1. Ke teko efe e Josefa a ileng a lebana le yone, mme o ile a dira eng?

 MORWA Jakobe e bong Josefa o ne a lebane le teko e e thata. Mosadi wa mong wa gagwe e bong Potifaro o ne a mo raya a re, “tlhakanela dikobo le nna.” Josefa o ne a gana. Mongwe a ka nna a ipotsa gore, ‘Ke eng se se thusitseng Josefa gore a gane fa a raelwa?’ Potifaro o ne a seyo. Tota e bile, Josefa e ne e le lekgoba, ka jalo mosadi yono o ne a ka mo thatafaletsa botshelo ka gonne a gana go tlhakanela dikobo le ene. Le fa go ntse jalo, Josefa o ne a nna a gana go dira boitsholo jo bo sa siamang le mosadi yono. Goreng? O ne a re: “Nka dira jang bosula jo bogolo jono mme ka leofela Modimo?”—Gen. 39:7-12.

2. Josefa o ne a itse jang gore go dira boaka ke go leofela Modimo?

² Josefa o ne a itse jang gore Modimo wa gagwe o ne a tla leba go dira boaka e le “bosula jo bogolo”? Molao wa ga Moshe o o neng o re “Ga o a tshwanela go dira boaka,” o ne o ise o kwalwe, tota e bile go ne ga feta dingwaga di le 200 pele Baiseraele ba newa Molao oo. (Ekes. 20:14) Le fa go ntse jalo, Josefa o ne a itse Jehofa sentle e bile o ne a itse gore ga a ka ke a letlelela gore motho a dire boaka. Ka sekai, Josefa o ne a itse gore Jehofa o ne a dirile gore monna a le mongwe a nyale mosadi a le mongwe. Gape a ka tswa a ne a utlwile kafa Jehofa a ileng a sireletsa nkokoagwe e bong Sara ka gone ka makgetlo a le mabedi fa dikgosi tse pedi di ne di batla go tlhakanela dikobo le ene. Modimo o ne a sireletsa mosadi wa ga Isake e bong Rebeka ka tsela e e tshwanang. (Gen. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11) Fa Josefa a ne a akanya ka se se neng sa direga, o ne a kgona go lemoga gore ke eng se Modimo a se tsayang se siame le se a reng ga se a siama. E re ka Josefa a ne a rata Modimo, o ne a ikaeletse  go dira se a neng a itse gore Jehofa o batla gore a se dire.

3. Re tlile go tlotla ka eng?

³ A o rata se se siameng? Ga go pelaelo gore o a se rata. Mme rotlhe re na le boleo, ka jalo fa re se kelotlhoko, tsela e lefatshe le lebang se se siameng ka yone e ka ama tsela e le rona re lebang dilo ka yone. (Isa. 5:20; Bar. 12:2) Ka jalo, re tlile go bona gore go dira se se siameng go kaya eng le gore go ka re solegela molemo jang. Go tswa foo, re tlile go tlotla ka dilo tse tharo tse re ka di dirang tse di ka re thusang go rata se Jehofa a reng se siame.

4. Batho bangwe ba akanya eng ka go dira se se siameng?

⁴ Baeteledipele ba motlha wa ga Jesu ba ne ba akanya gore ba dira se se siameng. Mme Jesu o ne a re se ba neng ba se dira se phoso ka gonne ba ne ba atlhola batho, e bile ba itirela melao ya bone ya gore ke eng se se siameng le se se sa siamang. (Mor. 7:16; Luke 16:15) Le gompieno, batho bangwe ba dira fela jalo. Ba akanya gore ga ba dire sepe se se phoso, mme gone ba akanya jalo ba lebile melao e ba ipeetseng yone. Gantsi ba a ikgogomosa, ba tshwayatshwaya ba bangwe diphoso e bile ba akanya gore ba botoka go feta batho ba bangwe. Dilo tseno ga di itumedise Jehofa e bile ga di amane ka gope le go dira se se siameng.

5. Baebele e tlhalosa go dira se se siameng jang? Naya dikai.

⁵ Go dira se se siameng go kaya go dira se Jehofa Modimo a reng se siame, e bile go dira jalo ke selo se sentle. Baebele e tlhalosa go dira “se se siameng” e le go tshela go dumalana le melao ya ga Jehofa. Ka sekai, Jehofa o ne a laela gore batho ba ba rekisang ba dirise “selekanyabokete . . . se se siameng.” (Dute. 25:15) Ka jalo, Mokeresete yo o batlang go dira se Modimo a se lebang se siame, o tshwanetse go ikanyega mo tseleng e a dirang kgwebo ka yone. Motho yo o ratang go dira se se siameng gape o rata tshiamiso, e bile ga a rate go bona motho yo mongwe a sa tshwarwe sentle. Motho yo o batlang “go itumedisa Jehofa,” o akanya ka gore Jehofa o tla leba jang ditshwetso tse a di dirang.—Bakol. 1:10.

6. Goreng re ka tlhatswega pelo gore Jehofa o a itse gore ke eng se se siameng le se se sa siamang? (Isaia 55:8, 9)

⁶ Baebele e tlhalosa gore dilo tse di siameng di tswa kwa go Jehofa. Ke gone ka moo a bidiwang “lefelo la tshiamo.” (Jer. 50:7) Jehofa ke ene fela yo o ka re bolelelang gore ke eng se se siameng le se se sa siamang ka gonne ke Mmopi wa rona. E re ka re na le boleo, ga re kgone go itse gore ke eng se se siameng le se se sa siamang. Mme Jehofa ene o a itse gore ke eng se se siameng le se se sa siamang ka gonne ga a na boleo. (Diane 14:12; bala Isaia 55:8, 9.) Le fa go ntse jalo, re ka kgona go dira se Modimo a reng se siame ka gonne re bopilwe mo setshwanong sa gagwe. (Gen. 1:27) Tota e bile, re rata go dira se se siameng. Tsela e re ratang Rraarona ka yone e dira gore re batle go dira sotlhe se re ka se kgonang go mo etsa.—Baef. 5:1.

7. Goreng re tlhoka melao e re ka e tshepang? Naya dikai.

⁷ Go ikobela melao ya ga Jehofa ya se se siameng le se se sa siamang, go re solegela molemo. Goreng re rialo? Akanya gore go ne go tla nna jang fa motse mongwe le mongwe o ne o na le matshwao a one a tsela le melao ya one ya go kgweetsa mme metse eo e le mo nageng e le nngwe. Go ne go tla tlhakatlhakana. Mme fa dingaka le baoki ba ne ba sa ikobele melao mengwe ya tsa kalafi, balwetse bangwe ba ne ba ka swa. Boammaaruri ke gore, fa go na le melao e e tlhomilweng dilo di tsamaya sentle. Ka tsela e e tshwanang, melao ya Modimo  ya se se siameng le se se sa siamang e a re sireletsa.

8. Ke masego afe a ba ba ratang go dira se se siameng ba tla nnang le one?

⁸ Jehofa o segofatsa ba ba lekang go tshela ka melao ya gagwe. O re solofetsa jaana: “Basiami ba tla rua lefatshe, mme ba tla nna mo go lone ka bosakhutleng.” (Pes. 37:29) Batho ba ka bo ba tshela ka kagiso le ka kutlwano e bile ba itumetse fa ba ne ba latela melao ya ga Jehofa. Jehofa o batla gore o itumelele botshelo jo bo ntseng jalo. Rotlhe re na le mabaka a a utlwalang a go rata go dira se Jehofa a reng se siame. Re ka dira eng gore re rate go dira se se siameng? A re boneng dilo tse tharo tse re ka di dirang.

9. Ke eng se se ka re thusang gore re rate se se siameng?

⁹ Sa ntlha: Rata Motho yo o tlhomileng melao. Gore re kgone go rata se se siameng, re tshwanetse go rata Motho yo o tlhomileng melao ya se se siameng le se se sa siamang. Fa re rata Jehofa, re tla batla go tshela ka melao ya gagwe e e siameng. Ka sekai, fa e le gore Adame le Efa ba ne ba rata Jehofa, ba ka bo ba sa tlola molao wa gagwe.—Gen. 3:1-6, 16-19.

10. Ke eng se Aborahame a ileng a se dira gore a tlhaloganye tsela e Jehofa a dirang dilo ka yone?

¹⁰ Ga re batle go dira phoso e Adame le Efa ba e dirileng. Gore re kgone go dira seo, re tshwanetse go ithuta ka Jehofa, go tlhaloganya botho jwa gagwe le tsela e a lebang dilo ka yone. Fa re dira jalo, re tla rata Jehofa le go feta. Akanya ka se Aborahame a neng a se dira. O ne a rata Jehofa. Ka jalo, le fa a ne a sa tlhaloganye ditshwetso tsa ga Jehofa, ga a ka a mo tlhanogela. Go na le moo, o ne a leka go tlhaloganya tsela e Jehofa a dirang dilo ka yone. Ka sekai, fa Aborahame a ne a utlwa gore Jehofa o ikaeletse go senya Sodoma le Gomora, a ka tswa a ne a tshogile ka gonne a akanya gore “Moatlhodi wa lefatshe lotlhe” o ne a tla senya batho ba ba siameng le ba ba sa siamang. Aborahame o ne a tsaya gore go dira jalo go ne go sa utlwale, ka jalo o ne a botsa Jehofa dipotso tse dintsi a ikokobeditse. Jehofa o ne a mo araba a le pelotelele. Morago ga moo, Aborahame o ne a lemoga gore Jehofa o bona se se mo pelong ya motho mongwe le mongwe, le gore ga a kitla a otlhaya batho ba ba siameng mmogo le batho ba ba sa siamang.—Gen. 18:20-32.

11. Aborahame o ne a bontsha jang gore o rata Jehofa le gore o a mo tshepa?

¹¹ Motlotlo wa ga Aborahame le Jehofa o o ka ga metse ya Sodoma le Gomora, o ne wa ama Aborahame fela thata. Ga go pelaelo gore motlotlo oo o ile wa dira gore a rate Rraagwe a bo a mo tlotle le go feta. Le fa go ntse jalo, dingwaga morago ga moo, go ne ga nna le boemo bongwe jo bo neng bo ka dira gore go nne thata gore Aborahame a tshepe Jehofa. Jehofa o ne a mo kopa gore a dire setlhabelo ka morwawe yo o esi e bong Isake. Le fa go ntse jalo, mo lekgetlong leno Aborahame o ne a setse a itse Modimo sentle, ka jalo ga a ka a mmotsa dipotso. O ne a dira se Jehofa a neng a mo kopile gore a se dire. Mme gone, akanya gore a ka tswa a ne a utlwile botlhoko jang fa a ntse a ipaakanyetsa go ntsha morwawe setlhabelo. O tshwanetse a bo a ne a akanya thata ka se a se ithutileng ka Jehofa. O ne a itse gore Jehofa o ne a ka se dire sepe se se sa siamang kgotsa se se sa bontsheng lorato. Go ya ka moaposetoloi Paulo, Aborahame o ne a dumela gore Jehofa o ne a tla tsosa morwawe e bong Isake. (Baheb. 11:17-19) Tota e bile, Jehofa o ne a solofeditse gore Isake o ne a tla nna setšhaba se segolo. Mme ka nako eo, Isake o ne a se na bana. Aborahame o ne a rata Jehofa, ka jalo o ne a itse gore Rraagwe o ne a tla dira se se siameng. Tumelo  ya gagwe e ne ya mo thusa gore a kgone go ikobela Modimo le fa go ne go le thata.—Gen. 22:1-12.

12. Re ka etsa sekao sa ga Aborahame jang? (Pesalema 73:28)

¹² Re ka etsa sekao sa ga Aborahame jang? Fela jaaka ene, re tshwanetse go tswelela re ithuta ka Jehofa. Fa re dira jalo, re tla atamalana le Jehofa e bile re tla mo rata le go feta. (Bala Pesalema 73:28.) Seo se tla dira gore re nne le segakolodi se se katisitsweng se se tla re thusang go dira dilo ka tsela e Modimo a batlang gore re di dire ka yone. (Baheb. 5:14) Ka jalo, fa mongwe a leka go re raela gore re dire se se sa siamang, re tla gana. E bile re ka se akanye go dira sepe se se tla utlwisang Rraarona botlhoko le se se ka senyang botsala jwa rona le ene. Re ka dira eng gape go bontsha gore re rata go dira se se siameng?

13. Ke eng se re ka se dirang fa re batla go dira se se siameng? (Diane 15:9)

¹³ Sa bobedi: Leka go rata go dira se se siameng letsatsi le letsatsi. Fa re batla gore mebele ya rona e nonofe, re tshwanetse go ikatisa ka metlha. Ka tsela e e tshwanang, letsatsi le letsatsi re tshwanetse go leka ka natla go rata se Jehofa a reng se siame. Jehofa o a re akanyetsa e bile ga a lebelela gore re dire dilo tse re ka se kgoneng go di dira. (Pes. 103:14) O re bolelela gore “o rata motho yo o dirang se se siameng.” (Bala Diane 15:9.) Fa re batla go fitlhelela mokgele mongwe mo tirelong ya ga Jehofa, re dira sotlhe se re ka se kgonang gore re o fitlhelele. Re ka dira se se tshwanang fa re batla go dira se se siameng. Mme fa nako e ntse e ya, Jehofa o tla re thusa ka bopelotelele gore re kgone go atlega.—Pes. 84:5, 7.

14. “Seiphemelo sa sehuba sa tshiamo” ke eng, mme goreng re se tlhoka?

¹⁴ Jehofa o re gopotsa gore go dira se a reng se siame ga go boima. (1 Joh. 5:3) Go na le moo, go a re sireletsa e bile ke selo se re se tlhokang letsatsi le letsatsi. Akanya ka diaparo tsa ntwa tse moaposetoloi Paulo a ileng a bua ka tsone. (Baef. 6:14-18) Mo go tsone, ke eng se se neng se sireletsa pelo ya lesole? E ne e le “seiphemelo sa sehuba sa tshiamo” se se emelang melao ya ga Jehofa ya go dira se  se siameng. Fela jaaka seiphemelo sa sehuba se sireletsa pelo, melao ya ga Jehofa ya go dira se se siameng le yone e ka re sireletsa. Ke gone ka moo o tlhokang go nna o na le seiphemelo sa sehuba sa tshiamo mo diaparong tsa gago tsa ntwa.—Diane 4:23.

15. O ka apara jang seiphemelo sa sehuba sa tshiamo?

¹⁵ O ka apara jang seiphemelo sa sehuba sa tshiamo? O ka dira seo ka go akanya ka se Jehofa a reng o se dire fa o dira ditshwetso letsatsi le letsatsi. Fa o dira tshwetso ya gore o bua ka eng, o reetsa mmino ofe, o lebelela eng le gore o bala dibuka dife, ipotse jaana: ‘Dilo tseno di tla nkama jang? A di dumalana le se Jehofa a se tsayang se siame? Kgotsa a gongwe di rotloetsa boitsholo jo bo sa siamang, ntwa, bopelotshetlha le go ikakanyetsa o le nosi, e leng dilo tse Jehofa a reng ga di a siama?’ (Bafil. 4:8) Fa o tlhopha go dira dilo tse Jehofa a di amogelang, o tla bo o letla melao ya gagwe gore e sireletse pelo ya gago.

16-17. Isaia 48:18 e bontsha jang gore re ka kgona go tshela ka melao ya ga Jehofa go ya go ile?

¹⁶ A o a tle o tshwenyege ka gore a o tla kgona go tswelela o tshela ka melao ya ga Jehofa ya go dira se se siameng go ya go ile? Akanya ka sekai se Jehofa a se dirisang se se mo go Isaia 48:18. (E bale.) Jehofa o go solofetsa gore tshiamo ya gago e tla nna “jaaka makhubu a lewatle.” Leka go akanya o eme mo lotshitshing lwa lewatle o lebile makhubu. Fa o eme foo, a o a tle o tshwenyege ka gore letsatsi lengwe makhubu ao a tla bo a sa tlhole a le teng? Nnyaa! O a itse gore lewatle ga le bolo go nna le makhubu le gore a tla tswelela a le teng.

¹⁷ Tshiamo ya gago e ka tshwantshiwa le makhubu ao a lewatle. Jang? Fa o batla go dira tshwetso nngwe, ipotse pele gore Jehofa o ne a ka batla gore o dire eng. Go tswa foo, dira se a se batlang. Le fa tshwetso e o tshwanetseng go e dira e ka tswa e le thata go le kae, Rrago yo o go ratang o tla go naya maatla e bile o tla go thusa gore o dire se se siameng ka metlha.—Isa. 40:29-31.

18. Goreng re sa tshwanela go atlhola ba bangwe go ya ka se rona re akanyang gore se siame?

¹⁸ Sa boraro: Letla Jehofa gore e nne ene a dirang tshwetso ya gore a se ba bangwe ba se dirang se siame kgotsa ga se a siama. Fa re ntse re leka ka natla go tshela ka melao ya ga Jehofa ya se se siameng, ga re a tshwanela go atlhola ba bangwe le go akanya gore re botoka go ba gaisa. Go na le gore re tseele ba bangwe kwa tlase le go ba atlhola go ya ka se rona re akanyang gore se siame, re tshwanetse go nna re gopotse gore Jehofa ke ene “Moatlhodi wa lefatshe lotlhe.” (Gen. 18:25) Jehofa ga a re naya tetla ya go atlhola ba bangwe. Tota e bile, Jesu o ne a laela jaana: “Tlogelang go atlhola gore lo tle lo se ka lwa atlholwa.”—Math. 7:1. *

19. Josefa o ne a bontsha jang gore o tshepa tsela e Jehofa a atlholang ka yone?

¹⁹ A re tlotleng gape ka sekao sa ga Josefa yo o neng a dira se se siameng. O ne a sa atlhole batho ba bangwe, tota le ba ba neng ba sa mo tshwara sentle. Bomogolowe ba ile ba mo itaya, ba mo rekisa gore a nne lekgoba ba bo ba bolelela rraabone gore o ne a sule. Dingwaga moragonyana, Josefa o ne a kopana le ba lelapa la gaabo. E re ka mo nakong eo e ne e le mmusi yo o maatla o ne a ka atlhola bomogolowe a bo a ipusolosetsa. Le fa bomogolowe ba ne ba ikwatlhaela se ba neng ba se dirile, ba ne ba tshogile ka gonne ba ne ba akanya gore Josefa o ne a tla dira seo. Le fa go ntse jalo, Josefa o ne a ba netefaletsa jaana: “Lo se ka lwa boifa. A ke mo maemong a Modimo?” (Gen.  37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21) Ka boikokobetso, Josefa o ne a lemoga gore Jehofa ke ene fela yo o neng a ka atlhola bomogolowe.

20-21. Re ka tila jang go itsaya re le botoka go gaisa batho ba bangwe?

²⁰ Fela jaaka Josefa, re tlogelela Jehofa gore e nne ene a atlholang. Ka sekai, ga re akanye gore re itse lebaka la go bo bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona ba dira dilo ka tsela e ba di dirang ka yone. Ga re kgone go bona se se mo dipelong tsa bone, mme Jehofa ke ene fela yo o kgonang go “tlhatlhoba maitlhomo a motho.” (Diane 16:2) O rata batho botlhe, ba ba godisitsweng ka ditsela tse di sa tshwaneng le ba ba tswang mo ditsong tse di farologaneng. Jehofa o re kgothaletsa gore ‘re rate ba bangwe jaaka ba re rata.’ (2 Bakor. 6:13) Re tshwanetse go rata bakaulengwe le bokgaitsadi botlhe, mme re se ka ra ba atlhola.

²¹ Seno gape se raya gore ga re a tshwanela go atlhola batho ba e seng Basupi ba ga Jehofa. (1 Tim. 2:3, 4) A o ka atlhola mongwe wa losika lwa gago yo e seng Mosupi wa ga Jehofa o re, “Ga a kitla a tsamaya a nna Mosupi”? Nnyaa, go ikutlwa jalo go tla bo go bontsha gore o mabela e bile o itsaya o le botlhokwa go feta ba bangwe. Jehofa o sa ntse a naya batho “botlhe gongwe le gongwe” tshono ya go ikwatlhaya. (Dit. 17:30) Gopola gore Jehofa o tsaya batho ba ba akanyang gore ba botoka go gaisa batho ba bangwe e le batho ba ba sa siamang.

22. Goreng o tshwanetse go ikemisetsa go rata go dira se se siameng?

²² Tsela e re ratang go dira se Jehofa a reng se siame ka yone, e tla dira gore re itumele e bile e tla re thusa gore re nne dikao tse di molemo mo go ba bangwe le go ba thusa gore ba re rate le gore ba rate Jehofa le go feta. A ka dinako tsotlhe re nneng batho ba ba “tshwerweng ke tlala e bile ba nyoretswe se se siameng.” (Math. 5:6) Se belaele gore Jehofa o bona maiteko a o a dirang e bile o a itumela fa o ntse o leka ka natla go dira se se siameng. Fa batho ba le bantsi ba tswelela ba dira dilo tse di bosula, o se ka wa kgobega marapo. Nna o gopotse gore “Jehofa o rata basiami.”—Pes. 146:8.