Tshɔka lɛnɛ ele awui

Tshɔka lo ɛtɛ w'awui

Onde sho koka mɛtɛ mbishola Nzambi?

Onde sho koka mɛtɛ mbishola Nzambi?

“Nzambi hamanema mfundo.”—Philo ka l’Alexandrie, ombewi wa filozofi wa lo ntambe ka ntondo.

“[Nzambi] bu etale oma le ɔmɔmɔ la l’atei aso.”—Saulo ka la Tarsɛ, atɛkɛta la ambewi wa filozofi wa lo ntambe ka ntondo la Atɛna.

ETENA kadiayɛ ditelo pende ndo, etelo kakɔna kɔtɔnɛ la kanyi yayɛ? Anto efula mɛnaka dia ɛtɛkɛta waki Saulo ka la Tarsɛ, lelamɛ nto ɔpɔstɔlɔ Pɔɔlɔ wekɔ ɛtɛkɛta wakeketsha ndo wananda otema. (Etsha 17:26, 27) Ndo Bible kekɔ la ditelo dikina dia ngasɔ. Ɛnyɛlɔ, Yeso akasale dɔmbɛlɔ diaki l’eshikikelo k’ohomba efula kɛɛnya dia ambeki ande koka mbeya Nzambi ndo nongola ɔtshɔkɔ ande.—Joani 17:3.

Koko, ambewi wa filozofi ɛnyɛlɔ oko Philo aki la kanyi yotshikitanyi. Vɔ wakɛnya dia hatokoke pondjo mbeya Nzambi lo tshɛ nɛ dia nde hamanema mfundo pondjo. Onde dui sɔ diekɔ mɛtɛ?

Bible totɛka hwe dia ekɔ awui amɔtshi wendana la Nzambi wele ekɔ wolo anto mbashihodia. Ɛnyɛlɔ, woke woke wa eongelo ka Otungi, yimba yande y’efula ndo ɔhɔngɔ wa lomba lande hakoke mbɛdikama, mbadiema kana manema mfundo. Awui asɔ tshɛ ntamba eokelo k’anto. Koko, awui wendana la Nzambi asɔ hawokoke todjɛ wekamu dia sho mbeeya. Lo mɛtɛ, nkana yimba lo awui asɔ koka tokimanyiya dia sho ‘ndjasukanya la Nzambi.’ (Jakɔba 4:8) Ɛsɔ tɔsɛdingole awui amɔtshi wahatakoke mana mfundo. Oma laasɔ, tayoyenda awui wendana la Nzambi wakokaso mɛtɛ nshihodia.

Awui akɔna wahamanema mfundo?

EONGELO KA PONDJO PONDJO KA NZAMBI: Bible mbetshaka dia Nzambi ekɔ ‘oma ko mɔmbɔkɔmbɔla ndo pondjo pondjo.’ (Osambu 90:2) L’ɛtɛkɛta ekina, Nzambi bu l’etatelo ndo nde honga la ekomelo. Lo ndjela tokanyi t’anto, ‘lofulo l’ɛnɔnyi ande ndeka kɛnɛ kakokaso nshihodia.’—Jobo 36:26.

Wahɔ wakondjayɛ: Nzambi ekɔ lo kolaka lɔsɛnɔ la pondjo naka wɛ mbeeya. (Joani 17:3) Ngande wotoyoyaɛkɛ lo alaka asɔ otondonga Nzambi ndamɛ hasɛnɛ pondjo pondjo? Paka “Nkumekanga ka pondjo” oto mbakoka nkotsha alaka asɔ.—1 Timɔte 1:17.

YIMBA YA NZAMBI: Bible mbetshaka dia yimba yaki Nzambi ‘hayomanema mfundo’ nɛ dia tokanyi tande tekɔ etale la tokanyi taso. (Isaya 40:28; 55:9) Bible ekɔ lo mimbola dimbola dialɔmba dia nkana yimba ɔnɛ: “Onto akɔna amboshihodia yimba ya Nkumadiɔndjɔ dia nde mbeetsha?”—1 Kɔrɛtɔ 2:16, English Standard Version.

Wahɔ wakondjayɛ: Nzambi ekɔ l’akoka wa mpokamɛ miliyɔ y’alɔmbɛlɔ wonya akɔ waamɛ. (Osambu 65:2) Nde mbeyaka kaanga ndo ɛsɔlɛ tshɛ kakɔ lo nkɛtɛ. Onde yimba yaki Nzambi yayolola l’akambo efula polo lo mboshimba diaha nde mpokamɛ alɔmbɛlɔ ayɛ? Bu, nɛ dia yimba yande bu l’elelo. Kɛnɛ koleki tshɛ ele wɛ “ndeka kaanga lemba la sɔlɛ efula nɛmɔ” le nde.—Mateo 10:29, 31.

MBOKA YA NZAMBI: Bible mbetshaka dia anto ‘haweyaki pondjo olimu wa Nzambi ka mɛtɛ wakandasale oma lo etatelo polo l’ekomelo.’ (Undaki 3:11) Hateyaki pondjo dui tshɛ diendana la Nzambi. Lomba lele ledia ka mboka ya Nzambi “h[e]yama mɛtɛ nɔnda.” (Rɔmɔ 11:33) Koko, Nzambi ekɔ suke dia mbishola mboka yande le anto anɛ walanga mbɔngɛnyangɛnya.—Amose 3:7.

Woke woke wa eongelo ka Otungi, yimba yande y’efula ndo ɔhɔngɔ wa lomba lande hakoke mbɛdikama, mbadiema kana manema mfundo

Wahɔ wakondjayɛ: Naka wɛ mbadia ndo mbeka Bible, kete wɛ hatotshika mbeka awui w’eyoyo wendana la Nzambi ndo mboka yande. Kɛsɔ nembetshiyaka dia sho koka nsukana suke suke la Shɛso lele l’olongo pondjo pondjo.

Kɛnɛ kakokayɛ mbeya

Lam’ele hatokoke nshihodia tshɛ lo tshɛ awui amɔtshi wendana la Nzambi, kɛsɔ hɛnya dia hatokoke mbeeya dimɛna. Bible ndola tɔɔ l’awui watokimanyiya dia sho mbeya Nzambi dimɛna. Tɔsɛdingole bɛnyɛlɔ dimɔtshi:

LOKOMBO LA NZAMBI: Bible tetshaka dia Nzambi ndamɛ akayasha lokombo. Nde mbutaka ate: ‘Dimi kele Jehowa. Ɔsɔ kele lokombo lami.’ Lokombo la Nzambi tanemaka mbala oko 7 000 lo Bible ndeka nkombo kina tshɛ.—Isaya 42:8.

Wahɔ wakondjayɛ: Yeso akate lo dɔmbɛlɔ diande di’ɛnyɛlɔ ate: “Shɛso lele l’olongo, lokombo layɛ lakidiame.” (Mateo 6:9) Onde wɛ hakoke nkamba la lokombo la Nzambi lo alɔmbɛlɔ ayɛ? Jehowa nangaka shimbɛ onto tshɛ lalɛmiya lokombo lande.—Rɔmɔ 10:13.

EDJASELO KA NZAMBI: Bible mbetshaka dia ekɔ ‘didjaselo’ pende, mbuta ate edjaselo ka lo nyuma lɛnɛ ele ditongami dia lo nyuma diele l’alemba wa lo nyuma ndo edjaselo kɛnaso kele la nkɛtɛ kaso ndo loowa. (Joani 8:23; 1 Kɔrɛtɔ 15:44) Lo Bible, tshɛkɛta ‘olongo’ tena efula mɛnyaka edjaselo ka lo nyuma. ‘Edjaselo’ kaki Otungi kekɔ lo ‘olongo’ ɔsɔ.—1 Khumi ya Dikanga 8:43.

Wahɔ wakondjayɛ: Wɛ ambeya dimɛna woho wele Nzambi. Otungi keema wolo ɔmɔtshi wahɛnama wele dihole tshɛ ndo l’oseka ɛngɔ tshɛ. Jehowa ekɔ Onto la mɛtɛ ladjasɛ lo dihole dia shikaa. Ndo nto, “ndooko etongami kashɛma lo washo ande.”—Hɛbɛru 4:13.

LONTO LAKI NZAMBI: Bible tetshaka dia Jehowa ekɔ la waonga w’amɛna. “Nzambi ekɔ ngandji.” (1 Joani 4:8) Nde hataka kashi pondjo. (Tito 1:2) Nde keema la shɔnɔdi, ekɔ la lokaho, ekɔ la kɛtshi ndo hoke kɛlɛ esadi. (Etumbelu 34:6; Etsha 10:34) Koka monga dui dia diambo le anto efula dia mbeya ɔnɛ, Otungi kombolaka dia monga la ‘lɔngɛnyi la ma ma’ la wanɛ wɔɔlɛmiya.—Osambu 25:14.

Wahɔ wakondjayɛ: Wɛ koka monga ɔngɛnyi wa Jehowa. (Jakɔba 2:23) Ɔnkɔnɛ, etena keyayɛ lonto laki Jehowa, wɛ koka nshihodia ɛkɔndɔ wa lo Bible dimɛna.

‘YANGA NZAMBI’

Bible mɛnyaka hwe woho wele Jehowa Nzambi. Nde bu pondjo onto lahakoke manema mfundo. Lo mɛtɛ, Otungi nangaka dia wɛ mbeeya. Ɔtɛkɛta ande Bible ndakaka ɔnɛ: ‘Naka wɛ mboyanga, nde ayoyaɛnya le yɛ.’ (1 Ekondo 28:9) Lande na kahayeye Nzambi lo mbadiaka ndo lo kanaka yimba lo ɛkɔndɔ wa lo Bible? Naka wɛ nsala ngasɔ, Bible ndakaka dia Nzambi ‘ayoyasukanya la yɛ.’—Jakɔba 4:8.

Naka wɛ mbadia ndo mbeka Bible, kete wɛ hatotshika mbeka awui w’eyoyo wendana la Nzambi ndo mboka yande

Wɛ koka ndjambola ɔnɛ: ‘Lam’ele halokoke nshihodia dui tshɛ diendana la Otungi, ngande wakokami monga ɔngɛnyi ande?’ Tɔsɛdingole dui nɛ: Onde ɔngɛnyi w’oshika waki dɔkɔtɛlɛ pombaka monga la ewo lo awui w’aseka enganga? Keema. Mbeyaka monga ko ɔngɛnyi wa dɔkɔtɛlɛ ekɔ lo nkamba olimu okina wotshikitanyi etale la wɔnɛ wakamba dɔkɔtɛlɛ. Koko, lɔngɛnyi l’oshika koka monga. Kɛnɛ kele mɛtɛ ohomba ele, ɔngɛnyi wa dɔkɔtɛlɛ mbeyaka lonto la dɔkɔtɛlɛ, kɛnɛ kalangande ndo kɛnɛ kahandalange. Woho akɔ waamɛ mbele, wɛ koka mbeka oma lo Bible woho w’onto wele Jehowa, mbuta ate kɛsɔ mɛtɛ kahombayɛ mbeya dia monga ɔngɛnyi ande.

Lo dihole dia mɛnya awui wahokɛma hwe lo dikambo dia Otungi, Bible tanemaka la awui weso l’ohomba dia mbeya Nzambi. Onde wɛ nangaka mbeka akambo efula wendana la Jehowa Nzambi? Ɛmɛnyi wa Jehowa mbekaka l’anto Bible lawakawɔ ofele. Tambokɔlɔmba dia wɛ mɛnana la Ɛmɛnyi wa Jehowa wa lo ngelo keyɛ kana wɛ ntshɔ lo sitɛ kaso k’Ɛtɛrnɛtɛ ka www.pr418.com.