Lo ɛnɔnyi engana wa ntondo wa lɔsɛnɔ lami, nkumbo kami kakadjasɛka suke la Leipzig, lo ɛstɛ ka l’Allemagne komangana etale la elelo wa lam’asawɔ la République Tchèque ndo Pologne Lam’akimi l’ɛnɔnyi esamalo, nkumbo kaso kakonɔ l’ɔtɛ w’olimu waki papa, ntondo la Brésil ndo l’ɔkɔngɔ l’Équateur.

Etena kakimi l’ɛnɔnyi 14, wakatome l’Allemagne dia tɔtɔ kalasa. Lam’ele ambutshi ami waki etale l’Amɛrikɛ wa lo sidɛ, dimɛɛ mbakayakotshɛka ehomba ami. Lakayoyala la yimba ya dipanda. Dimi kokanyiyaka efula lo dikambo dia shɛngiya yakakokaka monga l’etsha ami le anto akina.

Etena kakimi l’ɛnɔnyi 17, ambutshi ami wakakalola l’Allemagne. Oma l’etatelo, lakatshu dia todjasɛ kaamɛ la wɔ. Koko, yimba yami ya dipanda yakakonya dia monga l’okakatanu dia nɔmbwama oma le ambutshi ami. Etena kakimi l’ɛnɔnyi 18, lakamɔ oma la ngelo.

Lakatalekaka ndjasha tshɛ dia nyanga woho wa monga la lɔsɛnɔ lele l’oyango. L’ɔkɔngɔ wa nsɛdingola yoho ya lɔsɛnɔ yaki l’elui w’anto wotshikitanyi ndo atshunda, lakayoshikikɛ ɔnɛ dui dioleki dimɛna diakokami nsala lo lɔsɛnɔ lami ele, tetetaka dia menda nkɛtɛ kaso ka dimɛna kɛnɛ la ntondo k’anto kilanya.

Lakasombe mututu, ko lakamɔ oma l’Allemagne ndo lakatshu otsha l’Afrikɛ. Kombeta edja lakakalola l’Erɔpɛ dia tɔlɔngɔsɔla mututu ami. Koko yema tshitshɛ l’ɔkɔngɔ, lakakome lo disɛnga dia la Portugal. Lakɔshi yɛdikɔ ya ntshika dia mbeteta lo mututu ko ntatɛ mbeteta lo masuwa.

Lakatosamba kaamɛ l’olui ɔmɔtshi w’ɛlɔngɔlɔngɔ l’esekaseka wakayalɔngɔsɔlaka dia tehɔ océan Atlantique. L’atei awɔ mbakamatɛnanaka la Laurie lakayonga wadɛmi. Takatemala la masuwa ntondo l’asɛnga wa Caraïbes. Oma laasɔ, l’ɔkɔngɔ wa sho mpanga lo tshanda mɔtshi la Porto Rico, takakalola l’Erɔpɛ. Takalongamɛka dia ntana masuwa ɔmɔtshi wa dimɛna wakatakoke mbidjasɛ lɔkɔ. Koko, l’ɔkɔngɔ wa sho nyanga l’edja ka ngɔndɔ shato, yɛdikɔ shɔ yakatɔ la shashimuya. Wakamunde dia tokamba olimu w’ɔsɔlayi l’Allemagne.

L’edja ka ngɔndɔ 15, lakakambe oko ɔsɔlayi wa lo waa ndjale l’Allemagne. L’etena kɛsɔ, dimi la Laurie takatshukana ndo takalɔngɔswama dia ntetemala lɔsɛnɔ laso la weteto. Yema tshitshɛ la ntondo ka dimi monga ɔsɔlayi, takasombe waato washimbɛwɔ  anto. Etena kakimi ɔsɔlayi, takatalɔngɔsɔlaka waato akɔ yema yema dia mbokonya masuwa wa tshitshɛ. Takayakongɛ dia mbidjasɛka lɔkɔ ndo tetetaka dia teendaka planɛtɛ ka dimɛna kɛnɛ. Paka l’etena kɛsɔ, mbuta ate l’ɔkɔngɔ wa dimi monga ɔsɔlayi ndo la ntondo ka nshidiya la nɔngɔsɔla masuwa aso, mbakatɛnana l’Ɛmɛnyi wa Jehowa ndo mbakatatatɛ mbeka Bible.

Oma l’etatelo, dimi kɔmɛna ohomba wa nsala etshikitanu efula lo lɔsɛnɔ lami. Lakatofundja diwala diaso dimi la womoto lakadjasɛka lami laka lɛɛta ndo lakatshike nnɔ mfɔka. (Ɛfɛsɔ 5:5) Etena kakatɔshi yɛdikɔ ya tetetaka l’andja ɔnɛ, lakafɔnyaka ɔnɛ ndjasha tshɛ dia tasɛdingolaka etongelo ka diambo kaki Nzambi komonga dui dia kɔlɔ.

Koko lo mɛtɛ, aki ohomba dimi nsala etshikitanu djekoleko lo lonto lami. Oko wakimi la lotamanya l’efula ndo wakamayangaka paka wahɔ ami hita, lakayaɛkɛka tshɛ lo akoka ami ndo l’awui wakamasalaka. Lakayangaka paka wahɔ ami hita.

Lushi lɔmɔtshi, lakadia nyango Dako dia lo dikona diaki Yeso. (Mateo, tshapita 5-7) Oma l’etatelo, dimi koshihodia kɛnɛ kakalange Yeso mbuta lo kɛnɛ kendana la monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Ɛnyɛlɔ, nde akate ɔnɛ ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ wele la ndjala ndo la mposa k’akambo w’ɛlɔlɔ. (Mateo 5:6) Lakatatɛ ndjambola woho wakoka onto lele lo dihombo monga l’ɔngɛnɔngɛnɔ. Etena kakamatatetemalaka la wekelo ami, lakayoshihodiaka ɔnɛ sho tshɛ tekɔ l’ohomba w’akambo wa lo nyuma, koko sho pombaka monga l’okitshakitsha lo mbeya dia tekɔ l’ohomba w’akambo akɔ, oma laasɔ mbakokaso ndjowaeya. Ekɔ oko woho wakate Yeso ɔnɛ: “Ɔngɛnɔngɛnɔ le wanɛ weya dia wekɔ l’ohomba wa mbeya akambo waki Nzambi.”—Mateo 5:3.

L’ɔkɔngɔ wa sho ntatɛ mbeka Bible l’Allemagne, dimi la Laurie takonɔ otsha la France ndo l’ɔkɔngɔ diko otsha l’Italie. Dihole tshɛ diakatatatshɔka, Ɛmɛnyi wa Jehowa waki lɛkɔ. Lakambiyama hakoke lo menda woho wokanawɔ ngandji ka mɛtɛ ndo woho wewɔ kaamɛ. Lakashihodia di’Ɛmɛnyi wa Jehowa wekɔ mɛtɛ nkumbo k’onto l’ɔnango ka l’andja w’otondo. (Joani 13:34, 35) L’etena kɛsɔ, dimi la Laurie takabatizama dia monga Ɛmɛnyi wa Jehowa.

L’ɔkɔngɔ wa batisimu, lakatetemala nsala etshikitanu lo lonto lami. Dimi la Laurie takɔshi yɛdikɔ ya mbeta la masuwa l’omamu wa Afrikɛ ndo oma laasɔ ko ntehɔ océan Atlantique otsha l’États-Unis. Paka lɛkɔ lo océan, mbuta ate etena kakiso dimi la wadɛmi ato lo waato wa tshisthɛ l’atei wa ashi wa mamba wele la nunu dia kilɔmɛtrɛ, mbakamatoshihodia ɔnɛ lekɔ ɛngɔ k’anyanya lo ndjaɛdika l’Otungi aso wa woke. Lam’ele dimi komonga l’olimu wa nsala etena kakimi l’atei wa ndjale lo masuwa, lakayasha lo wadielo wa Bible. Lakambiyama djekoleko oma l’ɛkɔndɔ wa lɔsɛnɔ la Yeso lanɛ la nkɛtɛ. Nde aki onto la kokele laki l’akoka efula ndeka oseka onto tshɛ lakokami nkanyiya la fwa, koko ndooko lushi lakandakotola yambalo y’anto oya le nde ndaamɛ. Nde akayangaka paka wahɔ wa She lele l’olongo, koko aha wande hita.

Etena kakamakane yimba la ɛnyɛlɔ ka Yeso, lakashihodia dia dimi pombaka mbetsha Diolelo diaki Nzambi lo dihole dia ntondo lo lɔsɛnɔ lami lo dihole dia didja l’ɔnɔngɔ w’akambo wotshikitanyi wakamalangaka nsala. (Mateo 6:33) Etena kakatatokoma l’États-Unis dimi la Laurie, takɔshi yɛdikɔ ya ntshika mbeteta ko nshikimala lɛkɔ ndo ndjasha efula l’ɔtɛmwɛlɔ aso.

Ntondo, etena kakamayayangɛka paka wahɔ ami, mbala efula dimi koshikimalaka lo tɛdikɔ takamɔsaka. Koko kakianɛ, lambotana kiɔkɔ ya lomba l’oshika lanɔmbɔla. (Isaya 48:17, 18) Laya nto l’oyango waki komongaka lami ntondo lo lɔsɛnɔ, mbuta ate ntɛmɔla Nzambi ndo nkimanyiya anto akina dia mbeya akambo wendana la nde.

Lo nkitanyiya atɔndɔ wa lo Bible, dimi la Laurie tambokeketsha diwala diaso efula. Tambɔtshɔkwama nto lo mbota ɔna womoto l’olangala efula leeya ndo looka Jehowa ngandji.

Kɛsɔ halange mɛnya ɔnɛ tekɔ nshi tshɛ la lɔsɛnɔ la dimɛna. Koko, l’ekimanyielo ka Jehowa, tamboyashikikɛ diaha mpekɔ pondjo dia mbokambɛ olimu kana ntshika dia ndjaɛkɛ le nde.—Tukedi 3:5, 6.