngasɔ, sho pombaka monga oko anto wɛna awui wɔtɛkɛtami l’ɛkɔndɔ akɔ ndo nkamba l’awui akɔ lo lɔsɛnɔ laso. Laadiko dia mbokoya kɛnɛ kakasale Yeso, sho pombaka mpokamɛ kɛnɛ kakandate. Lo sawo diayela, tayɔsɛdingola wetshelo wakokaso nkondja oma l’ɛtɛkɛta w’ekomelo wa Yeso wakandate la ntondo ka nde mvɔ.