1-2. Kakɔna kasalema mbala efula etena kabatizama anto ndo kakɔna kahombayɛ nsɛdingola?

 ONDE wɛ atɛnaka olui ɔmɔtshi w’anto walanga batizama? Wɛ mbokaka dietawɔ diawɔ l’ekadimwelo washawɔ lo ambola ahende wawaokawɔ la ntondo ka vɔ batizama. Wɛ mɛnaka ɔngɛnɔngɛnɔ wele la nkumbo ndo angɛnyi awɔ. Etena katomba wanɛ wambobatizama oma l’ashi, wɛ ekɔ lo mboka woho wada anto nsaka ndo ekɔ lo mɛna ɔngɛnɔngɛnɔ wele lawɔ lo dungi diawɔ. Lo yɛdikɔ ya l’atei atei, nunu di’anto wekɔ lo ndjakimɔ ndo wekɔ lo batizama oko Ɛmɛnyi wa Jehowa Nzambi.

² Ko kayotota lo dikambo diayɛ? Naka wɛ ekɔ lo nsangoya dia batizama, kete eya dia wɛ ekɔ onto ɔmɔtshi la laande l’andja ɔnɛ wa kɔlɔ, nɛ dia wɛ ekɔ lo “nyanga Jehowa.” (Os. 14:1, 2) Sawo nɛ mendanaka la yɛ oyadi dikɛnda kana opalanga keyɛ. Koko l’atei aso, wanɛ wamboshilaka batizama kombolaka vɔ lawɔ dia nkeketsha yɛdikɔ yawɔ ya kambɛ Jehowa pondjo pondjo. Laasɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole ɛkɔkɔ esato l’atei w’ɛkɔkɔ efula watotshutshuya dia kambɛ Jehowa.

3. Lande na kalanga ekambi wa Jehowa akambo wa mɛtɛ ndo ɔlɔlɔ (Osambo 119:128, 163)

³ Jehowa akadjangɛ ekambi ande dia ‘nanga kɛnɛ kele mɛtɛ.’ (Zɛk. 8:19) Yeso akakeketsha ambeki ande dia mbesa kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. (Mat. 5:6) Dui sɔ nembetshiyaka di’onto pombaka monga la nsaki k’efula ka nsala akambo wosembwe, akambo w’ɛlɔlɔ ndo wa pudipudi lo washo wa Nzambi. Onde wɛ nangaka akambo wa mɛtɛ ndo akambo w’ɛlɔlɔ? Tekɔ la eshikikelo dia wɛ nangaka awui asɔ. Wɛ petshaka awui wa kashi ndo kɛnɛ tshɛ kele kɔlɔ. (Adia Osambo 119:128, 163.) Awui wa kashi kɛnɛmɔlaka lonto la Satana, ɔnɔmbɔdi w’andja ɔnɛ. (Jni. 8:44;  12:31) Oyango ɔmɔtshi wele la Satana ele wa mamatanyiya lokombo l’ekila laki Jehowa Nzambi akambo. Satana akadianganya awui wa kashi lo dikambo dia Nzambi kaso ntatɛ oma l’ɔtɔmbɔkwɛlɔ wa l’Ɛdɛna. Nde nangaka nkonya anto dia vɔ mfɔnya dia Jehowa ekɔ Ɔnɔmbɔdi wa lokaki, wele bu la losembwe ndo wadima anto kɛnɛ kele ɔlɔlɔ. (Eta. 3:1, 4, 5) Awui wa kashi wata Satana lo dikambo dia Jehowa wekɔ lo ntetemala ndanya timba ndo etema w’anto. Etena kasɔna anto diaha ‘nanga akambo wa mɛtɛ,’ Satana koka mbaalɔmbɔla otsha lo weho tshɛ w’akambo waha la losembwe ndo wa kɔlɔ.​—Rɔmɔ 1:25-31.

4. Ngande wɛnya Jehowa dia nde ekɔ “Nzambi k’akambo wa mɛtɛ”? (Enda ndo osato.)

⁴ Jehowa ekɔ “Nzambi k’akambo wa mɛtɛ,” ndo nde mbetshaka l’otema ɔtɔi wanɛ wawoka ngandji akambo wa mɛtɛ. (Os. 31:5) Lo nsala ngasɔ, nde mbaakimanyiyaka diaha vɔ kesama oma l’awui wa kashi waki Satana. Jehowa mbetshaka nto ekambi ande dia vɔ monga la losembwe ndo ɔlɔlɔ. Dui sɔ mbaakimanyiyaka dia vɔ ndeka ndjalɛnya ndo dia monga la wɔladi wa l’etei k’otema. (Tok. 13:5, 6) Shi nde akakosalɛ dui sɔ etena kakayekaka Bible? Wɛ akeke dia mboka ya Jehowa mboleki tshɛ amɛna le anto tshɛ ndo le yɛ wɛmɛ. (Os. 77:13) Ɔnkɔnɛ, wɛ kombolaka nsala kɛnɛ kata Nzambi dia tɔ mbele losembwe. (Mat. 6:33) Wɛ kombolaka mamɛ akambo wa mɛtɛ ndo mɛnya dia kɛnɛ kata Satana lo dikambo dia Jehowa Nzambi kekɔ kashi. Ngande wakokayɛ nsala dui sɔ?

5. Ngande wakokayɛ nsukɛ akambo wa mɛtɛ ndo losembwe?

⁵ Wɛ koka nsɔna yoho ya lɔsɛnɔ mɔtshi yata ɔnɛ: “Dimi tonaka awui wa kashi waki Satana ndo ɔnɛ dimi sukɛka akambo wa mɛtɛ. Dimi nangaka dia Jehowa monga Nkum’olongo kami ndo nsala kɛnɛ katande dia kekɔ dimɛna.” Ngande wasalayɛ dui sɔ? Ele lo ndjasukanya la Jehowa lo dɔmbɛlɔ ndo lo ndjakimɔ le nde ko oma laasɔ, wɛ mɛnya ndjakimɔ kayɛ lo sɛkɛ lo batizama. Nanga kɛnɛ kele mɛtɛ ndo kele ɔlɔlɔ mbatshutshuya onto dia nsɔna dia batizama.

6. Ɛkɔkɔ akɔna wakosha Osambo 45:4 dia nanga Yeso Kristo?

⁶ Lande na kalangayɛ Yeso Kristo? Ɛkɔkɔ ɛmɔtshi w’eshika watotshutshuya dia nsala dui sɔ tanemaka lo Osambo 45:4. (Adia.) Yeso  nangaka akambo wa mɛtɛ, okitshakitsha ndo losembwe. Naka wɛ nanga akambo wa mɛtɛ ndo losembwe, kete ndooko onyake wɛ ayolanga ndo Yeso Kristo. Kanyiya woho wakaamɛ Yeso akambo wa mɛtɛ ndo kɛnɛ kele ɔlɔlɔ la dihonga tshɛ. (Jni. 18:37) Ngande wakimanyiya Yeso anto dia monga l’okitshakitsha?

7. Kakɔna kakɔngɛnyangɛnya lo kɛnɛ kendana l’okitshakitsha wa Yeso?

⁷ Yeso akakimanyiya anto dia monga l’okitshakitsha oma l’ɛnyɛlɔ kande. Ɛnyɛlɔ, nde mbishaka She lotombo tshɛ, koko ndooko lushi lakandayasha lotombo ndamɛ. (Makɔ 10:17, 18; Jni. 5:19) Okitshakitsha wa Yeso kokonyaka dia wɛ ndjaoka ngande? Onde dui sɔ hakotshutshuya dia wɛ nanga Ɔna Nzambi ndo mbooyela? Eelo ekɔ ngasɔ. Lande na kele Yeso l’okitshakitsha? Ekɔ nɛ dia nde nangaka ndo mbokoyaka She, ɔnɛ lele l’okitshakitsha. (Os. 18:35; Hɛb. 1:3) Onde wɛ hakotwama otsha le Yeso, ɔnɛ lakɛnɛmɔla waonga wa Jehowa lo yoho ya kokele?

8. Lande na kalangaso Yeso oko Nkumekanga kaso?

⁸ Sho nangaka Yeso oko Nkumekanga kaso nɛ dia nde kele Ɔnɔmbɔdi w’oshika. Jehowa ndamɛ mbaketsha Ɔnande ndo mbakɔsɔnɛ dia nde mbolɛ. (Isa. 50:4, 5) Kanyiya nto dikambo dia ngandji ka ndjahondja kakɛnya Yeso. (Jni. 13:1) Oko wende Nkumekanga kayɛ, Yeso sunganaka dia wɛ mbooka ngandji tshɛ lo tshɛ. Nde akate dia wanɛ wawoka mɛtɛ ngandji, mbuta ate wanɛ welɛnde angɛnyi ande mɛnyaka ngandji kawɔ lo nkitanyiya wadjango ande. (Jni. 14:15; 15:14, 15) Ande diɛsɛ dia monga ɔngɛnyi w’Ɔnaki Jehowa lee!

9. Ngande wafɔna batisimu k’Akristo la kaki Kristo?

⁹ Didjango dimɔtshi diaki Yeso ele di’ambeki ande batizama. (Mat. 28:19, 20) Nde akasha ɛnyɛlɔ. Lo toho tɔmɔtshi, batisimu kande ntshikitana la k’ambeki ande. (Enda kiombo yele l’ɔtɛ a dui ɔnɛ: “ Woho wotshikitanyi batisimu ka Yeso ndo k’ambeki ande.”) Koko tɔ fɔnaka lo toho tokina. Lo batizama, Yeso akayakimɔ dia nsala lolango la She. (Hɛb. 10:7) Woho akɔ waamɛ mbele, ambeki wa Kristo batizamaka oko djembetelo ya lo sɛkɛ ya ndjakimɔ kawɔ le Jehowa Nzambi. Wony’ɔnɛ, dui diamboleka ohomba lo nsɛnɔ yawɔ ele nsala lolango la Nzambi, koko aha lakiwɔ hita. Ɔnkɔnɛ, vɔ wekɔ lo ndjela ɛnyɛlɔ k’Owandji awɔ.

10. Lande na kahomba ngandji kokayɛ Yeso kotshutshuya dia batizama?

¹⁰ Wɛ mbetawɔka Yeso oko Ɔna ɛtɔi laki Jehowa ndo Nkumekanga kakasɔnama oma le Nzambi dia mbolɛ laadiko diaso. Wɛ mbeyaka dia Yeso ekɔ l’okitshakitsha ndo mbokoyaka She lo yoho ya kokele. Wɛ akeke dia nde akalesha wanɛ waki la ndjala, akakeketsha wanɛ wakakɔmɔ ndo akakɔnɔla wanɛ waki la hemɔ. (Mat. 14:14-21) Wɛ ekɔ lo mɛna woho walɔmbɔlande etshumanelo kande ɛlɔ kɛnɛ. (Mat. 23:10) Ndo wɛ mbeyaka di’oko wende Nkumekanga ka Diolelo dia Nzambi, nde ayotosalɛ awui efula wa diambo lo nshi yayaye. Ngande wakokayɛ mɛnya dia wɛ mbookaka ngandji? Ele lo ndjela ɛnyɛlɔ kande. (Jni. 14:21) Wɛ koka ntatɛ nsala dui sɔ lo ndjakimɔ wɛmɛ le Jehowa ndo lo batizama.

11. Oko le yɛ, naa ɔkɔkɔ woleki ohomba wakotshutshuya dia batizama ndo lande na kediɔ ngasɔ?

¹¹ Naa ɔkɔkɔ woleki ohomba watshutshuya onto dia batizama? Yeso akɛnya ɔlɛmbɛ waki Nzambi woleki woke lo mbuta ate: “Langa Jehowa Nzambi kayɛ l’otema ayɛ tshɛ, la anima ayɛ tshɛ, la yimba yayɛ tshɛ ndo la wolo ayɛ tshɛ.” (Makɔ 12:30) Onde ɛtɛkɛta ɛsɔ mɛnyaka ngandji k’efula kokayɛ Nzambi?

12. Lande na kokayɛ Jehowa ngandji? (Enda ndo osato.)

¹² Tekɔ l’ɛkɔkɔ efula wa mboka Jehowa ngandji. Ɛnyɛlɔ, wɛ akakome lo nshihodia dia nde ekɔ “kiɔkɔ ya lɔsɛnɔ” ndo ɔnɛ nde ekɔ Ombishi  wa “losha tshɛ l’ɔlɔlɔ ndo weshasha tshɛ wa kokele.” (Os. 36:9; Jak. 1:17) Ɛngɔ tshɛ k’ɔlɔlɔ kele layɛ ndja oma le Nzambi kaso ka lokaho ndo ka ngandji.

13. Lande na kele oshinga w’etshungwelo ekɔ woshasha ɔmɔtshi wa diambo?

¹³ Oshinga w’etshungwelo ekɔ woshasha ɔmɔtshi wa diambo wakatosha Jehowa. Lande na kakokaso mbuta ngasɔ? Tɔsɛdingole dimama diele lam’asa Jehowa l’Ɔnande. Yeso akate ate: ‘Papa nangakami’ ndo “dimi nangaka Papa.” (Jni. 10:17; 14:31) Dimama diele lam’asawɔ diakaleke monga lo miliyara y’ɛnɔnyi yambowetsha kaamɛ. (Tok. 8:22, 23, 30) Kakianɛ, nkanyiya paa kakahombe monga la Nzambi l’asolo lo mbetawɔ di’Ɔnande nsowa ndo mvɔ. Jehowa mbokaka anto ngandji, mbidja ndo wɛ. Diakɔ diakandetawɔ dia nkimɔ Ɔnande la ngandji oko olambo dia kokimanyiya wɛ l’anto akina dia nsɛna pondjo pondjo. (Jni. 3:16; Ngal. 2:20) Ɔsɔ mbele ɔkɔkɔ woleki woke watotshutshuya dia mboka Nzambi ngandji.

14. Naa oyango woleki tshɛ dimɛna lo lɔsɛnɔ wakokayɛ ndjadjɛ?

¹⁴ Ngandji kokayɛ Jehowa kakafule etena kakayeke awui wendana la nde. Lo mɛtɛ, wɛ nangaka ndjasukanya la nde oma ko kakianɛ ndo pondjo pondjo. Ndo wɛ koka nsala dui sɔ. Nde kokeketshaka la ngandji tshɛ dia wɛ ngɛnyangɛnya otema ande. (Tok. 23:15, 16) Wɛ koka  nsala dui sɔ aha tsho oma l’ɛtɛkɛta, koko ndo oma l’etsha. Yoho yayɛ ya lɔsɛnɔ yayɛnya dia wɛ mɛtɛ mbokaka Jehowa ngandji. (1 Jni. 5:3) Ɔsɔ mbele oyango woleki tshɛ dimɛna lo lɔsɛnɔ wakokayɛ ndjadjɛ.

15. Ngande wakokayɛ mɛnya ngandji kokayɛ Jehowa?

¹⁵ Ngande wakokayɛ mɛnya ngandji kokayɛ Jehowa? Ntondotondo, ele lo nsala dɔmbɛlɔ dia laande ndo lo dɔmbɛlɔ diakɔ mbayakimɔyɛ le Nzambi ɔtɔi ka mɛtɛ. (Os. 40:8) Oma laasɔ, wɛ salaka etelo ka lo sɛkɛ lo batizama. Oko wakatadiɛnyi l’etatelo ka sawo nɛ, batisimu kayɛ kekɔ dui di’ɔngɛnɔngɛnɔ ndo etena k’ohomba ka lo lɔsɛnɔ layɛ. Wɛ ambotatɛ lɔsɛnɔ l’oyoyo, aha lo dikambo diayɛ wɛmɛ, koko lo dikambo dia Jehowa. (Rɔmɔ 14:8; 1 Pe. 4:1, 2) Ɔsɔ mbokɛmaka oko nna dia woke diamboyotakola ndo ngasɔ mbediɔ. Koko, batisimu kodihwɛka mboka lo yoho ya lɔsɛnɔ yoleki tshɛ dimɛna. Lo woho akɔna?

16. Oko wadiɛnya Osambo 41:12, kakɔna kayosalɛ Jehowa wanɛ wakamba la nsɛnɔ yawɔ dia mbookambɛ?

¹⁶ Jehowa ekɔ Onto loleki tshɛ lokaho. Oyadi tshɛ kayoyowosha, kɛnɛ kayondokosha l’ɔkɔngɔ ayoleka la fwa. (Makɔ 10:29, 30) Nde ayokosha lɔsɛnɔ loleki dimɛna, loludi l’ɛtshɔkɔ ndo lele l’oyango, kaanga etena kekeso l’andja wa kɔlɔ ɔnɛ. Ndo ɔsɔ ekɔ tsho paka etatelo. Lɔsɛnɔ latatɛ oma lo batisimu kayɛ, bu l’ekomelo. Wɛ koka ntetemala kambɛ Shɔ ka ngandji pondjo pondjo. Ngandji ka lam’asayɛ la Shɔ kayotetemala mpama, ndo wɛ ayɔsɛna edja oko nde, mbuta ate pondjo pondjo.​—Adia Osambo 41:12.

17. Ɛngɔ kakɔna kakokayɛ mbisha Jehowa kele nde atongaka la tɔ?

¹⁷ Etena kakayakimɔ lɔsɛnɔ layɛ le Nzambi ndo kakayabatizama, wɛ akakondja diɛsɛ dia mbisha Shɔ ɛngɔ kɛmɔtshi k’oshinga wolo. Nde akakosha ɛngɔ tshɛ k’ɔlɔlɔ, etena tshɛ k’ɔngɛnɔngɛnɔ kakayonge la tɔ. Lo wedi ayɛ, wɛ koka mbisha ɔnɛ Lakanga olongo la nkɛtɛ ɛngɔ kɛmɔtshi kende atonge la tɔ, mbuta ate olimu ayɛ wa la lolango ndo wa kɔlamelo. (Jɔbɔ 1:8; 41:11; Tok. 27:11) Naa yoho ya dimɛna yakokayɛ nkamba la lɔsɛnɔ layɛ? Aha la taamu, ngandji kokayɛ Jehowa mbele ɔkɔkɔ woleki ohomba wakotshutshuya dia batizama.

18. Ambola akɔna wakokayɛ ndjambola?

¹⁸ Laasɔ, ngande wakokayɛ nkadimola lo dimbola nɛ: Onde wɛ ayobatizama? Paka wɛmɛ mbakoka mbisha okadimwelo. Koko dui sɔ koka kokimanyiya naka wɛ ndjambola ɔnɛ: ‘Kakɔna kashimba dia batizama?’ (Ets. 8:36) Ohɔ ɛkɔkɔ esato wambotɔsɛdingola. Wa ntondo, wɛ nangaka akambo wa mɛtɛ ndo losembwe. Yambola wate: ‘Onde dimi nangaka mɛtɛ mɛna lushi lele onto tshɛ ayɔtɛkɛta ɔtɛkɛta w’akambo wa mɛtɛ ndo nsala kɛnɛ kele ɔlɔlɔ?’ Ɔkɔkɔ wa hende, wɛ nangaka Yeso Kristo. Yambola wate: ‘Onde dimi nangaka di’Ɔna Nzambi monga Nkumekanga kami ndo dimi nangaka ndjela ɛnyɛlɔ kande?’ Ndo ɔkɔkɔ wa sato, laadiko di’awui asɔ tshɛ, wɛ nangaka Jehowa. Yambola wate: ‘Onde dimi nangaka ngɛnyangɛnya otema wa Jehowa lo mbokambɛ oko Nzambi kami?’ Naka ekadimwelo lo ambola asɔ wekɔ ɔnɛ eelo, ko lande na katonayɛ batizama? Kakɔna kakoshimba dia wɛ batizama l’etena kɛnɛ?​—Ets. 16:33.

19. Lande na kahayahombe mengenga dia batizama? Sha ɛnyɛlɔ. (Jni. 4:34)

¹⁹ Naka wɛ ekɔ lo mengenga dia batizama, kete nsɛdingola ɛnyɛlɔ kakakambe la Yeso kɛnɛ. (Adia Joani 4:34.) Lembetɛ dia Yeso akɛdika nsala lolango la She la mbo ya ndɛ. Lande na? Mbo ya ndɛ yekɔ ohomba le so. Yeso akeyaka dia dui tshɛ diatɔlɔmba Nzambi dia nsala diekɔ ɔlɔlɔ le so. Jehowa hatɔlɔmbɛ dia sho nsala kɛnɛ tshɛ keyande dia tɔ kayonga l’etombelo wa kɔlɔ le so. Onde Jehowa nangaka dia wɛ batizama? Eelo. (Ets. 2:38) Oma laasɔ, wɛ koka monga l’eshikikelo dia nkitanyiya didjango dia batizama diayokokondjiyɛ wahɔ. Naka wɛ hengenga dia ndɛ mbo ya ndɛ yoleki tshɛ amɛna, lande na kengengayɛ dia batizama?

20. Kakɔna kayotɔsɛdingola lo sawo diayela?

²⁰ Lande na katshimbatshimba anto amɔtshi dia batizama? Anto efula mbeyaka nkadimola ɔnɛ: “Dimi talonge suke.” Kɛnɛ kele mɛtɛ ele yɛdikɔ ya ndjakimɔ le Jehowa ndo ya batizama ekɔ yɛdikɔ yoleki ohomba yahombayɛ mbɔsa. Laasɔ, paka nkana yimba dimɛna, mbɔsa etena ndo mbidja welo w’efula dia wɛ monga nsuke dia batizama. Ko naka wɛ ekɔ mɛtɛ la nsaki ka ntakola nna sɔ, kakɔna kakokayɛ nsala etena kɛnɛ dia ndjalɔngɔsɔla? Tayɔsɛdingola okadimwelo wa dimbola sɔ lo sawo diayela.