1, 2. a) Ngande wayaoka ambutshi amɔtshi etena kalanga ɔnawɔ batizama? b) Lande na kambolawɔ wanɛ walanga batizama dia kana wakayakimɔ vɔamɛ le Jehowa? (Enda osato wele lo mbɔtwɛlɔ.)

AMBUTSHI waki Maria wakendaka ɔnawɔ la womoto etena kakandemala l’anto akina wakalangaka batizama. Ɔtɛkɛtshi akawaoke ambola ahende. Maria akakadimola la dui dia wolo ndo diokɛma hwe. Yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa laasɔ, nde akabatizama.

² Ambutshi waki Maria waki l’ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula l’ɔtɛ wakandayakimɔ le Jehowa ndo wakandabatizama. Koko ntondo ka nde batizama, nyango Maria akayakiyanya yema. Nde akayambolaka ɔnɛ: ‘Shi Maria eke dikɛnda efula dia nde batizama? Onde nde mɛtɛ amboshihodia woho wele ndjakimɔ le Jehowa ekɔ dui di’ohomba efula? Shi nde pombaka nkonga l’etena k’otale dia ndjobatizama?’ Ambutshi efula wa ngandji ndjaokaka ambola wa ngasɔ etena kata ɔnawɔ dia nde ekɔ lo nanga batizama. (Ond. 5:5) Lo mɛtɛ, yɛdikɔ yoleki ohomba yakoka onto  tshɛ mbɔsa ele ya ndjakimɔ le Jehowa ndo batizama.​—Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Onde wɛ akayakimɔ wɛmɛ le Jehowa?”

3, 4. a) Ngande wakɛnya ɔpɔstɔlɔ Petero ohomba wa batisimu? b) Lande na kakɛdika Petero batisimu la osalelo wa waato wa Nɔa?

³ Ɔpɔstɔlɔ Petero akɛdika batisimu la woho wakasale Nɔa waato. Nde akate ate: “Batisimu kɔtɔnɛ la dui sɔ tɔ lawɔ kekɔ lo nyoshimbɛ.” (Adia 1 Petero 3:20, 21.) Waato waki djembetelo le anto dia Nɔa akalangaka nsala lolango la Nzambi l’otema ɔtɔi. La kɔlamelo tshɛ, Nɔa akasale olimu wakawosha Jehowa. L’ɔtɛ wa mbetawɔ ka Nɔa, Jehowa akoshimbɛ nde l’ase nkumbo kande lo Mvula k’elola. Kakɔna kakalange Petero tetsha?

⁴ Etena kakɛnyi anto waato, vɔ wakeye dia Nɔa aki la mbetawɔ le Nzambi. Etena kɛna anto onto ɔmɔtshi abatizama, vɔ mbeyaka dia nde akayakimɔ le Nzambi l’ɔtɛ wa mbetawɔ kande le Kristo lakolwama. L’ɛnyɛlɔ ka Nɔa, wanɛ wabatizama kitanyiyaka Nzambi ndo salaka olimu wakandawasha. Ndo oko wakandashimbɛ Nɔa lo Mvula k’elola, nde ayoshimbɛ ekambi ande wa kɔlamelo wambobatizama etena kayondolanya andja ɔnɛ wa kɔlɔ. (Makɔ 13:10; Ɛny. 7:9, 10) Mbokɛmaka hwe dia, ekɔ ohomba efula ndjakimɔ le Jehowa ndo batizama. Lo mɛtɛ, naka onto ntshimbatshimba dia batizama, nde koka nshisha diɛsɛ dia nsɛna pondjo pondjo.

5. Kakɔna kayoteka lo sawo nɛ?

⁵ Oko wamboteya dia batisimu kekɔ ohomba efula, ekɔ ohomba sho mbeya ekadimwelo wa ambola asato anɛ: Kakɔna kata Bible lo dikambo dia batisimu? Kakɔna kahomba onto nsala ntondo ka nde batizama? Lande na kahombaso mbohɔka tena tshɛ  ohomba wele la batisimu etena ketshaso anaso kana ombeki wa Bible?

6, 7. a) Naa kitshimudi ya batisimu ka Joani? b) Naa batisimu ka laande kakasale Joani, ndo lande na?

⁶ Joani obatizanyi mbele onto la ntondo lakabatizaka anto ladiaso ɔkɔndɔ ande lo Bible. (Mat. 3:1-6) Lande na kakayaka anto ndjobatizama le nde? Vɔ wakasalaka dui sɔ dia mɛnya dia vɔ wakayatshumoya lo pɛkato yawɔ, waketawɔ dia vɔ kokitanyiya Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ ndo waki la lonyangu l’efula. Koko batisimu koleki ohomba kakasale Joani kaki la kitshimudi yotshikitanyi tshɛ lo tshɛ. Joani aki la diɛsɛ dia laande dia batiza Yeso, Ɔna Nzambi la kokele. (Mat. 3:13-17) Ndooko lushi lakasale Yeso pɛkato. Nde komonga l’ohomba wa ndjatshumoya. (1 Pe. 2:22) Ko lande na kakabatizama Yeso? Dia mɛnya dia nde aki suke dia nsala lolango la Nzambi.​—Hɛb. 10:7.

⁷ L’ɔkɔngɔ wa Yeso ntatɛ nsambisha, ambeki ande wakatatɛ batiza anto. (Jni. 3:22; 4:1, 2) Anto asɔ vɔ la wɔ wakabatizama nɛ dia vɔ wakayatshumoya oma lo pɛkato yakawasale lo mpindola Ɛlɛmbɛ wa Mɔsɛ. Koko l’ɔkɔngɔ wa Yeso mvɔ ndo mbolɔ, wanɛ wakalangaka monga ambeki ande wakahombe batizama l’ɔtɛ w’ɔkɔkɔ wotshikitanyi.

8. a) Didjango diakɔna diakasha Yeso l’ɔkɔngɔ wa nde mbolɔ? b) Lande na kahomba onto batizama dia monga Okristo?

⁸ L’ɔnɔnyi wa 33, yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde mbolɔ, Yeso akɛnama le anto ndekana 500, apami, wamato, ondo ndo ana. Ondo l’etena kɛsɔ kakandate ɔnɛ: “Nyotshu ndo nyetɛ anto wa lo wedja tshɛ ambeki, nyaabatize lo lokombo la Papa ndo la Ɔna ndo la nyuma k’ekila, nyowaetshake dia nkitanyiya akambo tshɛ wamomonyodjangɛ. Nyolonge, dimi lekɔ la nyu nshi tshɛ polo l’etena k’ekomelo ka dikongɛ di’akambo.” (Mat. 28:19, 20; 1 Kɔr. 15:6) Yeso akadjangɛ ambeki ande dia mbetɛ anto ambeki. Onto tshɛ lalanga monga ombeki ande kana mɛmba “osembe” ande pombaka batizama. (Mat. 11:29, 30) Dia kambɛ Nzambi lo yoho y’ɔngɛnyangɛnya, onto pombaka mbetawɔ ɔnɛ Nzambi ekɔ lo nkamba la Yeso dia nkotsha sangwelo Diande. Oma laasɔ mbakoka onto batizama ko mbetawɔma le Nzambi. Bible toshaka tolembetelo efula tɛnya dia ambeki wa Yeso wa ntondo wakeyaka ohomba wa batisimu. Vɔ kɔfɔnyaka dia vɔ pombaka nkonga dia ndjobatizama yema l’ɔkɔngɔ.​—Ets. 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33.

9, 10. Wetshelo akɔna wakokaso nkondja oma le ose Etiyɔpiya ndo Saolo lo dikambo dia batisimu?

⁹ Adia Etsha 8:35, 36. Ose Etiyɔpiya ɔmɔtshi laki la mbetawɔ akayakalolaka oma la tɔtɛmɔla lo tɛmpɛlɔ ka la Jɛrusalɛma. Ondjelo wa Jehowa akatome Filipɛ dia towosambisha, ko Filipɛ akawetsha “lokumu l’ɔlɔlɔ lendana la Yeso.” Kakɔna kakasale ose Etiyɔpiya ɔsɔ? Nde akashihodia ɔnɛ ekɔ ohomba mbetawɔ dia Yeso kele Nkumadiɔndjɔ ndo nde aketawɔ nsala kɛnɛ kalɔmba Jehowa Akristo. Ɔnkɔnɛ nde akabatizama aha la ntshimbatshimba.

¹⁰ Ɛnyɛlɔ kekina ele ka ose Juda lakawelɛka Saolo. Wodja wa Juda w’otondo wakayakimɔ le Nzambi, koko Jehowa akayotona ase Juda nɛ dia vɔ kombokitanyiya. Saolo aketawɔka di’ase Juda waki lo ntetemala kambɛ Nzambi lo yoho ya dimɛna, diakɔ diakandasoyaka Akristo. Koko lushi lɔmɔtshi,  Yeso lakolwama lele Saolo akataka dia nde ambovɔka, akasawola la Saolo oma l’olongo. Kakɔna kakasale Saolo? Nde aketawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ ekimanyielo ka Ananiya laki ombeki wa Kristo. Bible mbutaka ɔnɛ: “Oma laasɔ nde akemala ndo akabatizama.” (Ets. 9:17, 18; Ngal. 1:14) L’ɔkɔngɔ diko nde akayelamɛ ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ. Tolembete dia yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ wa nde nshihodia ɔnɛ Nzambi ekɔ lo nkamba la Yeso dia nkotsha lolango Lande, Saolo akabatizama aha la ntshimbatshimba.​—Adia Etsha 22:12-16.

11. a) Kakɔna kakonya ambeki wa Bible wa nshi nyɛ dia mbɔsa yɛdikɔ ya batizama? b) Ngande wayaokaso etena kabatizama onto ɔmɔtshi?

¹¹ Woho akɔ waamɛ mbediɔ ndo ɛlɔ kɛnɛ lo dikambo dia ambeki wa Bible efula, ɛlɔngɔlɔngɔ kana epalanga. Lam’ele vɔ nangaka ndo ndjaɛkɛka lo kɛnɛ kata Bible, vɔ nomɔlomɔka dia ndjakimɔ le Jehowa ndo batizama. Lo mɛtɛ, sawo dia batisimu diokongaka mbala tshɛ etena ka laande lo nsanganya ya weke. Ɛmɛnyi wa Jehowa mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ etena ketawɔ ambeki wa Bible akambo wa mɛtɛ ndo kɔsawɔ yɛdikɔ ya batizama. Ambutshi mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula etena kasala anawɔ woho akɔ waamɛ. L’ɔnɔnyi w’olimu wa 2017, anto ndekana 284 000 wakabatizama dia mɛnya dia wamboyakimɔ le Jehowa. (Ets. 13:48) Mbokɛmaka hwe dia vɔ wakashihodia ɔnɛ ekɔ ohomba di’onto batizama dia monga Okristo. Ko, kakɔna kakawahombe nsala ntondo ka batizama?

12. Kakɔna kahomba ambeki wa Bible nsala la ntondo ka batizama?

¹² Ntondo k’ambeki wa Bible batizama, vɔ pombaka mbeka akambo wa mɛtɛ wendana la Nzambi, sangwelo diande lo dikambo di’anto ndo nkɛtɛ ndo kɛnɛ kakandasale dia nshimbɛ anto. (1 Tim. 2:3-6) Oma laasɔ vɔ pombaka monga la mbetawɔ, nkitanyiya ɛlɛmbɛ wa Nzambi ndo ntshika dia nsala kɛnɛ kahetshande. (Ets. 3:19) Dui sɔ diekɔ ohomba efula nɛ dia Jehowa hatetawɔ ndjakimɔ k’onto latetemala nsala akambo wahetshande. (1 Kɔr. 6:9, 10) Koko ekɔ awui akina wahombawɔ nsala. Wanɛ walanga ndjakimɔ le Jehowa pombaka mbɔtɔka lo nsanganya ya l’etshumanelo, nsambishaka lokumu l’ɔlɔlɔ mbala la mbala ndo mbetshaka anto akina. Kɛsɔ mbalɔmbama le onto tshɛ lalanga ndjela Kristo. (Ets. 1:8) Ombeki wa Bible pombaka tokotasadi awui asɔ tshɛ. Oma laasɔ mbakokande ndjakimɔ le Jehowa lo dɔmbɛlɔ dia lo woshɛshɛ ko ndjobatizama.

13. Etena ketshaso anto akina, lande na kahombaso mbohɔka dia vɔ pombaka batizama dia monga Akristo wa mɛtɛ?

¹³ Etena kakimanyiyaso anaso ndo ambeki akina wa Bible dia nsala awui w’ohomba asɔ, sho pombaka mbohɔka dia wanɛ walanga monga ambeki wa mɛtɛ wa Yeso pombaka batizama. Oma laasɔ, hatotoka wɔma dia mbatɛ lo tena diahombama dia ekɔ ohomba ndjakimɔ ndo batizama. Sho nangaka di’anaso ndo ambeki akina wa Bible ntetemala mpama ndo batizama!

14. Lande na kahatahombe ntshutshuya ndooko onto dia batizama?

¹⁴ Koko, ndooko onto lahomba nsɛngiya kana ntshutshuya ɔna kana ombeki wa Bible dia batizama. Jehowa hatshutshuya ndooko onto l’atei aso dia mbokambɛ. (1 Jni. 4:8) Etena ketshaso onto Bible, sho pombaka mbokimanyiya dia nde nshihodia dia ekɔ ohomba dia ndamɛ monga la diɔtɔnganelo la Jehowa. Oma laasɔ, naka ombeki wa Bible ambolanga mbeya mɛtɛ akambo wendana la  Nzambi ndo nsala kɛnɛ tshɛ kahomba Akristo wa mɛtɛ nsala, nde ayolanga batizama.​—2 Kɔr. 5:14, 15.

15, 16. a) Onde onto pombaka monga la lofulo lɔmɔtshi l’ɛnɔnyi shikaa dia nde batizama? Lembetshiya. b) Lande na kahomba ombeki wa Bible batizama dia monga Ɔmɛnyi wa Jehowa kaanga naka nde akabatizama l’ɔtɛmwɛlɔ okina?

¹⁵ Halɔmbama di’onto monga la lofulo lɔmɔtshi l’ɛnɔnyi shikaa ko nde batizama. Anto ntshikitana ndo ambeki wa Bible amɔtshi pamaka esadi ndeka akina. Anto efula batizamaka weke ɛlɔngɔlɔngɔ ndo tshikalaka la kɔlamelo le Jehowa polo ndo waya epalanga. Akina ndjekaka akambo wa mɛtɛ ndo ndjobatizamaka waya esombe. Amɔtshi l’atei awɔ waya l’ɛnɔnyi ndekana 100!

¹⁶ Mama kɛmɔtshi akeke Bible l’ɔkɔngɔ wa nde batizama l’ɛtɛmwɛlɔ efula. Diakɔ diele nde akambola ombetsha ande wa Bible dia kana ekɔ mɛtɛ ohomba dia nde batizama nto. Ombetsha ande wa Bible, akawɛnya avɛsa amɔtshi wa lo Bible wakokadimola lo dimbola diande. Kam’akashihodia mama kakɔ kɛnɛ kalɔmba Bible, nde akabatizama kaanga mbakinde l’ɛnɔnyi suke la 80. Wetshelo akɔna wakondjaso oma lo ɛnyɛlɔ kɛsɔ? Jehowa ayetawɔ batisimu kaso paka naka sho mbeyaka akambo wa mɛtɛ wendana la nde. Diakɔ diele, kaanga naka onto akabatizama l’ɔtɛmwɛlɔ okina, nde pombaka batizama dia monga Ɔmɛnyi wa Jehowa.​—Adia Etsha 19:3-5.

17. Lo na ahomba onto nkana yimba lushi labatizamande?

¹⁷ Lushi labatizama onto lekɔ lushi l’ɔngɛnɔngɛnɔ efula. Ɔsɔ ekɔ nto etena ka nkana yimba efula lo kɛnɛ kalembetshiya ndjakimɔ ndo batisimu. Nsala kɛnɛ tshɛ kalɔmbama le Okristo wa mɛtɛ bu dui dia wɔdu. Ambeki wa Yeso hawohombe “nsɛna dikambo diawɔ vɔamɛ, koko dikambo dia ɔnɛ lakavu dikambo diawɔ ndo lakolɔ.”​—2 Kɔr. 5:15; Mat. 16:24.

18. Ambola akɔna wayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

¹⁸ Oko wambotɛna lo sawo nɛ, yɛdikɔ ya monga Okristo wa mɛtɛ yekɔ ohomba efula. Diakɔ diele, nyango Maria akayaoke ambola wele l’etatelo ka sawo. Naka wɛ ekɔ ombutshi, wɛ koka ndjaoka ambola anɛ: ‘Onde ɔnami aya mɛtɛ suke dia batizama? Onde ɔnami ambeya akambo efula wendana la Jehowa dia nde ndjakimɔ ndamɛ le Nzambi? Onde ɔnami pombaka tokɔtɔ kalasa mɔtshi ndo nkamba olimu ntondo ka nde batizama? Ko naka ɔnami amboyosala pɛkato ka woke l’ɔkɔngɔ wa nde batizama?’ Tayɔsɛdingola ambola asɔ lo sawo diayela, tayeya woho wakoka ambutshi w’Akristo monga la kanyi y’ɔlɔlɔ lo dikambo dia batisimu.