Etsa Tumelo ya Bone

O ne A Dira Dilo ka Botlhale

ABIGAILE o ne a bona lekawana le tlaletswe. Le ne le tshogile—ka lebaka le le utlwalang. Le ne le tloga le tlhagelwa ke kotsi. Ka yone nako eo, batlhabani ba ka nna 400 ba ne ba le mo tseleng, ba ikaeletse go bolaya monna mongwe le mongwe mo ntlong ya ga Nabale, monna wa ga Abigaile. Ka ntlha yang?

Seno sotlhe se ne se bakilwe ke Nabale. Jaaka gale o ne a dirile dilo ka lenyatso le ka bosetlhogo. Le fa go ntse jalo, mo nakong eno o ne a kgopisitse motho o sele—molaodi yo o rategang wa setlhopha se se ikanyegang le se se thapisitsweng sentle sa batlhabani. Jaanong lengwe la makawana a a neng a direla Nabale, gongwe e le modisa le ne la ya kwa go Abigaile le solofetse gore o tla dira sengwe se se neng se tla ba boloka. Mme gone, ke eng se mosadi a le mongwe a neng a ka se dira mophato wa sesole?

Sa ntlha, mma re ithute mo go oketsegileng ka mosadi yono yo o molemo. Abigaile e ne e le mang? Bothata jono bo bakilwe ke eng? Mme re ka ithuta eng mo sekaong sa gagwe sa tumelo?

“O ne A le Botlhale e Bile a le Montle”

Abigaile le Nabale ba ne ba sa tshwanelane. Nabale o ne a ka se nne le molekane yo o molemo go gaisa mosadi wa gagwe, fa Abigaile ene a ne a iphitlhela a nyetswe ke monna yo o bosula. Gone monna yono o ne a na le madi. O ne a itsaya a le botlhokwa, mme gone batho ba bangwe ba ne ba mo leba jang? Ga se gantsi batho ba go buiwang ka bone mo Baebeleng ba bidiwa ka maina a a ba nyatsang. Leina la gagwe le kaya “Yo o Se Nang Tlhaloganyo” kgotsa “Sematla.” A batsadi ba gagwe ba ne ba mo naya leina leno fa a ne a tsholwa kgotsa o le neilwe moragonyana ka ntlha ya tsela e a neng a itshwara ka yone? Le fa karabo e ka tswa e le efe, o ne a tshela go dumalana le leina la gagwe. Nabale o ne a le “bogale e bile a le bosula mo ditirong tsa gagwe.” O ne a boifiwa e bile a sa ratiwe ke batho ka gonne e ne e le letagwa e bile a rata ntwa.—1 Samuele 25:2, 3, 17, 21, 25.

Abigaile o ne a sa tshwane le ene gotlhelele. Leina la gagwe le kaya “Rre o Dirile Gore a Itumele.” Borre ba le bantsi ba itumelela go nna le bomorwadiabone ba bantle mme rre yo o botlhale o itumela le go feta fa ngwana wa gagwe a na le mekgwa e mentle. Gantsi motho yo montle ga a bone go le botlhokwa go nna le dinonofo tse di jaaka botlhale, bopelokgale kgotsa tumelo. Go ne go sa nna jalo ka Abigaile. Baebele ya re o “ne a le botlhale e bile a le montle.”—1 Samuele 25:3.

Batho ba le bantsi ba ka ipotsa gore ke eng fa lekgarebe le le botlhale jalo le ne la dumela go nyalwa ke monna yo o se nang molemo wa sepe. Se lebale gore ka nako ya fa Baebele e kwalwa batsadi e ne e le bone ba batlelang bana ba bone balekane. Le fa ba ne ba sa dire jalo, ke bone ba ba neng ba tla dira tshwetso ya gore a ba dumela gore a nyalwe kgotsa nnyaa. A batsadi ba ga Abigaile ba ne ba letlelela lenyalo leno, ba bo ba le rulaganya ka gonne ba ne ba kgatlhilwe ke gore Nabale o ne a humile e bile a tumile? A ba ne ba dira jalo ka gonne ba humanegile? Le fa go ka tweng, madi a ga Nabale ga a ka a dira gore e nne monna yo o molemo.

Batsadi ba ba botlhale ba ruta bana ba bone go tlotla lenyalo. Ga ba ba tlhotlheletse go nyala ka ntlha ya madi kgotsa go ba pateletsa go intsha ba sa le bannye mo ba ka se kgoneng go dira maikarabelo a batho ba bagolo. (1 Bakorintha 7:36) Le fa go ntse jalo, go ne go setse go le thari gore Abigaile a akanye ka dilo tseo. Le fa lebaka e ka tswa  e le lefe, o ne a nyetswe ke Nabale mme o ne a ikaeletse go dira se a ka se kgonang mo seemong seo se se thata.

“O ne A ba Kgalemela a Goa”

Nabale o ne a dira gore seemo sa ga Abigaile se nne thata le go feta. Monna yo a neng a mo kgopisitse e ne e le Dafide. O ne a direla Jehofa ka boikanyegi mme moporofeti Samuele o ne a mo tloditse, a bontsha gore Dafide o ne a tlhophilwe ke Modimo gore a nne kgosi e e neng e tla tlhatlhama Saulo. (1 Samuele 16:1, 2, 11-13) Fa Dafide a ne a tshaba Kgosi Saulo yo o lefufa le yo a neng a batla go mmolaya, o ne a nna kwa nageng le batlhabani ba gagwe ba ba ikanyegang ba le 600.

Nabale o ne a nna kwa Maone le fa go ntse jalo o ne a bereka gaufi le naga ya Karemele e bile gongwe e le ya gagwe. * Metse eno e ne e na le mafelo a a tsholetsegileng a a neng a siametse go fudisa dinku e bile Nabale o ne a na le di le 3 000. Lefatshe la teng le ne le sa lemiwa. Kwa borwa go ne go na le naga e kgolo ya Parane. Kwa botlhaba, tsela e e neng e ya kwa Lewatleng la Letswai e ne e feta kwa lefelong le go neng go se na batho kwa go lone le le neng le na le megogoro le magaga. Fa Dafide le banna ba gagwe ba ne ba le mo dikgaolong tseno ba ne ba tlhoka dijo, mme ga go pelaelo gore ba ne ba di batla e bile ba ne ba itshokela mathata a le mantsi. Gangwe le gape ba ne ba kopana le makawana a a neng a disetsa Nabale yo o humileng.

Masole ao a a dirang ka natla a ne a tshwara badisa bao jang? Go ne go ka nna motlhofo gore gangwe le gape ba utswe dinku le fa go ntse jalo ba ne ba se ka ba dira jalo. Ba ne ba sireletsa letsomane la ga Nabale le batlhanka ba gagwe. (1 Samuele 25:15, 16) Dinku le badisa ba ne ba lebana le dikotsi tse di seng kana ka sepe. Ka nako eo dibatana di ne di le dintsi. Gape molelwane wa kwa borwa jwa Iseraele o ne o le gaufi, mme magodu a ne a tlhasela gangwe le gape. *

E tshwanetse ya bo e ne e le tiro e e seng kana ka sepe go naya banna bao dijo kwa nageng. Ka jalo, letsatsi lengwe Dafide o ne a romela barongwa ba le lesome kwa go Nabale go ya go kopa thuso. Dafide o ne a tlhophile nako e e siameng. E ne e le nako ya mokete wa go beola dinku mme go ne go tlwaelegile go aba le go dira meletlo. Gape Dafide o ne a rulaganya mafoko a gagwe sentle a dirisa mafoko a a bontshang gore o maitseo. O ne a re “morwao Dafide” gongwe a tlotla Nabale ka gonne a le mogolo. Nabale o ne a arabela jang?—1 Samuele 25:5-8.

O ne a galefa! Lekawana le le umakilweng kwa godimo le ne la bolelela Abigaile gore “o ne a ba kgalema a goa.” Nabale yo o timanang o ne a ngongorega ka senkgwe, metsi le nama ya gagwe e e tlhabilweng. O ne a sotla Dafide ka go re ga se motho wa sepe a bo a mo tshwantsha le motlhanka yo o tshabileng. Nabale a ka tswa a ile a itshwara jaaka Saulo yo a neng a tlhoile Dafide. Ga go ope wa banna bano yo o neng a leba dilo kafa Jehofa a di lebang ka gone. Modimo o ne a rata Dafide mme o ne a sa mo lebe jaaka motlhanka wa motsuolodi, go na le moo o ne a mo leba e le kgosi ya Iseraele e e neng e tla busa mo isagweng.—1 Samuele 25:10, 11, 14.

Fa barongwa ba ga Dafide ba boa go tla go mmegela se se diragetseng, o ne a shakgala. O ne a ba laela jaana: “A mongwe le mongwe a gatlhe  tšhaka ya gagwe!” Dafide a tshwere dibetsa, o ne a etelelapele banna ba gagwe ba le 400 go ya go tlhasela. O ne a ikana gore o tla bolaya monna mongwe le mongwe mo ntlong ya ga Nabale. (1 Samuele 25:12, 13, 21, 22) Go ne go utlwala go bo Dafide a ne a galefile, le fa go ntse jalo o ne a sa tshwanela go bontsha bogale jwa gagwe ka tsela eo. Baebele ya re: “Tšhakgalo ya motho ga e felele ka tshiamo ya Modimo.” (Jakobe 1:20) Ka jalo, Abigaile o ne a tla boloka ba lelapa la gagwe jang?

“A go Bakwe Tlhaloganyo ya Gago”

Re setse re bone selo sa ntlha se Abigaile a neng a se dira go baakanya phoso eo e e masisi. Go farologana le monna wa gagwe e bong Nabale, o ne a iketleeditse go reetsa. Lekawana la motlhanka le ne la bua jaana ka Nabale: ‘Ke motho yo o se nang molemo wa sepe tota gore re ka bua le ene.’ * (1 Samuele 25:17) E re ka Nabale a ne a itsaya a le botlhokwa, seo se ile sa dira gore a se ka a reetsa. Go ikgodisa jalo go tlwaelegile le gompieno. Le fa go ntse jalo, lekawana leno le ne le itse gore Abigaile ga a tshwane le Nabale, ke gone ka moo a neng a bolelela Abigaile ka bothata joo.

Abigaile o ne a akanya a bo a tsaya kgato ka bonako. Re bala jaana: “Fela foo Abigaile a potlaka.” Mo pegong eno re fitlhela lediri le le tshwanang e leng “go potlaka” ka makgetlo a le manè le dirisitswe fa go buiwa ka mosadi yono. O ne a baakanyetsa Dafide le banna ba gagwe mpho ya bopelotshweu. E ne e akaretsa senkgwe, beine, nku, mabele a a gadikilweng, dikuku tse di omisitsweng le dikuku tsa difeige. Go bonala sentle gore Abigaile o ne a itse sentle gore o ne a na le eng e bile o ne a tlhokomela ditiro tsa ntlo ya gagwe jaaka mosadi yo o nang le bokgoni yo o tlhalosiwang mo go Diane. (Diane 31:10-31) O ne a romela dijo tseno ka batlhanka bangwe mme a tla a le esi kwa morago. Re bala jaana: “Mme a se ka a bolelela Nabale monna wa gagwe sepe.”—1 Samuele 25:18, 19.

A seno se kaya gore Abigaile o ne a tsuologetse botlhogo jwa monna wa gagwe? Nnyaa le e seng. Nabale o ne a tshwara motlhanka yo o tloditsweng wa ga Jehofa ka tsela e e sa siamang, e leng se se neng se ka bo se dirile gore batho ba ba se nang molato ba ntlo ya ga Nabale ba bolawe. Fa Abigaile a ka bo a sa tsaya kgato, a seo se ne se ka dira gore a nne le molato ka ntlha ya phoso e e neng e dirilwe ke monna wa gagwe? Mo maemong ape fela, o ne a tshwanetse go ikobela Modimo go feta monna wa gagwe.

Go ise go ye kae, Abigaile o ne a kopana le Dafide le banna ba gagwe. O ne a potlaka gape mme mo lekgetlong leno a fologa esele a bo a ikokobetsa fa pele ga ga Dafide. (1 Samuele 25:20, 23) Go tswa foo, o ne a bolelela Dafide kafa a ikutlwang ka gone, a kopa gore monna wa gagwe le ba ntlo ya gagwe ba utlwelwe botlhoko. Ke eng se se neng sa dira gore a utlwiwe?

O ne a amogela phoso eo mme a kopa Dafide gore a mo itshwarele. O ne a lemoga gore monna wa gagwe o ne a se na molemo wa sepe jaaka leina la gagwe le kaya, gongwe a akantsha gore go ne go tla diga Dafide seriti go otlhaya monna yo o ntseng jalo. O ne a bontsha gore o ikanya Dafide jaaka moemedi wa ga Jehofa le gore o a lemoga gore o ne a “tlhabana dintwa tsa ga Jehofa.” Gape o ne a bontsha gore o ne a itse ka ditsholofetso tsa ga Jehofa tse di malebana le Dafide le bogosi ka gonne o ne a re: “Jehofa . . . ruri o tla go tlhoma go nna moeteledipele wa Iseraele.” Mo godimo ga moo, o ne a kopa Dafide gore a se ka a dira selo se se neng se ka dira gore a nne le  molato wa madi kgotsa se moragonyana se neng se ka “nna sekgopi”—go bonala a ne a raya go nna le segakolodi se se molato. (1 Samuele 25:24-31) Mafoko a gagwe a ne a ama pelo tota!

Mme gone Dafide o ne a dira eng? O ne a amogela se Abigaile a neng a ba tliseditse sone a bo a re: “A go bakwe Jehofa Modimo wa Iseraele, yo o go rometseng mo letsatsing leno gore o tle go nkgatlhantsha! Mme a go bakwe tlhaloganyo ya gago, mme go bakwe wena yo o nthibetseng mo letsatsing leno gore ke se ka ka tsena mo molatong wa madi.” Dafide o ne a mo lebogela go bo a ile a potlaka ka bopelokgale go tla go kopana le ene e bile o ne a dumela gore o ne a mo thiba gore a se ka a nna le molato wa madi. O ne a mo raya a re, “Tlhatlogela ka kagiso kwa ntlong ya gago,” a bo a oketsa ka go re: “Ke reeditse lentswe la gago.”—1 Samuele 25:32-35.

“Bona, Lelata la Gago ke Le”

Ga go pelaelo gore fa ba sena go kgaogana, Abigaile o tshwanetse a bo a ne a akanya ka motlotlo wa bone; le kafa Dafide yo o ikanyegang a neng a farologane ka gone le motho yo o ratang ntwa yo a neng a mo nyetse. Le fa go ntse jalo, o ne a se ka a nnela go akanya ka gone. Re bala jaana: “Moragonyana Abigaile a tsena kwa go Nabale.” Ee, o ne a boela kwa monneng wa gagwe a ikaeletse go dira maikarabelo a gagwe kafa a neng a ka kgona ka gone jaaka mosadi wa gagwe. O ne a tshwanetse go mmolelela ka mpho e a neng a e naya Dafide le banna ba gagwe. O ne a tshwanetse go itse. Mme gape o ne a tshwanetse go mmolelela—pele a utlwa ka mongwe—ka kotsi e a ileng a e thibela. Le gale o ne a ka se ka a mmolelela ka nako eo. O ne a dirile moletlo o mogolo jaaka wa dikgosi e bile a tagilwe.—1 Samuele 25:36.

Gape Abigaile o ne a bontsha bopelokgale le botlhale ka gonne o ne a leta go fitlha mo mosong o o latelang fa a ne a tla bo a sa tagwa. O ne a tla kgona go mo tlhaloganya mme go ne go ka nna kotsi thata mo go ene ka ntlha ya go bo a ne a le bogale. Le fa go ntse jalo, o ne a mo atamela mme a mmolelela sotlhe se se diregileng. Ga go pelaelo gore o ne a lebeletse gore a shakgale, gongwe a mo lwantshe. Go na le moo, o ne a nna fela a sa sute.—1 Samuele 25:37.

Go ne go diregileng ka monna yono? “Pelo ya gagwe ya swa mo teng ga gagwe, mme a nna jaaka leje.” Gongwe o ne a iteilwe ke seterouku. Le fa go ntse jalo, o ne a swa malatsi a le lesome morago ga moo—mme e se ka ntlha ya go bo a bobola. “Jehofa a itaya Nabale, mme a swa.” (1 Samuele 25:38) Katlholo eo e e siameng e ne ya dira gore lenyalo le le tletseng mathata la ga Abigaile le fele. Le fa Jehofa a sa dire dilo jalo ka kgakgamatso gompieno, pego eno e re gopotsa gore o bona go sotliwa kgotsa go tshwarwa ka dikgoka go go dirwang mo lapeng. Ka nako ya gagwe, ka metlha o tla dira gore tshiamiso e dirwe.

Kwantle ga go gololwa jalo mo lenyalong le le sa itumediseng, Abigaile o ne a letetswe ke masego a mangwe. Fa Dafide a se na go utlwa gore Nabale o sule, o ne a romela barongwa gore ba mmolelele gore o batla go mo nyala. O ne a araba jaana: “Bona, lelata la gago ke le go nna lelata le le tla tlhapisang dinao tsa batlhanka ba morena wa me.” Go bonala sentle gore tsholofelo ya go nna mosadi wa ga Dafide ga e a ka ya fetola tsela e a neng a le boikobo ka yone; tota e bile o ne a batla go nna lelata la batlhanka ba ga Dafide! Go tswa foo, re bala gape ka go potlaka ga gagwe, mo lekgetlong leno a ipaakanyetsa go ya kwa go Dafide.—1 Samuele 25:39-42.

Seno se ne se sa reye gore botshelo jwa gagwe le Dafide bo ne bo se kitla bo nna le mathata. Dafide o ne a setse a nyetse Ahinoame, ga go pelaelo gore go nyala lefufa go ne go ka dira gore basadi bao ba ba ikanyegang ba nne le mathata a a rileng ka nako eo. * Mme gone Dafide o ne a ise a nne kgosi; o ne a tla tshwanelwa ke go fenya diteko le mathata a a neng a tla lebana le one pele a direla Jehofa jaaka kgosi. Le fa go ntse jalo, Abigaile o ne a thusa Dafide le go mo ema nokeng fa a sa ntse a tshela, e re ka a ne a lemoga gore o a mo rata le go mo sireletsa, kgabagare o ne a mo tsholela morwa. Ka nako nngwe o ne a mmoloka mo bathong ba ba neng ba batla go mo tsaya ka dikgoka! (1 Samuele 30:1-19) Ka jalo Dafide o ne a etsa Jehofa Modimo, yo o ratang le yo o anaanelang basadi ba ba ntseng jalo ba ba botlhale, ba ba pelokgale le ba ba ikanyegang.

[Dintlha tse di kwa tlase]

[Setshwantsho mo go tsebe 19]

Go farologana le monna wa gagwe, Abigaile o ne a reetsa

[Setshwantsho mo go tsebe 20]

Abigaile o ne a ikokobeditse, a le pelokgale e bile a bua le Dafide ka tsela e e botlhale