Skip to content

Skip to table of contents

Founga ʻa e Tokanga ʻa e ʻOtuá ki he Kau Tulí

Founga ʻa e Tokanga ʻa e ʻOtuá ki he Kau Tulí

 ʻI he ʻahó ni, ʻoku fakafuofua ki he kau tuli ʻe toko 70 miliona takatakai ʻi he māmaní pea ko e tokolahi taha ʻo kinautolú ʻoku nau ngāueʻaki ha taha ʻo e ngaahi lea fakanoa laka hake ʻi he 200 tupú. Ko e meʻa fakamamahí, ko e kau tulí ʻoku nau faʻa faingataʻaʻia tupu mei hono ngaohikovia kinautolu ʻe he niʻihi kehé, ʻo hangē ko ia ʻoku fakahaaʻi hení:

  •   “ʻI he kotoa ʻo e māmaní, ʻoku faʻa tukunoaʻi ʻa e totonu ʻa e kau tulí mo e faʻahinga ʻoku uesia ʻenau malava ke fanongó.”​—National Association of the Deaf (ʻAmelika).

  •   “Ko e kau tuli ʻi he ngaahi fonua langalanga haké ʻa e faʻahinga masiva ʻangoʻango tahá, pea ʻoku faingataʻa ke nau maʻu ʻa e totonu ke ako, ngāue pea mo ha fakamatala.”​—World Federation of the Deaf.

 ʻOku anga-fēfē ongoʻi ʻa e ʻOtuá ki he kau tulí? Ko e hā ʻoku leaʻaki ʻe he Tohi Tapú fekauʻaki mo e kau tulí? Pea ʻoku anga-fēfē hono tokoniʻi kinautolu ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻi he ʻahó ni?

Vakai ʻa e ʻOtuá ki he Kau Tulí

 ʻOku fakahaaʻi ʻi he Tohi Tapú ʻoku tokanga ʻa Sihova a ko e ʻOtuá ki he kau tulí. ʻOkú ne loto ke fakafeangai totonu ʻa e niʻihi kehé kiate kinautolu pea ke nau maʻu ʻaonga mei he ako ʻokú ne tokonakí.

 Konga Tohi Tapu: “Kuo pau ke ʻoua naʻá ke talatukiʻi ha tangata tuli.”​—Livitiko 19:14.

 ʻUhingá: Ko e lao ʻa Sihova ki he kau ʻIsileli ʻo e kuonga muʻá naʻe tokoni ia ki hono maluʻi ʻa e totonu ʻa e kau tulí.

 Konga Tohi Tapu: “ʻOku ʻikai ke filifilimānako ʻa e ʻOtuá.”​—Ngāue 10:34.

 ʻUhingá: ʻOku tokanga ʻa Sihova ki he kakai kotoa ʻo tatau ai pē pe ko e hā ʻa e anga-fakafonua, puipuituʻa mo e ngaahi lea pea kau foki ai ʻa e kau tulí.

 Konga Tohi Tapu: ‘Naʻe ʻalu takai holo ʻa Sīsū . . . , ʻo malangaʻi ʻa e ongoongo lelei ʻo e Puleʻangá.’​—Mātiu 9:35.

 ʻUhingá: Naʻe haʻu ʻa Sīsū ki he māmaní ke akoʻi ʻa e kakaí ʻo fekauʻaki mo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá pea mo ʻene ʻuhinga ki he kotoa ʻo e faʻahinga ʻo e tangatá​—kau ai ʻa e kau tulí.​—Mātiu 6:10.

 Konga Tohi Tapu: Naʻe aʻu ʻo ʻai ʻe Sīsū “ʻa e tulí ke fanongo mo e noá ke lea.”​—Maʻake 7:37.

 ʻUhingá: Naʻe fakahāhā ʻe Sīsū ʻa e meʻa ʻe fai ʻe he Puleʻanga ʻo e ʻOtuá ʻi he taimi ʻe malava ai ʻa e tulí ke lea mo fanongo. ʻI he taimi ko ení, naʻe ngāueʻaki ʻe Sīsū hono nimá ke fetuʻutaki ai mo ha tangata tuli ki muʻa ke ne fakafoki ʻa ʻene malava ke fanongo mo leá.​—Maʻake 7:31-35.

 Konga Tohi Tapu: “ʻE fakaava ʻa e telinga ʻo e tulí.”​—ʻAisea 35:5.

 ʻUhingá: Naʻe tomuʻa tala ʻe Sihova ko e tulí ʻe fanongo.​—ʻAisea 29:18.

Founga Hono Tokoniʻi ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e Kau Tulí ʻi he ʻAhó Ni

 Takatakai ʻi he māmaní, ʻoku vahevahe atu ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e pōpoaki ʻo ha ʻamanaki mei he ʻOtuá ki he kau tulí. ʻOku anga-fēfē ʻemau lavaʻi ení? ʻOku mau faʻu ʻa e Tohi Tapu mo e ngaahi vitiō ako Tohi Tapu ʻi he lea fakanoa ʻe 100 tupu. ʻOku mau toe fai mo e ngaahi ako Fakatohitapu pea fokotuʻutuʻu mo e ngaahi fakataha faka-Kalisitiane ʻi he lea fakanoá. ʻOku ʻatā eni ki ha taha pē ʻokú ne fiemaʻu ʻa e tokoni ʻa e ʻOtuá ʻo ʻikai ha totongi. Ko e hā hono ʻuhingá? Koeʻuhí naʻe fekau ʻe Sīsū: “Kuo mou maʻu taʻetotongi, foaki taʻetotongi.”​—Mātiu 10:8.

 ʻE lava ke ke maʻu kotoa eni ʻi he ʻinitanetí pe hiki ia ki hoʻo meʻangāue fakaʻilekitulōniká mei he ngaahi meʻa ko ení:

 JW.ORG. Fili hoʻo leá ʻa ia ʻoku hā ʻi ʻolunga ʻi ha peesi pē ʻi heʻemau uepisaití peá ke fili ʻa e lea fakanoa ʻokú ke fiemaʻú.

 JW Library Sign Language app. Hiki ʻa e polokalama taʻetotongi ko ení ki hoʻo meʻangāue fakaʻilekitulōniká, pea ʻe malava leva ke ke hiki ʻa e ʻa e ū vitioó pe mamata tonu ai pē ki ai.

Ko e Hā ʻa e Ngaahi Founga Ako Tohi Tapu ʻOku Mau Tokonakí?

 Ko e Tohi Tapu ʻi he Lea Fakanoá. Ko e Liliu Tohi Tapu ʻo e Māmani Foʻoú ʻo e Tohi Tapu Māʻoniʻoní ʻi he Lea Fakanoa Faka-ʻAmeliká ʻa e fuofua Tohi Tapu kakato naʻe liliu ʻi he lea fakanoá. Ko e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú ʻi hano konga pe kakato ʻoku ala maʻu ia he taimí ni ʻi he ngaahi lea fakanoa lahi mo e ngaahi lea lahi ange ʻoku tānaki atu ʻi he taʻu taki taha. (Ke sio ki ha lisi ʻo e ngaahi leá pea sio ki he Tohi Tapú ʻi he ʻinitanetí, sio ki he puha “ Ko e Liliu Tohi Tapu Māmani Foʻoú ʻi he Lea Fakanoa.”)

  •   Sio ʻi he vitiō The Complete New World Translation Is Available in ASL ke ako ki he founga hono faʻu ʻa e Tohi Tapú ʻi he lea fakanoá.

  •   Ke fakaleleiʻi ʻa hono lau ʻo e Tohi Tapú, hiki ʻa e JW Library Sign Language app. Ko e polokalama ko ení te ne tokoniʻi koe ke fili ha veesi pau ʻi he Tohi Tapu lea fakanoá.

  •   Ko Dmytro mo Vita ko ha ongo mātuʻa tuli pea ko ʻena fānaú ʻoku ʻikai ke nau tuli. Sio ki he founga naʻe maʻu ʻaonga ai hona fāmilí mei he sio ʻi he Tohi Tapu lea fakanoá he ʻaho kotoa pē.

 Ngaahi vitiō ʻokú ne akoʻi ʻa e Tohi Tapú. Kuo faʻu ʻe he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová ʻa e ngaahi vitiō ʻi he lea fakanoá ke tokoniʻi ʻa e kakaí ke nau mahinoʻi pea ngāueʻaki ʻa e ngaahi faleʻi ʻaonga mei he Tohi Tapú ki he . . .

 Ako Tohi Tapu fetalanoaʻaki. Ako mo ha faiako ʻa e pōpoaki ʻo e Tohi Tapú ʻi he lea fakanoá ʻo fakatatau pē ki hoʻo malavá. Kole ki ha fakahāhā ʻo e founga ako Tohi Tapu taʻetotongi ko ení.

 Ko Jeson Senajonon ʻoku nofo ʻi he ʻOtu Motu Filipainí. Sio ki he founga hono tokoniʻi ia ʻe heʻemau ako Tohi Tapú ke fakatupulekina ha vahaʻangatae vāofi mo e ʻOtuá.

 Ko Mario Antúnez ko ha faifekau ʻo ha siasi ʻi Honitulasi. Sio ki he founga naʻá ne maʻu ai ʻa e ngaahi tali ki heʻene ngaahi fehuʻi Fakatohitapú, ʻi heʻene fakamatalaʻi ʻi heʻene talanoa “Naʻe Lahi Ange ʻEku Ngaahi Fehuʻí ʻi he Talí.”

 Ngaahi fakatahá mo e Fakatahataha. ʻOku ʻi ai ʻemau ngaahi fakatahaʻanga lea fakanoa mo e ngaahi kulupu ʻi māmani lahi, ʻa ia ʻoku fakataha ki ai ʻa e kau tulí ke ako mo lotu ʻi he uike kotoa pē. ʻOku toe fokotuʻutuʻu foki mo e ngaahi fakatahataha lalahi ki he ako Fakatohitapu ʻi he lea fakanoá ʻi he taʻu taki taha. ʻI heʻemau ngaahi fakatahá mo e fakatahatahá, ʻoku mau tokonaki ai ʻa e fakatonulea ki he faʻahinga ʻoku tuli mo kuí. ʻOku mau faʻu foki mo e ʻū tohi maʻá e kau kuí ʻo taʻetotongi.

 Ko José Luis Ayala ʻoku nofo ʻi Mekisikou. Naʻe fanauʻi tuli pea hoko ki mui ai ʻo kui. Ako ki he founga naʻe tokoniʻi ai ia ke ne hoko ko ha faiako ola lelei ʻo e Tohi Tapú.

a Ko Sihová ko e huafa fakafoʻituitui ia ʻo e ʻOtuá. (Saame 83:18) Sio ki he kupu “Ko Hai ʻa Sihova?