Skip to content

Ko e Hā ʻa e Fuʻu Mamahi Lahí?

Ko e Hā ʻa e Fuʻu Mamahi Lahí?

Ko e tali ʻa e Tohi Tapú

 ʻI he fuʻu mamahi lahí ʻe hokosia ai ʻe he faʻahinga ʻo e tangatá ʻa e taimi faingataʻa taha kuo faifai ange pea hokó. Fakatatau ki he kikite Fakatohitapú, ʻe hoko ia ʻi he lolotonga ʻa e “ngaahi ʻaho fakaʻosí,” pe “taimi ʻo e ngataʻangá.” (2 Tīmote 3:1; Taniela 12:4) ʻI he “ngaahi ʻaho ko iá ʻe hoko ko e ngaahi ʻaho ʻo ha mamahi ʻa ia kuo teʻeki hoko talu mei he kamataʻanga ʻo e fakatupu ʻa e ʻOtuá ʻo aʻu mai ki he taimí ni, pea ʻe ʻikai ʻaupito haʻane toe hoko.”​​—Maʻake 13:19; Taniela 12:1; Mātiu 24:21, 22.

Ngaahi meʻa ʻe hoko lolotonga ʻa e fuʻu mamahi lahí

  •   Fakaʻauha ʻo e lotu loí. ʻE fakafokifā ʻa e vave hono fakaʻauha atu ʻa e lotu loí. (Fakahā 17:​1, 5; 18:​9, 10, 21) Ko e ngaahi mafai fakapolitikale ʻoku fakafofongaʻi ʻe he ngaahi Puleʻanga Fakatahatahá te nau fakahoko ʻa e finangalo ʻo e ʻOtuá ʻi hono fai ʻa e meʻa ko ení.​​—Fakahā 17:​3, 15-​18. a

  •   ʻOhofi ʻa e lotu moʻoní. Ko ha kulupu ʻo e ngaahi puleʻangá, naʻe lave ki ai ʻi he vīsone ʻa ʻIsikelí ‘a ia ko “Koki ʻo e fonua ko Mēkokí,” te ne feinga ke fakaʻauha ʻa e faʻahinga ʻoku nau kau ki he lotu moʻoní. Kae kehe, ʻe maluʻi ʻe he ʻOtuá ʻa ʻene kau lotú mei hano fakaʻauha.​​—ʻIsikeli 38:​1, 2, 9-​12, 18-​23.

  •   Fakamāuʻi ʻo e faʻahinga ʻoku nofo ʻi he māmaní. ʻE fakamāuʻi ʻe Sīsū ʻa e faʻahinga kotoa ʻo e tangatá pea “te ne fakamavaheʻi ʻa e kakai ko ē mei hē, ʻo hangē tofu pē ko hono fakamavaheʻi ʻe ha tauhi-sipi ʻa e fanga sipí mei he fanga kosí.” (Mātiu 25:31-​33) ʻOku makatuʻunga ʻene fakamāú ʻi he poupou pe ʻikai poupou ʻa e tokotaha taki taha ki he “fanga tokoua” ʻo Sīsuú, ʻa ia te nau kaungāpule fakataha mo ia ʻi hēvaní.​​—Mātiu 25:34-​46.

  •   Fakatahatahaʻi ʻa e kau pule ʻo e Puleʻangá. Ko e faʻahinga faitōnunga kuo fili ke pule mo Kalaisí te nau ʻosiki ʻenau ʻalunga moʻui ʻi he māmaní pea fokotuʻu hake ke moʻui ʻi hēvani.​​—Mātiu 24:31; 1 Kolinitō 15:50-​53; 1 Tesalonaika 4:​15-​17.

  •   Āmaketone. Ko e “tau ʻo e ʻaho lahi ʻo e ʻOtua Māfimafi-Aoniú” ʻoku toe ui foki ia ko e “ʻaho ʻo Sihová.” (Fakahā 16:14, 16; ʻAisea 13:9; 2 Pita 3:​12) Ko e faʻahinga ʻoku fakamāuʻi ʻoku nau fakafili kia Kalaisí ʻe fakaʻauha. (Sēfanaia 1:​18; 2 Tesalonaika 1:​6-​10) ʻE kau ki heni hono fakaʻauha ʻa e fokotuʻutuʻu fakapolitikale ʻi māmani lahí, ʻa ia ʻoku fakatātāʻi ʻi he Tohi Tapú ko e manu fekai ʻulu fitú.​​—Fakahā 19:19-​21.

Meʻa ʻe hoko hili ʻa e fuʻu mamahi lahí

  •   Tuku pilīsone ʻo Sētane mo e fanga tēmeniō. Ko ha ʻāngelo mālohi te ne lī ʻa Sētane mo e fanga tēmeniō ki he “luo taʻehanotakelé,” ko ha fakaʻilonga ia ʻo e ʻikai ke toe lava ʻo fai ha meʻa. (Fakahā 20:​1-3) Ko e tuʻunga ʻe ʻi ai ʻa Sētane ʻi he luo taʻehanotakelé ʻe lava ke fakahoa ia ki ha nofo pilīsone; ʻe ʻikai malava ke ne toe tākiekina ha taha ʻi ha feituʻu pē.​​—Fakahā 20:7.

  •   Kamata ʻa e Mileniumé. ʻE kamata ʻa e pule taʻu ʻe 1,000 ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá, ʻe ʻomai ai ʻa e tāpuaki lahi ki he faʻahinga ʻo e tangatá. (Fakahā 5:​9, 10; 20:​4, 6) Ko ha fika taʻefakangatangata ʻo e “fuʻu kakai lahí” te nau “hao mei he fuʻu mamahi lahí,” ʻo sio ki he kamata ʻa e Mileniume ʻi he māmaní.​​—Fakahā 7:​9, 14; Saame 37:​9-​11.

a ʻI he tohi ʻa Fakahaá, ʻoku fakafofongaʻi ʻe he lotu loí ʻa Pāpilone ko e Lahi, ko e “fuʻu fefine feʻauaki.” (Fakahā 17:​1, 5) Ko e manu fekai lanu kula ʻahoʻahó te ne fakaʻauha ʻa Pāpilone ko e Lahí, ko e fakaʻilonga ia ʻo e kautaha ʻa ia ko ʻene taumuʻá ke fakatahatahaʻi pea fakafofongaʻi ʻa e ngaahi puleʻanga ʻo e māmaní. Naʻá ne ʻuluaki ʻi ai ko e Kautaha ʻa e Ngaahi Puleʻangá pea ʻi he taimi ní ko e Ngaahi Puleʻanga Fakatahatahá.