Kgang Ya Botshelo
Re Ithutile go Dira Sengwe le Sengwe se Jehofa a Reng re se Dire
MORAGO ga setsuatsue se segolo, metsi a ne a tletse seretse e bile a elela ka bonako mo a neng a sutisa le matlapa a magolo. Re ne re batla go kgabaganya noka mme gone, metsi a ne a sentse borogo. Ka nako eo, ke ne ke na le monna wa me e bong Harvey le mokaulengwe yo a neng a toloka Se-Amis. Re ne re tshogile tota. Bakaulengwe le bone ba ne ba tshogile. Ba ne ba eme ka kwa ga noka ba letetse gore re kgabaganye, ka jalo, re ne ra simolola go kgabaganya. Sa ntlha, re ne ra tsenya koloi ya rona mo loring mme re bo re simolola go kgabaganya noka ka lori. Re ne ra kgweetsa ka bonya ka gonne re sena megala ya go bofa koloi ya rona e re neng re e pegile mo loring. E ne e kete ga go tle gore re fitlhe. Re ne re rapela gantsi tota. Mme kwa bofelong ke fa re fitlha ka kwa ga noka. Dilo tseno tsotlhe di diragetse ka 1971. Re ne re le kwa Taiwan, mme re le kgakala le magae a rona. Mma ke go bolelele kgang ya botshelo jwa rona.
FA RE SIMOLOLA GO ITHUTA KA JEHOFA
Harvey o ne a na le bomorwarraagwe ba le bararo mme ene o ne a le mogolo mo go bone. Ba lelapa la gagwe ba ile ba simolola go ithuta boammaaruri dingwaga di feta 80 tse di fetileng. Ba ne ba nna kwa toropong e e neng e bidiwa Midland Junction kwa Australia. Ka nako eo, batho ba le bantsi ba ne ba humanegile mo nageng eo. Harvey o ne a rata Jehofa mme o ne a kolobediwa a na le dingwaga di le 14. Go ise go ye kae, o ile a ithuta gore o tshwanetse go amogela dikabelo tsotlhe tse a di newang mo phuthegong. Fa a sa ntse a le mosha, o ile a kopiwa gore a bale dirapa tsa thuto ya Tora ya Tebelo kwa dipokanong. Mme gone, o ile a gana ka gonne a akanya gore ga a tshwanelege. Mme mokaulengwe mongwe o ile a mo thusa go baakanya tsela e a neng a akanya ka yone. O ile a mo raya a re: “Fa mongwe mo phuthegong ya ga Jehofa a go kopa gore o dire selo sengwe, o a bo a akanya gore o ka kgona go se dira!”—2 Bakor. 3:5.
Nna, nkgonne le mmê re ne ra ithuta boammaaruri kwa England. Kwa tshimologong, rre o ne a sa rate Basupi ba ga Jehofa mme moragonyana le ene o ne a nna Mosupi. Ke ne ka kolobediwa ke le dingwaga di le robongwe le fa rre a ne a sa batle. Ke ne ka ipolelela gore ke batla go nna mmulatsela morago ga moo ke bo ke nna morongwa. Mme gone, rre o ne a re ke tla nna mmulatsela fa ke sena go tshwara dingwaga
di le 21. Ke ne ke sa batle go leta go fitlha nako eo. Ka jalo, fa ke na le dingwaga di le 16, rre o ne a letla gore ke fudugele kwa Australia ke ye go nna le nkgonne yo o neng a fudugetse kwa nageng eo. Fa ke sena go tshwara dingwaga di le 18, ke ne ka nna mmulatsela.Fa ke le kwa Australia ke ne ka kopana le Harvey. Rotlhe re ne re batla go direla Jehofa re le barongwa. Mme ka 1951, re ne ra nyalana. Morago ga dingwaga di le pedi re ntse re le babulatsela, re ne ra kopiwa gore re dire tiro ya go potologa. Tshimo ya rona ya kwa Australia e ne e le kgolo, ka jalo, re ne re tlhoka go kgweetsa lobaka lo loleele ka gonne metse e re neng re rera kwa go yone e ne e le kgakala.
RE NE RA FITLHELELA SE RE NENG RE SE BATLA
Ka 1954, re ne ra lalediwa go tsenela tlelase ya bo 25 ya sekolo sa Gileade. Go ise go ye kae, re ne re tlile go nna barongwa mme seo, e ne e le selo se re neng re sa bolo go eletsa go se dira! Re ne ra ya kwa New York ka sekepe. Fa re fitlha koo, re ne ra ithuta Baebele go feta ka tsela e re neng re ithuta ka yone pele. Kwa sekolong sa Gileade re ne re tshwanetse go ithuta, Se-Spain. Mme seo e ne ya nna kgwetlho mo go Harvey ka gonne o ne a sa kgone go bitsa mafoko mangwe a Se-Spain sentle.
Fa tlelase e ntse e tsweletse, bakaulengwe ba ba neng ba re ruta ba ne ba tlhalosa gore fa re batla go direla kwa Japane, re ka nna ra ikwadisetsa go tsenela tlelase ya go ithuta Sejapane. Re ne ra swetsa ka gore re tla letla phuthego ya Modimo e re tlhophela kwa re tla direlang gone. Moragonyana mongwe wa bakaulengwe ba ba neng ba re ruta e bong Albert Schroeder, o ile a lemoga gore re ne re sa ikwadisa. O ile a re raya a re: “Yang go akanyetsa kgang eno sentle.” Moragonyana fa a ne a lemoga gore re ne re sa ntse re sa ikwadisa, o ile a re raya a re: “Nna le batlhatlheledi ba bangwe re lo kwadisitse. Bonang gore lo ka se ithute Sejapane.” Go ne go le motlhofo gore Harvey a ithute go bitsa mafoko a Sejapane sentle go na le a Se-Spain.
Re ne ra fitlha kwa Japane ka 1955 mme mo nageng eo yotlhe go ne go na le baboledi ba le 500. Harvey o ne a na le dingwaga di le 26 mme nna ke na le dingwaga di le 24. Re ne ra romelwa kwa toropong e e bidiwang Kobe mme ra fetsa dingwaga di le nnê re rera koo. Go tswa foo, ra kopiwa gore re dire tiro ya go potologa mme re ne ra ya go direla gaufi le toropo e e bidiwang Nagoya. Re ne re rata sengwe le sengwe ka kabelo ya rona, re ne re rata bakaulengwe, dijo tsa koo, le bontle jwa lefelo leo. Mme go ise go ye kae, re ne ra nna le tshono ya go dira gape se Jehofa a neng a kopa gore re se dire.
RE LEBANA LE DIKGWETLHO MO KABELONG E NTŠHA
Morago ga dingwaga di le tharo re le mo tirelong ya potologo, lekala la kwa Japane le ile la re botsa gore a * Go ne go se motlhofo go dira tshwetso ya go fudugela koo ka gonne re ne re rata go direla kwa Japane. Mme gone, e re ka Harvey a ne a ithutile gore a se ka a gana fa a newa dikabelo, re ne ra dira tshwetso ya gore re tsamaye.
re ka kgona go rerela batho ba ba buang Se-Amis ba ba nnang kwa Taiwan. Bakaulengwe bangwe ba Ba-Amis e ne e le batlhanogi, ka jalo, lekala la kwa Taiwan le ne le tlhoka mokaulengwe yo o neng a bua Sejapane gore a tle go rarabolola bothata joo.Re ne ra fitlha kwa Taiwan ka November 1962. Ka nako eo, go ne go na le baboledi ba le 2 271 mme bontsi jwa bone ba ne ba bua Se-Amis. Mme gone, sa ntlha re ne re tlhoka go ithuta Se-China. Re ne re na le buka e le nngwe ya go ithuta Se-China mme le morutisi wa rona le ene o ne a sa itse go bua Seesemane mme gone, re ne ra ithuta.
Morago fela ga fa re sena go fitlha kwa Taiwan, Harvey o ne a kopiwa go nna molebedi wa tiro ya go rera mo nageng eo. Lekala la kwa Taiwan le ne le le lennye, ka jalo, o ne a kgona go dira tiro yotlhe e a neng a e abetswe. Mo kgweding, o ne a kgona go fetsa tiro ya lekala mo bekeng e le nngwe fela mme mo dibekeng tse tharo tse di latelang a bo a dira le phuthego. Ka dinako dingwe o ne a direla e le molebedi wa kgaolo mme seo se raya gore o ne a tlhoka go neela dipuo kwa dikopanong. Harvey o ne a ka kgona go neela dipuo ka Sejapane mme bakaulengwe ba ba buang Se-Amis ba ne ba tlile go mo tlhaloganya. Mme gone, puso ya kwa Taiwan e ne e dumelela gore dikokoano tsa bodumedi di tshwarwe fela ka Se-China. Ka jalo, le fa Harvey a ne a sa ntse a ithuta Se-China e bile a sa itse go se bua sentle, o ne a neela dipuo ka Se-China mme mokaulengwe yo o neng a bua Se-Amis o ne a toloka.
Ka nako eo, Taiwan e ne e laolwa ke sesole, ka jalo, bakaulengwe ba ne ba tshwanetse go kopa tetla gore ba tshware dikopano. Go ne go se motlhofo go newa lekwalo leo mme ka dinako dingwe re ne re leta lobaka lo loleele. Ka beke ya kopano fa mapodise a ise a re neye lekwalo leo, Harvey o ne a nna kwa seteishene sa mapodise go fitlha ba mo naya lone. Leano leo le ne le bereka ka gonne mapodise a ne a tlhabiwa ke ditlhong fa a bona motho yo o tswang kwa nageng e nngwe a ntse fa seteishene sa bone.
LEKGETLHO LA NTLHA KE PALAMA THABA
Fa re ne re ya tshimong, re ne re fetsa ura kgotsa go feta re palama dithaba le go tshela dinoka. Ke gopola lekgetlho la ntlha ke palama. Fa re sena go ja, re ne ra palama bese ya 5:30 mo mosong re ya kwa motseng o o kgakala. Fa re sena go fologa bese, re ne ra kgabaganya noka, re bo re palama thaba e e kwa godimo. Thaba eo e ne e le kwa godimo thata jaana mo ke neng ke kgona go bona setlhako sa mokaulengwe yo o neng a tsamaya fa pele ga me kafa tlase.
Mo letsatsing leo, Harvey o ne a bereka le bakaulengwe bangwe mo bodireding mme nna ke rera ke le nosi mo motseng o monnye wa batho ba ba neng ba bua Sejapane. Ka ura ya bongwe, ke fa ke setse ke sena maatla ka gonne ke tshwerwe ke tlala. Fa ke kopana le Harvey gape, bakaulengwe ba ne ba setse ba tsamaile. Harvey o ne a neile batho dimakasine mme bone ba bo ba mo naya mae a mararo. O ne a mpontsha gore lee le le sa butswang le jewa jang. O ne a bula diphatlha mo matlhakoreng a mabedi a lone a bo a le gopa. Le fa gone go ne go lebega go se monate go ja lee le le sa butswang, ke ne ka le ja. Mme gone, ke mang yo a neng a tlile go ja lee la boraro? Harvey o ne a nnaya lone ka gonne le ene o ne a sena maatla a go ntsholetsa fa ke ne nka wa ke tlala.
GO TLHAPA MO MAEMONG A A SA TLWAELEGANG
Pele ke ya kwa kopanong nngwe, ke ne ka diragalelwa ke sengwe se se sa tlwaelegang. Re ne re nna mo ntlong ya mokaulengwe mongwe mme e ne e bapile le Holo ya Bogosi. Ba-Amis ba tsaya go tlhapa go le botlhokwa fela thata, ka jalo, mosadi wa molebedi wa potologo o ne a re baakanyetsa dilo tsa go tlhapa. Harvey o ne a sa ntse a tshwaregile ka sengwe, ka jalo, o ne a kopa gore ke ye go tlhapa pele. Go ne go na le kgamelo ya metsi a a tsididi, ya metsi a a bolelo le sekotlolo sa go tlhapela se se senang sepe. Ke ne ke gakgametse ka gonne kgaitsadi o ne a beile dilo tseo kwa ntle go lebagana le Holo ya Bogosi. Mme bakaulengwe ba ne ba sa ntse ba baakanyetsa kopano kwa Holong. Ke ne ka mo kopa gore a nneye garetene. O ne a ntlisetsa letsela mme gone, le ne le bonaletsa. Ke ne ka akanya go ya go tlhapela kwa morago ga ntlo mme go ne go na le diganse, ka jalo, ke ne ke tshaba gore di ne di tlile go ntoma. Ke ne ka ipolelela gore bakaulengwe ba tshwaregile e bile ba ka se lemoge gore ke a tlhapa. Mme fa ke ne ke sa tlhape, bakaulengwe ba Ba-Amis ba ne ba tlile go kgopisega! Ka jalo, ke ile ka tlhapa.
DIKGATISO TSA SE-AMIS
Harvey o ile a lemoga gore go thata gore bakaulengwe ba Ba-Amis ba nne le tumelo e e nonofileng ka gonne bontsi jwa bone ba ne ba sa itse go bala e bile go ne go sena dikgatiso ka puo ya bone. Fa nako e ntse e ya, Se-Amis se ne sa simolola go kwalwa ka ditlhaka tsa Seroma, ka jalo, go ne go le botlhokwa gore bakaulengwe ba rutiwe go bala puo ya bone. Eo e ne e le namane e tona ya tiro. Mme kwa bofelong bakaulengwe ba ne ba kgona go ithuta ka Jehofa ba dirisa puo ya bone. Dikgatiso tsa Se-Amis di ile tsa simolola go nna gone kwa bowelong jwa ngwaga wa 1960 mme ka 1968, makasine wa Tora ya Tebelo o ile wa simolola go gatisiwa ka Se-Amis.
Mme gone, puso e ne e sa letlelele gore go tsamaisiwe dikgatiso tse e seng tsa Se-China. E re ka re ne re sa batle go baka mathata, makasine wa Tora ya Tebelo wa Se-Amis o ne o gatisiwa ka ditsela tse di farologaneng. Ka sekai, go ne ga feta ngwaga le dikgwedi tse tlhano re dirisa makasine o o kwadilweng ka Se-China le Se-Amis. Ka jalo, fa motho a ne a na le dipelaelo o ne a bona e kete re dirisa makasine oo go ruta Ba-Amis puo ya Se-China. Go tloga ka nako eo, phuthego ya ga Jehofa e ntse e dira dikgatiso ka Se-Amis gore e thuse batho bano gore ba ithute Baebele.—Dit. 10:34, 35.
NAKO YA GO BAAKANYA DILO
Ka bo1960 le bo1970, bakaulengwe ba le bantsi ba Ba-Amis ba ne ba sa tshele go dumalana le melao
ya Modimo. E re ka ba ne ba sa tlhaloganye melao ya Modimo sentle, bangwe ba bone ba ne ba dira boitsholo jo bo sa siamang, ba goga motsoko le go tlhafuna betel nut. Harvey o ne a etela diphuthego di le dintsi gore a ye go thusa bakaulengwe go tlhaloganya gore Jehofa o ne a leba jang dilo tse ba neng ba di dira. Nako nngwe fa re ntse re etela diphuthego tseno jalo, re ne ra diragalelwa ke selo se ke buileng ka sone kwa tshimologong.Bakaulengwe ba ba boikokobetso ba ne ba ikemiseditse go fetoga mme ka maswabi bontsi jwa bone ba ne ba sa batle go fetoga. Ka jalo, seo se ne sa dira gore mo dingwageng di le 20 fela, palo ya baboledi ba kwa Taiwan e fokotsege thata. Pele ga moo, go ne go na le baboledi ba feta 2 450 mme morago ga moo, go ne ga sala ba ka nna 900. Seo se ne se kgoba marapo tota. Mme re ne re itse gore Jehofa ga a kitla a segofatsa phuthego e e neng e dira dilo tse a neng a sa di rate. (2 Bakor. 7:1) Moragonyana baboledi ba ne ba simolola go dira dilo ka tsela e Jehofa a neng a e batla, ka jalo, o ne a ba segofatsa. Gompieno Taiwan e na le baboledi ba feta 11 000.
Go tloga ka bo1980 re ne ra lemoga gore bakaulengwe ba phuthego ya Se-Amis ba ne ba na le tumelo e e nonofileng. Ka jalo, Harvey o ne a kgona go fetsa nako e ntsi a rerela batho ba ba buang Se-China. O ne a itumelela go thusa borre, ba basadi ba bone e neng e setse e le Basupi, gore le bone e nne Basupi ba ga Jehofa. Ke gopola letsatsi lengwe a mpolelela gore o ne a itumetse tota fa a ne a bona rre mongwe a rapela Jehofa lekgetlho la ntlha. Le nna ke itumelela gore ke ile ka kgona go thusa batho ba le bantsi gore ba direle Jehofa. Gape ke ne ka itumelela go direla kwa Bethele ya Taiwan le bana ba babedi ba batho ba ke neng ke ithuta Baebele le bone.
GO TLHOKAFALELWA KE MOTHO YO KE MO RATANG
Gone jaanong, Harvey ga a tlhole a tshela. O ne a tlhokafala ka January 1, 2010 fa a sena go lwala lobaka lo loleele. O ne a tshwerwe ke bolwetse jwa kankere. Ka nako eo re ne re na le dingwaga di ka nna 59 re nyalane. O ne a setse a na le dingwaga di ka nna 60 a le mo tirelong ya nako e e tletseng! Ke mo gopotse tota. Mme gone, ke itumelela gore ke nnile le tshono ya go direla le ene kwa dinageng di le pedi! Re ne ra ithuta go bua Se-Amis le Sejapane. Mme Harvey ene, o ne a ithuta go bua dipuo tseo le go di kwala.
Morago ga dingwaga di ka nna nnê Setlhopha se se Laolang se ile sa dira tshwetso ya gore ke boele kwa Australia ka gonne ke setse ke tsofetse e bile ke sa kgone go itirela dilo dingwe. Kwa tshimologong ke ne ke sa batle go fuduga mo Taiwan. Mme gone, ke ne ka ithuta mo go Harvey gore ke tshwanetse go dira sengwe le sengwe se phuthego ya Modimo e nkopang gore ke se dire, ka jalo, ke ne ka fuduga. Moragonyana, ke ne ka lemoga gore tota ke ne ke tlhoka go fuduga.
Gone jaanong, ke direla mo Bethele ya Australasia mme ka mafelobeke ke dira mmogo le phuthego mo bodireding. Kwa Bethele, ke kgona go bontsha batho lefelo ke dirisa puo ya Sejapane le ya Se-China. Ke lebile pele go bona tsholofetso ya ga Jehofa ya go tsosa baswi e diragadiwa. Ke a itse gore Jehofa o tlile go gopola Harvey ka gonne Harvey o ne a dira sengwe le sengwe se Jehofa a neng a mo kopa sone.—Joh. 5:28, 29.
^ ser. 14 Go fetile dingwaga di le dintsi puo ya Sejapane e le yone e dirisiwang thata kwa Taiwan mme gone jaanong, go dirisiwa Se-China. Ka jalo, batho ba le bantsi kwa Taiwan, ba ne ba bua Sejapane.