1 Bonde kahombaso

Nɔmbaka?

DƆMBƐLƆ. Ɛtɛ w’awui engana eto wa lo Bible mbaleka memula nsaki k’anto. Ɛsɔ tɔsɛdingole ambola esambele waleka anto ndjaoka lo kɛnɛ kendana la dɔmbɛlɔ. L’ɔkɔngɔ diko, tayɔsɛdingola ekadimwelo washa Bible. Asawo anɛ wekɔ l’oyango wa kokimanyiya dia wɛ nɔmba, mbuta ate dia wɛ ntatɛ nɔmba kana dia wɛ ndowanya alɔmbɛ ayɛ.

L’ANDJA w’otondo, anto wa lo waoho ndo ɛtɛmwɛlɔ wotshikitanyi nɔmbaka. Vɔ nɔmbaka vɔamɛ kana l’elui. Vɔ nɔmbaka lo mvudu y’ɛtɛmwɛlɔ, lo tɛmpɛlɔ, lo shinangɔnga ndo lo waa mosquées. Ndo nto, dia nɔmba vɔ mbikaka adwe lo tɛtshi t’ahɔndɔ, vɔ kambaka l’apondo, l’engangɔ w’alɔmbɛlɔ, l’esato, l’abuku w’alɔmbɛlɔ kana l’alɔmbɛlɔ wofundami l’abaya wa totshitshɛ wahanɛwɔ lohanɛ.

Dɔmbɛlɔ mbatshikitanya anto la ditongami dikina dia la nkɛtɛ diele la lɔsɛnɔ. Koko kânga mbediɔ ngasɔ, sho fɔnaka la waa nyama l’awui efula. Sho pombaka ndɛ, mpɛnga ndo nnɔ ashi oko waa nyama. Sho mbotɔka, sɛnaka ndo mvɔka oko waa nyama. (Undaki 3:19) Koko, paka anto mbalɔmba. Lande na?

Ondo okadimwelo woleki wɔdu ele ɔnɛ tekɔ l’ohomba wa nɔmba. Lo kanyi yakɔ yâmɛ, anto efula mbɔsaka dɔmbɛlɔ oko yoho yakokawɔ nsawola l’anto wele l’andja wa lo nyuma, l’ɛngɔ kɔsawɔ oko ekila ndo katshikala pondjo. Bible mɛnyaka dia sho takatongama la nsaki ka nkombola diangɔ dia ngasɔ. (Undaki 3:11) Yeso Kristo akate etena kɛmɔtshi ate: ‘Diɛsɛ le wanɛ weya ehomba awɔ wa lo nyuma.’—Mateu 5:3.

Lande na kakisha anto mvudu y’ɛtɛmwɛlɔ ndo kayilɛngawɔ? Lande na ketsha anto wenya efula l’alɔmbɛlɔ? Ele l’ɔtɛ wa ‘ehomba awɔ wa lo nyuma.’ Lo mɛtɛ, anto amɔtshi mendɛka le wɔ vɔamɛ kana le asekawɔ dia nkotsha ehomba awɔ wa lo nyuma. Ko onde wɛ hɛnyi dia anto kema l’akoka wa mbisha ekimanyielo kahombama? Ekɔ ngasɔ nɛ dia anto wekɔ ɛhɔdu, hawɔsɛnɛ edja ndo hawɛnyi etale. Paka onto ɔmɔtshi lotoleki lomba ndo wolo la fwa ndo lasɛna edja toleka mbakoka tosha kɛnɛ keso l’ohomba. Ko ele ehomba wa lo nyuma ɛsɔ watotshutshuya dia nɔmbaka?

Onde wɛ ambongaka l’ohomba w’ɛlɔmbwɛlɔ, wa lomba kana w’ekadimwelo lo ambola wahakoke anto nkadimola? Onde wɛ ambongaka l’ohomba w’esambelo etena kakayashisha ɛngɔ kɛmɔtshi ka nɛmɔ? Onde wɛ ambongaka l’ohomba w’ɛlɔmbwɛlɔ etena kakayalange mbɔsa yɛdikɔ ya woke? Onde wɛ ambongaka l’ohomba w’edimanyielo etena kakayasale kɔlɔ kɛmɔtshi?

Lo ndjela Bible, akambo asɔ tshɛ wekɔ ɛkɔkɔ w’eshika wa sho nɔmba. Bible mbele tshɔi ya dibuku diata mɛtɛ lo dikambo sɔ ndo tɔ kekɔ la lokema l’alɔmbɛlɔ wakasale ekambi wa Nzambi wa kɔlamelo. Vɔ wakalɔmbɛ dia nkondja esambelo, ɛlɔmbwɛlɔ, edimanyielo ndo ekadimwelo lo ambola woleki wolo.—Osambu 23:3; 71:21; Danyele 9:4, 5, 19; Habakuka 1:3.

Kânga mbakatshikitanyi alɔmbɛlɔ asɔ, vɔ wakafɔnaka lo dui ɔtɔi. Wanɛ tshɛ wakalɔmbaka wakeyaka kɛnɛ kakawahombaka nsala di’alɔmbɛlɔ awɔ monga amɛna, mbuta ate vɔ wakeyaka onto lakawahombaka nɔmba. Koko, anto efula wa l’andja ɔnɛ hawoshihodia dui sɔ.