Tshɔka lɛnɛ ele awui

ƐLƆNGƆLƆNGƆ WEKƆ LO NDJAMBOLA

Ngande wakokami mbokana dimɛna l’ambutshi am?

Ngande wakokami mbokana dimɛna l’ambutshi am?

 Ambola lo dikambo di’ekakatanu

  •   Ombutshi akɔna waha leke mbokana layɛ?

    •  Papa

    •  Mama

  •   Lo tena diakɔna dialekayɛ monga l’okakatanu l’ambutshi?

    •  Lo pai

    •  Lo waaso amɔtshi

    •  Mbala la mbala

  •   Naa woke woke w’okakatanu akɔ?

    •  Vɔ kandɔmaka esadi ndo la wɔladi tshɛ.

    •  Vɔ kandomaka, koko paka l’ɔkɔngɔ w’ɔkɛtshanyelo w’efula.

    •  Vɔ hawokandɔma kaanga l’ɔkɔngɔ w’ɔkɛtshanyelo w’efula.

 Naka wɛ mɛnaka dia wɛ hokana paka la ambutshi ayɛ, kete wɛ koka fɔnya dia paka vɔ mbahomba kandola okakanu akɔ. Oko wayotodiɛna, tekɔ la wanya wakokaso ntakola dia nkitshakitsha ekakanu ɛsɔ. Totate la sɛdingola ntondo,  . . .

 Kɛnɛ kele lo kiɔkɔ y’ekakatanu

  •   Yoho ya kana yimba. Etena katayaleke mbola, wɛ ndekaka kana yimba dimɛna oleki etena kakiyɛ eke dikɛnda. Wɛ tatɛka monga la dietawɔ dia wolo, diele dimɔtshi l’atei adiɔ koka ntshikitana la diele l’ambutshi ayɛ. Kaanga mbediɔ ngasɔ, Bibile mbutaka ɔnɛ: “Lɛmiya shɔ la nyɔ.”​—Etombelo 20:12.

     Awui wa lo lɔsɛnɔ: Dui sɔ nɔmbaka dia ntshunda ndo monga l’akoka wa ntona dui dimɔtshi aha la mbanyangiya

  •   Lotshungɔ. Oko watayole, aha la taamu wɛ nongolaka lotshungɔ oma le ambutshi ayɛ. Kɛnɛ kele okokatanu ele, ondo wɛ hokondja lotshungɔ l’efula oko wakombolayɛ, kana l’etena kafɔnyayɛ. Kaanga mbediɔ ngasɔ, Bible mbutaka ɔnɛ: “Nyokitanyiya ambutshi anyu.”​—Ɛfɛsɔ 6:1.

     Awui wa lo lɔsɛnɔ: Mbala efula, naka wɛ nkamba dimɛna la lotshungɔ lele layɛ, kɛsɔ ayokonya ambutshi ayɛ dia nyomoleka kosha lotshungɔ.

 Kɛnɛ kakokayɛ nsala

  •   Yasha tshɛ l’ɔkɛndɛ wele layɛ. Lo dihole dia mbita dia ambutshi ayɛ mbele lo kiɔkɔ y’okakatanu ɔmɔtshi, koka nkana yimba lo kɛnɛ kakokayɛ nsala dia mbidja wɔladi. Ɔlɔngɔlɔngɔ ɔmɔshi welɛwɔ Jeffrey mitaka ɔnɛ: “Mbala efula aha kɛnɛ tshɛ kata ambutshi ayɛ mbatondja okakatanu, koko kɛnɛ kasalayɛ.” “Tɛkɛta la lotutsha tshɛ ekɔ yoho mɔtshi ya mbidja wɔladi.”

     Bible mbutaka ɔnɛ: “Lo edja tshɛ kaakadialemanɛ la nyu, nyodjasɛ l’anto tshɛ ki.”​—Rɔmɔ 12:18.

  •   Hokamɛ. Samantha le le l’ɛnɔyi 17 mbetawɔka ɔne: Ɔsɔ ekɔ dui dia wolo efula lemi. “Koko lakɛnyi nto dia etena kɛna ambutshi ayɛ dia wɛ mbahokamɛka, kete vɔ lawɔ koka monga nsuke dia kohokamɛ.”

     Bible mbutaka ɔnɛ: ‘Onga suke dia mpokamɛ, ɔkɔkɛ dia ntɛkɛta.’​—Jakɔba 1:19.

    Okakatanu wekɔ oko shase ya dja​—naka hatendji ɔlɔlɔ, kete vɔ koka ndjokoma woke

  •   Onga la nkanyi y’olui. Ɔsa okakatanu oko kɛnyɔ, ɛnyɛlɔ oko kɛnyɔ ya ponde. Aha wɛ l’ambutshi ayɛ mbalɔshana, koko yɛkɔ lo ndɔshana l’okakatanu wele la ntondo kanyu. Ɔlɔngɔlɔngɔ welɛwɔ Adam mbutaka ɔnɛ: “Etena katomba okakatanu, ambutshi kombolaka kɛnɛ koleki dimɛna le ɔna ndo ɔna lo wedi ande kombolaka kɛnɛ koleki dimɛna le nde. Kɛsɔ mɛnyaka dia vɔ tshɛ wekɔ l’oyango akɔ wamɛ.”

     Bible mbutaka ɔnɛ: “Towese akambo wakimanyiya dia wɔladi monga.”​—Rɔmɔ 14:19.

  •   Onga suke dia mboka. Osekaseka ɔmɔtshi welɛwɔ Sarah mbutaka ɔnɛ: “Tohɔkɛ dia ambutshi wekɔ l’ekakatanu awɔ hita walɔshanawɔ lawɔ woleki wakiso la fwa.” Osɛkaseka ɔmɔtshi welɛwɔ Carla kotshaka ɔnɛ: “Dimi salaka la wolo dia ndjadja lo dihole di’ambutshi ami. Nde mbutaka ɔnɛ: “Kakɔna kotomosala otondongaka lekɔ lo l’ɔna lodiami ko lambohomana la l’okakatanu akɔ wamɛ? Kakɔna kotoleka monga dimɛna le ɔnami?”

     Bible mbutaka ɔnɛ: “Tanyendake paka wahɔ anyu hita eto, koko nyendake ndo wahɔ w’anto akina.”​—Filipɛ 2:4.

  •   Onga l’okitanyiya. L’ekomelo, kɛsɔ kakotɛ Bible dia nsala. (Kɔlɔsayi 3:​20) Ndo akambo tshɛ wayeta dimɛna leyɛ naka wɛ kamba dihɛka lo dihɛka kaamɛ l’ambutshi ayɛ. Osekaseka ɔmɔtshi welɛwɔ Karen mbutaka ate: “Haleke monga l’ekiyanu etena kalami kɛnɛ kanɔmba ambutshi ami dia nsala.” “Vɔ wamboyahondja awui efula lo dikambo diami, ɔnkɔnɛ, ɔsɔ bu dui dia diemi hakoke nsala.” Okitanyiya ekɔ dionga dioleki dimɛna dia nkandola ekakatanu!

     Bible mbutaka ɔnɛ: “Lam’aha nkunyi, dja dimalaka.”​—Tokedi 26:20.

 Dako. Naka wɛ ekɔ l’okakatanu dia sawola l’ambutshi ayɛ, kete tokohemba mfunda kɛnɛ kakanyiyayɛ lo dikatshi kana lo mesajɛ. Osekaseka ɔmɔtshi welɛwɔ Alyssa mbutaka ate: “Kɛsɔ kasalami etena kemi bu suke dia ntɛkɛta lo yoho ya dimɛna.” “Dui sɔ kimanyiyakami dia ntɛkɛta aha la mamaama kana mbita dui dimɔtshi diakokami ndjonyanga l’ɔkɔngɔ.”