Fetela kwa tshedimosetsong

Fetela go diteng

Tlwaelang go Dira Dilo Tse lo di Ithutileng

Tlwaelang go Dira Dilo Tse lo di Ithutileng

Tlwaelang go Dira Dilo Tse lo di Ithutileng

“Dilo tse lo di ithutileng le tse lo di amogetseng mme lwa di utlwa lwa ba lwa di bona ka ga me, tlwaelang go dira dilo tseno; mme Modimo wa kagiso o tla nna le lona.”BAFILIPI 4:9.

1, 2. A bontsi jwa batho ba ba ipolelang gore ba rata bodumedi ba tlhotlhelediwa ke Baebele mo matshelong a bone? Tlhalosa.

“BODUMEDI bo Ntse bo Tlhotlheletsa Batho go ya Pele, Mme Boitsholo jo bo Siameng bo a Felelwa.” Setlhogo seno se se tlhagileng mo lokwalodikgannyeng lwa Emerging Trends se ne sa sobokanya se se bonweng mo patlisisong e e dirilweng mo setšhabeng sa kwa United States. Go bonala gore kwa nageng eo palo ya batho ba ba tsenang kereke e bile ba bolela gore bodumedi bo na le seabe sa botlhokwa mo matshelong a bone e ile ya oketsega. Le fa go ntse jalo, pego eo ya re: “Le fa go ka tswa go na le koketsego eo, go bonala Baamerika ba le bantsi ba belaela gore a bodumedi bo ama matshelo a batho le setšhaba ka kakaretso.”

2 Seemo seno ga se ame naga e le nngwe fela. Mo lefatsheng lotlhe, batho ba le bantsi ba ba bolelang gore ba amogela Baebele e bile ba rata bodumedi ga ba letle Dikwalo di tlhotlheletsa matshelo a bone ka tsela epe. (2 Timotheo 3:5) Moeteledipele mongwe wa setlhopha sa babatlisisi o ne a re: “Re sa ntse re tseela Baebele kwa godimo, mme tota ga re tlhole re ipha nako ya go e bala, go e ithuta le go e dirisa.”

3. (a) Baebele e ama jang batho ba ba nnang Bakeresete ba boammaaruri? (b) Balatedi ba ga Jesu ba dirisa jang kgakololo ya ga Paulo e e kwadilweng mo go Bafilipi 4:9?

3 Le fa go ntse jalo, Bakeresete ba boammaaruri ba mo seemong se se farologaneng le seo. Go dirisa ga bone kgakololo ya Lefoko la Modimo go fetotse tsela e ba akanyang ka yone le e ba itshwarang ka yone. Mme go motlhofo gore batho ba bangwe ba lemoge botho jo bosha jo ba nang le jone. (Bakolosa 3:5-10) Balatedi ba ga Jesu ga ba tseye Baebele e le buka e e sa dirisiweng e e nnang fela mo shelofong. Go na le moo, moaposetoloi Paulo o ne a raya Bakeresete ba kwa Filipi a re: “Dilo tse lo di ithutileng le tse lo di amogetseng mme lwa di utlwa lwa ba lwa di bona ka ga me, tlwaelang go dira dilo tseno; mme Modimo wa kagiso o tla nna le lona.” (Bafilipi 4:9) Bakeresete ga ba amogele Lefoko la Modimo fela. Ba dira tumalanong le se ba se ithutang, ba dirisa kgakololo ya Baebele ka dinako tsotlhe—mo lelapeng, kwa tirong, mo phuthegong le mo botshelong jwa bone jotlhe fela.

4. Ke ka ntlha yang fa go se motlhofo go diragatsa melao ya Modimo?

4 Ga go motlhofo go diragatsa melao le melaometheo ya Modimo. Re tshela mo lefatsheng le le laolwang ke Satane Diabolo, yo Baebele e mmitsang “modimo wa tsamaiso eno ya dilo.” (2 Bakorintha 4:4; 1 Johane 5:19) Ka jalo, go botlhokwa gore re itise mo dilong dipe tse di ka re kgoreletsang gore re se ka ra nna re thokgame mo go Jehofa Modimo. Re ka boloka bothokgami jang?

Tshegetsa “Sekao sa Mafoko a a Itekanetseng”

5. Ke eng se se kaiwang ke mafoko a ga Jesu fa a re: “Ntshale morago [o] sa kgaotse”?

5 Selo se sengwe se se tlhokegang gore re dire tumalanong le se re se ithutileng ke go tshegetsa kobamelo ya boammaaruri ka boikanyegi, le fa re ganediwa ke batho ba ba sa dumeleng. Go tlhokega boiteko gore re itshoke. Jesu o ne a re: “Fa mongwe a batla go ntshala morago, a a iitatole mme a tseye kota ya gagwe ya tlhokofatso mme a ntshale morago a sa kgaotse.” (Mathaio 16:24) Jesu ga a ka a re re tshwanetse go mo sala morago beke, kgotsa kgwedi, kgotsa ngwaga fela. Mme o ne a re: “Ntshale morago [o] sa kgaotse.” Mafoko a gagwe a bontsha gore re ka se ka ra nna barutwa ka lobakanyana lo lo rileng fela mo botshelong jwa rona kgotsa ra ineela ka nakwana fela. Go tshegetsa kobamelo ya boammaaruri ka boikanyegi ke gore re itshoke re sa kgaotse mo tseleng e re e tlhophileng, le fa go ka nna jang. Re ka dira seo jang?

6. Sekao sa mafoko a a itekanetseng se Bakeresete ba lekgolo la ntlha la dingwaga ba neng ba se ithuta mo go Paulo ke eng?

6 Paulo o ne a rotloetsa modirikaene e bong Timotheo jaana: “Nna o tshegeditse sekao sa mafoko a a itekanetseng a o neng wa a utlwa mo go nna ka tumelo le lorato tse di ka ga Keresete Jesu.” (2 Timotheo 1:13) Paulo o ne a kayang? Lefoko la Segerika le le ranotsweng fano go twe “sekao” tota le kaya setshwantsho sa motaki. Le fa go sa tshwantshiwa dilo tsotlhe mo setshwantshong seno, se na le methalo e e bonalang sentle mo e leng gore motho yo o nang le temogo yo o se bonang a ka kgona go se tlhaloganya. Ka tsela e e tshwanang, sekao sa boammaaruri se Paulo a neng a se ruta Timotheo le ba bangwe se ne se sa direlwa go naya karabo e e tlhomameng ya potso nngwe le nngwe e ba neng ba ka e akanya. Le fa go ntse jalo, dithuto tseno di naya kaelo e e lekaneng—fela jaaka setshwantsho se se nang le methalo e e bonalang sentle—gore batho ba ba dipelo di ikanyegang ba kgone go tlhaloganya se Jehofa a batlang ba se dira. Ke boammaaruri gore fa ba batla go itumedisa Modimo, ba ne ba tla tshwanelwa ke go nna ba tshegeditse sekao seo sa boammaaruri ka go dira se ba se ithutileng.

7. Bakeresete ba ka tshegetsa jang sekao sa mafoko a a itekanetseng?

7 Mo lekgolong la ntlha la dingwaga, batho ba ba jaaka Himenaeo, Alekesandere le Fileto ba ne ba buelela dikgopolo tse di neng di sa tsamaisane le “sekao sa mafoko a a itekanetseng.” (1 Timotheo 1:18-20; 2 Timotheo 2:16, 17) Bakeresete ba bogologolo ba ne ba ka dira jang gore ba se ka ba faposiwa ke batlhanogi? Ka go ithuta ka kelotlhoko mekwalo e e tlhotlheleditsweng le go e dirisa mo matshelong a bone. Batho ba ba neng ba latela sekao sa ga Paulo le sa ba bangwe ba ba ikanyegang ba ne ba kgona go lemoga dilo dipe tse di neng di sa tsamaisane le sekao se ba neng ba se rutilwe sa boammaaruri ba bo ba di gana. (Bafilipi 3:17; Bahebera 5:14) Mo boemong jwa go “lwala mo mogopolong kaga dipotso le dikganetsano ka mafoko,” ba ne ba tswelela pele mo tseleng ya bone e e siameng ya go ineela mo Modimong. (1 Timotheo 6:3-6) Le rona re dira se se tshwanang fa re tlwaela go dirisa boammaaruri jo re bo ithutileng. A bo go nonotsha tumelo jang ne go bona gore batho ba le dimilione di le dintsi ba ba direlang Jehofa mo lefatsheng lotlhe ba ntse ba tshegeditse ka natla sekao se ba se rutilweng sa boammaaruri jwa Baebele.—1 Bathesalonika 1:2-5.

Gana ‘Dipolelo Tsa Maaka’

8. (a) Satane o leka go senya tumelo ya rona jang gompieno? (b) Paulo o tlhagisa jang mo go 2 Timotheo 4:3, 4?

8 Satane o leka go fedisa bothokgami jwa rona ka go jala dipelaelo ka ga se re se rutilweng. Fela jaaka mo lekgolong la ntlha la dingwaga, gompieno batlhanogi le batho ba bangwe ba leka go senya tumelo ya batho ba ba se nang molato. (Bagalatia 2:4; 5:7, 8) Ka dinako tse dingwe ba dirisa metswedi ya tshedimosetso go anamisa tshedimosetso e e sokameng kgotsa le ya maaka tota malebana le tsela e batho ba ga Jehofa ba dirang dilo ka yone le maitlhomo a bone. Paulo o ne a tlhagisa gore batho bangwe ba ne ba tla faposiwa mo boammaaruring. O ne a kwala jaana: “Go tla nna le lobaka lwa nako lo ba tla se keng ba iteseletse go amogela thuto e e itekanetseng, mme, tumalanong le dikeletso tsa bone, ba tla ikokoanyetsa barutisi gore ditsebe tsa bone di tsikitliwe; mme ba tla faposa ditsebe tsa bone mo boammaaruring, mme bone ba tla faposediwa kwa dipolelong tsa maaka.”—2 Timotheo 4:3, 4

9. Paulo a ka tswa a ne a akantse eng fa a ne a bua ka ‘dipolelo tsa maaka’?

9 Mo boemong jwa go tshegetsa sekao sa mafoko a a itekanetseng, bangwe ba ne ba kgatlhwa ke ‘dipolelo tsa maaka.’ Dipolelo tseno tsa maaka e ne e le eng? Gongwe Paulo o ne a akantse ka ditlhamane tse di ikakanyeditsweng, jaaka tse di mo bukeng ya Tobit e go sa tlhomamisegeng gore e boammaaruri go le kana kang. * Gape dipolelo tsa maaka di ka tswa di ne di akaretsa magatwe a a buiwang go fetelediwa dilo e bile go fopholediwa. Mo godimo ga moo, bangwe—“tumalanong le dikeletso tsa bone”—ba ka tswa ba ile ba tsiediwa megopolo ke batho ba ba buelelang gore motho a ka latela melao ya Modimo ka tsela e a batlang ka yone kgotsa ba ba neng ba nyatsa batho ba ba eteletseng pele mo phuthegong. (3 Johane 9, 10; Jude 4) Le fa go ka tswa go ne go na le dikgoreletsi dife, go lebega bangwe ba ne ba rata maaka bogolo go boammaaruri jwa Lefoko la Modimo. Go ise go ye kae, ba ne ba tlogela go dira se ba neng ba se ithutile, mme seno sa felela ka gore ba swe semoyeng.—2 Petere 3:15, 16.

10. Dipolelo dingwe tsa maaka tsa motlha wa gompieno ke dife, mme Johane o ne a bontsha jang gore re tshwanetse go nna kelotlhoko?

10 Re ka tila go okiwa ke dipolelo tsa maaka gompieno fa re tlhatlhoba e bile re tlhopha se re se reetsang le se re se balang. Ka sekai, gantsi metswedi ya tshedimosetso e rotloetsa boitsholo jo bo sa siamang. Batho ba le bantsi ba kgothaletsa gore go dumelwe gore Modimo ke masaitseweng kgotsa gone gore ga a yo. Batshwayadiphoso ba maemo a a kwa godimo ba nyatsa kgang ya gore Baebele e tlhotlheleditswe ke Modimo. Mme batlhanogi ba motlha wa gompieno ba nna ba leka go jala pelaelo mo Bakereseteng gore ba fedise tumelo ya bone. Moaposetoloi Johane o ne a tlhagisa jaana malebana le kotsi e e tshwanang le eno ya baporofeti ba maaka ba lekgolo la ntlha la dingwaga: “Baratwa, lo se ka lwa dumela dipolelwana dingwe le dingwe tse di tlhotlheleditsweng, mme tlhatlhobang dipolelwana tse di tlhotlheleditsweng go bona gore a di tswa mo Modimong, ka gonne baporofeti ba le bantsi ba maaka ba tswetse mo lefatsheng.” (1 Johane 4:1) Ka jalo re tshwanetse go nna kelotlhoko.

11. Tsela nngwe e re ka lekang ka yone go bona gore a re mo tumelong ke efe?

11 Malebana le seno, Paulo o ne a kwala jaana: “Nnang lo leke gore a lo mo tumelong.” (2 Bakorintha 13:5) Moaposetoloi o ne a re kgothaletsa gore re nne re leke go bona gore a re tshegeditse dilo tsotlhe tse di dumelwang ke Bakeresete. Fa re rata go reetsa batho ba ba dingongorego, re tshwanetse go itlhatlhoba ka thapelo. (Pesalema 139:23, 24) A re rata go tshwaya batho ba ga Jehofa diphoso? Fa e le gore go ntse jalo, ke ka ntlha yang? A re utlwisitswe botlhoko ke sengwe se mongwe a se buileng kgotsa a se dirileng? Fa e le gore go ntse jalo, a re leba dilo ka tsela e tota di leng ka yone? Pitlagano epe fela e re lebanang le yone mo tsamaisong eno ke ya nakwana. (2 Bakorintha 4:17) Tota le fa re lebana le teko nngwe mo phuthegong, ke ka ntlha yang fa re ka tlogela go direla Modimo? Fa re kgopisitswe ke sengwe, a ga go botoka thata go dira sotlhe se re ka se kgonang go rarabolola bothata re bo re bo tlogela mo diatleng tsa ga Jehofa?—Pesalema 4:4; Diane 3:5, 6; Baefeso 4:26.

12. Baberea ba re tlhometse sekao se se molemo jang?

12 Go na le gore re rate go tshwayatshwaya diphoso, a re nneng re na le boikutlo jo bo siameng jwa semoya malebana le tshedimosetso e re e bonang fa re ithuta re le rosi le kwa dipokanong tsa phuthego. (1 Bakorintha 2:14, 15) Mme mo boemong jwa go belaela Lefoko la Modimo, a bo go le botlhale go nna le boikutlo jo bo tshwanang le jwa Baberea ba lekgolo la ntlha la dingwaga ba ba neng ba tlhatlhoba Dikwalo ka kelotlhoko! (Ditiro 17:10, 11) Ka jalo, a re diriseng se re se ithutang, re gane dipolelo tsa maaka mme re ngaparele boammaaruri.

13. Re ka tswa re anamisa dipolelo tsa maaka jang re sa lemoge?

13 Go na le mofuta o mongwe gape wa polelo ya maaka o re tshwanetseng go itisa mo go one. Go anamisiwa dipolelo di le dintsi tse di amang maikutlo, gantsi e le ka E-mail. Re tshwanetse go nna kelotlhoko ka dipolelo tse di ntseng jalo, bogolo jang fa re sa itse kwa di simologileng teng. Tota le fa maitemogelo kgotsa polelo e rometswe ke Mokeresete yo o nang le leina le lentle, motho yoo le ene a ka tswa a utlwile tshedimosetso eo ka mongwe. Ke gone ka moo go leng botlhokwa gore re nne kelotlhoko malebana le go boeletsa kgotsa go fetisa dipolelo tse re sa tlhomamisegeng ka tsone. Ruri re ka se batle go boeletsa “ditlhamane tse di se nang bomodimo,” kgotsa “dipolelo tsa maaka tse di senyang boitsheko jwa se se boitshepo.” (1 Timotheo 4:7; New International Version) E re ka gape re tshwanetse go bua boammaaruri le ba bangwe, re tla bo re dira sentle fa re tila sepe fela se se ka dirang gore re anamise maaka, tota le fa re sa lemoge.—Baefeso 4:25.

Diphelelo Tse di Molemo Tsa go Dira Tumalanong le Boammaaruri

14. Ke melemo efe e re e bonang fa re dira dilo tse re di ithutileng mo Lefokong la Modimo?

14 Go dira se re se ithutang re le rosi mo Baebeleng le fa re le kwa dipokanong tsa Bokeresete go tla nna le melemo e mentsi. Ka sekai, re ka nna ra fitlhela gore re dirisana botoka le ba ba amanang le rona mo tumelong. (Bagalatia 6:10) Boikutlo jwa rona bo tla tokafala fa re dirisa melaometheo ya Baebele. (Pesalema 19:8) Mo godimo ga moo, fa re dira se re se ithutang, re ‘kgabisa thuto ya Modimo’ mme go ka nna motlhofo gore re gogele ba bangwe mo kobamelong ya boammaaruri.—Tito 2:6-10.

15. (a) Mosha mongwe o ne a nna pelokgale jang go naya bosupi kwa sekolong? (b) O ithutileng mo boitemogelong jono?

15 Mo gare ga Basupi ba ga Jehofa go na le basha ba le bantsi ba ba dirang se ba se ithutileng ba le bosi mo Baebeleng le mo dikgatisong tsa Bokeresete le ka go nna teng ka metlha kwa dipokanong tsa phuthego. Boitsholo jwa bone jo bontle ke bosupi jo bogolo mo barutabaneng le mo baithuting ka bone mo sekolong. (1 Petere 2:12) Akanya ka Leslie, mosetsana wa dingwaga tse 13 kwa United States. O bolela gore gantsi o ne a fitlhela go le thata go bua le balekane ba gagwe ba sekolo ka dilo tse a di dumelang, mme letsatsi lengwe seo se ne sa fetoga. “Bana mo tlelaseng ba ne ba bua ka tsela e batho ba lekang go rekisetsa ba bangwe dilo ka yone. Mosetsana mongwe o ne a tsholetsa seatla mme a umaka Basupi ba ga Jehofa.” E re ka Leslie e le Mosupi, o ne a itshwara jang? A re: “Ke ne ka femela tumelo ya me, mme ke dumela gore botlhe ba ne ba gakgamatse ka gonne gantsi ke nna ke didimetse kwa sekolong.” Bopelokgale jwa ga Leslie bo ne jwa felela ka eng? Leslie a re: “Ke ne ka kgona go tsamaisetsa moithuti yoo boroutšhara le pampitshana ka gonne o ne a na le dipotso tse dingwe.” Ruri Jehofa o tshwanetse a bo a itumela fa basha ba ba dirang se ba se ithutileng ba nna pelokgale go naya bosupi kwa sekolong!—Diane 27:11; Bahebera 6:10.

16. Sekolo sa Bodiredi sa Puso ya Modimo se solegetse mosha mongwe wa Mosupi molemo jang?

16 Sekai se sengwe ke sa ga Elizabeth. Go tloga fela fa mosetsanyana yono a le dingwaga di le supa le mo dingwageng tsotlhe tsa fa a ne a le mo sekolong sa poraemari, o ne a laletsa barutisi ba gagwe go tla kwa Holong ya Bogosi nako le nako fa a na le kabelo mo Sekolong sa Bodiredi sa Puso ya Modimo. Fa morutisi a ne a sa kgone go tla, Elizabeth o ne a sa tsamaye morago ga sekolo a bo a beela morutisi yono puo eo. Mo ngwageng wa gagwe wa bofelo kwa sekolong se segolwane, Elizabeth o ne a kwala pego ya ditsebe di le lesome malebana le melemo ya Sekolo sa Bodiredi sa Puso ya Modimo a bo a e tlhalosa fa pele ga barutisi ba le banè. Gape o ne a kopiwa gore a neele puo jaaka go tlhola go dirwa kwa Sekolong sa Bodiredi sa Puso ya Modimo, mme a tlhopha go bua ka setlhogo se se reng “Ke Eng fa Modimo a Dumelela Boikepo?” Elizabeth o solegetswe molemo ke thulaganyo ya go ruta e e dirwang ke Basupi ba ga Jehofa mo Sekolong sa Bodiredi sa Puso ya Modimo. Ke mongwe wa basha ba le bantsi ba Bakeresete ba ba bakang Jehofa ka go dira dilo tse ba di ithutileng mo Lefokong la gagwe.

17, 18. (a) Baebele e naya kgakololo efe malebana le boikanyegi? (b) Monna mongwe o ne a amiwa jang ke boikanyegi jwa mongwe wa Basupi ba ga Jehofa?

17 Baebele e kgothaletsa Bakeresete gore ba itshware ka boikanyegi mo dilong tsotlhe. (Bahebera 13:18) Go se ikanyege go ka senya kamano ya rona le ba bangwe, mme sa botlhokwa le go feta, go ka senya kamano ya rona le Jehofa ka boene. (Diane 12:22) Go itshwara ga rona ka boikanyegi go supa gore re dira dilo tse re di ithutileng mme go dirile gore batho ba le bantsi ba tlotle Basupi ba ga Jehofa fela thata.

18 Akanya ka se se diragaletseng monna mongwe wa lesole e bong Phillip. O ne a latlhegelwa ke tšheke e e sa kwalwang sepe mme e saenilwe mme a se ka a lemoga go fitlha e busediwa kwa go ene ka poso. Tšheke eo e ne ya bonwa ke mongwe wa Basupi ba ga Jehofa, mme lokwalo lo lo neng lo rometswe le yone lo ne lo bolela gore motho yo o e boneng o tlhotlheleditswe ke dilo tse a di dumelang gore a e buse. Phillip o ne a tshwarwa ke kgakge. O ne a re: “Ba ne ba ka ntseela didolara di le 9 000!” Ka nako e nngwe o ne a ile a swabisiwa ke gore hutshe ya gagwe e ne ya utswiwa kwa kerekeng. Go lebega hutshe ya gagwe e ne e tserwe ke mongwe yo a mo itseng, mme motho yo a sa mo itseng ene o ne a mmusetsa tšheke e e neng e ka mo naya didolara di le diketekete! Ee ruri, Bakeresete ba ba ikanyegang ba tlotla Jehofa Modimo!

Nna o Dire Se o Se Ithutileng

19, 20. Re tla solegelwa molemo jang ke go dira tumalanong le dilo tse re di ithutang mo Dikwalong?

19 Batho ba ba dirang se ba se ithutileng mo Lefokong la Modimo ba nna le melemo e mentsi thata. Morutwa Jakobe o ne a kwala jaana: “Yo o tlhodumelang mo molaong o o itekanetseng wa kgololesego le yo o nnelang ruri mo go one, motho yono, ka gonne a sa nna moutlwi yo o lebalang bobe, mme a nnile modiri wa tiro, o tla itumela mo go o direng ga gagwe.” (Jakobe 1:25) Ee, fa re dira tumalanong le se re se ithutang mo Dikwalong, re tla nna le boitumelo jwa mmatota mme re tla kgona go itshokela mathata a botshelo botoka. Mo godimo ga tsotlhe, Jehofa o tla re segofatsa mme re tla nna le tebelelo ya go bona botshelo jo bo sa khutleng!—Diane 10:22; 1 Timotheo 6:6.

20 Ka jalo, nna o dire bojotlhe jwa gago gore o ithute Lefoko la Modimo ka tlhoafalo. Kopanela ka metlha le baobamedi ba ga Jehofa, mme o reetse ka kelotlhoko tshedimosetso e e neelwang kwa dipokanong tsa Bokeresete. Nna o dire dilo tse o di ithutang, mme ‘Modimo wa kagiso o tla nna le wena.’—Bafilipi 4:9.

[Dintlha tse di kwa tlase]

^ ser. 9 Tobit, e e ka tswang e kwadilwe mo lekgolong la boraro la dingwaga B.C.E., e akaretsa tlhamane e e tletseng tumelobotlhodi ya Mojuda mongwe yo o bidiwang Tobias. Go ne go bolelwa fa a na le bokgoni jwa go bona maatla a go fodisa le a go leleka madimona a dirisa pelo, santlhokwe le sebete sa tlhapi e e boitshegang.

A o A Gakologelwa?

• “Sekao sa mafoko a a itekanetseng” ke eng, mme re ka nna re se tshegeditse jang?

• Re tshwanetse go gana ‘dipolelo dife tsa maaka’?

• Batho ba ba dirang dilo tse ba di ithutang mo Lefokong la Modimo ba nna le melemo efe?

[Dipotso Tsa Thuto]

[Setshwantsho mo go tsebe 17]

Bakeresete ba bogologolo ba ne ba ka dira jang gore ba se ka ba faposiwa ke batlhanogi?

[Ditshwantsho mo go tsebe 18]

Dipelaelo di ka jalwa ke metswedi ya tshedimosetso, Internet le ke batlhanogi ba motlha wa gompieno

[Setshwantsho mo go tsebe 19]

Ga go a siama go fetisa dipego tse o sa tlhomamisegeng ka tsone

[Ditshwantsho mo go tsebe 20]

Kwa tirong, kwa sekolong le kwa mafelong a sele, Basupi ba ga Jehofa ba dirisa se ba se balang mo Lefokong la Modimo