ETSA TUMELO YA BONE | SARA
“O Mosadi yo Montle”
SARA o mo kamoreng mme o a e keleka. Matlho a mosadi yono wa kwa Botlhabagare a ne a bontsha tsela e a neng a ikutlwa ka yone. A a ne a bontsha kutlobotlhoko? Fa go le jalo, lebaka la gagwe le a utlwala. Ene le monna wa gagwe e bong Aborahame ba ne ba feditse dingwaga tse dintsi ba itumelela go nna mo ntlong eno. * E ne e setse e le legae la bone.
Ba ne ba nna kwa toropong e e neng e tlhabologile thata ya Ure e bile toropo eo e ne e tletse ka bagwebi le batho ba ba itseng tiro ya diatla. Ka jalo, go bonala Aborahame le Sara ba ne ba na le dithoto tse dintsi. Mme Sara o ne a rata ntlo ya gagwe fela thata. Go ne go diragetse dilo tse dintsi tota mo ntlong eno, tse di itumedisang le tse di botlhoko. Ba ne ba rapela Modimo wa bone e bong Jehofa mo go yone. Go na le mabaka a mantsi a a neng a dira gore Sara a e rate jalo.
Mme o ne a ikemiseditse go tlogela dilo tseo tsotlhe. Le fa a ne a na le dingwaga di ka nna 60, o ne a tlile go tsaya loeto go ya kwa mafelong a a sa a itseng e bile a le kotsi mme a sa itse gore a o tla boela gae. Go tlile jang gore a iphitlhele a le mo boemong jono jo bo ileng jwa fetola botshelo jwa gagwe? Mme re ka ithuta eng mo sekaong sa gagwe?
“TSWA MO LEFATSHENG LA GAENO”
Sara a ka tswa a goletse kwa Ure. Gone jaanong lefelo leo ke marope fela. Mme ka nako ya ga Sara, dikepe tsa barekisi di ne di kgabaganya Noka ya Euferatese di ya kwa motseng oo di pegile dithoto tse di tlhwatlhwakgolo tse di tswang kwa mafelong a a kgakala. Motse wa Ure o ne o tlhanasela mme dikepe tse dintsi tse di rweleng dithoto di ne di tsena di tswa mo boemakepeng jwa motse oo. Sara o tshwanetse a bo a ne a itse batho ba motse oo o o tlhanaselang ka gonne a goletse mo go one. Le bone ba tshwanetse ba bo ba ne ba mo itse ka gonne o ne a le montle e bile a tswa mo lelapeng le le itsegeng.
Baebele ya re Sara o ne a dumela mo Modimong mme e seng mo modimong wa ngwedi wa kwa Ure. Batho ba motse oo ba ne ba agetse modimo wa bone kago e e kwa godimo thata. Mme Sara ene o ne a obamela Modimo wa boammaaruri e bong Jehofa. Baebele ga e tlhalose gore go tlile jang gore a dumele mo go Jehofa. Mme se re se itseng ke gore rraagwe e ne e le moobamedi wa medimo ya maaka. Sara o ne a nyalwa ke Aborahame mme Aborahame o ne a mo feta ka dingwaga di le lesome. * (Genesise 17:17) Moragonyana Aborahame o ne a bidiwa “rre wa botlhe ba ba nang le tumelo.” (Baroma 4:11) Lenyalo la bone le ne le nonofile, ba tlotlana, ba buisana sentle e bile ba dirisana mmogo go rarabolola mathata a a boima. Mme sa botlhokwa le go feta, boobabedi ba ne ba rata Modimo wa bone Jehofa.
Genesise 11:30) Ka nako eo, go sa tshole bana e ne e le selo se se utlwisang botlhoko tota. Mme Sara o ne a tswelela a ikanyega mo Modimong wa gagwe le monneng wa gagwe. Setlogolo sa bone e bong Lote o ne a nna le bone. Letsatsi lengwe, dilo di ne tsa fetoga.
Sara o ne a rata monna wa gagwe tota e bile ba ne ba agile gaufi le ba masika a bone kwa Ure. Mme go ise go ye kae, ba ile ba lebana le boemo jo bo sa itumediseng. Baebele ya re Sara e ne e “le moopa; o ne a se na ngwana.” (Aborahame o ne a tla kwa go Sara a itumetse thata. O ne a sa dumele se se sa tswang go direga. Modimo wa bone o ne a buile le ene, tota e bile o ne a tlhageletse kwa go ene a dirisa moengele! Akanya fela kafa Sara a neng a gakgametse ka gone a emetse go utlwa gore Aborahame a reng, a ntse a raya Aborahame a re: “O go reile a reng? Ao tlhe mpolelele!” Gongwe Aborahame o ne a nna fa fatshe gore a kgone go kgwa mowa; go tswa foo a bo a mmolelela se Jehofa a mmoleletseng sone fa a ne a re: “Tswa mo lefatsheng la gaeno le mo go ba losika lwa gago mme o tle mo lefatsheng le ke tla le go bontshang.” (Ditiro 7:2, 3) Fa ba sena go bua, ba ne ba nna fa fatshe mme ba simolola go akanya ka kabelo e Jehofa a ba neileng yone. Ba ne ba tla tlhoka go tlogela botshelo jwa bone ba bo ya go kgarakgatshega. Sara o ne a ikutlwa jang ka kgang eo? Ga go pelaelo gore Aborahame o ne a emetse go utlwa gore mosadi wa gagwe a reng. A o ne a tla mo ema nokeng?
Re ka tswa re sa tlhaloganye tshwetso e Sara a neng a lebane le yone. Gongwe o ka re: ‘Nna Modimo ga a ise a nkope go dira selo sa mofuta oo.’ Mme gone rotlhe re lebane le seemo se se tshwanang. Re tshela le batho ba ba ratang madi, ba ba re kgothaletsang gore re tlhome mogopolo mo menateng le mo go nneng le dikhumo. Mme Baebele yone e re kgothaletsa gore re beye tiro ya Modimo kwa pele ga dilo tse re di batlang. (Mathaio 6:33) Fa o ntse o ithuta ka Sara, ipotse jaana: ‘Nna ke tla tlhopha go dira eng?’
BA NE BA TSWA MO MOTSENG
Sara a ka tswa a ne a sa itse gore a tseye eng a tlogele eng. O ne a ka se ka a tsaya dilo tse di dikgolo tse di neng di ka se tsene mo kareng ya ditonki le dikamela. Go bonala ba ne ba tshwanelwa ke go rekisa kgotsa go aba dilo dingwe. Gape o ne a ka se tlhole a nna mo lefelong le le nang le marekisetso a korong, mabele, nama, maungo, diaparo le dilo tse dingwe.
Gongwe go ne go le thata gore Sara a tlogele ntlo ya gagwe. Fa e le gore ntlo eo e ne e tshwana le matlo a baithutamarope ba a epolotseng kwa Ure, ruri Sara o ne a tlogela botshelo jo bo monate. Mangwe a matlo ao a ne a na le diphaposi tse dintsi, metswedi ya metsi a a phepa le thulaganyo ya go tsamaisa metsi a a leswe. Tota le matlo a maemo a a kwa tlase a ne a na le marulelo a a siameng, mabota le ditswalo tse di tswalegang sentle. A tente e ne
e ka sireletsa batho jalo gore ba se ka ba tlhaselwa ke dikebekwa, ditau, mangau, dibera le diphiri—dilo tse di neng di le gone ka dinako tseo?Mme go tweng ka ba losika? Sara o ne a tlogela mang? Go tshwanetse ga bo go ne go le thata gore a ikobele taelo ya Modimo ya gore ba ‘tswe mo nageng ya gabone le mo go ba losika lwa bone.’ Mosadi yono yo o botsalano e bile a le lorato, a ka tswa a ne a na le bomogoloe, bomonnawe, ditlogolo, borakgadi le bomalome ba a neng a ba rata thata mme a ka se tlhole a ba bona gape. Le fa go ntse jalo, letsatsi le letsatsi Sara o ne a nna a ipaakanyetsa go tsamaya.
Le fa a ne a lebana le dikgwetlho tseo, o ne a setse a ipaakanyeditse go tsamaya ka nako e e tlhomilweng. Le fa tlhogo ya lotso e bong Tera a ne a na le dingwaga di ka nna 200, o ne a tshwanetse go buledisa Aborahame le Sara. (Genesise 11:31) Sara o ne a tla tshwanelwa ke go dira ka natla go tlhokomela monnamogolo yono. Lote le ene o ne a tshwanetse go tsamaya le bone fa ba ne ba ikobela taelo ya Modimo ya gore ba ‘tswe mo lefatsheng la Bakaladia.’—Ditiro 7:4.
Kara eo ya bone e ne ya tsamaya dikilometara di ka nna 960 ka tsela ya Euferatese go ya kwa Harana, e e kwa bokonebophirima. Ba ne ba nna kwa Harana ka nakwana. Tera a ka tswa a ne a setse a lwala, a sa kgone go tswelela ka loeto. Ba ne ba nna koo go fitlha a tlhokafala a na le dingwaga di le 205. Nako nngwe pele ba tswa kwa Harana, Jehofa o ne a bua le Aborahame gape a mo raya a re a ye kwa lefatsheng le a tla le mmontshang. Mo lekgetlong leno, Modimo o ne a mo solofetsa jaana: “Ke tla dira setšhaba se segolo ka wena.” (Genesise 12:2-4) Mme fa ba ne ba tswa kwa Harana, Aborahame o ne a na le dingwaga di le 75, Sara a na le di le 65 mme ba se na bana. Setšhaba se segolo se ne se tla tswa jang mo go Aborahame? A o ne a tla batla mosadi yo mongwe? Ka nako eo, go nyala basadi ba bantsi go ne go tlwaelegile, ka jalo, gongwe Sara o ne a akantse ka kgang eo.
Ba ne ba tswa kwa Harana mme ba tsena tsela. Baebele ya re Aborahame le lelapa la gagwe ba ne ba tswa kwa Harana ba tshotse dithoto tse ba neng ba di kokoantse e bile ba na le batho ba bangwe. (Genesise 12:5) Batho bao e ne e le bomang? E ka tswa e ne e le batlhanka ba bone. Le fa go ntse jalo, Aborahame le Sara ba ne ba bolelela batho ba ba neng ba ba reetsa ka se ba se dumelang. Polelo nngwe ya bogologolo ya Sejuda ya re batho bangwe ba go buiwang ka bone mo temaneng eno, e ne e le basokologi ba ba neng ba simolotse go obamela Jehofa. Fa e le gore go ntse jalo, go raya gore tumelo ya ga Sara e ne e dira gore a tlhatswe batho pelo fa a bua le bone ka Modimo wa gagwe le tsholofelo e a nang le yone. Go botlhokwa gore re etse Sara ka gonne re tlhoka tumelo e e oketsegileng le tsholofelo mo nakong e re tshelang mo go yone. Fa o ithutile sengwe se se kgatlhang mo Baebeleng, a o ka tlotlela mongwe ka sone?
“GO FOLOGELA KWA EGEPETO”
Fa ba sena go kgabaganya Euferatese mo e ka nnang ka Nisane 14, 1943 pele Jesu a tla mo lefatsheng, ba ne ba ya kwa borwa kwa lefatsheng le Jehofa a neng a ba solofeditse lone. (Ekesodo 12:40, 41) Akanya Sara a ntse a lebaleba a kgatlhilwe ke bontle, dilo tse di farologaneng le maemo a bosa a lefelo leo. Gaufi le ditlhare tse dikgolo tsa More go bapa le Shekema, Jehofa o ne a bonala kwa go Aborahame gape a bo a mo raya a re: “Ke tlile go naya losika lwa gago lefatshe leno.” Ruri lefoko “losika” lo ne lwa dira gore Aborahame a itumele thata. Go ile ga dira gore a akanye ka nako ya fa Jehofa a ne a bolelela pele gore nako nngwe losika lwa mosadi lo tla nyeletsa Satane. Jehofa o ne a setse a boleletse Aborahame gore setšhaba se se tla tswang mo go ene se ne se tla bulela batho botlhe mo lefatsheng tshono ya go segofadiwa.—Genesise 3:15; 12:2, 3, 6, 7.
Le fa go ntse jalo, lelapa leo le ne le sa ntse le tla kopana le mathata. Go ne ga nna leuba mo Kanana mme Aborahame o ne a tsaya lelapa la gagwe a bo a ya borwa kwa ntlheng ya Egepeto. O ne a belaela gore go tla tlhaga mathata kwa pele. Ka jalo o ne a raya Sara a re: “Jaanong, tsweetswee! ke itse sentle gore o mosadi yo montle. Ka jalo go tlile go diragala gore Baegepeto ba go bone mme ba tla re, ‘Yono ke mosadi wa gagwe.’ Mme ruri ba tla mpolaya, mme wena ba tla go boloka o ntse o tshela. Tsweetswee o re o kgaitsadiake, gore dilo di tle di ntsamaele sentle ka ntlha ya gago, mme ruri moya wa me o tla tshela ka ntlha ya gago.” (Genesise 12:10-13) Goreng Aborahame a ne a kopa gore a bue jalo?
Aborahame e ne e se ramaaka kgotsa legatlapa jaaka batshwayadiphoso bangwe ba bua. Tota o ne a bua boammaaruri fa a re Sara ke kgaitsadie. Aborahame le Sara ba ne ba itse gore boikaelelo jwa Modimo jwa losika lo lo kgethegileng bo ne bo le botlhokwa go gaisa sengwe le sengwe, ka jalo, go ne go le botlhokwa go sireletsa Aborahame. Mo godimo ga moo, dipatlisiso tsa baithutamarope di bontshitse gore go ne go tlwaelegile kwa Egepeto gore banna ba ba nang le taolo ba tseye basadi ba banna ba bangwe ba bo ba bolaya banna bao. Ka jalo, Aborahame o ne a dira dilo ka botlhale mme Sara o ne a mo ikobela.
Ka bonako fela, se Aborahame a neng a se boifa se ne sa direga. Bangwe ba dikgosana tsa ga Faro ba ne ba kgatlhiwa ke bontle jwa ga Sara—selo se se neng se sa tlwaelega ka batho ba dingwaga tsa gagwe. Ba ne ba bolelela Faro ka ene mme a laela gore mosadi yoo a tsewe! Ga go pelaelo gore Aborahame o ne a utlwile botlhoko thata le gore Sara o ne a tshogile. Le fa go ntse jalo, go lebega Sara a ne a tshwerwe jaaka moeng wa maemo a a kwa godimo e seng jaaka lelata. Gongwe Faro o ne a ikaeletse go dira gore Sara a mo kgatlhegele le go mo ngokela ka dikhumo tsa gagwe, go tswa foo a bo a buisana le Aborahame gore a nyale Sara.—Genesise 12:14-16.
Akanya ka Sara a lebile lefatshe la Egepeto a eme fa fensetereng ya ntlo ya segosi. O ne a ikutlwa jang fa a ne a nna mo ntlong e e nang le mabota, marulelo e bile a ja dijo tse di monate gape? A o ne a kgatlhilwe ke botshelo joo jwa manobonobo—jo gongwe bo neng bo gaisa jwa kwa Ure? Tota Satane o ne a ka itumela fa Sara a ka bo a tlogetse Aborahame a bo a nyalwa ke Faro! Mme Sara ga a ka a dira jalo. O ne a ikanyega mo monneng wa gagwe, mo lenyalong le mo Modimong. E kete banyalani botlhe ba ka etsa sekao sa ga Sara ka go nna ba ikanyega le fa ba tshela mo lefatsheng leno le le bosula. A o ka etsa Sara ka go nna o ikanyega fa o dirisana le batho ba o ba ratang le ditsala tsa gago?
Jehofa o ne a sireletsa mosadi yono yo o rategang ka go tlisetsa Faro le ba ntlo ya gagwe masetlapelo. Fa Faro a sena go itse gore Sara ke mosadi wa ga Aborahame, o ne a mmusetsa kwa monneng wa gagwe a bo a kopa gore lelapa la bone le tswe mo Egepeto.(Genesise 12:17-20) Ruri Aborahame o ne a itumeletse go busediwa mosadi wa gagwe yo o rategang! Gopola gore o ne a reile Sara a re: “Ke itse sentle gore o mosadi yo montle.” Mme o ne a rata bontle jo bongwe jwa ga Sara—bontle jo bo gaisang ditebego. Sara o ne a le pelontle, bontle jo Jehofa a bo tsayang bo le botlhokwa thata. (1 Petere 3:1-5) Rotlhe re ka kgona go nna le bontle jo bo ntseng jalo. Re ka kgona go etsa tumelo ya ga Sara fa re ka tlhoma mogopolo mo go nneng le kamano e e siameng le Modimo, re bolelela ba bangwe se re se itseng ka Modimo le go ikobela melao ya Gagwe ya boitsholo le fa re ka raelwa jang.
^ ser. 3 Kwa tshimologong ba ne ba bidiwa Aberame le Sarai mme re ba itse ka maina a Jehofa a ileng a ba naya one moragonyana.—Genesise 17:5, 15.
^ ser. 8 Rraagwe Aborahame le Sara e ne e le Tera mme mongwe le mongwe o ne a na le mmaagwe. (Genesise 20:12) Le fa gone jaanong molao wa Modimo o sa letlelele motho gore a nyale kgaitsadie, re tshwanetse go gopola gore maemo a nako eo a ne a sa tshwane le a gompieno. Boleo bo ne bo ise bo tsenelele thata mo bathong ka gonne go ne go sa feta lobaka lo loleele Adame le Efa ba leofile. Batho ba ne ba itekanetse mo mmeleng, ka jalo, go nyala mongwe wa losika ka nako eo go ne go sa tlise mathata a botsogo. Mme morago ga dingwaga di ka nna 400, dilo di ile tsa fetoga ka gonne molao wa Modimo o ne o iletsa batho go tlhakanela dikobo le mongwe wa losika.—Lefitiko 18:6.