Tshɔka lɛnɛ ele awui

Lande na kahambisha ambutshi ami lotshungɔ la dimi nkɔkɔla demba?

Lande na kahambisha ambutshi ami lotshungɔ la dimi nkɔkɔla demba?

Ohokanyi dikambo nɛ:

Wɛ nangaka ntshɔ lo fɛtɛ kɛmɔtshi, koko wɛ bu l’eshikikelo di’ambutshi ayɛ wayetawɔ dia wɛ ntshɔ. Kakɔna kayoyosala?

  1.  HALƆMBƐ LOTSHUNGƆ—LAMBOTSHƆ

  2.  HALƆMBƐ LOTSHUNGƆ—HATOTSHƆ

  3.  LAYƆLƆMBA LOTSHUNGƆ—KO MENDA KƐNƐ KAYETA

 1. HALƆMBƐ LOTSHUNGƆ—LAMBOTSHƆ

 Ɔkɔkɔ wakokayɛ nsala ɔsɔnwɛlɔ ɔsɔ: Wɛ ekɔ lo nanga mambiya angɛnyi ayɛ dia kɛnɛ kalangayɛ kasalayɛ, ndooko layokoya la yɛ. Wɛ mɛnaka dia wɛ ndeka ambutshi ayɛ mbeya akambo, ko kana wɛ haleke nɛnya tokanyi tawɔ.​—Tokedi 14:18.

 Etombelo: Angɛnyi ayɛ mbeyaka mamba, koko vɔ wayeka dui dimɔtshi lo dikambo diayɛ, dia wɛ ekɔ kanga lokeso. Naka wɛ kesaka ambutshi ayɛ, kete wɛ kokaka nkesa ndo angɛnyi ayɛ. Naka ambutshi ayɛ ndjoshola dia wɛ akakesi, vɔ wayonyanga, ndo mbala mɔtshi wayokoshimba diaha vɔ ntomba nto!​—Tokedi 12:15.

 2. HALƆMBƐ LOTSHUNGƆ​—HATOTSHƆ

 Ɔkɔkɔ wakokayɛ nsala ɔsɔnwɛlɔ ɔnɛ: Lo nkana yimba, wɛ ambota dia kɛnɛ kayeta lo fɛtɛ kɛsɔ hɔtɔnɛ l’atɔndɔ wayelayɛ, kana anto amɔtshi wakelame bu anto w’amɛna wa monga kaamɛ la wɔ. (1 Kɔrɛtɔ 15:33; Filipɛ 4:8) Lo wedi okina, mbeyaka monga ko wɛ nangaka ntshɔ, koko wɛ bu la dihonga la nɔmba ambutshi ayɛ lotshungɔ.

 Etombelo: Naka wɛ ntona dia ntshɔ nɛ dia wɛ mbeyaka di’ɔsɔ ekɔ kanyi ya kɔlɔ, kete wɛ ayonga la dihonga di’efula dia nkadimola angɛnyi ayɛ. Koko naka wɛ hatshwe paka l’ɔtɛ wa wɛ bu la dihonga dia nɔmba ambutshi ayɛ lotshungɔ, kete wɛ ayotshikikala la ngelo ko kanyiyaka ntena tshɛ awui wahandjayɛ, lo mfɔnya dia paka wɛ oto mbahakɔkɔla demba.

 3. LAYƆLƆMBA LOTSHUNGƆ—KO MENDA KƐNƐ KAYETA

 Ɔkɔkɔ wakokayɛ nsala ɔsɔnwɛlɔ ɔnɛ: Wɛ mbeyaka di’ambutshi ayɛ wekɔ la lowandji laadiko diayɛ ndo wɛ nɛmiyaka tokanyi tawɔ. (Kɔlɔsayi 3:20) Wɛ mbokaka ambutshi ayɛ ngandji ndo wɛ halange mbaanyangiya lo tombaka lo woshɛshɛ. (Tokedi 10:1) Wɛ mbeyaka nkondja diaaso dia mbatɛ kanyi yayɛ.

 Etombelo: Ambutshi ayɛ wayoka dia wɛ mbaokaka ngandji ndo mbalɛmiyaka. Ndo naka vɛ mɛna dia wɛ ekɔ l’ekanelo k’ɔlɔlɔ nɛ dia wɛ mbalɛmiyaka, kete vɔ mbeyaka mbetawɔ kosha lotshungɔ.

Ɔkɔkɔ wakoka ambutshi ntona

L’ɛnyɛlɔ ka waa sauveteurs wanɛ wele lo plajɛ, ambutshi ayɛ wekɔ suke dia mɛna waale wakoka kokomɛ

 Dia nembetshiya ɔkɔkɔ wa ntondo, tɔshi ɛnyɛlɔ kɛnɛ. Naka wɛ ambotshɔ lo plage kana l’ongunda, kete wɛ ayokombol mbɔka lo dihole diakɛna anto. Lande na? Nɛ di’etena kakɛnya onto l’ashi, anto hawodje yimba lo waale wakoka mbakomɛ. Koko oma lo dihole diendawɔ, anto wele l’ɔkɛndɛ wa mbitsha anto (waa sauveteurs,) wekɔ l’akoka wa mɛna waale wakoka ntomba. Woho akɔ waamɛ mbele, diɛsɛ la ewo kawɔ ndo kɛnɛ kambowakomɛka, vɔ mbeyaka mɛna waale wahayɛnyi. Laasɔ, l’ɛnyɛlɔ ka waa sauveteurs, oyango awɔ bu wa koshishɛ ɔngɛnɔngɛnɔ, koko dia mbewɔ kɛnɛ kakoka ndjokosha lonyangu lo lɔsɛnɔ.

 Ɔkɔkɔ okina: Ambutshi kombolaka kokokɛ. Ngandji mbatshutshuyaka dia kosha lotshungɔ etena kele dui sɔ bu kɔlɔ ndo ntona etena kele dui sɔ kɔlɔ. Etena kaalɔmbayɛ lotshungɔ la nsala dui dimɔtshi, vɔamɛ ndjaokaka dimbola nɛ: “Naka sho mbosha lotshungɔ la nsala dui nɛ, onde hatotoyonyanga l’ɔkɔngɔ?” Vɔ wayetawɔ kosha lotshungɔ paka naka wamboshikikɛ dia ndooko waale wayokokomɛ.

Sala awui wayowatshushuya dia nkosha lotshungɔ

Akokayɛ nsala

 Ta mɛtɛ: Yambola wate: ‘Lande na kalangami mɛtɛ dia ntshɔ? Onde ntondotondo ekɔ nɛ dia dimi nangaka dui sɔ efula, ko kana dia wɛ nsala oko wasala asekayɛ ekina? Onde ekɔ nɛ dia onto ɔmɔtshi lalangayɛ ayonga lɛkɔ?’ Oma laasɔ, tɛ ambutshi ayɛ mɛtɛ. Vɔ waki akɛnda oko wɛ ndo vɔ keyaka dimɛna. Laasɔ, vɔ wayeya eyango wele la yɛ. Vɔ wayɔngɛnangɛna losembwe layɛ ndo wɛ ayokondja wahɔ oma lo lomba lawɔ. (Tokedi 7:1, 2) Lo wedi okina, naka wɛ hate mɛtɛ, kete hawotɛkɛ otema le yɛ ndo wɛ hatonga la diɛsɛ di’efula dia vɔ kosha lotshungɔ.

 Etena k’ɔlɔlɔ: Todjake ambutshi pɛpɔ kam’akalolawɔ oma l’olimu kana kasalawɔ awui akina. Sawola la wɔ etena kewɔ l’etena ka dimɛna. Koko tokongake dia ndjowatɛ paka lo minitɛ k’ekomelo. Vɔ hawotɔngɛnangɛna dia mbɔsa yɛdikɔ esadi esadi. Ndeka dimɛna mbatɛ la ntondo dia vɔ nkondja etena ka nkana yimba lo dui sɔ.

 Kɛnɛ kayoyota: Ta awui shikaa shikaa. Lembetshiya shikaa kɛnɛ kalangayɛ nsala. Etena kakombolawɔ, vɔ hawolange wɛ mbatɛ ɔnɛ “Haleye,’ djekoleko etena kakombolawɔ ɔnɛ: “Waa na wayonga lɛkɔ?” “Onde opalanga ɔmɔtshi ayonga laawɔ?” kana ɔnɛ “Etena kakɔna kayoyokalola?”

 Dionga diayɛ: Tɔsake ambutshi ayɛ oko atunyi ayɛ, koko oko anto wakamba la yɛ kaamɛ. Ndo wɛ la wɔ nyekɔ ase ekipɛ ɔtɔi, shi ngasɔ? Etena kɛsɔ wɛ hawowatɛ awui wa wotɛtɛ ndo vɔ wayonga suke dia nkamba kaamɛ la yɛ.

 Ɛnya ambutshi ayɛ dia wɛ ambotshunda dia mbetawɔ ndo nɛmiya tɛdikɔ tawɔ. Naka wɛ nsala ngasɔ, kete vɔ lawɔ wayokɔlɛnya. Ndo mbala kayela, vɔ wayonga suke dia mbokana la yɛ ndo kotsha lotshungɔ la nsala kɛnɛ kalangayɛ nsala.