1-2. (a) Paulo o ne a le mo maemong afe fa a ne a kwalela Bakeresete ba kwa Efeso? (b) Re tla tlotla ka dipotso dife?

 FA MOAPOSETOLOI Paulo a ne a tshwerwe kwa Roma, o ne a batla go kgothatsa bakaulengwe le bokgaitsadi. E re ka a ne a sa kgone go ba etela, o ile a ba kwalela makwalo. O ile a kwalela Bakeresete ba kwa Efeso lekwalo mo e ka nnang ka 60 kgotsa 61 C.E.​—Baef. 1:1; 4:1.

² Dingwaga di ka nna lesome pele ga moo, Paulo o ile a etela kwa Efeso, mme fa a le koo o ne a rera e bile a ruta dikgang tse di molemo. (Dit. 19:1, 8-10; 20:20, 21) O ne a rata bakaulengwe le bokgaitsadi ba kwa Efeso fela thata e bile o ne a batla go ba thusa gore ba tswelele ba ikanyega mo go Jehofa. Mme gone, e re ka Bakeresete ba kwa Efeso ba ne ba tloditswe, goreng go ne go tlhokega gore Paulo a ba kwalele ka kgang ya lesedi le lefifi? Re ka ithuta eng mo go se a ileng a se kwala?

GO TSWA MO LEFIFING GO YA KWA LESEDING

3. Paulo o ile a dirisa sekai sefe mo lekwalong le a neng a le kwaletse Baefeso?

³ Paulo o ne a raya Bakeresete ba kwa Efeso a re: “Lo kile lwa bo lo le lefifi, mme jaanong lo lesedi.” (Baef. 5:8) Mo temaneng eno, Paulo o ile a dira sekai ka lesedi le lefifi go tlhalosa gore Bakeresete ba kwa Efeso ba ne ba fetogile. Mma re bone gore ke eng fa a ne a re ‘ba kile ba bo ba le lefifi.’

4. Batho ba kwa Efeso ba ne ba le mo lefifing ka tsela efe?

⁴ Bodumedi jwa maaka. Pele Bakeresete ba kwa Efeso ba ithuta boammaaruri, ba ne ba tsene ka tlhogo mo bodumeding jwa maaka, e bile ba ne ba rata boselamose. Kwa motseng wa Efeso go ne go na le tempele ya modingwana wa mosadi yo  o bidiwang Aretemise, mme batho ba le bantsi ba ne ba tsaya gore tempele eo ke nngwe ya dikago tse dintle thata tse batho ba kileng ba di dira. Batho ba ne ba obamela medingwana kwa tempeleng eo e bile babetli ba ne ba dira madi a mantsi tota ba rekisa ditempelana le ditshwantsho tsa modingwana oo. (Dit. 19:23-27) Mo godimo ga moo, batho ba le bantsi kwa Efeso ba ne ba rata boselamose.​—Dit. 19:19.

5. Batho ba kwa Efeso ba ne ba le mo lefifing ka tsela efe gape?

⁵ Boitsholo jo bo sa siamang. Batho ba kwa Efeso ba ne ba dira dilo tse di maswe, e bile dilo tseo di ne di sa ba tlhabise ditlhong. Mo meletlong ya bodumedi le mo diterameng tse ba neng ba tlhola ba di dira, go ne go buiwa thata ka tlhakanelodikobo. (Baef. 5:3) Bontsi jwa bone ba ne “ba sa tlhole ba tlhabiwa ke ditlhong gotlhelele.” Mafoko ano fa a ranolwa fela jaaka a ntse, a kaya gore ba ne “ba sa tlhole ba utlwa botlhoko.” (Baef. 4:17-19) Seno se raya gore pele batho ba kwa Efeso ba ithuta melao ya Modimo, digakolodi tsa bone di ne di sa ba tshwenye fa ba dira sengwe se se phoso e bile ba ne ba se na sepe le gore Jehofa o ikutlwa jang ka se ba se dirang. Ke gone ka moo Paulo a ileng a re “megopolo ya bone e mo lefifing e bile ba kgaogane le botshelo jo bo tswang kwa Modimong.”

6. Goreng Paulo a ne a raya Baefeso a re: “Jaanong lo lesedi”?

⁶ Se se itumedisang ke gore batho bangwe kwa Efeso ba ile ba tswa mo lefifing. Paulo o ne a ba raya a re: “Jaanong lo lesedi ka gonne lo ba Morena.” (Baef. 5:8) Ba ne ba tshela ka melao ya Modimo e e neng e tshwana le lobone lo lo ba kaelang. (Pes. 119:105) Gape ba ile ba tlogela bodumedi jwa maaka le boitsholo jo bo sa siamang. Mo godimo ga moo, ba ne ba “etsa Modimo,” e bile ba leka ka natla go mo obamela le go mo itumedisa.​—Baef. 5:1.

7. Maemo a rona a tshwana jang le a Bakeresete ba kwa Efeso?

⁷ Ka tsela e e tshwanang, le rona pele re ithuta boammaaruri re ne re le mo bodumeding jwa maaka e bile re sa itshware sentle. Bangwe ba rona ba ne ba keteka meletlo  mengwe ya bodumedi jwa maaka mme ba bangwe ba ne ba dira boitsholo jo bo sa siamang. Mme fa re sena go ithuta melao ya ga Jehofa, re ile ra fetoga re bo re simolola go tshela ka tsela e Jehofa a e batlang, mme seno se ile sa dira gore re itumelele botshelo. (Isa. 48:17) Le fa go ntse jalo, ka dinako tse dingwe ga go motlhofo go tsamaela kgakala le lefifi le go ‘tswelela re tsamaya jaaka bana ba lesedi.’ Ke eng se se ka re thusang?

TSAMAELA KGAKALA LE LEFIFI

8. Go ya ka Baefeso 5:3-5, Bakeresete ba kwa Efeso ba ne ba tshwanetse go tsamaela kgakala le eng?

⁸ Bala Baefeso 5:3-5. Gore Bakeresete ba kwa Efeso ba tswelele ba le mo leseding, ba ne ba tshwanetse go tsamaela kgakala le dilo tse Jehofa a di tlhoileng. Seo se ne se sa akaretse boitsholo jo bo sa siamang jwa tlhakanelodikobo fela, mme gape se ne se akaretsa le metlae e e ferosang sebete. Paulo o ile a ba gopotsa gore ba tshwanetse go tsamaela kgakala le dilo tseo gore ba kgone go newa boswa “mo Bogosing Jwa ga Keresete le Jwa Modimo.”

9. Goreng re tshwanetse go tsamaela kgakala le dilo tse di ka dirang gore re wele mo boitsholong jo bo sa siamang?

⁹ Le rona re tshwanetse go tsamaela kgakala le “ditiro tse di sa ungweng tsa lefifi.” (Baef. 5:11) Go le gantsi fa motho a lebelela, a reetsa kgotsa a bua ka dilo tse di sa siamang, go nna motlhofo gore a di dire. (Gen. 3:6; Jak. 1:14, 15) Kwa nageng nngwe, bakaulengwe le bokgaitsadi bangwe ba ne ba simolola go tlotla ba dirisa motswedi mongwe wa go ikgolaganya le batho. Kwa tshimologong ba ne ba bua ka Jehofa le ka dilo tse ba di ithutileng mo Baebeleng. Mme fa nako e ntse e tsamaya, ba ne ba simolola go bua ka dilo tse Jehofa a sa di rateng. Go le gantsi ba ne ba bua ka tlhakanelodikobo. Moragonyana bangwe ba bone ba ne ba tlhalosa gore dilo tse ba neng ba di bua di ile tsa dira gore ba feleletse ba wetse mo boitsholong jo bo sa siamang jwa tlhakanelodikobo.

10. Satane o batla gore re akanye eng? (Baefeso 5:6)

¹⁰ Batho ba lefatshe leno la ga Satane ba batla go re tsietsa e bile ba batla gore re dumele gore dilo tse Jehofa a reng ga di a siama, di itshiametse fela. (2 Pet. 2:19) Seno ga se gakgamatse ka gonne Satane ga a bolo go nna a leka go tlhakanya batho tlhogo gore ba se ka ba itse se se siameng le se se sa siamang. (Isa. 5:20; 2 Bakor. 4:4) Ke gone ka moo, di-movie, mananeo a thelebishene le di-websaete, di buelelang dilo tse dintsi tse Jehofa a di tlhoileng. Satane o batla gore re akanye gore boitsholo jo bo sa siamang jo re bo bonang bo tletsetletse gompieno, bo itshiametse fela e bile ga bo kotsi.​—Bala Baefeso 5:6.

11. Se se diragaletseng Angela se bontsha jang botlhokwa jwa go dirisa kgakololo e e mo go Baefeso 5:7? (Bona le setshwantsho.)

¹¹ Satane o batla gore re tsalane le batho ba ba tla dirang gore go nne thata gore re ikobele Jehofa. Ke gone ka moo Paulo a ileng a raya Bakeresete ba kwa Efeso a re: “Lo se ka lwa amana . . . ka gope” le batho ba ba dirang dilo tse di sa itumediseng Modimo. (Baef. 5:7) Re tshwanetse go nna kelotlhoko go feta Bakeresete ba kwa Efeso ka gonne gompieno go motlhofo gore re fetse nako le batho ba ba sa direleng Jehofa mo metsweding ya go ikgolaganya le batho. Kgaitsadi mongwe yo o nnang kwa Asia yo o bidiwang Angela, a o ne a fetsa nako e ntsi mo metsweding eno, mme o ile a ikutlwela ka letlalo. A re: “Tsela e ke akanyang ka yone, e ne ya nna e fetoga ka bonya ka bonya. Go ise go ye kae ke ne ke se na bothata le go tsalana le batho ba ba sa tsheleng ka melao  ya Modimo. Mme kwa bofelong ke ne ka simolola go akanya gore go itshiametse fela go tshela ka tsela e Jehofa a sa e rateng.” Se se itumedisang ke gore bagolwane ba ile ba thusa Angela go fetoga. A re: “Ga ke tlhole ke fetsa nako e ntsi mo metsweding ya go ikgolaganya le batho. Go na le moo ke ipha nako ya go akanya ka Jehofa le ka dilo tse ke ithutileng tsone mo Baebeleng.”

12. Ke eng se se tla re thusang gore re ikobele melao ya ga Jehofa?

¹² Batho ba lefatshe leno ba akanya gore boitsholo jo bo sa siamang bo itshiametse fela, mme rona re a itse gore ga go a nna jalo. (Baef. 4:19, 20) Ka jalo, re tshwanetse go ipotsa go re: ‘A ke nna kelotlhoko gore ke se ka ka fetsa nako le batho ba ke berekang le bone, ba ke tsenang sekolo le bone kgotsa batho ba bangwe ba ba sa tsheleng ka melao ya ga Jehofa fa go sa tlhokege gore ke dire jalo? A ke emela se Jehofa Modimo a reng se siame kgotsa ga se a siama, tota le fa batho ba bangwe ba sa dumalane le nna?’ Jaaka go tlhalosiwa mo go 2 Timotheo 2:20-22, gape re tshwanetse go nna kelotlhoko gore re itsalanya le bomang mo phuthegong. Re tshwanetse go nna re gopotse gore batho bangwe ba ka se re thuse gore re tswelele re ikanyega mo go Jehofa.

TSWELELANG “LO TSAMAYA JAAKA BANA BA LESEDI”

13. Go tswelela re “tsamaya jaaka bana ba lesedi” go kaya eng? (Baefeso 5:7-9)

¹³ Moaposetoloi Paulo o ile a kgothaletsa Bakeresete ba kwa Efeso gore ba tsamaele kgakala le lefifi, mme gape o ne a ba kgothaletsa gore ba tswelele ba “tsamaya jaaka bana ba lesedi.” (Bala Baefeso 5:7-9.) Seno se raya go reng? Se raya gore re tshwanetse go itshwara jaaka Bakeresete ba boammaaruri ka dinako tsotlhe. Selo se se ka re thusang go dira jalo ke go ithuta Baebele le dikgatiso tsa rona ka kelotlhoko. Gape re tshwanetse go ithuta mo sekaong sa ga Jesu le mo dilong tse a neng a di ruta ka gonne Baebele e a re ke “lesedi la lefatshe.”​—Joh. 8:12; Diane 6:23.

14. Moya o o boitshepo o ka re thusa jang?

¹⁴ Ga go motlhofo go dira se se siameng mo lefatsheng leno le le tletseng boitsholo jo bo sa siamang. Ka jalo re tlhoka thuso ya moya  wa Modimo o o boitshepo gore re kgone go tswelela re itshwara “jaaka bana ba lesedi.” (1 Bathes. 4:3-5, 7, 8) Moya o o boitshepo o ka re thusa gore re se ka ra akanya jaaka batho ba lefatshe leno ba ba sa ikobeleng Jehofa. Gape o ka re thusa gore “re dire se se siameng e bile re tsamaye mo tseleng e e siameng.”​—Baef. 5:9.

15. Re tshwanetse go dira eng gore Jehofa a re neye moya o o boitshepo? (Baefeso 5:19, 20)

¹⁵ Re tshwanetse go dira eng gore Jehofa a re neye moya wa gagwe o o boitshepo? Re tshwanetse go o rapelela. Jesu o ne a re fa re ‘kopa moya o o boitshepo,’ Jehofa o tla re o naya. (Luke 11:13) Gape Jehofa o re naya moya wa gagwe o o boitshepo fa re le kwa dipokanong re mmaka re na le Bakeresete mmogo le rona. (Bala Baefeso 5:19, 20.) Moya o o boitshepo wa Modimo o re thusa gore re tshele ka tsela e e mo itumedisang.

16. Ke eng se se tla re thusang go dira ditshwetso tse di siameng? (Baefeso 5:10, 17)

¹⁶ Fa re dira ditshwetso tsa botlhokwa, re tshwanetse go leka go bona gore ke eng “se Jehofa a batlang gore re se dire” re bo re se dira. (Bala Baefeso 5:10, 17.) Fa re dirisa melaometheo ya Baebele fa re dira ditshwetso, re a bo re bontsha gore re batla kaelo ya ga Jehofa. Fa re dira jalo re tla kgona go dira ditshwetso tse di siameng.

17. Re ka dirisa jang nako ya rona sentle? (Baefeso 5:15, 16) (Bona le setshwantsho.)

¹⁷ Gape Paulo o ile a kgothaletsa Bakeresete ba kwa Efeso gore ba dirise nako ya bone sentle. (Bala Baefeso 5:15, 16.) Satane o batla gore re tlhome mogopolo thata mo dilong tsa lefatshe leno gore re se ka ra nna le nako ya go direla Jehofa. (1 Joh. 5:19) Mokeresete a ka nna a tlhoma mogopolo mo dilong tse di jaaka madi, thutego kgotsa tiro go na le gore a leke go direla Jehofa mo go oketsegileng. Fa a dira jalo, o tla bo a bontsha gore o simolotse go akanya jaaka batho ba lefatshe leno ba ba sa direleng Jehofa. Gone ke boammaaruri gore dilo tseno ga di phoso, mme gone ga di a tshwanela go nna botlhokwa thata mo go  rona. Fa re batla go tswelela re “tsamaya jaaka bana ba lesedi,” re tshwanetse go dirisa nako ya rona sentle. Seno se raya gore re tshwanetse go tlhoma mogopolo mo dilong tse di botlhokwa thata.

18. Donald o ile a dira eng gore a kgone go dirisa nako ya gagwe sentle?

¹⁸ Nna o batla ditshono tsa go direla Jehofa mo go oketsegileng. Seno ke sengwe se mokaulengwe mongwe yo o nnang kwa South Africa yo o bidiwang Donald a ileng a se dira. A re: “Ke ne ka rapela ka tlhoafalo ke kopa Jehofa gore a nthuse go mo direla mo go oketsegileng mo bodireding. Ke ile ka rapelela tiro e e tla ntetlang gore ke kgone go fetsa nako e ntsi ke le kwa tshimong, mme Jehofa o ile a nthusa go e bona. Ka jalo, nna le mosadi wa me re ile ra tsenela tirelo ya nako e e tletseng.”

19. Ke eng se se tla re thusang gore re tswelele re “tsamaya jaaka bana ba lesedi?”

¹⁹ Lekwalo le Paulo a ileng a le kwalela Baefeso le tshwanetse la bo le ile la ba thusa gore ba tswelele ba direla Jehofa ka boikanyegi. Mme kgakololo e e mo go lone le rona e ka re thusa. Jaaka re bone, kgakololo eo e ka re thusa go tlhopha ditsala sentle. Gape e ka re thusa go ithuta Lefoko la Modimo ka kelotlhoko gore re kgone go tswelela re “tsamaya jaaka bana ba lesedi.” Mo godimo ga moo, kgakololo eo e gatelela botlhokwa jwa go kopa moya o o boitshepo o o tla re thusang gore re nne le dinonofo tse di molemo. Mme ga go felele foo, gape kgakololo ya ga Paulo e ka re thusa go dira ditshwetso tse di siameng tse di itumedisang Jehofa. Fa re dira dilo tseno tsotlhe re tla kgona go tsamaela kgakala le lefifi re bo re tswelela re le mo leseding.