Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Tosambe wanɛ wambovusha l’ɛnyɛlɔ ka Yeso

Tosambe wanɛ wambovusha l’ɛnyɛlɔ ka Yeso

Tosambe wanɛ wambovusha l’ɛnyɛlɔ ka Yeso

LAZARO lakadjasɛka la Bɛtaniya aki baka la hemɔ. Akadiyɛnde Mata la Mariya wakatome akɛndji le Yeso y’ɔngɛnyi awɔ, koko Lazaro akavu. Etena kakawokundɛ, angɛnyi ande ndo asukanyi ande wakaye ndjenda Mata nde la Mariya “dia ndjâsamba.” (Joani 11:19) L’ekomelo, Yeso akakome la Bɛtaniya ndo nde akatshu tenda angɛnyi ande wa ngandji. Naka sho nsɛdingola kɛnɛ kakandate ndo kakandasale, kete sho kokaka nkondja wetshelo lo kɛnɛ kendana la woho wa nsamba anto wambovusha.

Ntshɔ towaenda mɛnyaka dia wɛ ndjakiyanyaka dikambo diawɔ

Dia nkoma la Bɛtaniya, Yeso akande lɔkɛndɔ la suke la nshi hiende, akatenyanya ɔkɛdi wa Jɔrɔdana ndo akadɛ lo mboka k’otsha la Jeriko. Mata akatshu esadi eto dia tolongola Yeso l’andja wa ngelo. L’ɔkɔngɔ diko, etena kakoke Mariya dia Yeso ambokoma, nde lawɔ akatshu esadi eto dia tôlongola. (Joani 10:40-42; 11:6, 17-20, 28, 29) Lo mɛtɛ, oyelo wa Yeso aki tshondo y’ekeketshelo le akadiyɛnde la Lazaro asɔ wakavusha ɔnangɛwɔ.

Ɛlɔ kɛnɛ, ntshɔ tenda wanɛ wambovusha kokaka mbasamba. Scott nde la Lydia wanɛ wakavusha Theo ɔnawɔ la pami laki l’ɛnɔnyi esamalo lo aksida mbutaka ɔnɛ: “Taki l’ohomba w’osukɔ w’ewotɔ ndo w’angɛnyi aso. Vɔ wakaye la kati k’otsho lo lopitadi lɛnɛ akiso.” Kakɔna kakate angɛnyi awɔ asɔ na? Vɔ mbutaka ɔnɛ: “L’etena kɛsɔ, sho komonga l’ohomba wa vɔ totɛ dui dimɔtshi nɛ dia oyelo awɔ wakɛnyaka dia wakayakiyanyaka dikambo diaso.”

Bible mbutaka dia etena kakɛnyi Yeso wanɛ wakalelaka Lazaro, nde “akakhumi l’utema” ndo ‘akalele.’ (Joani 11:33-35, 38) Yeso kɔmbɔsaka dia naka nde ndela lo washo w’anto, kete vɔ wayowɔsa dia nde kema pami. Nde akayadje lo dihole diawɔ. Wetshelo akɔna wakokaso nkondja na? Etena katshɔso tenda wanɛ wambovusha, hatohombe mboka sɔnyi ndela kâmɛ la wanɛ walela. (Romo 12:15) Lo wedi okina, hatohombe ntshutshuya wanɛ wambovusha dia ndela nɛ dia anto amɔtshi mbeyaka nkombola nsala dui sɔ lo woshɛshɛ.

Hokamɛwɔ la kɛtshi

Ondo Yeso aki l’ɛtɛkɛta w’ekeketshelo wakandakoke nkeketsha Mata nde la Mariya, koko mɛnamaka dia nde akawasha diaaso dia vɔ tokɔtɛkɛta. (Joani 11:20, 21, 32) Etena kakandasawolaka la Mata, nde akawoke dimbola ko akôhokamɛ.—Joani 11:25-27.

Mpokamɛ la yambalo tshɛ mɛnyaka dia sho ndjakiyanyaka dikambo dia wanɛ wambovusha. Dia nsamba wanɛ wambovusha, tekɔ l’ohomba wa mbahokamɛ dimɛna. Sho kokaka mbahokamɛ dimɛna lo mbaoka ambola watshutshuya dia vɔ mbuta kɛnɛ kokawɔ. Koko, towatshutshuyake dia nsawola naka vɔ hawolange. Mbeyaka monga ko vɔ wambɔlɛmba ndo wekɔ l’ohomba wa diomuyelo.

Wanɛ wambovusha mbeyaka monga l’olengolengo mbala mɔtshi ndo vɔ mbeyaka nkalolɛ awui watawɔ mbala la mbala. Amɔtshi mɛnyaka tokanyi tele la wɔ. Mariya nde la Mata vɔ akɔ ahende wakatɛ Yeso ɔnɛ: “Khumadiondjo, utuyuyala lindu, tshiki onalingu kumvo.” (Joani 11:21, 32) Kakɔna kakasale Yeso na? Nde akahokamɛ la lotutsha tshɛ ndo la kɛtshi tshɛ. Nde kombatɛ woho wakawahombe ndjaoka. Nde akashihodia dia vɔ waki la lɔkɔnyɔ l’efula.

Naka wɛ heye kɛnɛ kakokayɛ mbutɛ wanɛ wambovusha, kete wɛ mbeyaka tatshiya sawo lo mbuta ɔnɛ: “Lam’alangayɛ, ngande wakandayotanema la nyɔi?” Oma lâsɔ, ko wɛ mbohokamɛ la yambalo tshɛ. Endande tɛɛ ndo hemba dia nshihodia tokanyi tele la nde.

Ekɔ tshondo y’okakatanu dia nshihodia tokanyi tele la ɔnɛ lambovusha. Lydia mbutaka ɔnɛ: “Ehomba aso wakatshikitana. Mbala mɔtshi, kɛnɛ kakatakokaka nsala ele nsekuma la delo lo washo wa wanɛ wakaye dia ndjotenda. Takakombolaka dia angɛnyi aso mɛna akambo la sso di’ɔlɔlɔ. Vɔ wakasale la wolo dia vɔ tôka.”

Yeso akasale dui sɔ lo yoho ya kokele. Nde akeyaka dia ɔmɔmɔ la l’atei aso ekɔ la “sui di’utema andi [ndo] okei andi.” (2 Ekondo 6:29) Yeso akɔtɔnganyiya ekadimwelo ande la mɔyɔ wakawosha angɛnyi ande wa wamato asɔ ahende. Mata akatetemala ntɛkɛta ko Yeso akasawola la nde. Lam’ele Mariya akalelaka, Yeso kosawola la nde edja. (Joani 11:20-28, 32-35) Wetshelo akɔna wakokaso nkondja oma l’ɛnyɛlɔ kande? Ondo ndeka dimɛna ntshika wanɛ wambovusha dia vɔ tatshiya sawo. Naka wɛ monga suke dia mbahokamɛ etena kakotɛwɔ lɔkɔnyɔ lele la wɔ, kete dikambo sɔ diayowasamba efula.

Ɛtɛkɛta wakɔnɔla

Etena kakatɛ Mariya nde la Mata Yeso ɔnɛ “utuyuyala lindu,” nde kombahangwɛ kana momala l’ɔtɛ wa kɛnɛ kakawate. Nde akakadimola Mata l’eshikikelo tshɛ ɔnɛ: “Onanyo ayulo.” (Joani 11:23) Diɛsɛ oma l’ɛtɛkɛta ɛsɔ, Yeso akôkimanyiya dia menda otsha la ntondo ndo monga l’elongamelo.

Etena kasawolayɛ la wanɛ wambovusha, ohɔka dia ɛtɛkɛta w’amɛna wawatɛso kokaka mbakeketsha efula. Ɛtɛkɛta w’esambelo kokaka mbutama l’onyɔ kana fundama lo dikatshi. Lam’ele anto kokaka nyomadia mikanda kana waa kartɛ, diangɔ dia ngasɔ kokaka nsamba wanɛ wambovusha. Ngɔndɔ divwa l’ɔkɔngɔ w’omɛnde Bob mvɔ, Kath akanyomadia kartɛ tshɛ yakandalongola. Nde akate ate: “Yɔ yakakimanyiya ndeka etena kakamavusha omɛmi. Ɔsɔ mɛtɛ mbele etena kakamasambema.”

Kakɔna kakokayɛ fundɛ onto dia mbosamba? Wɛ kokaka mbofundɛ dui dimɔtshi diakayasale kâmɛ la lakinde la ngandji lambovɔ kana dionga diande dimɔtshi diakayangɛnangɛnaka. Kath mbutaka ɔnɛ: “Ɛtɛkɛta wa la wangasanu wendana la Bob ndo la lonto lande wakafundɛka anto wakatshutshuyaka dia mbɔla ndo ndela mbala kakɔ ɔtɔi. Ɛkɔndɔ wa tɔla wendana la nde wakatshutshuyaka dia mɔnamɔna ndo mbohɔ awui wakatasalaka kâmɛ lo lɔsɛnɔ laso. Lɔngɛnangɛna kartɛ yaki ndo la avɛsa wa lo Bible.”

Shawɔ ekimanyielo kahombama

Yeso akasale kɛnɛ kahatakoke nsala dia nde nkimanyiya ase nkumbo ka Lazaro. Nde akolola Lazaro. (Joani 11:43, 44) Koko, sho kokaka nsala awui weso l’akoka wa nsala wele oko mbakatɛ mbo ya ndɛ, mpangiya angɛndangɛnda, mbasolɛ ahɔndɔ, nama ana w’akɛnda ndo mbaɛmba lo mutuka kana lo dikalo dia tâtshika otsha lɛnɛ atawatshu. Vɔ wayɔngɛnangɛna awui wa ngasɔ l’otema ɔtɔi.

Kânga mbakoka wanɛ wambovusha monga l’ohomba wa monga vɔamɛ lo tshanda mɔtshi, sunganaka dia wɛ mɛnanaka la wɔ mbala la mbala. Mama kɛmɔtshi kakavusha omɛnde mbutaka ɔnɛ: “Ndoko etena kakashikikɛma kakoka lɔkɔnyɔ nshila ko onto ndjaoka dimɛna. Anto amɔtshi mbohɔka wakiwɔ wa ngandji lo nshi yakawatshukana kana yakawavu. Naka wɛ monga la wɔ lo waaso wa ngasɔ, kete vɔ wayɔsa dia wɛ ekɔ ɔngɛnyi w’oshika lo tena dia pâ.”—Tukedi 17:17.

Elongamelo kakasha Yeso ambeki ande mbɔtɔka l’ɔnɔngɔ w’esambelo kakandasambe angɛnyi ande wa wamato. Nde akatɛ ambeki ande ate: “Lazaro ongenyi aso ambetama lu djo. Dimi lambutsho dia ntuwemula uma lu djo.” (Joani 11:11) Yeso akashikikɛ ambeki ande dia wanɛ wakavu wayolɔ. Nde akambola Mata ate: “We mbetawoka dui so?” Nde akakadimola ate: “Elu, Khumadiondjo.”—Joani 11:24-27.

Onde wɛ mbetawɔka dia Yeso ayolola wanɛ wakavu? Naka ngasɔ, kete tɛ wanɛ wambovusha wakiwɔ wa ngandji dia eolwelo kayoyala. Shawɔ osukɔ wahombama. Ngasɔ mbayoyokoka mbasamba oma l’ɛtɛkɛta ndo oma l’etsha ayɛ.—1 Joani 3:18.

[Kartɛ ka lo lɛkɛ 18]

(Dia mbeya awui tshɛ enda l’okanda)

PEREYA

Ɔkɛdi wa Jɔrɔdana

Jeriko

Bɛtaniya

Ndjale ka Lɛhɔ

Jerusalɛma

SAMARIYA