KAFA MENEELO E DIRISIWANG KA GONE
Mokwalo o o Thusang Batho
OCTOBER 1, 2021
Makasine wa Tora ya Tebelo wa June 1, 1912, o ile wa re “Gongwe babadi ba rona ba le bantsi ba itse bangwe ba ba sa boneng. Ba ka neelwa sengwe se ba ka se balang mahala . . . . Dikgatiso tseno tse di kwaletsweng batho ba ba sa boneng di gatisitswe ka ditlhaka tse di tsholetsegileng gore ba kgone go di bala.” Makasine ono wa Tora ya Tebelo o ne wa tswelela ka go tlhalosa gore: “Bontsi jwa batho ba ba sa boneng ba lebogela molaetsa wa gore go tla tla lefatshe le lesha le le nang le masego a mantsi a mantle.”
Fa mafoko ano a ne a kwalwa, dinaga tse di farologaneng tse go buiwang Seesemane kwa go tsone di ne di dirisa mekwalo e e farologaneng ya braille. Le fa go ntse jalo, Basupi ba ga Jehofa ba ne ba setse ba gatisa dikgatiso tsa Baebele ka mokwalo wa braille. Gone jaanong re na le dikgatiso tsa braille ka dipuo di feta 50. Di gatisiwa jang?
Go Fetola Mokwalo le go Gatisa
Selo sa ntlha se re se dirang fa re gatisa braille, ke go fetolela mokwalo mo dikgatisong tsa braille. Michael Millen yo o direlang mo Lefapheng la Text Processing Services kwa Patterson kwa New York a re: “Bogologolo re ne re dirisa software ya dikhampani tse dingwe fa re fetolela mo mokwalong wa braille mme re ne re sa kgone go dirisa software eo go fetolela mo dipuong tse dingwe. Gone jaanong re dirisa Watchtower Translation System e e kgonang go fetolela mokwalo mo ditlhakeng tsa braille mo dipuong di le dintsi tse di buiwang mo lefatsheng. Ga ke dumele gore go na le software e e tshwanang le e re e dirisang gone jaanong.”
Gape dikgatiso tsa braille di tlhalosa ditshwantsho tse di mo go tsone. Ka sekai, setshwantsho sa buka ya Itumelele go Tshelela Ruri! se tlhalosiwa jaana: “Monna o simolola loeto mo tseleng e e itsoketsang e e dikologilweng ke dimela tse dintle, dithota le dithaba.” Jamshed ke motlhanka wa bodiredi gape ke mmulatsela mme ga a bone, a re: “Ditlhaloso tsa ditshwantsho tseno di botlhokwa thata mo go nna.”
Fa mokwalo o sena go fetolelwa mo mokwalong wa braille, difaele tseo di romelelwa diofisi tsa makala tse di kgonang go dira dikgatiso tsa braille. Dikgatiso tseo di gatisiwa mo pampiring e e thata, e e sa senyegeng motlhofo le fa e ka dirisiwa kgapetsakgapetsa. Go tswa foo dipampiri tseno di kopanngwa mmogo di bo di romelelwa diphuthego kgotsa di isiwa kwa posong gore di romelelwa batho ba ba sa boneng mahala fa e le gore poso e kgona go dira jalo. Mo maemong a mangwe ofisi ya lekala e ka rulaganya gore dikgatiso tsa batho ba ba sa boneng di romelwe ka bonako gore bakaulengwe bano ba kgone go di dirisa mo dipokanong.
Go gatisa dikgatiso tsa braille go tlhoka madi e bile go tsaya nako. Ka sekai, fa go gatisiwa dikgatiso kwa Wallkill, kwa New York, go gatisa dikgatiso di le 2 fela tsa braille go tsaya nako e e lekanang la ya go gatisa Dibaebele di le 50 000. Go na le dibolumo di le 25 mo Baebeleng ya braille ya Seesemane mme go gatisa dibolumo tseo go tura go gaisa go gatisa Baebele. a Khabara ya bolumo ya Baebele ya braille le nngwe e ka ja R2 147,87.
Ba ba thusang ka go gatisa dikgatiso tsa braille ba ikutlwa jang ka tiro ya bone? Nadia yo o direlang kwa lekaleng la Afrika Borwa a re: “Botshelo ga bo motlhofo mo bakaulengweng le mo bokgaitsading ba rona ba ba sa boneng mme nna, ke go tsaya e le tshiamelo go dira sengwe se se ka ba thusang. Tota go a bonala gore Jehofa o a ba rata.”
Kgatiso e e Rutang Batho go Bala Braille
Jaanong go dirwa eng fa motho yo o sa kgoneng go bona, a sa itse go dirisa braille? Mo dingwageng tse di fetileng re ile ra golola boroutšhara jwa Learn to Read Braille, jo bo nang le mokwalo wa braille le mokwalo fela o o tlwaelegileng. Bo diretswe gore motho yo o bonang le yo o sa boneng ba kgone go bo dirisa mmogo. Boroutšhara jono bo na le didirisiwa tse motho yo o sa boneng a kgonang go di dirisa go kwala braille. Motho yo o ithutang braille o dirisa didirisiwa tseno gore a kgone go itirela ditlhaka tsa braille. Seno se mo thusa gore a kgone go gopola tlhaka nngwe le nngwe e a e itirelang le gore a kgone go e gopola.
“Ga ke Kgone go di Baya fa Fatshe”
Bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba sa boneng ba solegelwa molemo jang ke dikgatiso tseno? Ernst yo o nnang kwa Haiti, o ne a tlhola a ya dipokanong mme o ne a se na dikgatiso tsa braille. Ka ntlha ya seo fa a na le kabelo kwa dipokanong o ne a tshwanetse go e tshwarelela ka tlhogo, gape fa a batla go araba kwa dipokanong o ne a tshwanetse go tshwarelela karabo ya gagwe ka tlhogo. A re: “Gone jaanong fa ke batla go araba ke tsholetsa letsogo nako nngwe le nngwe fela. Ke ikutlwa ke tshwana le bakaulengwe le bokgaitsadi ba me, ka gonne rotlhe re amogela tshedimosetso e e kgothatsang go tswa kwa go Jehofa.”
Jan ke mogolwane yo o sa boneng sentle yo o nnang kwa Austria mme ke ene yo o tshwarang Thuto ya Tora ya Tebelo le Thuto ya Baebele ya Phuthego. A re “Dikgatiso tsa rona tsa braille, ga di tshwane le dipe tse nkileng ka di bala. Ka sekai, tsebe nngwe le nngwe e na le nomoro, re kgona go bona dintlha tse di kwa tlase motlhofo gape go na le ditlhaloso tsa ditshwantsho tse di utlwalang sentle.”
Seon-ok ke mmulatsela kwa Korea Borwa mme ga a bone e bile ga a utlwe. Mo nakong e e fetileng fa a le kwa dipokanong go ne go nna go na le mongwe yo o mo tlhalosetsang dintlha a dirisa puo ya diatla ka go mo tshwara. Mme gone jaanong o kgona go ipalela dikgatiso tsa Baebele tsa braille. A re: “Ga go motlhofo go bala dikgatiso tse dingwe tsa braille ka gonne go na le ditlhaka tse di seyong kgotsa mokwalo wa teng o sokame kgotsa pampiri ya teng e motlhofo thata. Mme Basupi ba ga Jehofa ba dirisa pampiri e e botoka thata e bile ditlhaka tsa teng ga di sutlhege motlhofo, seno se dira gore ke kgone go e bala motlhofo. Gape a re: “Mo nakong e e fetileng ke ne ke tlhoka mongwe gare a nthuse go bala dikgatiso tsa Baebele mme gone jaanong ke kgona go ipalela. Ke itumedisiwa ke gore ke kgona go baakanyetsa dipokano tsa rona tsa mo gare ga beke le go nna le seabe mo go tsone. Ke bala dikgatiso tsa rona tsotlhe tsa braille. Ga ke kgone go di baya fa fatshe.”
Dikgatiso tsa rona tsa braille le dikgatiso tsa rona tse di gatisitsweng, di na le mafoko a a reng: “Kgatiso eno ga e rekisiwe. Ke karolo ya tiro e e dirwang mo lefatsheng lotlhe ya go ruta batho Baebele mme e tshegediwa ka meneelo e e ntshiwang ka go rata.” Re lebogela meneelo e lo e ntshang lo dirisa ditsela tse di mo donate.pr418.com. Meneelo e lo e ntshang ka bopelotshweu e re thusa gore re kgone go direla batho botlhe dikgatiso tsa Baebele, go akaretsa le batho ba ba sa boneng.
a Ditlhaka tsa braille di dirwa ka khutlo e le nngwe go ya go tse thataro. Dikhutlo tseno di a tsholetsega fa di gatisiwa.