Skip to content

Skip to table of contents

HANGANAKI LEʻO!

Ko e Māmaní Kuo Maumauʻi—Ko e Hā ʻa e Lau ʻa e Tohi Tapú?

Ko e Māmaní Kuo Maumauʻi—Ko e Hā ʻa e Lau ʻa e Tohi Tapú?

 “ʻOku vavé ni ke hoko ha fakatamaki ʻo tupu mei he feliuliuaki ʻa e ʻeá. Ko e ngaahi kolo lalahí ʻe pulia ʻi he vaí. ʻE toe kovi ange ʻa e vela ʻa e ʻeá. ʻE hoko ʻa e ngaahi afā fakamanavahē. ʻE mafolalahia ʻa e siʻisiʻi ʻa e vaí. ʻE mole atu ha laui miliona ʻo e faʻahinga ʻo e ʻakaú mo e fanga manú. ʻOku ʻikai ko ha talanoa faʻu eni pe ko ha talanoa fakalahi. Ko e meʻa ia ʻoku tala mai ʻe he saienisí ʻe hoko tupu mei he ngaahi lao lolotonga fekauʻaki mo e founga ʻoku tau ngāueʻaki ki ai ʻa e ngaahi maʻuʻanga iví.”​—Lea ʻa António Guterres, ko e sekelitali seniale ʻa e Ngaahi Puleʻanga Fakatahatahá, ʻo fekauʻaki mo e līpooti ʻa e Kulupu Fakavahaʻapuleʻanga ki he Liliu ʻa e ʻEá (IPCC) ʻi ʻEpeleli 4, 2022.

 “ʻOku fakatokanga ʻa e kau faisaienisí ʻi he ngaahi taʻu ka hokó ʻe ʻi ai ʻa e ngaahi fakatamaki felāveʻi mo e liliu ʻa e ʻeá ʻa ia te ne uesia ʻa e meimei kotoa ʻo e ngaahi paʻake fakafonua ʻe 423 [ʻi ʻAmelika], ʻa ia ʻoku tuʻu laveangofua ki he fakautuutu ʻa e vela ʻa e ʻeá. Ko e lisi ʻo e ngaahi fakamanamaná ʻoku hangē ia ko ha fakatokanga naʻa tau lau ʻi he Tohi Tapú: afi mo e tāfea, vaia ʻa e ngaahi kongokonga ʻaisí, māʻolunga ange ʻa e tahí pea mo e vela ʻa e ʻeá.”​—“Tāfea Lahi ʻi Yellowstone, ko ha Fakaʻilonga ʻo ha Fakatamaki ʻOku Teu ke Hoko,” The New York Times, Sune 15, 2022.

 ʻE lava ke fakaleleiʻi ʻa e ngaahi palopalema ki he ʻātakaí ʻi he māmaní? Kapau ko ia, ko hai te ne fakaleleiʻi iá? Fakakaukau ki he meʻa ʻoku leaʻaki moʻoni ʻe he Tohi Tapú.

Naʻe tomuʻa tala ʻe hoko ʻa e maumau ki he ʻātakaí

 ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú ko e ʻOtuá te ne “fakaʻauha ʻa e faʻahinga ʻoku nau fakaʻauha ʻa e māmaní.” (Fakahā 11:18) ʻOku akoʻi mai ʻe he veesi Tohi Tapu ko ení ha meʻa ʻe tolu:

  1.  1. Ko e ngaahi ngāue ʻa e faʻahinga ʻo e tangatá te ne uesia lahi ʻa e māmaní.

  2.  2. Ko hono maumauʻi ʻa e māmaní ʻe ngata.

  3.  3. Ko e ʻOtuá, ʻo ʻikai ko e faʻahinga ʻo e tangatá, te ne fakaleleiʻi ʻa e ngaahi palopalema ki he ʻātakaí.

Ko e kahaʻu hotau foʻi palanité ʻoku papau

 ʻOku pehē ʻi he Tohi Tapú ʻe “kei tuʻu ai pē ʻa e foʻi māmaní ʻo taʻengata.” (Tangata Malanga 1:4) ʻE nofoʻi maʻu pē.

  •   “Ko e kau māʻoniʻoní te nau maʻu ʻa e māmaní, pea te nau nofo ai ʻo taʻengata.”​—Saame 37:29.

 Ko e tuʻunga lelei hotau foʻi palanité ʻe toe fakafoki kakato mai.

  •   “ʻE fiefia ʻa e toafá mo e fonua pakukaá, pea ʻe mavava ʻa e toafa tokaleleí pea matala ʻo hangē ko e lilé.”​—ʻAisea 35:1.