Skip to content

Skip to table of contents

VAHE 42

‘Uhinga ‘Oku Fiema‘u Ai Ke Ta Ngāué

‘Uhinga ‘Oku Fiema‘u Ai Ke Ta Ngāué

KO E HĀ ‘okú ke sai‘ia taha aí, ke ngāue pe ke va‘inga?— Ko e mo‘oni, ‘oku ‘ikai ha me‘a ‘e kovi ‘i he va‘ingá. ‘Oku lau ‘a e Tohitapú ‘o kau ki Selusalema ‘oku ‘fonu ‘i he tamaiki tangata mo e tamaiki fefine ‘oku nau va‘inga ‘i hono ngaahi mala‘é.’—Sakalaia 8:5.

Na‘e sai‘ia ‘a e Faiako Lahí ‘i he mamata ki he fānaú ‘i he‘enau va‘ingá. Ki mu‘a ke ne ha‘u ki he māmaní, na‘á ne pehē: “Na‘á ku hoko ‘o [‘i he] tafa‘aki [‘o e ‘Otuá] ko ha tokotaha pōto‘i ngāue . . . ‘ou fiefia ‘i hono ‘aó ‘i he taimi kotoa pē.” Fakatokanga‘i na‘e hoko ‘a Sīsū ko ha tokotaha ngāue fakataha mo Sihova ‘i hēvani. Pea ‘i he taimi na‘á ne ‘i hēvani aí, na‘á ne pehē: “Ko e ngaahi me‘a na‘á ku manako aí ko e ngaahi foha ‘o e tangatá.” ‘Io, hangē ko ia na‘á ta ako ki mu‘á, na‘e mahu‘inga‘ia mo‘oni ‘a e Faiako Lahí ‘i he tokotaha kotoa, ‘o kau ai ‘a e fānaú.—Palovepi 8:30, 31NW.

Ko e hā na‘e sai‘ia ai ‘a e Faiako Lahí ki mu‘a peá ne toki ha‘u ki he māmaní?

‘Okú ke fakakaukau na‘e va‘inga ‘a Sīsū ‘i he taimi na‘á ne kei si‘i aí?— Mahalo pē na‘á ne fai pehē. Ka koe‘uhi “ko ha tokotaha pōto‘i ngāue” ia ‘i hēvani, na‘á ne toe ngāue nai ‘i he māmaní?— Sai, na‘e ui ‘a Sīsū ‘ko e foha ‘o e motu‘a tufunga.’ Ka na‘e toe ui foki ia “ko e tufunga.” Ko e hā ‘oku fakahā mai ‘e he me‘á ni?— Ko Siosefa, ‘a ia na‘á ne tauhi hake ‘a Sīsū ko hono fohá, kuo pau pē na‘á ne ako‘i ia. Ko ia, na‘e toe hoko foki ‘a Sīsū ko ha tokotaha tufunga.—Mātiu 13:55; Maake 6:3.

Ko e fa‘ahinga tokotaha tufunga fēfē ‘a Sīsū?— Koe‘uhi ko ha tokotaha pōto‘i ngāue ia ‘i hēvani, ‘ikai ‘okú ke fakakaukau na‘á ne hoko ko ha tokotaha pōto‘i tufunga ‘i he māmaní?— Fakakaukau atu ki he ngāue faingata‘a ‘o e hoko ko ha tokotaha tufunga ‘i he taimi ko iá. Na‘e pau nai ke ‘alu ‘a Sīsū ‘o tutu‘u ha fu‘u ‘akau, tu‘utu‘u kongokonga ‘a e fu‘u ‘akaú, fata ‘a e papá ki honau ‘apí pea fakafuo leva ‘a e papá ke ngaohi‘aki ha ‘ū tēpile, sea, mo e ngaahi me‘a kehe.

‘Okú ke fakakaukau na‘e ‘omai ‘e he ngāué ni ha fiefia kia Sīsū?— Te ke fiefia nai kapau ‘e lava ke ke ngaohi ha ‘ū tēpile mo ha ‘ū sea lelei pea mo ha ngaahi me‘a kehe ke ngāue‘aki ‘e he kakaí?— ‘Oku pehē ‘e he Tohitapú ‘oku lelei ki ha taha ke ‘fiefia ‘i he‘ene ngaahi ngāué.’ ‘Oku ‘omai ‘e he ngāué ha fa‘ahinga fiefia ‘e ‘ikai lava ia ke ke ma‘u mei he va‘ingá.—Koheleti 3:22PM.

Ko e mo‘oni, ‘oku lelei ‘a e ngāué ki hota ‘atamaí mo hota sinó. Ko e fānau tokolahi ‘oku nau tangutu pē ‘o sio TV pe va‘inga ‘i he ngaahi keimi vitioó. ‘Oku nau hoko ‘o fu‘u sino mo ngāvaivai, pea ‘oku ‘ikai mo‘oni te nau fiefia. Pea ‘oku ‘ikai foki te nau ‘ai ke fiefia ‘a e ni‘ihi kehé. Ko e hā ‘oku fiema‘u ke ta fai ka ta hoko ai ‘o fiefiá?—

Na‘á ta ako ‘i he Vahe 17 ‘o e tohí ni ko e foakí mo e fai ‘a e ngaahi me‘a ke tokoni ki he ni‘ihi kehé ‘oku ‘omai ai ‘a e fiefia. (Ngāue 20:35) ‘Oku ui ‘e he Tohitapú ‘a Sihova ko e “ ‘Otua fiefia.” (1 Timote 1:11NW) Pea, hangē ko ia na‘á ta lau ‘i he Palovepí, na‘e ‘fiefia ma‘u pē [‘a Sīsū] ‘i hono ‘aó.’ Ko e hā na‘e fiefia ai ‘a Sīsuú?— Sai, na‘á ne ‘omai ‘a e taha ‘o e ngaahi ‘uhingá ‘i he taimi na‘á ne pehē ai: “Kuo ngāue ‘a ‘eku Tamai ‘o a‘u ki he taimi ni, pea ‘oku ou ngāue mo au foki.”—Sione 5:17.

‘I he taimi na‘e ‘i māmani ai ‘a Sīsuú, na‘e ‘ikai te ne ngāue pē ko ha tokotaha tufunga ‘i he kotoa ‘o ‘ene mo‘uí. Na‘e ‘i ai ‘a e ngāue makehe ‘a Sihova ko e ‘Otuá kiate ia ke ne fai ‘i he māmaní. ‘Okú ke ‘ilo ‘a e ngāue ko iá?— Na‘e pehē ‘e Sīsū: ‘Kuo pau ke u ‘ave ‘a e ongoongolelei ‘o e Pule‘anga ‘o e ‘Otuá; he na‘e fekau mai au ki he me‘a ko iá.’ (Luke 4:43) ‘I he taimi ‘e ni‘ihi na‘e malanga ai ‘a Sīsū ki he kakaí, na‘a nau tui kiate ia pea nau tala ki he ni‘ihi kehé ‘a e ngaahi me‘a na‘á ne lea‘akí, ‘o hangē ko ia na‘e fai ‘e he fefine Samēlia ko ia ‘okú ke sio ki ai ‘i hení.—Sione 4:7-15, 27-30.

Ko e hā ‘a e ongo fa‘ahinga ngāue ‘e ua na‘e fai ‘e Sīsū ‘i he‘ene ‘i māmaní?

Na‘e anga-fēfē ‘a e ongo‘i ‘a Sīsū ‘o fekau‘aki mo hono fai ‘a e ngāue ko ení? ‘Okú ke fakakaukau na‘á ne loto ke fai ia?— Na‘e pehē ‘e Sīsū: “Ko ‘eku me‘akai e, ko e tuli ke fai ‘a e finangalo ‘o ia na‘a ne fekau mai au, pea ke faka‘osi ha‘ána ngaue.” (Sione 4:34) Ko e hā hono lahi ‘o ho‘o sai‘ia ke kai ‘a e me‘akai ‘okú ke sai‘ia taha aí?— ‘Oku ‘oatu ‘e he me‘á ni kia koe ha fakakaukau ki he lahi ‘o e sai‘ia ‘a Sīsū ‘i he ngāue na‘e ‘oange ‘e he ‘Otuá ke ne faí.

Na‘e ngaohi kitaua ‘e he ‘Otuá koe‘uhi ke hoko ‘a e ako ke ngāué ‘o tokoni kia kitaua ke ta fiefia. ‘Okú ne pehē ko ‘Ene me‘a‘ofa ki he tangatá ke ne “fiefia ‘i he‘ene ngaue.” Ko ia, kapau te ke ako ke ke ngāue ‘i ho‘o kei si‘í, ‘e hoko ‘o fakafiefia ange ‘a ho‘o mo‘uí kotoa.—Koheleti 5:19.

‘Oku ‘ikai ke ‘uhinga iá ‘e lava ke fai ‘e ha ki‘i tama ‘a e ngāue ‘a ha tokotaha lahi, ka ‘e lava ke tau fai kotoa ha ngāue. ‘E ‘alu nai ‘a ho‘o ongo mātu‘á ‘o ngāue ‘i he ‘aho ki he ‘aho ke ma‘u ha pa‘anga koe‘uhi ke ma‘u ‘e ho fāmilí ha me‘akai ke nau kai mo ha ‘api ke nau nofo ai. Pea hangē ko ia ‘oku totonu ke ke ‘ilo‘í, ‘oku lahi ‘a e ngāue ‘oku fiema‘u ke fai ‘i ‘api ke tauhi ai ia ke maau mo ma‘a.

Ko e hā ha ngāue ‘e lava ke ke fai ‘e hoko ia ko ha tāpuaki ki he fāmilí fakalūkufua?— ‘E lava ke ke tokoni ke fokotu‘utu‘u ‘a e tēpilé, fufulu ‘a e ipú, ‘ave ‘a e vevé, fakama‘a ho lokí, pea tānaki ‘a ho‘o me‘a-va‘ingá. Mahalo nai kuó ke ‘osi fai ha ni‘ihi ‘o e ngaahi me‘a ko iá. Ko e ngāue ko iá ko e mo‘oni ko ha tāpuaki ia ki he fāmilí.

Ko e hā ‘oku mahu‘inga ai ke ‘ave ‘o tuku ‘a ho‘o me‘a-va‘ingá ‘i he hili ‘a ho‘o va‘inga‘akí?

Ta sio angé ki he anga ‘o e hoko ko ha tāpuaki ‘a e ngāue peheé. Ko e me‘a-va‘ingá ke ‘ave ‘o tuku ‘i he hili ‘a ho‘o va‘ingá. Ko e hā te ke pehē ai ‘oku mahu‘inga ‘a e me‘a ko ení?— ‘Oku tokoni ia ke tauhi ‘a e falé ke maau, pea ‘e lava foki ke ta‘ofi ai ‘a e hoko ha fakatu‘utāmaki. Kapau ‘e ‘ikai te ke tānaki ‘a ho‘o me‘a-va‘ingá, ‘e ha‘u nai ‘a ho‘o fa‘eé ‘i ha ‘aho ‘okú ne to‘o mai ha me‘a ‘o ne tu‘u ‘i ha taha ‘o ia. Te ne humu nai ‘o ne tō ‘o lavea. ‘E a‘u nai ‘o pau ke ne ‘alu ki he falemahakí. ‘Ikai ko ha me‘a kovi ‘aupito ia?— Ko ia, ‘i ho‘o ‘ave ‘o tuku ‘a ho‘o me‘a-va‘ingá ‘i he hili ‘a ho‘o va‘ingá, ko ha tāpuaki ia ki he tokotaha kotoa.

‘Oku toe ‘i ai foki mo e ngāue ‘e taha ki he fānaú. Ko e fakatātā, ko e ngāue fakaakó. ‘I he ako‘angá ‘okú ke ako ai ke ke lautohi. ‘Oku fakamānako ki he fānau ‘e ni‘ihi ‘a e lautohí, ka ‘oku pehē ‘e he ni‘ihi ia ‘oku faingata‘a. Neongo kapau ‘oku ngali faingata‘a ‘i he ‘uluaki taimí, te ke fiefia kapau te ke lava ‘o lautohi lelei. ‘I ho‘o lava ke lautohí, ‘oku lahi ‘a e ngaahi me‘a mahu‘inga ‘e lava ke ke ako. ‘E a‘u ‘o ke lava pē ‘e koe ke lau ‘a e tohi ‘a e ‘Otuá, ‘a e Tohitapú. Ko ia, ‘i he taimi ‘okú ke failelei ai ‘a ho‘o ngāue fakaakó, ko ha tāpuaki mo‘oni ia, ‘ikai ko ia?—

‘Oku ‘i ai ‘a e kakai ‘e ni‘ihi ‘oku nau feinga ke faka‘ehi‘ehi mei he ngāué. Mahalo pē ‘okú ke ‘ilo ha taha ‘oku pehē. Ka koe‘uhi na‘e ngaohi kitaua ‘e he ‘Otuá ke ta ngāue, ‘oku fiema‘u ke ta ako ki he founga ke ta hoko ai ‘o sai‘ia aí. Ko e hā hono lahi ‘o e sai‘ia ‘a e Faiako Lahí ‘i he‘ene ngāué?— Na‘e hangē ia ko hono kai ‘a e me‘akai na‘á ne sai‘ia taha aí. Pea ko e hā ‘a e ngāue na‘á ne lea ki aí?— Ko e talanoa ki he ni‘ihi kehé ‘o fekau‘aki mo Sihova ko e ‘Otuá pea mo e founga ‘e lava ke nau ma‘u ai ‘a e mo‘ui ta‘engatá.

Ko ia, ko ha me‘a eni ‘e lava ke ne tokoni‘i kitaua ke ta sai‘ia ‘i he ngāué. ‘Eke hifo kia koe, ‘Ko e hā ‘oku fiema‘u ai ke fai ‘a e ngāué ni?’ ‘I ho‘o ‘ilo ‘a e ‘uhinga ‘oku mahu‘inga ai ha me‘a, ‘oku faingofua ange ai ke ke fai ia. Pe ko e ngāué ‘oku lahi pe si‘isi‘i, fai tōtōivi ia. Kapau te ke fai pehē, te ke fiefia ‘i he ngāue ‘a ho nimá, ‘o hangē pē ko ‘etau Faiako Lahí.

‘E lava ke tokoni ‘a e Tohitapú ki ha taha ke hoko ko ha tokotaha ngāue lelei. Lau ‘a e me‘a ‘oku lea‘aki ‘i he Palovepi 10:4; 22:29; Koheleti 3:12, 13; mo e Kolose 3:23.