Skip to content

Skip to table of contents

Ngaahi Founga ʻOku Nau Ngāueʻaki ke Vahevahe Atu ʻAki ʻa e Ongoongo Leleí

Ngaahi Founga ʻOku Nau Ngāueʻaki ke Vahevahe Atu ʻAki ʻa e Ongoongo Leleí

Ngaahi Founga ʻOku Nau Ngāueʻaki ke Vahevahe Atu ʻAki ʻa e Ongoongo Leleí

ʻOKU fekauʻi ʻa e kau Kalisitiané ke nau ‘ngaohi ʻa e ngāhi kakai kotoa pe ko e kau ako,’ ka ʻoku ʻikai ʻuhinga eni ia ʻoku pau ke nau ngāueʻaki ʻa e tengé pe ko hono liliuʻi fakamālohi ʻa e niʻihi kehé. Ko e fekau naʻe vaheʻi kia Sīsuú ke ne “ʻalu mo e ongoongolelei ki he masiva,” ke “haʻihaʻi ʻa e kakai ʻoku loto mafesi,” ke “fakaleluʻi ʻa kinautolu fuape ʻoku tangi.” (Mātiu 28:19; Aisea 61:​1, 2; Luke 4:​18, 19) ʻOku feinga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke fai ʻa e meʻá ni ʻaki hono talaki ʻa e ongoongo lelei mei he Tohitapú. Hangē ko e palōfita ko ʻIsikeli ʻo e kuonga muʻá, ʻoku feinga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi he ʻahó ni ke maʻu ʻa e faʻahinga ʻoku nau “mapuhoi mo toʻe koeʻuhi ko e ngaahi fakalielia ʻoku fai.”—Isikeli 9:⁠4.

Ko e founga ʻiloa lelei taha ʻoku nau ngāueʻaki ke maʻu ai ʻa e faʻahinga ʻoku nau mamahi ʻi he ngaahi tuʻunga lolotongá ko e ʻalu ʻi he fale ki he falé. ʻOku nau fai ai ha feinga papau ke aʻu ki he kakaí, ʻo hangē tofu pē ko ia naʻe fai ʻe Sīsū ʻi he taimi naʻá ne “fakatotofu [ai] ʻa e kolo mo e vilisi, ʻi heʻene fanongonongo ʻa e Puleʻanga ʻo e ʻOtua, mo ne tala hono ongoongolelei.” Naʻe fai ʻa e meʻa tatau ʻe heʻene muʻaki kau ākongá. (Luke 8:1; 9:​1-6; 10:​1-9) ʻI he ʻahó ni, ʻi heʻene malavá, ʻoku feinga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke ʻaʻahi ki he ʻapi taki taha ʻi he ngaahi taimi lahi ʻi he taʻú, ʻo feinga ke fetalanoaʻaki mo e tokotaha-ʻapí ʻi ha ngaahi miniti siʻi ʻi ha tuʻunga-lea fakalotofonua pe fakaemāmani ʻoku fai ʻa e mahuʻingaʻia pe hohaʻa ki ai. ʻOku ʻoatu nai ai ha konga Tohitapu ʻe taha pe ua ke fai ha lāulea ki ai, pea kapau ʻoku fakahaaʻi ʻe he tokotaha-ʻapí ha mahuʻingaʻia, ʻe fokotuʻutuʻu nai ai ʻa e tokotaha Fakamoʻoní ke toe ʻaʻahi ki ai ʻi ha taimi faingamālie ki ha toe talanoa lahi ange. ʻOku ʻai ke ala maʻu ʻa e ngaahi Tohitapu mo e tohi ʻokú ne fakamatalaʻi ʻa e Tohitapú, pea kapau ʻe loto ki ai ʻa e tokotaha-ʻapí, ʻe fai ha ako Tohitapu taʻetotongi ʻi ʻapi. Ko e laui miliona ʻo e ngaahi ako Tohitapu ʻaonga ko ení ʻoku fai tuʻumaʻu ia mo e faʻahinga tāutaha pea mo e ngaahi fāmili ʻi he kotoa ʻo e māmaní.

Ko e toe founga ʻe taha ʻa ia ʻoku talaki ai ʻa e ‘ongoongolelei ʻo e Puleʻangá’ ki he niʻihi kehé ʻoku fakafou ia ʻi he ngaahi fakataha ʻoku fai ʻi he ngaahi Fale Fakatahaʻanga fakalotofonuá. ʻOku fai fakauike ai ʻe he Kau Fakamoʻoní ʻa e ngaahi fakataha. Ko e fakataha ʻe taha ko ha malanga maʻá e kakaí ʻi ha kaveinga mahuʻinga lolotonga, ʻo hoko atu ai ha ako ʻo ha kaveinga pe kikite faka-Tohitapu, ʻo ngāueʻaki ʻa e makasini Taua Leʻo ko ha maʻuʻanga fakamatala. Ko e toe fakataha ʻe taha ko ha ako ki hono akoʻi ʻa e Kau Fakamoʻoní ke nau hoko ko e kau fanongonongo lelei ange ʻo e ongoongo leleí, ʻo hoko atu ai ha konga ʻoku vaheʻi ke lāulea ai ki he ngāue fakaefakamoʻoni ʻi he feituʻu fakalotofonuá. Pehē foki, ʻoku fakatahataha tuʻo taha he uike ʻa e Kau Fakamoʻoní ʻi he ngaahi ʻapi mavahe, ʻi he fanga kiʻi kulupu iiki, ki ha ngaahi ako Tohitapu.

Ko e ngaahi fakatahá ni kotoa ʻoku ʻatā ia ki he kakaí. ʻOku ʻikai ʻaupito fai ai ha ngaahi tānaki paʻanga. Ko e ngaahi fakataha peheé ʻoku ʻaonga ia ki he tokotaha kotoa. ʻOku pehē ʻe he Tohitapú: “Ke tau fetokangaʻaki, ke fefakaʻaiʻaiʻaki ʻa kitautolu ki he feʻofaʻaki mo e ngaue lelei: ʻo ʻoua naʻa tau liʻaki ʻetau ngaahi fakataha, ʻo hange ko e anga ʻo e niʻihi; ka mou feenginakiʻaki, pea ʻasili he ʻoku mou sio ki he fakaofiofi mai ʻa e ʻaho.” ʻOku fiemaʻu ʻa e ako mo e fekumi fakafoʻituitui, ka ko e fakataha mo e niʻihi kehé ʻoku fakalotomāfana ia: “ʻOku fakamasila ʻa e aione ʻaki ʻa e aione: pehe ʻoku fakamasila ha tangata he feangai mo ha taha kehe.”—Hepelu 10:​24, 25; Palovepi 27:⁠17.

ʻOku toe ngāueleleiʻaki ʻe he Kau Fakamoʻoní ʻa e ngaahi faingamālié ki he talanoa ʻo fekauʻaki mo e ongoongo leleí ʻi heʻenau hoko ʻo fetuʻutaki mo e kakai kehé ʻi heʻenau moʻui fakaʻahó. Ko ha ngaahi foʻi lea siʻi pē nai naʻe fefaiʻaki mo ha kaungāʻapi pe ko ha kaungā fononga ʻi ha pasi pe ko ha vakapuna, ko ha fetalanoaʻaki lōloa ange mo ha kaumeʻa pe ko ha kāinga, pe ko ha talanoa mo ha kaungāngāue lolotonga ʻa e houa kai hoʻataá. Ko e lahi ʻo e faifakamoʻoni naʻe fai ʻe Sīsū ʻi he taimi naʻá ne ʻi māmani aí naʻe faʻahinga peheni—ʻi heʻene luelue ʻi he matātahí, tangutu ʻi he veʻe moʻungá, kai ʻi ha ʻapi ʻo ha taha, kau ki ha mali, pe folau ʻi ha vaka toutai ʻi he Tahi Kālelí. Naʻá ne faiako ʻi he ngaahi sinakoké pea ʻi he temipale ʻi Selusalemá. Ko fē pē naʻá ne ʻi ai, naʻá ne maʻu ai ʻa e ngaahi faingamālie ke talanoa ai ʻo fekauʻaki mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá. ʻOku feinga foki ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke muimui ʻi hono topuvaʻé ʻi he fekauʻaki mo e meʻá ni.​—1 Pita 2:⁠21.

MALANGA ʻAKI ʻA E FAʻIFAʻITAKIʻANGA

ʻE ʻikai ha taha ʻo e ngaahi founga ko eni ʻo hono tala atu kiate koe ʻa e ongoongo leleí ʻe mohu ʻuhinga kiate koe kapau ko e tokotaha ʻokú ne tala atu kiate koé naʻe ʻikai te ne ngāueʻaki kiate ia tonu ʻa e ngaahi akonakí. Ke leaʻaki ha meʻa pea fai ha meʻa kehe ko e mālualoi ia, pea ko e mālualoi fakalotú kuó ne fakatafokiʻi mamaʻo ʻa e laui miliona mei he Tohitapú. ʻOku ʻikai tonu ʻa hono tukuakiʻi ʻo e Tohitapú. Naʻe maʻu ʻe he kau sikalaipé mo e kau Fālesí ʻa e Ngaahi Konga Tohitapu Faka-Hepeluú, ka naʻe fakahaaʻi ʻe Sīsū kinautolu ko e kau mālualoi. Naʻá ne lea fekauʻaki mo ʻenau lau mei he Lao ʻa Mōsesé, pea tānaki atu leva ki heʻene kau ākongá: “ʻIlonga ha meʻa ʻoku nau fekau kiate kimoutolu, mou fai ki ai mo tauhia; kae ʻoua naʻa mou faʻifaʻitaki ki heʻenau ngaue: he ʻoku nau lea kae ʻikai fai ki ai.” (Mātiu 23:⁠3) Ko ha Kalisitiane ʻi heʻene hoko ko ha faʻifaʻitakiʻanga ʻo e moʻui faitotonú ʻoku fakatuipau lahi ange ia ʻi ha ngaahi houa malanga. Naʻe fakahaaʻi eni ki he ngaahi uaifi Kalisitiane naʻe ʻi ai honau ngaahi husepāniti taʻetuí: “Heiʻilo ʻe maʻu mai kinautolu ʻaki ʻa e ngaahi toʻonga ʻa honau ngaahi uaifi, kae ʻikai ʻaki ha lea; heʻenau mamata ki he maʻa ʻo hoʻomou fakafeangai.”—1 Pita 3:​1, 2

Ko ia ai, ʻoku feinga ʻa e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ke fakahā ʻa e ongoongo leleí ki he niʻihi kehé ʻi he founga ko ení foki; ʻaki ʻenau hoko ʻo faʻifaʻitakiʻanga lelei ʻi he ʻulungaanga faka-Kalisitiane ʻoku nau fakahā ki he niʻihi kehé. ʻOku nau feinga ke ‘fai ki he niʻihi kehé ʻa e meʻa ʻoku nau loto ke fai ʻe he kakaí kiate kinautolú.’ (Mātiu 7:​12) ʻOku nau feinga ke pehē mo e kakai kotoa pē, ʻo ʻikai ko e kaungā Fakamoʻoní pē, ngaahi kaumeʻá, ngaahi kaungāʻapí, pe kāingá. ʻI he hoko ʻo taʻehaohaoá, ʻoku ʻikai te nau lavameʻa peseti ʻe 100 maʻu pē. Ka ko e holi ia ʻa honau lotó ke nau fai lelei ki he kakai kotoa pē ʻo ʻikai ngata pē ʻi hono tala kiate kinautolu ʻa e ongoongo lelei ʻo e Puleʻangá kae pehē foki ʻi hono fai ha tokoni ʻi he taimi ʻoku malava aí.​—Semisi 2:​14-​17.

[Fakatātā ʻi he peesi 19]

Hauaiʻi

[Fakatātā ʻi he peesi 19]

Venisuela

[Fakatātā ʻi he peesi 19]

ʻIukosilāvia

[Ngaahi fakatātā ʻi he peesi 20]

Ko e ngaahi Fale Fakatahaʻangá, ʻi he ʻaonga ʻa hono faʻú, ko e ngaahi feituʻu ia ki he fetalanoaʻaki faka-Tohitapú

[Ngaahi fakatātā ʻi he peesi 21]

ʻI heʻenau moʻui fakafāmilí pea ʻi heʻenau ngaahi fetuʻutaki mo e niʻihi kehé, ʻoku feinga fakamātoato ʻa e Kau Fakamoʻoní ke fai ki he ngaahi meʻa ʻoku nau tapoú