Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Wakayakimɔ la lolango dia tokimanyiya—la Taïwan

Wakayakimɔ la lolango dia tokimanyiya—la Taïwan

AYA oko ɛnɔnyi etanu wele Choong Keon nde la Julie, atshukanyi wele l’ɛnɔnyi 30 l’ɛmɔtshi wekɔ lo nkamba oko ambatshi mboka wa pondjo la Sydney, l’Australie. Choong Keon mbutaka ate: “Takakambaka olimu waki kotɔsɛka wenya efula ndo takasɛnaka lɔsɛnɔ la dimɛna lɛnɛ akiso. Hiɛlɛlɛ ya dimɛna yaki lɛkɔ ndo lɔsɛnɔ laki wɔdu. Takangɛnangɛnaka monga suke l’ase nkumbo kaso ndo l’angɛnyi aso.” Kaanga mbakidiɔ ngasɔ, Choong Keon nde la Julie wakayakiyanyaka efula. Lande na? Nɛdia vɔ wakeyaka dia waki l’akoka wa ndjasha efula l’olimu waki Jehowa koko wakengengaka nsala etshikitanu wahombama.

Lo losanganya la woke lakasalema lo 2009, vɔ wakahokamɛ sawo dimɔtshi diakandanda etema awɔ efula. Ɔtɛkɛtshi akatɛkɛta lo kɛnɛ kendana l’anto wakoka mfudia olimu awɔ w’esambishelo. Nde akate ate: “Shɔfɛlɛ koka mɛngɛtɔla mutuka ande otsha lo l’omi kana otsha lo lɔmɔsɔ, paka naka mutuka akɔ wekɔ lo takɛndakɛnda. Woho akɔ waamɛ mbele, Yeso koka tɔlɔmbɔla dia sho mfudia olimu aso w’esambishelo paka naka tekɔ lo mbidja welo wahombama dia nkotsha oyango aso.” * Atshukanyi asɔ wakayaoke diele oko ɔtɛkɛtshi vɔ mbatɛnde. Lo losanganya lakɔ laamɛ, wakakɔnya atshukanyi amɔtshi waki waa misiɔnɛrɛ wakakambaka la Taïwan. Vɔ wakakɔndɔla ɔngɛnɔngɛnɔ waki lawɔ l’esambishelo ndo wakɛnya di’ohomba waki efula lɛkɔ. Kɛnɛ kakawate kɛsɔ nto, akakonya Choong Keon nde la Julie dia vɔ mbɔsa dia vɔ mbakawatɛka.

Julie mbutaka ate: “L’ɔkɔngɔ wa losanganya lɔsɔ, takalɔmbɛ Jehowa dia nde tosha dihonga dia ntakola wanya wahombama dia sho monɔ otsha la Taïwan.” Nde kotshaka ate: “Koko taki la wɔma wa nsala dui sɔ. Takayaokoka oko anto wayanga ntambɛ mbala ka ntondo lo dingunda.” Divɛsa diakaakimanyiya dia vɔ mbɔsa yɛdikɔ aki Undaki 11:4 diata ɔnɛ: “One latendaka lopepe hune, la one latendaka wangi hani.” Choong Keon mbutaka ate: “Takasale diaha timba taso ‘menda’ ahole akina ndo takatatɛ ‘monɛ ndo mina.’” Vɔ wakatetemala nsala alɔmbɛlɔ, wakadia ɛkɔndɔ wa nsɛnɔ ya waa misiɔnɛrɛ, wakafundɛ wanɛ wambonɔka otsha la Taïwan mikanda dia mimbola tokanyi, wakasondja mituka ndo diangɔ dia lo luudu lawɔ ndo ngɔndɔ shato oma laasɔ, vɔ wakonɔ otsha la Taïwan.

WAKAKONDJA ƆNGƐNƆNGƐNƆ WAYA LO NSAMBISHA

Ndekana anangɛso l’akadiyɛso 100 w’oma lo wedja ekina wekɔ lo nkamba lo bɛtshi dia nkɛtɛ diewɔ l’ohomba efula w’apandjudi wa Diolelo la Taïwan. Vɔ ndja oma l’Australie, Grande-Bretagne, Canada, France, Japon, ndo oma l’États-Unis, wekɔ l’ɛnɔnyi lam’asa 21 la 73. Ndekana akadiyɛso 50 wekɔ l’atei awɔ. Kakɔna kakimanyiya anangɛso l’akadiyɛso wele l’ohetoheto asɔ dia vɔ totondoya olimu awɔ lo wodja okina? Tayanga nkondja okadimwelo lo dimbola sɔ.

Laura

Laura, kadiyɛso k’onyemba k’oma la Canada ekɔ lo nkamba oko ombatshi mboka lo owɛstɛ wa Taïwan. Koko polo l’edja k’ɛnɔnyi oko dikumi, nde kondekaka monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ l’esambishelo. Laura mbutaka ate: “Dimi kɔngɛnangɛnaka esambishelo nɛ dia dimi kosambishaka kambe.” Oma laasɔ, angɛnyi ande w’oma la Canada wakɔlɔmbɛ dia nde ntshɔ lawɔ la Mexique dia vɔ tosambisha l’edja ka ngɔndɔ ɔtɔi. Nde mbutaka ate: “Ɔsɔ mbaki mbala kami ka ntondo kakamatombe l’esambishelo edja ndo dui dia diaambo ko, esambishelo kakɔ kaki dimɛna efula.”

Dui dia dimɛna sɔ akatshutshuya Laura dia nde monɔ otsha lo etshumanelo kɛmɔtshi kasala nsanganya l’ɔtɛkɛta okina la Canada. Nde akatatɛ mbeka chinois, akatatɛ nkamba kaamɛ la olui ɔmɔtshi wa l’ɔtɛkɛta wa chinois, akayadjɛ oyango wa monɔ otsha la Taïwan ndo nde akakotsha oyango ɔsɔ lo Ngɔndɔ ka divwa 2008. Laura mbutaka ate: “Kaanga mbakamasale suke l’ɔnɔnyi w’otondo dia ndjaekesanyiya la dihole di’oyoyo diakamonɔ, nshi nyɛ kanyi ya nkalola otsha la Canada hayondjɛ lo yimba.” Ngande wayaokande lo kɛnɛ kendana l’olimu w’esambishelo? Nde mbutaka ate: “ Nshi nyɛ l’ɔngɛnangɛna esambishelo woho w’anyanya. Ndooko dui diakoka mbishami ɔngɛnɔngɛnɔ ko ndeka woho wɛnami ambeki wa Bible watshikitanya nsɛnɔ yawɔ etena keyawɔ Jehowa. Nkamba la Taïwan akambisha diaaso dia dimi ndɛta ɔngɛnɔngɛnɔ mbala efula.”

WAKATONDOYA OKAKATANU WENDANA LA ƆTƐKƐTA

Brian nde la Michelle

Brian nde la Michelle atshukanyi waya l’ɛnɔnyi 30 l’ɛmɔtshi wakonɔ oma l’États-Unis otsha la Taïwan l’edja k’ɛnɔnyi enanɛi. L’etatelo, vɔ wakayaokaka oko anto wahasale ndooko di’ɔlɔ l’esambishelo. Koko misiɔnɛrɛ ɔmɔtshi wambohokɔ akambo akawatɛ ate: “Oyadi traktɛ keto mboshanyu onto, nyeye dia ɔsɔ koka monga mbala kande ka ntondo ka nongola losango lendana la Jehowa. Lam’ele ekɔ ngasɔ, mbokɛmaka dia nyokosalaka di’ɔlɔ l’esambishelo.” Ɛtɛkɛta wa lowando ɛsɔ wakakeketsha Brian nde la Michelle diaha vɔ nkɔmɔ. Ɔnangɛso okina akawatɛ ate: “Dia nyu mbewɔ ndjakɔmɔla, tanyɛdikake ehamelo watanyasale lo wekelo anyu w’ɔtɛkɛta wa chinois lushi la lushi, koko kanyɛdikake ehamelo ɛsɔ l’ɔkɔngɔ wa losanganya la woke lokina salema.” Lo mɛtɛ, vɔ wakasale ehamelo ndo wekɔ lo nsala la wolo dia vɔ nkoma ambatshi mboka wa tomanamana.

Kakɔna kakoka kokimanyiya dia wɛ mbeka ɔtɛkɛta okina? Hemba dia ntshɔ tembola wodja walangayɛ tokamba lɛkɔ. Ekɔ nto ohomba wɛ mbɔtɔka lo sanganya, mongaka kaamɛ l’anangɛso l’akadiyɛso wa lɛkɔ ndo sambishaka la wɔ. Brian mbutaka ate: “Etena kayoyɛna dia anto efula wekɔ lo mbetawɔ losango la Diolelo ndo ɔnɛ anangɛso l’akadiyɛso wa lɛkɔ ndjashaka leyɛ, dui sɔ diayokokimanyiya dia wɛ mbikikɛ ekakatanu wayotohomana la yɛ lɛkɔ.”

KƐNƐ KENDANA L’OLIMU WA L’EMUNYI

Kristin nde la Michelle

Anto efula wakatshu dia tosha lonya l’ahole wewɔ l’ohomba efula la Taïwan ndjakotshɛka ehomba awɔ wa l’emunyi lo mbetshaka anto Angɛlɛ kaanga mbewɔ ambatshi mboka. Ɛnyɛlɔ, Kristin nde la Michelle sondjaka mbo ya lokatɛ yele oko ehadi, apɔndɔ ndo diangɔ dikina dia l’ashi. Kristin mbutaka ate: “Dimi kosalaka olimu wa woho ɔsɔ la ntondo, koko olimu ɔsɔ wokimanyiya dia dimi ndjakotshɛ ehomba ami wa l’emunyi.” L’edjedja ka wonya, Kristin akayaekesanyiya la mbekelo ya lo wodja wakawonɔ. Olimu wahawɔsɛ wenya efula ɔsɔ mbokimanyiyaka nde la wadɛnde dia vɔ tanaka yema ya dikuta ndo mbashaka diaaso dia vɔ ndeka ndjasha efula l’olimu awɔ w’ombatshi mboka.

“NGƐNANGƐNA LA LƆKƐNDƆ LAYƐ”

Aya oko ɛnɔnyi esambele wakonɔ William nde la Jennifer atshukanyi amɔtshi oma l’États-Unis otsha la Taïwan. William mbutaka ate: “Mbeka ɔtɛkɛta okina, nkamba olimu w’ombatshi mboka, nkotsha ɛkɛndɛ wa l’etshumanelo ndo nkotsha ehomba wa l’emunyi akɛnamaka l’etena kɛmɔtshi oko lomami la lomami le mi.” Kakɔna kakaakimanyiya dia vɔ ntondoya ndo nama ɔngɛnɔngɛnɔ awɔ? Vɔ wakahembe ndjadjɛ eyango ɛmɔtshi. Ɛnyɛlɔ, lam’ele vɔ komonga la nsaki ka mbotamba elelo ka mbeya ɔtɛkɛta wa Chinois, vɔ kɔkɔmɔka etena kakiwɔ kosalaka ehamelo esadi esadi.

William nde la Jennifer

William mbohɔka ɛtɛkɛta wakawotɛ omendji ɔmɔtshi weteta ate: “Ngɛnangɛnaka la lɔkɛndɔ layɛ koko aha paka l’okomelo.” L’ɛtɛkɛta ekina, l’ɔkɔngɔ wa sho ndjadjɛ oyango ɔmɔtshi wa lo nyuma, sho pombaka ngɛnangɛna wanya watakolaso dia nkotsha oyango akɔ. William mbutaka ɔnɛ dako sɔ diakaakimanyiya nde la wadɛnde dia vɔ monga suke dia nsala etshikitanu. Vɔ wakahokamɛ alako w’oma le anangɛwɔ wele l’ɛkɛndɛ lɛnɛ akawonɔ, wakatshikitanya yoho yawɔ ya nsala akambo ndo dui sɔ diakaakimanyiya dia vɔ ntondoya olimu awɔ w’ombatshi mboka. Nde kotshaka ate: “Dui sɔ diakatokimanyiya dia sho ngɛnangɛnaka lo mɛna woho waki disɛnga dia lɛnɛ akiso dimɛna.”

L’ɛnyɛlɔ kaki William nde la Jennifer, Megan kadiyɛso k’onyemba kakonɔ oma l’États-Unis akangɛnangɛnaka nde la wɔ ‘lɔkɛndɔ lande’ etena kakandasalaka la wolo dia mbeya ɔtɛkɛta wa chinois dimɛna. Lo wikɛndɛ tshɛ, nde akasanganaka la olui ɔmɔtshi w’apandjudi wakatshɔka tosambisha lo dihole dimɔtshi diele l’anto efula, mbuta ate la Kaohsiung dibongo dioleki woke la Taïwan. Megan akasambisha lo waa masuwa ndo akasambishaka amundji wa nse w’oma la Bangladesh, Inde, Indonésie, Philippine, Thaïlande ndo oma la Vanuatu. Nde mbutaka ate: “Lam’ele amundji wa nse kombiviyaka edja lo dibongo, takekaka la wɔ Bible mbala kakɔ ɔtɔi etena kayawɔ lo dibongo. L’oyango wa nsambisha anto efula, mbala efula takekaka l’anto anɛi kana atanu mbala ɔtɔi.” Ko ngande wayaokande lo kɛnɛ kendana wekelo w’ɔtɛkɛta wa Chinois? Nde mbutaka ate: “Kaanga mbakimi la mposa ka mbeya ɔtɛkɛta ɔsɔ esadi esadi, dimi mbohɔka kɛnɛ kakambutɛ ɔnalengo ɔmɔtshi ate, ‘nsala paka kɛnɛ keyɛ l’akoka wa nsala, ko Jehowa ayokodjɛ lonya.’”

Megan

LƆSƐNƆ L’EKOKELO, L’ƆSƐLƐNGƐ NDO L’ƆNGƐNƆNGƐNƆ

La ntondo ka Cathy ladjasɛ la Grande-Bretagne monɔ otsha lo wodja okina, nde akasale eyangelo dia mbeya lo wodja akɔna wakoka kadiyɛso k’onyemba ntshɔ ko nde monga lo ekokelo. Nde akatɛ Jehowa ekiyanu ande lo dɔmbɛlɔ ndo oma laasɔ, akafundɛ Bɛtɛlɛ yotshikitanyi mikanda dia mbeya waale wakoka kadiyɛso k’onyemba mpomana la wɔ lo wedja akɔ. Oma laasɔ, nde akasɛdingola la yambalo tshɛ ekadimwelo wakawokaloyɛ waa Bɛtɛlɛ ndo nde akasɔnɛ dia ntshɔ la Taïwan.

Etena kaki Cathy la ɛnɔnyi 31 lo 2004, nde akonɔ otsha la Taïwan lɛnɛ akandakoke tɔsɛna lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ lo ndjela akoka ande. Nde mbutaka ate: “Lakambola anangɛso l’akadiyɛso dia vɔ mɛnyami dihole diakamakokaka sombaka elowa l’akatshikatshi l’oshinga bakata. Alako awɔ w’amɛna wakankimanyiya diaha dimi tshupaka falanga.” Kakɔna kakookimanyiya dia nde monga la lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ? Cathy mbutaka ate: “Lakalɔmbaka Jehowa mbala la mbala dia nde kimanyiyami dia dimi ngɛnangɛnaka la mbo ya ndɛ ndo l’ahɔndɔ w’oshinga wɔdu wakamalɔtaka. Lambɛna dia Jehowa ekɔ lo nkadimola alɔmbɛlɔ ami, lo woho wambetshande dia dimi mbeya kɛnɛ kemi latɔ ohomba ndo ngɛnangɛnaka kaanga mbele aha kɛnɛ tshɛ kakombolami mbemi la tɔ.” Nde kotshaka ate: “Dimi ngɛnangɛnaka woho wasɛnami lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ nɛ dia lɔ kimanyiyakami dia dimi ndeka ndjasha l’awui wa lo nyuma.”

Cathy

Cathy hasɛnɛ tsho lɔsɛnɔ l’ɔsɛlɛngɛ koko ekɔ ndo l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Nde mbutaka ate: “Laya l’akoka wa nsambisha lo ɛtshi ka nkɛtɛ ketawɔ anto lokumu l’ɔlɔlɔ ndo dui sɔ mbishakami ɔngɛnɔngɛnɔ wa mɛtɛ.” Etena kakandakome la Taïwan, aki paka tshumelo pende to dia chinois l’osomba wakandatatɛ nkamba oko ombatshi mboka. Koko ɛlɔ kɛnɛ, aya tshumanelo esambele. Cathy mbutaka ate: “Etena kɛnami ehamelo wa diambo ɛsɔ, dui sɔ mbishakami ɔngɛnɔngɛnɔ lushi tshɛ.”

“VƆ WAKI NDO L’OHOMBA AMI”

Ko ngande wamboyalowanya Choong Keon nde la Julie wanɛ wakatatɛkɛtshi ladiko? L’etatelo Choong Keon akɛnaka dia woho wakinde kombeyaka chinois dimɛna, nde komongaka ohomba efula l’etshumanelo. Koko anangɛso wa lɛkɔ wakɛnaka akambo woho okina. Choong Keon mbutaka ate: “Etena kakakahanyema etshumanelo kaso lo tshumanelo dihende, lakayokondjaka waɛsɛ akina oko wakimi okambi wakimanyiya. L’etena kɛsɔ, lakayoyaokaka dia mɛtɛ lookambɛ Jehowa lɛnɛ ele ohomba efula.” Nde mbutaka l’ɔngɛnɔngɛnɔ tshɛ ate: “Olimu waki mɛtɛ efula lɛkɔ, diakɔ diele vɔ waki ndo l’ohomba ami.” Ɛlɔ kɛnɛ, Choong Keon aya ekumanyi l’etshumanelo ndo Julie ya wadɛnde mbutaka ɔnɛ: “Nshi nyɛ sho ndjaokaka dia tambotondoya ndo tekɔ l’ɔngɛnɔngɛnɔ woleki wɔnɛ waki laso ntondo. Takaye la Taïwan dia ndjokimanyiya, koko sho ndjaokaka dia tamboyokimanyiyama oma lo kɛnɛ tshɛ kamboyohomana la so. Sho kawoyaka Jehowa losaka lo woho wakandetawɔ sho ndjokamba la Taïwan.”

Lo wedja efula ohomba w’efula w’apandjudi wa Diolelo wekekɔ. Onde wɛ ambomana kalasa ya sekɔndɛrɛ ndo ekɔ lo ndjambola woho wakokayɛ nkamba la lɔsɛnɔ la yɛ? Onde wɛ ekɔ onyemba ndo kombolaka di’okongamelo wa Jehowa nkamba la yɛ efula? Onde wɛ kombolaka di’ase nkumbo kayɛ monga l’awui amɔtshi w’ɛlɔlɔ wa vɔ mbohɔka l’olimu wakambɛwɔ Jehowa? Onde wɛ aya opalanga ndo ekɔ la diewo di’efula diakokayɛ kahana l’anto akina? Eya dia ɛtshɔkɔ efula wekɔ lo kokongɛ lo nshi yayaye naka wɛ mfudia olimu ayɛ w’esambishelo lo ntshɔ tokamba lɛnɛ ewɔ l’ohomba efula w’apandjudi.

^ od. 3 Enda dibuku ‘ Rends pleinement témoignage au sujet du Royaume de Dieu, ’ tshapita 16, odingɔ 5-6, lo Falase.