Onde tayoyela ɛlɔmbwɛlɔ katosha Jehowa la ngandji?
Onde tayoyela ɛlɔmbwɛlɔ katosha Jehowa la ngandji?
“Dimi latuhetshaka mbuka tshe ya kashi.”—OSAM. 119:128.
1, 2. a) Naka wɛ ekɔ lo nyanga ɛlɔmbwɛlɔ dia nkoma otsha lɛnɛ atayatshu, woho akɔna w’ɔhɛmwɛlɔ wakokayɛ ngɛnangɛna, ndo lande na? b) Ɛhɛmwɛlɔ akɔna washa Jehowa wanɛ wokambɛ, ndo lande na?
OHƆSA dia wɛ ekɔ lo nanga munda lɔkɛndɔ otsha lo dihole dimɔtshi. Dia nkondja ɛlɔmbwɛlɔ, wɛ amboyanga ekimanyielo k’ɔngɛnyi ayɛ wɛkɛyɛ otema ndo weya mboka dimɛna. Etena kakolembetshiyande mboka kahombayɛ mbeta, nde kokaka kotɛ ɔnɛ: “Lembetɛ mboka diaha wɛ tonganɛ lo dikɔtɛ diele la ntondo, nɛ dia djembetelo yele laawɔ minganyiyaka anto efula. Anto efula weta lɔkɔ minganɛka.” Shi wɛ ayɔngɛnangɛna woho wayakiyanyande dikambo diayɛ ndo ayohokamɛ ɛhɛmwɛlɔ ande? Jehowa ekɔ oko ɔngɛnyi wa ngasɔ. Nde toshaka ɛlɔmbwɛlɔ ka dimɛna kakoka tokonya otsha lɛnɛ atatatshu, mbuta ate otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo, ndo nde tɔhɛmɔlaka lo kɛnɛ kendana la tɔsɛngiya ta kɔlɔ takoka tokonya dia sho minganɛ.—Euh. 5:32; Is. 30:21.
2 Lo sawo nɛ ndo lo sawo diayela, tayɔsɛdingola tɔsɛngiya tɔmɔtshi tatewola Jehowa Nzambi Ɔngɛnyi aso. Nyɛsɔ tolame lo timba taso dia Jehowa toshaka ɛhɛmwɛlɔ wa ngasɔ nɛ dia nde ndjakiyanyaka dikambo diaso ndo nde tokaka ngandji. Nde nangaka dia sho nkoma lɛnɛ atatatshu. Nde nyangaka etena kɛnande anto wakɔ lo tɔsɛngiya ta kɔlɔ ndo wanganɛ. (Ezek. 33:11) Lo sawo nɛ tayɔsɛdingola tɔsɛngiya tosato ta kɔlɔ. Shɛngiya ya ntondo ndjaka oma le anto akina ndo ya hende oma l’otema aso. Shɛngiya ya sato ndjaka oma lo diangɔ di’anyanya, koko yekɔ wâle efula. Sho pombaka mbeya tɔsɛngiya tɔsɔ ndo woho watetsha Shɛso lele l’olongo dia sho nshika tanga la ntondo ka tɔ. Omembi ɔmɔtshi w’esambu wakasambiyama akatɛ Jehowa ate: “Dimi latuhetshaka mbuka tshe ya kashi.” (Osam. 119:128) Onde ndo wɛ mbɛna akambo lo yoho shɔ? Nyɛsɔ tɔsɛdingole woho wakokaso ndeka monga l’ɛnɛlɔ kɛsɔ ndo nsala akambo lo woho wɔtɔnɛ la tɔ.
Tatoyelake “ului w’antu”
3. a) Lande na kele ekɔ wâle ndjela ambetshetshi akina naka hatoyeya mboka kahombaso mbeta? b) Naa tɔndɔ di’ohomba diatanaso lo Etumbelu 23:2?
3 Naka wɛ ekɔ lo tande lɔkɛndɔ l’otale, kakɔna kahombayɛ nsala naka wɛ hayeya mboka kahombayɛ mbeta? Ondo wɛ ayohembama dia ndjela ambetshetshi akina, djekoleko naka wɛ ambɛna nyemba nyemba y’anto wambeta lo mboka kakɔ. Ɔsɔ ekɔ dui dia wâle nɛ dia mbeyaka monga ko ambetshetshi asɔ wekɔ lo tatshu lo dihole dikina ko kana vɔ la wɔ wambonganɛ. Lo kɛnɛ kendana la dikambo sɔ, nyɛsɔ tɔsɛdingole tɔndɔ dimɔtshi diaka epole ɔsɛkɛ l’ɔlɛmbɛ ɔmɔtshi wakawasha ase Isariyɛlɛ w’edjedja. Wakahɛmɔlaka wanɛ wakakambaka oko toshushi kana oko ɛmɛnyi l’awui wa dombo dia mbewɔ wâle wa ‘ndjela olui w’anto.’ (Adia Etumbelu 23:2.) Aha la tâmu, ekɔ dikambo dia wɔdu le anto wele kema kokele dia sɛngiyama oma le asekawɔ dia nsala akambo wele kema losembwe. Ko onde tɔndɔ diatɔhɛmɔla diaha ndjela olui w’anto mendanaka paka l’awui wa dombo? Ndooko.
4, 5. Ngande wakasɛngiyama Jashua nde la Kalɛba dia ndjela olui w’anto, ndo kakɔna kakakimanyiya dia vɔ nshika tanga?
4 Lo mɛtɛ, kanyi ya ndjela “ului w’antu” kokaka toyɛ oseka wonya tshɛ. Yɔ kokaka toyɛ la shashimoya ndo mbeyaka monga tshondo y’okakatanu le so dia sho nshika ekolo la ntondo kayɔ. Tɔshi ɛnyɛlɔ ka shɛngiya yakahomana la Jashua nde la Kalɛba. Vɔ waki l’atei w’olui w’apami 12 wakatshu tokemba Nkɛtɛ ya daka. L’ɔkɔngɔ wa vɔ nkalola, apami dikumi l’atei awɔ kombuta akambo lo woho wakawasalema ndo wakakɔmɔla ase Isariyɛlɛ demba. Vɔ wakakome polo ndo lo mbuta di’ase Kanana amɔtshi waki akongote wa lo dioho dia waa Nefilimɛ, mbuta ate ana wakote andjelo w’atɔmbɔki kâmɛ la wamato. (Etat. 6:4) Ɛtɛkɛta ɛsɔ komonga mɛtɛ nɛ dia waa Nefilimɛ tshɛ wakavu lo Mvula k’elola ka lo nshi ya Nɔa ntambe efula la ntondo ndo vɔ kotshika ndoko ana. Koko kânga tokanyi ta kashi kokaka monga la shɛngiya ya wolo le wanɛ wele la mbetawɔ ka wɔdu. Awui wa kashi wakate atɔpi dikumi wakasatsha ase Isariyɛlɛ lokomba esadi eto ndo wakawaotsha wɔma. Kombeta edja, efula ka l’atei awɔ wakatatɛ mfɔnya dia ayonga tshondo ya munga le wɔ naka vɔ mbɔtɔ lo Nkɛtɛ ya daka lo ndjela kɛnɛ kakawatɛ Jehowa. Kakɔna kakasale Jashua nde la Kalɛba la ntondo ka dikambo dia wolo sɔ?—Wal. 13:25-33.
5 Vɔ kondjela olui w’anto. Kânga mbele olui w’anto wakatone mpokamɛ kɛnɛ kakawatɛka Jashua nde la Kalɛba, apami asɔ ahende wakate kɛnɛ kele mɛtɛ ndo wakakiɛkama kânga mbakawanemɛka dia ndjakema l’ave. Oma lende akawakondja dihonga? Aha la tâmu, mbetawɔ kaki la wɔ mbakaleke mbakimanyiya dia vɔ monga la dihonga. Anto waki la mbetawɔ wakɛnyi hwe otshikitanu wele lam’asa akambo wa kashi wakate atɔpi dikumi la alaka w’ekila waki Jehowa Nzambi. L’ɔkɔngɔ diko, Jashua nde la Kalɛba wakɛnya mbetawɔ kaki la wɔ ɔnɛ Jehowa ayowaɔtshiya lo Nkɛtɛ ya daka lam’ele nde akakotsha alaka efula wakandâlake. (Adia Jashua 14:6, 8; 23:2, 14.) Jashua nde la Kalɛba wakamamema Nzambi kawɔ ka kɔlamelo ndo vɔ kokanyiya dia nsala awui wakakoke mbonyangiya l’oyango wa vɔ ndjela olui w’anto waki komonga la kɔlamelo ɔsɔ. Ɔnkɔnɛ, vɔ wakatshikala nge ndo wakatotshikɛ ɛnyɛlɔ ka sho ndjela.—Wal. 14:1-10.
6. Lo toho takɔna takokaso tshutshuyama dia ndjela olui w’anto?
6 Onde wɛ tɔsɛngiyamaka dia ndjela olui w’anto? Anto wanganyi la Jehowa ndo wɔnyɔla ɛlɛmbɛ ande wendana la lɔkɛwɔ mbakenga olui w’anto w’efula ɔsɔ ɛlɔ kɛnɛ. Mbala efula, anto asɔ totshutshuyaka dia sho ndjasha lo tɔkɛnyɔ ta kɔlɔ. Vɔ mbeyaka totɛ ɔnɛ bu kɔlɔ ndjasha l’awui wa mindo, wa ngala ndo lo diɔtɔnganelo l’ɛdiɛngɛ diambokita dikuma lo emisiɔ wa televiziɔ, lo waa filmɛ ndo lo tɔkɛnyɔ ta lo vidɛo. (2 Tim. 3:1-5) Etena katoyɔsɔnaka tɔkɛnyɔ tahombayɛ nkɛnya wɛ l’ase nkumbo kayɛ, onde wɛ tetawɔka dia nkum’otema yambotshuna y’anto akina nsɛngiya tɛdikɔ ndo nkum’otema kayɛ? Naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ ayoyela olui w’anto.
7, 8. a) Ngande wekiyaso ‘akoka aso w’ekanelo ka yimba,’ ndo bonde kele wekiyelo ɔsɔ ndeka lokaka la dɛmbɛlɛmbɛ lahatshikitana ohomba? b) Lande na kele ɛnyɛlɔ katosha akɛnda w’Akristo efula tokeketshaka?
7 Jehowa akatosha woshasha w’oshinga wolo watokimanyiya dia sho mbɔsa tɛdikɔ, mbuta ate ‘akoka aso w’ekanelo ka yimba.’ Koko sho pombaka mbekiya akoka aso w’ekanelo ka yimba lo ‘nkamba la wɔ.’ (Heb. 5:14) Naka sho ndjela olui w’anto, kete hatotekiya akoka aso w’ekanelo ka yimba. Ngasɔ mbakokadiɔ mbutama ndo lo kɛnɛ kendana la lokaka la dɛmbɛlɛmbɛ lahatshikitana l’awui wendana la nkum’otema. L’ɔtɛ w’ɔkɔkɔ ɔsɔ mbele Jehowa hasha ekambi ande listɛ lɔmɔtshi la filmɛ, abuku ndo sitɛ y’Ɛtɛrnɛtɛ yahombawɔ mbewɔ. Lam’ele andja ɔnɛ wekɔ lo tatshikitana esadi eto, listɛ lɔsɔ loteta loowe esadi eto l’ɔkɔngɔ wa lɔ ntomba. Kɛnɛ koleki kɔlɔ ele, listɛ lɔsɔ lotokoka toshishɛ dikoka diele la so dia nkana yimba dimɛna l’atɔndɔ wele lo Bible ndo l’ekimanyielo ka dɔmbɛlɔ ko mbɔsa yɛdikɔ yɔtɔnɛ l’atɔndɔ akɔ.—Ef. 5:10.
8 Lo mɛtɛ, mbeyaka monga ko mbala mɔtshi anto efula hawɔngɛnangɛna tɛdikɔ tɔsaso lo ndjela Bible. Akɛnda w’Akristo wakɔ̂tɔ kalasa mbeyaka mpomana la shɛngiya ya wolo y’oma le olui w’anto dia vɔ menda ndo nsala kɛnɛ kɛnawɔ anto asɔ wasala. (1 Pet. 4:4) Ɔnkɔnɛ, sho mongaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ dia mɛna Akristo w’akɛnda ndo w’epalanga wokoya ɛnyɛlɔ kaki Jashua nde la Kalɛba lo ntona dia ndjela olui w’anto.
Tatoyelake ‘nsaki y’etema aso la ya washo aso’
9. a) Etena katatande lɔkɛndɔ, lande na kele sho kokaka ndjadja lo wâle naka sho ndjela yimba yaso? b) Lande na kaki ɔlɛmbɛ watanaso lo Walelu 15:37-39 ohomba le ase Isariyɛlɛ w’edjedja?
9 Shɛngiya ya hende ya kɔlɔ yayangaso nsɛdingola ndja oma l’otema aso. Tɔshi dia wɛ ekɔ lo tande lɔkɛndɔ otsha lo dihole dimɔtshi. Onde wɛ kokaka mbikadja dikatshi diakawakosangɛ mboka ko ntatɛ ndjela tokanyi tayɛ hita, ondo lo mbeta lo mboka tshɛ kɛnama dia tɔ kekɔ dimɛna? Lo mɛtɛ, naka wɛ nsala ngasɔ, kete wɛ hatokoma otsha lɛnɛ atayatshu. Lo kɛnɛ kendana la dikambo sɔ, tɔsɛdingole ɔlɛmbɛ okina wakasha Jehowa ase Isariyɛlɛ w’edjedja. Ɛlɔ kɛnɛ, anto efula mbɔsaka ɔlɛmbɛ wakalɔmbaka ase Isariyɛlɛ dia vɔ mbidja ehembo wa bule l’atshuku w’ahɔndɔ awɔ oko dikambo dia wolo nshihodia. (Adia Walelu 15:37-39.) Onde aki ohomba di’ase Isariyɛlɛ nkitanyiya ɔlɛmbɛ ɔsɔ? Eelo, nɛ dia vɔ wakâkimanyiyaka dia vɔ ntshikitana ndo nkakitɔna la wedja w’apanganu wakadinge. Vɔ wakahombe nsala dui sɔ dia ntetemala mbetawɔma le Jehowa. (Lew. 18:24, 25) Koko, ɔlɛmbɛ ɔsɔ kɛnɛmɔlaka shɛngiya ya kɔlɔ y’oma l’otema aso yakoka tɛtɔya oma lo mboka katɔla otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo. Lo woho akɔna?
10. Ngande wakɛnya Jehowa dia nde mbeyaka anto dimɛna?
10 Teye dia Jehowa akewoya wodja ande ɔkɔkɔ wakandawasha ɔlɛmbɛ ɔsɔ lo mbatɛ ɔnɛ: Hanyohombe ndjela “saki y’etema anyu la ya ashu anyu, uku akanyatshaka nshi ya ntundu.” Jehowa akate dui sɔ nɛ dia nde mbeyaka anto dimɛna efula. Nde ndeka mbeya dia otema aso, mbuta ate lonto laso la l’etei k’otema, kesamaka esadi eto la kɛnɛ kɛnaso. Bible tɔhɛmɔlaka ɔnɛ: “Utema ndeka diango tshe lukesu, vo weko kolo efula. Akona ayeya mbulimbitela?” (Jer. 17:9) Shi lâsɔ sho tshɛ tamboshihodia lande na kele aki dimɛna dia Jehowa mbisha ase Isariyɛlɛ ɔhɛmwɛlɔ ɔsɔ? Nde akeyaka dimɛna dia vɔ wakakoke ndjasha lo menda wedja w’apanganu wakadinge ndo ndjokesama dia nsala kɛnɛ kakawɛnaka. Vɔ wakakoke tshutshuyama dia ndjafɔnya l’apanganu asɔ, ko ndjokoma lo nkanyiya ndo nsala akambo oko vɔ.—Tuk. 13:20.
11. Ngande wakokaso kesama la kɛnɛ kɛnaso?
11 Lo nshi yaso nyɛ, ekɔ dui dia wɔdu dia otema aso wa lokeso kesama la kɛnɛ kɛnaso. Tekɔ lo nsɛna l’andja wele anto wa lɔkɔ nangaka ngɛnyangɛnya nsaki ya demba. Ko ngande wakokaso nkamba la tɔndɔ diele lo Walelu 15:39? Yambola ɔnɛ: Naka anto wele la mi la kalasa, l’ahole w’olimu kana lo ngelo kami ndɔtaka ahɔndɔ lo yoho yemula nsaki ya demba, onde dimi layɔsɛngiyama dia mbaokoya? Onde dimi layetawɔ pembama dia ‘ndjela otema ndo washo ami’ ndo kesama la kɛnɛ kɛnami? Ndo nto, onde dimi layetawɔ nkakola atɔndɔ ami dia ntatɛ ndɔta woho walɔta ase andja ɔnɛ?—Romo 12:1, 2.
12, 13. a) Kakɔna kahombaso nsala naka tambohembama dia menda kɛnɛ kahatahombe menda? b) Kakɔna kakoka totshutshuya dia sho mbewɔ dia mbidja anto akina l’ohemba?
12 Sho tshɛ tekɔ l’ohomba wa monga la ndjakimɛ. Naka tambohembama dia menda kɛnɛ kahatahombe menda, sho pombaka mbohɔ yɛdikɔ ya wolo yakɔshi Jɔbɔ pami ka kɔlamelo, mbuta ate woho wakandalakana la washo ande diaha nde nkombola womoto lele bu wadɛnde. (Jobo 31:1) Nkumekanga Davidi akɔshi yɛdikɔ ya woho akɔ wâmɛ lo mbuta ɔnɛ: “Dimi halukitsha dikambu dia kolo la ntundu kami.” (Osam. 101:3) Sho mbɔsaka kɛnɛ tshɛ kakoka ntshunya nkum’otema kaso ka pudipudi ndo diɔtɔnganelo diele lam’asaso la Jehowa oko “dikambu dia kolo.” Dikambo dia kɔlɔ sɔ mendanaka l’oseka ohemba tshɛ wakoka ngɛnyangɛnya washo aso ndo nkesa otema aso dia nsala awui wa kɔlɔ.
13 Lo wedi okina, hatokoke nkombola pondjo ndjala lo yoho mɔtshi “dikambu dia kolo” le anto akina lo mbahemba dia vɔ menda awui wa kɔlɔ. Ɔnkɔnɛ, sho pombaka mbɔsa dako dia lo Bible diatɔlɔmba dia sho ndɔta ahɔndɔ w’amɛna woho wakoka la nɛmɔ. (1 Tim. 2:9, Dyookaneelo dy’Oyooyo) Ndɔta ahɔndɔ woho wakoka halembetshiya tsho ndɔta lo yoho yele dimɛna le so. Sho pombaka mbidja yimba dia nkum’otema y’anto akina lo mbetsha wɔladi awɔ wa lo yimba ndo yonge yawɔ la ntondo ka nango yaso hita. (Romo 15:1, 2) Etshumanelo k’Akristo kekɔ la nunu di’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka washa ɛnyɛlɔ ka dimɛna lo dikambo sɔ. Ande ɔngɛnɔngɛnɔ watoshawɔ etena katonawɔ ndjela ‘nsaki y’etema awɔ ndo ya washo awɔ’ lo nsɔna dia ngɛnyangɛnya Jehowa l’akambo tshɛ watshawɔ oyadi lo yoho yalɔtawɔ lee!
Tatoyelake “diango di’anyanya”
14. Ɔhɛmwɛlɔ akɔna wendana l’oweso wa “diango di’anyanya” wakasha Samuɛlɛ ase Isariyɛlɛ?
14 Ohɔsa dia lɔkɛndɔ layɛ lambokokonya l’oswe ɔmɔtshi wa woke. Kakɔna kayokokomɛ naka wɛ ntshika mboka katayatshu ko tɔtɔ lo mboka kafɔnyayɛ ɔnɛ tɔ kayokokonya otsha lɛnɛ atayatshu? Naka wɛ ndjela mboka ka lɔfɔnya kɛsɔ, kete wɛ mbeyaka ndjoshisha lɔsɛnɔ layɛ. Jehowa mbeyaka wâle ɔsɔ dimɛna. Tɔshi ɛnyɛlɔ kɛnɛ: Ase Isariyɛlɛ wakakombolaka mfɔna la wedja wakâdinge wakalɔmbwamaka oma le nkumi ya dikanga y’ana w’anto. Nsaki kɛsɔ kaki tshondo ya pɛkato nɛ dia lo nsala ngasɔ vɔ wakatone dia Jehowa monga Nkumekanga kawɔ. Kânga mbaketawɔ Jehowa dia vɔ monga la nkumekanga k’ɔna onto, nde akasɛngɔla ɔprɔfɛta Samuɛlɛ dia nde mbahɛmɔla ɔnɛ bu dimɛna vɔ mbesa “diango di’anyanya.”—Adia 1 Samuele 12:21.
15. Lo woho akɔna wakayele ase Isariyɛlɛ diangɔ di’anyanya?
15 Onde ase Isariyɛlɛ wakakombolaka monga la nkumekanga k’ɔna onto kakawahombe ndjaɛkɛ le nde oleki Jehowa paka l’ɔtɛ w’ɔnɛ nde ekɔ onto lɛnama la washo? Naka ngasɔ, kete vɔ wakawesaka diangɔ di’anyanya! Vɔ waki lo wâle wa ndjela nkeso nkina efula yaki Satana. Nkumekanga k’ɔna onto akakoke mbakonya esadi eto dia vɔ ndjasha l’ɔtɛmwɛlɔ wa dikishi. Atɛmɔdi wa dikishi ndjakesaka ɔnɛ diangɔ diɛnama diele oko dikishi dia lɔsɛla ndeka mɛnama la washo ndo anto ndekaka ndjaɛkɛ lɔkɔ lo yoho mɔtshi oleki Jehowa Nzambi kahɛnama ndo kakatonge diangɔ tshɛ. Koko oko wakadite ɔpɔstɔlɔ Paulo, dikishi diekɔ ‘anyanya.’ (1 Kor. 8:4) Diɔ hadiokoke mɛna, mboka, ntɛkɛta kana nsala dikambo dimɔtshi. Wɛ kokaka diɛna ndo dikimɛ, koko naka aya dia ditɛmɔla, kete l’etena kɛsɔ wɛ otayele diangɔ di’anyanya, mbuta ate diangɔ diakoka mbela onto elanyelo.—Osam. 115:4-8.
16. a) Ngande wakesa Satana anto efula ɛlɔ kɛnɛ dia vɔ mbesa diangɔ di’anyanya? b) Bonde kakokaso mbuta dia diangɔ dia l’emunyi diekɔ diangɔ di’anyanya djekoleko lo diɛdika la Jehowa Nzambi?
16 Satana âkakombola tsho dia mbetawoya anto dia vɔ mbesa diangɔ di’anyanya. Ɛnyɛlɔ, nde kesaka anto efula dia vɔ mfɔnya ɔnɛ diangɔ dia l’emunyi kokaka mbaela wɔladi. Monga la falanga, la lomombo la l’emunyi kana l’olimu ɔmɔtshi wafutanawɔ dimɛna kokaka mɛnama oko diangɔ diatokondjɛ wahɔ. Ko onde diangɔ dia l’emunyi kokaka ntshungola onto naka nde ambotata hemɔ, amboshisha ekondjelo kande kana ambohomɔ mpokoso kɛmɔtshi? Onde diɔ kokaka ntshungola anto wele l’ekiyanu efula, wele l’ohomba wa nsɛna lɔsɛnɔ lele l’oyango, wele l’ohomba w’ɛlɔmbwɛlɔ ndo w’ekadimwelo wa ambola woleki ohomba wa lo lɔsɛnɔ? Onde diɔ kokaka ntshungola anto oma lo nyɔi? Naka sho mendɛ diangɔ dia l’emunyi dia ndjakotshɛ ehomba wa lo nyuma, kete hatotondoyaki pondjo. Diangɔ dia l’emunyi hadiokoke ntshungola onto, koko diɔ diekɔ tsho diangɔ di’anyanya. Lo nshi y’otsha la ntondo, diɔ hadiotokoka tokokɛ lo demba, nɛ dia diɔ hadiokoke ntaloya lɔsɛnɔ l’onto lele mondo kana minya hemɔ la nyɔi. (Tuk. 23:4, 5) Jehowa Nzambi kema onto l’anyanya oko diangɔ sɔ. Dia sho monga la wɔladi wa mɛtɛ, sho pombaka monga la diɔtɔnganelo dia ma ma la nde. Shi ɔsɔ ekɔ tshondo y’ɔtshɔkɔ? Tatɔsɛkake Jehowa pondjo dia mbesa diangɔ di’anyanya.
17. Kakɔna kamboyoyashikikɛ dia nsala lo kɛnɛ kendana la tɔsɛngiya ta kɔlɔ tambotɔsɛdingola?
17 Tekɔ la diɛsɛ lo woho ɔnɛ wele Jehowa ekɔ Ɔngɛnyi aso ndo Ɔnɔmbɔdi wa nsɛnɔ yaso lo mboka k’otsha lo lɔsɛnɔ la pondjo. Naka sho ntetemala ndjela ɛhɛmwɛlɔ watoshande la ngandji lo kɛnɛ kendana la woho wa tɔsɛngiya tosato ta kɔlɔ, mbuta ate olui w’anto, otema aso ndo diangɔ di’anyanya, kete tayonga l’akoka wa nkoma lo dihole diatatatshu, mbuta ate lɔsɛnɔ la pondjo. Lo sawo diayela, tayɔsɛdingola ɛhɛmwɛlɔ ekina esato watosha Jehowa dia tokimanyiya dia sho mpetsha ndo mbewɔ ndjela mboka kanganyiya anto efula.—Osam. 119:128.
Ngande wayoyokadimola?
Ngande wakokayɛ nkamba l’atɔndɔ watanema l’avɛsa wayela anɛ lo lɔsɛnɔ layɛ?
[Ambola wa wekelo]
[Osato wa lo lɛkɛ 11]
Onde wɛ atahembamaka dia ndjela olui w’anto?
[Osato wa lo lɛkɛ 13]
Lande na kele ekɔ dui dia wâle dia ndjela tokanyi taso hita?
[Osato wa lo lɛkɛ 14]
Onde wɛ ekɔ lo tayele diangɔ di’anyanya?
