Kgang ya Botshelo

Ke Thusitswe go Fenya Ditlhong

JAAKA GO BOLETSE RUTH L. ULRICH

Ke ne ka thubega ka selelo fa kgorong ya ntlo ya moruti mongwe. O ne a sa tswa go bua ditatofatso tse dintsi tsa maaka ka Charles T. Russell, yo o kileng ya bo e le moporesidente wa ntlha wa Watch Tower Bible and Tract Society. Mma ke tlhalose gore go tlile jang gore ke bo ke ne ke etela batho ke sa ntse ke le monnye jalo.

KE TSHOLETSWE mo lelapeng le le neng le rata bodumedi thata mo polaseng nngwe kwa Nebraska, U.S.A., ka 1910. Lelapa la gaetsho le ne le bala Baebele mmogo mo mosong le mo maitseboeng mangwe le mangwe morago ga dijo. Rre e ne e le moruti wa sekolo sa Sontaga sa kereke ya Methodist mo torotswaneng ya Winside, e e ka nnang dikilometara di le thataro go tswa kwa polaseng ya gaetsho. Re ne re na le kolotsana e e neng e gogwa ka dipitse e tsentswe digaretene mo difensetereng, e le gore le fa maemo a bosa a ne a ka nna jang, re kgone go nna gone kwa kerekeng ka Sontaga mo mosong.

Fa ke na le dingwaga di ka nna robedi, kgaitsadiake yo mmotlana o ne a tshwarwa ke bolwetse jwa infantile paralysis, mme Mmè o ne a mo isa kwa kokelong ya kwa kgaolong ya Iowa gore a alafiwe. Le fa gone a ne a oka bolwetse jwa kgaitsadiake ka pelo yotlhe, o ne a tlhokafala fa ba le gone koo. Go ntse go le jalo, gone kwa Iowa, Mmè o ne a kopana le Moithuti mongwe wa Baebele, jaaka Basupi ba ga Jehofa ba ne ba bidiwa ka nako eo. Ba ne ba tlotla ka dilo di le dintsi, e bile Mmè o ile a bo a ya le mosadi yono kwa dipokanong dingwe tsa Baithuti ba Baebele.

Fa Mmè a boela kwa gae, o ne a tla a tshotse dibolumo tsa Studies in the Scriptures, tse di neng di gatisitswe ke Mokgatlho wa Watch Tower. Go ise go ye kae, o ne a tlhatswegile pelo gore Baithuti ba Baebele ba ne ba ruta boammaaruri le gore dithuto tsa go sa sweng ga moya wa motho le go tlhokofadiwa ga baikepi ka bosakhutleng di ne di se boammaaruri.—Genesise 2:7; Moreri 9:5, 10; Esekiele 18:4.

 Le fa go ntse jalo, Rre o ne a galefile, mme o ne a thibela Mmè fa a leka go ya dipokanong tsa Baithuti ba Baebele. O ne a nna a ya le nna le kgaitsadiake yo mogolo, Clarence, kwa kerekeng. Mme fa Rre a seyo kwa gae, Mmè o ne a re ruta Baebele. Ka ntlha ya seo, re ne re na le sebaka se se molemo sa go bapisa dithuto tsa Baithuti ba Baebele le tsa kereke ya rona.

Nna le Clarence re ne re nna gone kwa sekolong sa Sontaga kwa kerekeng ka metlha, mme Clarence o ne a botsa moruti dipotso tse a neng a palelwa ke go di araba. Fa re tsena kwa gae, re ne re bolelela mmè, mme seno se ne sa dira gore re tlotle ka nako e telele ka dikgang tseno. Kgabagare, ke ne ka tlogela kereke mme ka simolola go nna gone kwa dipokanong tsa Baithuti ba Baebele le Mmè, mme go ise go ye kae morago ga moo Clarence le ene o ne a dira jalo.

Go Itshokela Ditlhong

Ka September 1922, nna le Mmè re ne ra nna gone kwa kopanong e e sa lebalesegeng ya Baithuti ba Baebele kwa Cedar Point Ohio. Ke sa ntse ke gakologelwa folaga e kgolo e menololwa fa Joseph F. Rutherford, moporesidente wa nako eo wa Mokgatlho wa Watch Tower, a ntse a rotloetsa batho ba ba neng ba feta 18 000 ba ba neng ba le gone, ka mafoko ano a a neng a le mo folageng eo: “Itsiseng Kgosi le Bogosi.” Seo se ne sa nkgatlha thata mme ka bona gore go potlakile go bolelela ba bangwe ka dikgang tse di molemo tsa Bogosi jwa Modimo.—Mathaio 6:9, 10; 24:14.

Kwa dikopanong tse di neng di tshwerwe go simolola ka 1922 go ya go 1928, go ne ga amogelwa metseletsele ya maitlamo, mme melaetsa eno e ne ya kwalwa mo dipampitshaneng tse Baithuti ba Baebele ba neng ba di tsamaisetsa batho mo lefatsheng lotlhe ka dimilione di le masomesome. Ke ne ke le matsarapa—ba ne ba re ke ntšha ya phefo—mme ke ne ke taboga ka ntlo le ntlo ke aba molaetsa ono o o gatisitsweng. Ke ne ke itumelela tiro eno thata. Le fa go ntse jalo, go ne go le thata tota go bua le batho mo matlong ke bua le bone ka Bogosi jwa Modimo.

Ke ne ke le ditlhong thata mo ke neng ke tshoga fa Mmè a laleditse setlhopha se segolo sa ba losika ngwaga le ngwaga. Ke ne ke itswalelela mo kamoreng ya me ke bo ke nna koo. Ka nako nngwe, Mmè o ne a batla go tsaya senepe re le lelapa, mme o ne a ntaela gore ke tswe. E re ka ke ne ke sa batle go ya kwa go bone, ke ne ka goa fa a ntse a nkgogoula gore ke tswe mo kamoreng.

 Le fa go ntse jalo, go ne ga fitlha letsatsi le ke neng ka ikemisetsa go tsenya dibuka tsa Baebele mo bekeng. Gangwe le gape ke ne ke re, “Nka se kgone,” mme go tswa foo ke bo ke ipolelela gore, “Ke tshwanetse go dira seno.” Kgabagare, ke ne ka ya go rera. Morago ga moo, ke ne ka itumelela gore ke ile ka nna pelokgale go ya. Ke ne ke itumelela thata gore ke ile ka dira tiro eno, e seng gore ke e dirile jang. E ne e le mo go yone nako eno mo ke neng ka kopana le moruti yo o umakilweng pelenyana mme ka tswa koo ke lela. Fa nako e ntse e ya, Jehofa o ne a nthusa gore ke kgone go bua le batho mo matlong a bone, mme seno se ne sa intumedisa thata. Go tswa foo, ka 1925, ke ne ka bontsha gore ke ineetse mo go Jehofa ka kolobetso ya metsi.

Go Simolola Bodiredi Jwa Nako e e Tletseng

Fa ke le dingwaga di le 18, ke ne ka reka koloi ka madi a ke neng ke a neetswe ke mmamogolo e le boswa mme ka simolola bobulatsela, jaaka bodiredi jwa nako e e tletseng bo bidiwa. Dingwaga tse pedi moragonyana, ka 1930, nna le modirimmogo le nna re ne ra amogela kabelo ya go rera. Ka nako eo Clarence le ene o ne a setse a simolotse go nna mmulatsela. Ka bonako fela morago ga moo o ne a amogela taletso ya go ya go direla kwa Bethele, kwa ntlokgolong ya lefatshe lotlhe ya Basupi ba ga Jehofa kwa Brooklyn, New York.

Mo go yone nako eo batsadi ba rona ba ne ba kgaogana, ka jalo nna le Mmè re ne re na le kharabene mme ra simolola go bula tsela mmogo. E ne e le ka nako ya fa go na le Kwelotlase e Kgolo ya Ikonomi kwa United States. Go ne go se motlhofo go tswelela pele mo tirong ya bobulatsela, mme re ne re ititeile sehuba gore re se ka ra bo tlogela. Re ne re ananya dibuka tsa Baebele ka dikoko, mae le ka merogo, le ka dilo tse di jaaka dibeteri tsa bogologolo le aluminum e e latlhilweng. Re ne re rekisa dilo tseno gore re bone madi a go reka peterolo ya koloi le go duelela ditshenyegelo tse dingwe. Gape ke ne ka ithuta go tshasa koloi kirisi le go ntsha oli e e dirisitsweng gore ke fokotse ditshenyegelo. Fela jaaka Jehofa a solofeditse, re ne ra bona a bula tsela ya go re thusa gore re fenye dikgoreletsi.—Mathaio 6:33.

Go ya Kwa Dikabelong Tsa Borongwa

Ka 1946, ke ne ka lalediwa go nna gone kwa setlhopheng sa bosupa sa Sekolo sa Baebele sa Watchtower sa Gileade, se se neng se le gaufi le South Lansing, New York. Ka nako eo nna le Mmè re ne re setse re nnile babulatsela mmogo ka dingwaga tse di fetang 15, le fa go ntse jalo o ne a sa batle go kgoreletsa sebaka se ke se boneng sa gore ke amogele thapiso ya tiro ya borongwa. Ka jalo o ne a nkgothaletsa gore ke amogele tshiamelo ya go tsena Sekolo sa Gileade. Fa ke sena go aloga, nna le Martha Hess wa kwa Peoria, Illinois, re ne ra nna badirimmogo. Re ne ra abelwa go ya go direla kwa Cleveland, Ohio, le ba bangwe ba babedi ka ngwaga e le nngwe fa re sa ntse re letile kabelo e nngwe ya kwa moseja.

Kabelo eo e ne ya tla ka 1947. Nna le Martha re ne ra abelwa go ya Hawaii. E re ka go ne go le motlhofo go falalela kwa ditlhaketlhakeng tseno, Mmè o ne a tla mme a nna gaufi le rona kwa toropong ya Honolulu. Botsogo jwa ga Mmè bo ne bo ntse bo koafala, ka jalo ke ne ka mo thusa ke ntse ke dira ditiro tsa me tsa borongwa. Ke ne ka kgona go mo oka go fitlhela a tlhokafalela kwa Hawaii ka 1956, a na le dingwaga di le 77. Fa re ne re goroga koo, go ne go na le Basupi ba ka nna 130 kwa Hawaii, mme ka nako ya fa Mmè a tlhokafala, ba ne ba feta sekete, mme go ne go sa tlhole go tlhokega barongwa.

Go tswa foo nna le Martha re ne ra amogela lekwalo le le neng le tswa kwa Mokgatlhong wa Watch Tower le re neela kabelo kwa Japane. Selo se re neng re tshwenyegile thata ka sone e ne e le gore a re ne re ka kgona go ithuta puo ya Sejapane re setse re godile jalo. Ka nako eo ke ne ke na le dingwaga di le 48, mme Martha o ne a le monnye mo go nna ka dingwaga di le nnè fela. Mme re ne ra tlogelela Jehofa kgang eno mme ra amogela kabelo eno.

Morago ga kopano ya boditšhabatšhaba ya 1958 kwa Setadiamong sa Yankee kwa New York City le kwa Polo Grounds, re ne ra ya kwa Tokyo ka sekepe. Re ne ra kopana ke matsubutsubu a diphefo fa  re atamela boemakepe jwa Yokohama, koo re neng ra kopana le Don le Mabel Haslett, Lloyd le Melba Barry le barongwa ba bangwe teng. Ka nako eo, go ne go na le Basupi ba le 1 124 fela mo Japane.

Ka bonako fela re ne ra simolola go ithuta Sejapane le go dira bodiredi jwa ntlo le ntlo. Re ne re kwala dipuisano tsa Sejapane re dirisa ditlhaka tsa Seesemane, tse re neng re di bala jaaka di ntse. Beng ba matlo ba ne ba arabela ka go re, “Yoroshii desu” kana, “Kekko desu,” mo re neng ra ithuta gore go bolela, “Go siame” kana, “Go molemo.” Mme ka dinako tsotlhe re ne re sa itse gore a mong wa ntlo o a kgatlhega kana ga a kgatlhege, ka gonne mafoko ao a ne a dirisiwa le fa motho a sa batle. Bokao jwa one bo ne bo ikaegile ka modumo wa lentswe kana ka tsela e motho a neng a lebega ka yone mo sefatlhegong. Go ile ga re tsaya nako gore re kgone go tlhaloganya seno.

Maitemogelo a a Neng a Intumedisa

Ka letsatsi lengwe ke sa ntse ke palelwa ke puo eno, ke ne ka etela matlo a marobalo a Khampani ya Mitsubishi mme ka kopana le mosadi mongwe wa dingwaga tse 20. O ne a gatela pele mo kitsong ya Baebele mme o ne a kolobediwa ka 1966. Ngwaga morago ga moo o ne a simolola go nna mmulatsela mme go ise go ye kae o ne a tlhomiwa go nna mmulatsela yo o kgethegileng. Fa e sa le e ntse e le mmulatsela yo o kgethegileng go tloga ka nako eo. Ka metlha o ne a nkgothatsa fa ke bona ka fa a dirisitseng nako le maatla a gagwe mo bodireding jwa nako e e tletseng ka gone go tswa bosheng jwa gagwe.

Go emela boammaaruri jwa Baebele ke kgwetlho e kgolo thata mo bathong ba ba nnang mo setšhabeng se e seng sa Bakeresete. Le fa go ntse jalo, diketekete tsa batho di ile tsa fenya kgwetlho eno, go akaretsa le batho ba le mmalwa ba ke neng ke ba ruta Baebele. Ba ile ba senya dibeso tsa bone tse di turang tsa Bobuda le tsa Boshinto tse di fitlhelwang  mo malapeng a Bajapane. Go tlhoka bopelokgale gore batho ba basha ba dire seno, e re ka ka dinako tse dingwe ba losika ba tsaya gore ditiro tse di ntseng jalo ga di tlotle bagologolwane ba ba suleng. Ditiro tseno tsa bone tsa bopelokgale di tshwana le tsa Bakeresete ba bogologolo ba ba neng ba senya dilo tse di neng di amana le kobamelo ya maaka.—Ditiro 19:18-20.

Ke gakologelwa moithuti mongwe wa Baebele, yo e neng e le mmalapa, yo o neng a rulaganyetsa go fuduga mo Tokyo le lelapa la gagwe. O ne a batla go fudugela mo legaeng le lesha le le neng le se na dilo tse di amanang le kobamelo ya seheitane. Ka jalo o ne a bolelela monna wa gagwe ka se a rerang go se dira, mme o ne a dumela. O ne a mpolelela a itumetse mme go tswa foo o ne a gakologelwa gore o tsere le nkgwana e kgolo ya mmabole e e turang, e a neng a e reka ka gonne go tulwe e tla lere boitumelo mo lelapeng. E re ka a ne a belaela gore nkgwana eno e amana ka tsela nngwe le kobamelo ya maaka, o ne a e thuba ka hamore a bo a e latlha.

Ke ile ka itumela thata fa ke bona mosadi yono le ba bangwe ba senya dilo tsa bone tse di turang tse di amanang le kobamelo ya maaka ka go rata, mme ba simolola botshelo jo bosha jwa go direla Jehofa ka bopelokgale. Ke leboga Jehofa ka metlha go bo ke ile ka kgona go itumelela dingwaga tse di fetang 40 ke le mo tirelong ya borongwa kwa Japane.

“Dikgakgamatso” Tsa Motlha wa Segompieno

Fa ke leba kwa morago dingwaga tse di fetang 70 ke le mo bodireding jwa nako e e tletseng, ke kgatlhiwa ke se mo go nna se lebegang e le dikgakgamatso tsa motlha wa segompieno. Jaaka mosha yo o neng a le ditlhong, ke ne ke sa akanye gore nka fetsa botshelo jwa me jotlhe e le nna ke tsayang kgato pele go bua le batho ka Bogosi jo batho ba le bantsi ba sa batleng go utlwa sepe ka jone. Le fa go ntse jalo, ga ke a kgona go dira seo fela mme ke ile ka bona makgolokgolo a batho ba bangwe, kgotsa gongwe diketekete, ba dira se se tshwanang. Mme ba dirile seo ka tsela e e nang le matswela, mo go feletseng ka gore Basupi ba kwa Japane ba ba neng ba feta sekete go sekae fa ke ne ke goroga koo ka 1958, ba oketsege go nna ba ba fetang 222 000 gompieno!

 Fa nna le Martha re ne re goroga kwa Japane lekgetlho la ntlha, re ne re abetswe go nna kwa ofising ya lekala kwa Tokyo. Ka 1963, kago e ntšha ya lekala ya matlhatlaganyane a le marataro e ne ya agiwa mo setsheng seo, mme fa e sa le re nna koo go tloga ka nako eo. Ka November 1963 re ne re le bangwe ba batho ba le 163 ba ba neng ba reeditse puo ya go kgakola e e neng e neetswe ke molebedi wa rona wa lekala, Lloyd Barry. Ka nako eo, re ne re fitlheletse palo ya Basupi ba le 3 000 kwa Japane.

Go a itumedisa go bona tiro ya go rera e ntse e gola thata, re fitlheletse baboledi ba ba fetang 14 000 ka 1972 fa lekala le lesha le le atolositsweng le ne le wediwa kwa toropong ya Numazu. Mme ka 1982 go ne go setse go na le baboledi ba Bogosi ba ba fetang 68 000 kwa Japane, mme go ne ga agiwa dikago tse dikgolwane tsa lekala kwa toropong ya Ebina, e e dikilometara di ka nna 80 go tswa kwa Tokyo.

Go ntse go le jalo, kago e e kileng ya bo e le lekala e e fa gare ga Tokyo e ne ya shafadiwa. Fa nako e ntse e ya, e ne ya nna legae la barongwa ba ba fetang 20 ba ba diretseng kwa Japane ka dingwaga tse 40 kana 50 kana go feta, go akaretsa le nna le modirimmogo le nna wa nako e telele, Martha Hess. Ngaka nngwe le mosadi wa gagwe, yo e leng mooki, le bone ba nna mo legaeng la rona. Ba a re tlhokomela, le go re oka ka tsela e e lorato. Bosheng jaana, mooki yo mongwe o ne a tlisiwa gore a oketse ba ba leng teng, mme go na le bokgaitsadi ba Bakeresete ba ba tlang letsatsi le letsatsi go tla go thusa baoki. Maloko a mabedi a lelapa la Bethele ya Ebina ba tla ka go refosana go tla go re direla dijo le go phepafatsa legae la rona. Eleruri, Jehofa o ntse a le molemo mo go rona.—Pesalema 34:8, 10.

Selo se se itumedisang thata fa ke ntse ke le morongwa se diragetse ka November ngogola, dingwaga di le 36 kago eno e ntse e kgakotswe e bontsi jwa bangwe ba rona ba ba nang le nako e telele re le barongwa re nnang mo go yone gone jaanong. Ka November 13, 1999, ke ne ke le mongwe wa ba ba 4 486, go akaretsa makgolokgolo a batho ba ba nang le nako e telele e le Basupi ba ba tswang kwa dinageng di le 37, ba ba neng ba le gone fa go ne go kgakolwa dikago tse di atolositsweng tsa lekala la Japane la Watch Tower Bible and Tract Society kwa Ebina. Gone jaanong go na le badiri ba ka nna 650 mo lelapeng la lekala leo.

Mo dingwageng di ka nna 80 fa e sa le ke simolola go tsamaya ka ntlo le ntlo ke sa ntse ke le ditlhong ke tsamaisa melaetsa ya Baebele, Jehofa o ile a nnonotsha. O nthusitse go fenya ditlhong. Ke dumela sentle gore Jehofa a ka dirisa mongwe le mongwe yo a mo tshepang, tota le ba ba ditlhong thata jaaka nna. A bo ke nnile le botshelo jo bo kgotsofatsang jang ne jwa go bua le batho ba sele ka Modimo wa rona, Jehofa!

[Setshwantsho mo go tsebe 21]

Ke na le Mmè le Clarence, yo a neng a re etetse a tswa kwa Bethele

[Setshwantsho mo go tsebe 23]

Maloko a setlhopha sa rona ba ithutela mo llonong kwa Sekolong sa Gileade se se gaufi le South Lansing, New York

[Setshwantsho mo go tsebe 23]

Ka fa molemeng: Nna, Martha Hess le mmè, re le kwa Hawaii

[Setshwantsho mo go tsebe 24]

Ka fa mojeng: Maloko a legae la rona la barongwa la Tokyo

[Setshwantsho mo go tsebe 24]

Kwa tlase: Ke na le modirimmogo le nna wa nako e telele, Martha Hess

[Setshwantsho mo go tsebe 25]

Dikago tsa lekala la rona le le atolositsweng kwa Ebina di ne tsa kgakolwa ka November ngogola