Kgogodi ya Letlhoo mo Lefatsheng Lotlhe

GO NA le selalome sengwe se se ntseng se ebela—selalome se se bidiwang letlhoo. Letlhoo leno le ntse le oketsega mo lefatsheng lotlhe.

Kwa dinageng tsa Balkan, porofense nngwe e sa ntse e le mo manokonokong a thubakanyo ya go ganyaolwa ga morafe e e diregileng bosheng jaana. Letlhoo le le sa bolong go nna teng ka makgolokgolo a dingwaga le ne la felela ka dipolao tse dintsi tsa kgailo, go betelelwa, go lelekwa mo nageng, go fisiwa le go thukuthiwa ga matlo le metse, go senngwa ga dijalo le diruiwa, tlala le popamo. Dibomo tse di epelwang fa fatshe di sa ntse di tletsetletse.

Kwa East Timor, kwa Borwabotlhaba jwa Asia, batho ba le 700 000 ba ba tshogileng ba ne ba tshwanelwa ke go tshaba ditiro tse di boifisang tsa dipolao, dititeo, go thuntshiwa le go kobiwa ga batho mo nageng ya bone. Ba ne ba tlogela naga e kgakgabaditswe ke ditlhopha tse di tlhaselang tse e keteng masole. Mongwe yo o neng a amiwa ke seno o ne a bua jaana a hutsafetse: “Ke ikutlwa jaaka e kete ke phologolo e e tsomiwang.”

Kwa Moscow, kago nngwe ya difolete e ne ya phamphamololwa ke bomo e kgolo ya dirukhutlhi. Go thunya gono ga bomo go ne ga gasanya ditopo di le 94 tsa batho ba ba se nang molato—bangwe ba bone e le bana. Go ne ga gobala ba ba fetang 150. Morago ga tiragalo e e tshosang jaaka eno, batho ba tle ba botse ba re, ‘Ke bomang gape ba ba tlileng go diragalelwa ke selo seno?’

Kwa Los Angeles, California, motho mongwe yo o tletseng tlhaolele o ne a thuntsha setlhopha sa bana ba Bajuda ba ba tsenang keretšhe mme moragonyana a bolaya le raposo mongwe wa Mo-Filipino ka go mo thuntsha.

Letlhoo le ka tlhalosiwa sentle gore ke kgogodi ya mo lefatsheng lotlhe. Mo e ka nnang letsatsi lengwe le lengwe, dipego tsa dikgang di bega se se diregang fa letlhoo fa gare ga ditso, merafe kgotsa bodumedi le kopana le tlolomolao. Re bona go kgaogana ga ditšhaba le malapa. Re bona dinaga di nna le seabe mo kgailong ya merafe. Re bona batho ba dira ditiro tse di tsitsibanyang mmele fela ka gore batho bangwe ba “sa tshwane” le bone.

Fa e le gore selalome seno se se bidiwang letlhoo se tla tsamaya se golegwa, re tshwanetse go tlhaloganya gore thubakanyo e e ntseng jalo ya letlhoo e tswa kae. A letlhoo le jaleletswe mo dijining tsa batho? A ke selo se motho a se ithutang? A go a kgonega go emisa letlhoo le le sa feleng?

[Motswedi wa Setshwantsho mo go tsebe 3]

Kemal Jufri/Sipa Press