Nkumbo y’akristo le, “nyuyalongosole”
Nkumbo y’akristo le, “nyuyalongosole”
“Nyuyalongosole, ne dia On’a untu ayuya lu unya wahanyalungamela.”—LUKA 12:40.
1, 2. Lande na kahombaso nkitanyiya ɔhɛmwɛlɔ wa Yeso wata ɔnɛ “nyuyalongosole”?
“LAM’AYUYA On’a untu lu lutumbu landi” dia ndjokakitola ‘anto l’elui ehende,’ kakɔna kayokokomɛ wɛ la nkumbo kayɛ? (Mat. 25:31, 32) Lam’ele dui sɔ diayosalema lo wonya wahatalongamɛ, ekɔ ohomba efula dia sho nkitanyiya ɔhɛmwɛlɔ waki Yeso wata ɔnɛ: “Nyuyalongosole.”—Luka 12:40.
2 Lo sawo dia mbala ketshi, takɛnyi ɔnɛ dia nkumbo sɛnaka lo nyuma, ose nkumbo tshɛ pombaka mbɔsa ɔkɛndɛ ande la nɛmɔ. Nyɛsɔ tɔsɛdiingole toho tokina takokaso mbisha lonya dia nkumbo monga la lonyuma la dimɛna.
Nyonge la sso “di’ololo”
3, 4. a) Akambo akɔna wahomba nkumbo y’Akristo mbewɔ? b) Monga la sso “di’ololo” kɛdikɛdi na?
3 Di’ase nkumbo y’Akristo ndjalɔngɔsɔla di’oyelo wa Kristo, vɔ pombaka mambalɛka diaha minya yimba oma l’akambo wendana l’ɔtɛmwɛlɔ wa mɛtɛ. Vɔ pombaka mbewɔ awui wekola yimba. Lam’ele oweso wa lomombo la l’emunyi ekɔ djonga yatala nkumbo efula, ekɔ ohomba sho mbidja yimba l’ɔhɛmwɛlɔ waki Yeso wendana la monga la sso “di’ololo.” * (Adia Mateu 6:22, 23.) Oko wakoka tala tɛnya osase etena katatakɛndakɛnda diaha sho ntakana lo tohekele, mbele ndo kɛnɛ kɛnaso la ‘washo wa didjidji w’otema’ aso kokaka tɛnya osase lo tokimanyiya dia sho nkɛndakɛnda aha la ntakana.—Ef. 1:18.
4 Dia sso dia mɛtɛ mɛtɛ mɛna dimɛna, diɔ pombaka monga dimɛna ndo l’akoka wa menda ɛngɔ kɛmɔtshi dia kilembetɛ. Ngasɔ mbele ndo washo wa didjidji w’otema aso. Monga la sso di’ololo dia didjidji nembetshiyaka dia sho pombaka monga l’oyango ɔtɔi lo yimba. Lo dihole dia sho mbetsha oweso wa diangɔ dia l’emunyi lo dihole dia ntondo ndo ndjakiyanya paka dia nkotsha ehomba wa l’emunyi wa nkumbo yaso, sho pombaka mbika washo aso l’akambo wa lo nyuma. (Mat. 6:33) Kɛsɔ nembetshiyaka dia sho pombaka ngɛnangɛna la diangɔ diele la so ndo mbetsha olimu wakambɛso Nzambi lo dihole dia ntondo lo nsɛnɔ yaso.—Heb. 13:5.
5. Ngande wakɛnya osekaseka ɔmɔtshi dia ‘washo’ ande mbikama l’olimu wakambɛnde Nzambi?
5 Ɛtshɔkɔ akɔna wakoka ambutshi nkondja naka vɔ mbetsha anawɔ dia monga la sso di’ololo? Tɔsɛdingole ɛnyɛlɔ k’osekaseka ɔmɔtshi wa lo wodja w’Éthiopie. Lam’ele nde aki la yimba efula lo kalasa, ewandji wa lɛɛta wakawosha falanga ya nde tɔtɔ kalasa ya lâdiko l’ɔkɔngɔ wa nde nshidiya kalasa ya sekɔndɛrɛ. Koko, lam’ele nde akake washo l’olimu wa Jehowa, nde akatone dia nongola falanga shɔ. Yema tshitshɛ oma lâsɔ, nde akakondja olimu wakawahombe mbofutaka dɔlara di’ase Amɛrikɛ 4 200, difuto dioleki etale nɛ diafutawɔ ase olimu wa lo wodja awɔ. Koko osekaseka ɔsɔ akake ‘washo’ l’olimu w’ombatshi mboka. Nde komonga l’ohomba wa tambodi ambutshi ande kanyi la ntondo ka ntona olimu ɔsɔ. Ngande wakayaoke ambutshi ande etena kakaweye kɛnɛ kakandasale? Vɔ wakangɛnangɛna ndo wakawotɛ ɔnɛ tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia monga l’ɔna lele oko wɛ.
6, 7. Wâle akɔna wahombaso mbewɔ?
6 Ɛtɛkɛta waki Yeso watanema lo Mateu 6:22, 23 tɔhɛmɔlaka diaha sho monga l’ɔkɔmiya. Yeso akɛdika sso “di’ololo” la sso dia “kolo.” Sso dia “kolo” kɛdikɛdi sso “diele bu dimɛna ndo di’ɔkɔmiya.” (Mat. 6:23) Ngande wɔsa Jehowa ɔkɔmiya? Bible mbutaka ɔnɛ: “Munanyi, akambu wa mindu tshe, kana okomiya, akambu aso tawuyalaki l’atei anyu.”—Ef. 5:3.
7 Kânga mbele ekɔ dui dia wɔdu dia mbeya ɔnɛ anto akina wekɔ l’ɔkɔmiya, bu dui dia wɔdu dia sho mbeya ɔnɛ shoamɛ tekɔ la wɔ. Ɔnkɔnɛ, ekɔ dimɛna sho nkamba la dako diaki Yeso diayela nɛ: “Nyendi, nyewo okomiya wa diango tshe.” (Luka 12:15) Dia nsala dui sɔ, sho nɔmbamaka dia ndjasɛdingola dia mbeya kɛnɛ kele l’etema aso. Nkumbo y’Akristo pombaka nkana yimba dimɛna lo kɛnɛ kendana la wenya wetshawɔ lo tɔkɛnyɔ ndo falanga yashishawɔ dia nsomba diangɔ dia l’emunyi.
8. Etena kalangaso nsomba diangɔ, ngande wakokaso mɛnya ɔnɛ tekɔ la shɛnɔdi?
8 La ntondo ka wɛ nsomba ɛngɔ kɛmɔtshi, wɛ pombaka takanyi yimba l’akambo efula lo dihole dia ndjambola tsho kana wɛ ekɔ la falanga ya kisomba kana bu. Ambola amɔtshi wakokayɛ ndjaoka vɔanɛ: ‘Onde layonga l’etena ka kambaka la tɔ mbala la mbala kana kilɔngɔsɔlaka? Ayɔmbɔsɛ nshi ngana dia dimi mbeka woho wa nkamba la tɔ dimɛna?’ Ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka le, tanyɔsɛngiyamake la piblisite yasala anto wa l’andja ɔnɛ lo kɛnɛ kendana la diangɔ diasondjawɔ ko nyu ndjokoma lo mbidiya ambutshi anyu lo kamba ya toko dia vɔ nyosombɛ ahɔndɔ w’eyoyo w’oshinga wolo kana diangɔ dikina. Nyonge la ndjakimɛ. Ndo nto, nyokane yimba dia mbeya kana kɛnɛ kalanganyu nsomba ayokimanyiya nkumbo kanyu dia ndjalɔngɔsɔla di’oyelo w’Ɔna onto. Nyonge la mbetawɔ lo daka diaki Jehowa diata ɔnɛ: “Dimi hakoseke, halakutshiki.”—Heb. 13:5.
Nyowese eyango wa lo nyuma
9. Ngande wakoka ndjadjɛ eyango wa lo nyuma nkimanyiya nkumbo?
9 Yoho kina yakoka ase nkumbo tshɛ nkeketsha mbetawɔ kawɔ ndo mbisha lonya dia vɔ monga la lonyuma la dimɛna ele lo ndjadjɛ eyango wa lo nyuma ndo mbawesa. Kɛsɔ ayokimanyiya ase nkumbo dia vɔ mbeya polo ndo lo yɛdikɔ yakɔna yakambɛwɔ Jehowa ndo dia vɔ mbeya akambo woleki ohomba lo nsɛnɔ yawɔ.—Adia Filipi 1:10.
10, 11. Naa eyango wa lo nyuma wawesanyu lo nkumbo kanyu, ndo naa eyango wakombolanyu ndjadjɛ lo nshi yayaye?
10 Kânga etena kayadjɛ ase nkumbo eyango wa totshitshɛ wakoka suke l’onto tshɛ nkotsha, dui sɔ kokaka mbasha ɔngɛnɔngɛnɔ w’efula. Tɔshi ɛnyɛlɔ k’oyango wa sɛdingolaka divɛsa dia lushi la lushi. Kɔmatɛrɛ yasha ase nkumbo tshɛ kokaka nkimanyiya ɔtɛ wa nkumbo dia nde mbeya dia kana ase nkumbo kande wekɔ la lonyuma la wolo kana bu. Oyango w’ase nkumbo mbadiaka Bible kâmɛ mbishaka ana diaaso dia vɔ mbeya mbadia ndo nshihodia losango lele lo Bible. (Osam. 1:1, 2) Shi sho pombaka ndjadjɛ oyango wa ndowanya alɔmbɛlɔ aso? Nyu kokaka ndjadjɛ nto oyango wa nkɛnɛmɔla waonga wa l’olowa wa nyuma lo yɛdikɔ y’efula. (Ngal. 5:22, 23) Kana nyu kokaka nyanga toho takokanyu mboka wanɛ wasambishanyu kɛtshi. Naka nyu mbidja welo dia nsala dui sɔ lo nkumbo kanyu, kete ananyu wayeya woho wa mbokana kɛtshi ndo ondo vɔ wayonga la nsaki ka monga ambatshi mboka wa pondjo kana waa misiɔnɛrɛ.
11 Shi nyu kokaka nsɛdingola eyango ɛmɔtshi wakokanyu mbesa lo nkumbo? Ondo nkumbo kanyu kokaka ndjadjɛ oyango wa mbetshaka wenya efula l’esambishelo ndo nsala la wolo dia minya wɔma wa nsambisha lo telefɔnɛ, lo toshinga kana l’ahole wandawɔ okanda. Ndo nto, ose nkumbo kanyu ɔmɔtshi kokaka ntshɔ tokamba lɛnɛ ele ohomba w’efula w’apandjudi wa Diolelo kana mbeka ɔtɛkɛta okina dia nsambisha anto akina lokumu l’ɔlɔlɔ.
12. Kakɔna kakoka ɔtɛ wa nkumbo nsala dia nkimanyiya nkumbo kande dia mpama lo nyuma?
12 Oko weyɛ ɔtɛ wa nkumbo, enda awui amɔtshi wakoka ase nkumbo kayɛ nsala dia mpama lo nyuma. Oma lâsɔ ko nyu ndjadjɛ eyango wa shikaa ndo nsala la wolo dia mbakotsha. Nyoyadje eyango wakoka ase nkumbo tshɛ nkotsha lo ndjela akambo ndo akoka wele la wɔ. (Tuk. 13:12) Lo mɛtɛ, nɔmbamaka nshi efula dia nkotsha eyango w’amɛna wayadjɛso. Ɔnkɔnɛ, nyotshungole etena ketshanyu dia menda televiziɔ ndo nyokambe la tɔ dia ndjasha l’akambo wa lo nyuma. (Ef. 5:15, 16) Nyosale la wolo dia nkotsha eyango wayadjɛnyu lo nkumbo kanyu. (Ngal. 6:9) Nkumbo kawesa eyango wa lo nyuma kayɛnya ‘ehamelo atɔ le anto tshɛ.’—1 Tim. 4:15.
Nyosalake Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ
13. Naa otshikitanu wakasalema l’ekongelo ka nsanganya ya l’etshumanelo ya lomingu la lomingu, ndo naa ambola wakokaso nkana la wɔ yimba?
13 Ehomɔ koleki dimɛna kakoka nkimanyiya nkumbo dia vɔ ‘ndjalɔngɔsɔla’ di’oyelo w’Ɔna onto ele ekongelo k’oyoyo ka nsanganya ya l’etshumanelo kakatatɛ Ngɔndɔ ka ntondo 1, 2009. Wakanya lushi lakasalemaka losanganya lakelamɛka ɔnɛ Wekelo wa dibuku wa l’etshumanelo ko wakalisanganya la Kalasa k’olimu wa teokrasi ndo la Losanganya l’olimu. Otshikitanu ɔsɔ wakasalema dia mbisha nkumbo diaaso dia vɔ nkeketsha lonyuma lawɔ lo salaka Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo dikɔlɔ dimɔtshi lomingu tshɛ. Lam’ele ambeta etena k’otale kambosalema otshikitanu ɔsɔ, onto l’onto kokaka ndjambola ɔnɛ: ‘Onde dimi kambaka la diaaso sɔ dia nsala Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ kana wekelo w’onto ndamɛ? Onde dimi salaka la wolo dia nkotsha oyango wele l’ekongelo kɛsɔ?’
14. a) Naa oyango wa ntondo wasalema Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔla kana wekelo w’onto ndamɛ? b) Lande na kele nsɔna dikɔlɔ dimɔtshi dia mbekaka Bible ekɔ ohomba?
14 Oyango wa ntondo wasalema Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ kana wekelo w’onto ndamɛ ele wa sho ndeka ndjasukanya la Nzambi. (Jak. 4:8) Lo mbɔsa etena ka mbekaka Bible ndo lo pamia ewo kaso kendana l’Otungi, diɔtɔnganelo diele lam’asaso la nde keketshamaka. Woho watataleke ndjasukanya la Jehowa, mbataleke mpama nsaki kaso ka mbolanga ‘l’etema aso tshɛ, l’anima aso tshɛ, la yimba yaso tshɛ ndo la wolo aso tshɛ.’ (Mako 12:30) Lo mɛtɛ, sho pombaka nomɔlomɔ dia nkitanyiya Nzambi ndo mbôkoya. (Ef. 5:1) Di’ase nkumbo tshɛ ‘ndjalɔngɔsɔla’ ndo nkongɛ ‘fɔnu ka woke’ kakatatami, vɔ pombaka salaka Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ. (Mat. 24:21) Dui sɔ mbayotokimanyiya dia sho ndjoshimbamɛ.
15. Naka ase nkumbo salaka Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ, ngande wayowɔsana?
15 Oyango wa hende wasalema Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ ele wa nkimanyiya ase nkumbo dia vɔ ndeka monga la diɔtɔnganelo dia ma ma lam’asawɔ. Naka ase nkumbo mbetshaka wenya kâmɛ dia nkɛtshanya akambo wa lo nyuma lomingu tshɛ, kete dui sɔ diayowatshutshuya dia vɔ mbɔsana la nɛmɔ. Atshukanyi mongaka la diɔtɔnganelo dia ma ma lam’asawɔ etena kongawɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’ɔtɛ wambowoshola dui dimɔtshi dia dimɛna oma lo wekelo wa Bible. (Adia Undaki 4:12.) Ambutshi weka l’anawɔ Bible mongaka kâmɛ lo “dimama dia uluwanyi” dia ngandji.—Kol. 3:14.
16. Kɔndɔla wahɔ wakakondja akadiyɛso asato lo nsɔna dikɔlɔ dimɔtshi dia mbekaka Bible kâmɛ.
16 Tɔsɛdingole wahɔ wakakondja akadiyɛso asato oma l’ekongelo ka nsɔna dikɔlɔ dimɔtshi dia mbekaka Bible kâmɛ. Kânga mbahawotɔ, akadiyɛso asato w’esombe ndo wele wadi waki edo asɔ mbidjasɛ l’osomba wâmɛ ndo wekɔ angɛnyi w’eshika aya ɛnɔnyi efula. Lam’ele waki la nsaki ka ndeka monga la diɔtɔnganelo dia ma ma lam’asawɔ ndo keketshana lo nyuma lo dihole dia monga angɛnyi k’angɛnyi, vɔ wakasɔnɛ dikɔlɔ dimɔtshi dia vɔ pomanaka ndo mbekaka Bible kâmɛ. Vɔ wakatatɛ mbeka dibuku ‘ Rends pleinement témoignage au sujet du Royaume de Dieu ’. Ɔmɔtshi la l’atei awɔ mbutaka ɔnɛ: “Sho ngɛnangɛnaka wekelo ɔsɔ efula. Diakɔ diele, mbala efula sho ndekanyaka oshidi wa tango. Sho pembaka dia monga oko anto wɛna awui wakahomanaka l’anangɛso ndo l’akadiyɛso wa lo ntambe ka ntondo ndo sho kɛtshanyaka kɛnɛ kahombaso nsala etena kahomanaso l’awui wa woho akɔ wâmɛ. Oma lâsɔ ko sho ndjohemba nkamba l’awui wakatakɛtshanya l’olimu w’esambishelo. Dui sɔ diambotokimanyiya dia sho ngɛnangɛna olimu w’esambishelo ka Diolelo ndo wa mbetɛ anto ambeki ndo monga l’etombelo w’ɛlɔlɔ oleki lo nshi ya ntondo.” Lâdiko dia mbakeketsha lo nyuma, ekongelo kɛsɔ kakakimanyiya angɛnyi asato w’eshika asɔ dia vɔ monga la diɔtɔnganelo dia ma ma lam’asawɔ. Vɔ mbutaka ɔnɛ “wakɔsaka ekongelo kɛsɔ la nɛmɔ di’efula.”
17. Awui akɔna wayonyokimanyiya dia nyu salaka Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ wa dimɛna?
17 Kayotota lo dikambo diayɛ? Wahɔ akɔna wakondjayɛ oma l’ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo kana wekelo w’onto ndamɛ? Naka wɛ salaka wekelo ɔsɔ paka lo pai, kete wɛ hatokondja wahɔ. Ose nkumbo tshɛ pombaka ndjalɔngɔsɔla dia mongaka laawɔ lo wonya wakawokana. Tanyetawɔke dia towuiwui ta totshitshɛ nyoshimba dia nyu monga laawɔ dikɔlɔ sɔ. Ndo nto, nyɔsɔnɛ ekanda wahomba mbɔtɔnɛ l’ehomba w’ase nkumbo tshɛ. Kakɔna kakokanyu nsala dia mbetɛ wekelo ɔsɔ etena k’ɔngɛnɔngɛnɔ? Nyokambe la toho ta wetshelo t’amɛna, nyonge la dilɛmiɛlɔ ndo la wɔlamu.—Jak. 3:18. *
‘Nyɔsɛnake’ ndo “nyoyalongosole”
18, 19. Ngande wele mbeya di’oyelo w’Ɔna onto aya suke kokaka monga la shɛngiya le yɛ ndo le nkumbo kayɛ?
18 Woho wambolana andja wa kɔlɔ waki Satana ɔnɛ mɛnyaka dia nshi y’ekomelo yakatatɛ oma ko 1914. Ta di’Aramangɛdɔna diaya k’emembe. Kem’edja, Ɔna onto ayanga ndja dia ndjolanya anto wa kɔlɔ lo ta dia lushi la Jehowa. (Osam. 37:10; Tuk. 2:21, 22) Shi mbeya dui sɔ pombaka monga la shɛngiya le yɛ ndo le nkumbo kayɛ?
19 Onde wɛ kitanyiyaka dako diaki Yeso dia monga la sso “di’ololo”? Etena kele anto wa l’andja ɔnɛ wekɔ lo ndjasha l’oweso wa lomombo la l’emunyi, lokumu kana lowandji, onde nkumbo kayɛ kekɔ lo mbesa eyango wa lo nyuma? Onde ekongelo k’Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ kana wekelo w’onto ndamɛ wekɔ la wahɔ le yɛ? Onde wɛ kotshaka eyango wayadjɛyɛ? Oko wakatadiɛnyi lo sawo dia mbala ketshi, onde wɛ kotshaka ɔkɛndɛ ayɛ wakakosha Jehowa w’omi, wa wadi kana w’ɔna dia nkimanyiya ase nkumbo tshɛ dia vɔ ‘sɛnaka’? (1 Tes. 5:6) Naka ngasɔ mbasalayɛ, kete wɛ ekɔ lo ‘ndjalɔngɔsɔla’ di’oyelo w’Ɔna onto.
[Nɔte ya l’ɛse ka dikatshi]
^ od. 3 Etelo k’ɔnɛ “su diaye dieko ololo” kɔshiso oma lo Bible k’Ekila kokaka nkadimɔma dimɛna oma l’ɛtɛkɛta wakafundama Bible ɔnɛ “sso diayɛ diekɔ ɔsɛlɛngɛ.”
^ od. 17 Dia ntana awui akina wendana l’ekanda wa mbeka ndo la woho wa mbɔtɔnganyiya awui wekanyu l’Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ l’ehomba w’ase nkumbo ndo dia ɔtɛmwɛlɔ akɔ monga dimɛna, enda Tshoto y’Etangelo ya Ngɔndɔ ka dikumi 15, 2009, lɛkɛ 29-31.
Kakɔna kamboyeka?
• Lembetshiya woho wakoka nkumbo y’Akristo ‘ndjalɔngɔsɔla’ lo . . .
monga la sso “di’ololo.”
ndjadjɛ ndo mbesa eyango wa lo nyuma.
salaka Ɔtɛmwɛlɔ wa lo nkumbo wa la dikɔlɔ.
[Ambola wa wekelo]
[Osato wa lo lɛkɛ 13]
Monga la sso “di’ololo” ayotokimanyiya dia mbewɔ awui wekola yimba wa l’andja ɔnɛ