Skip to content

Skip to table of contents

Fehu‘i mei he Kau Lautohí

Fehu‘i mei he Kau Lautohí

Ko e hā na‘e ‘uhinga ki ai ‘a Paula ‘i he‘ene pehē: “Fakafou ‘i he laó na‘á ku mate ai ki he laó”?​—Kal. 2:19.

Na‘e tohi ‘e Paula: “Fakafou ‘i he laó na‘á ku mate ai ki he laó, koe‘uhí ke u hoko ai ‘o mo‘ui ki he ‘Otuá.”​—Kal. 2:19.

Ko e me‘a na‘e tohi ‘e Paulá na‘e fehoanaki ia mo ha fakakaukau tefito na‘á ne ‘oatu ki he fakataha‘anga ‘i he vahefonua Loma ko Kalētiá. Ko e kau Kalisitiane ai ‘e ni‘ihi na‘e tākiekina ‘e he kau faiako loí. Ko e kau tangata ko iá na‘a nau ako‘i ‘o pehē ke ma‘u ‘e ha taha ‘a e fakamo‘uí na‘e pau ke ne tauhi ‘a e ngaahi fiema‘u ‘i he Lao ‘a Mōsesé, tautefito ki he kamú. Ka na‘e ‘ilo‘i ‘e Paula na‘e ‘ikai toe fiema‘u ‘e he ‘Otuá ke kamu ‘a e kau tuí. ‘I ha faka‘uhinga mālohi, na‘á ne faka‘ikai‘i ‘a e ngaahi akonaki loí pea fakaivimālohi‘i ‘a e tui ‘a e fanga tokouá ki he feilaulau huhu‘i ‘a Sīsū Kalaisí.​—Kal. 2:4; 5:2.

‘Oku tala mahino ‘i he Tohi Tapú ‘i he mate ha taha, ‘oku ‘ikai ke ne kei ‘ilo‘i ha me‘a pe uesia ‘e ha me‘a takatakai ‘iate ia. (Tml. 9:5) ‘I he taimi na‘e pehē ‘e Paula: “Na‘á ku mate ai ki he laó,” na‘á ne ‘uhingá na‘e ‘ikai toe fiema‘u ke ne tauhi ‘a e Lao ‘a Mōsesé. ‘I hono kehé, na‘e fakapapau‘i ‘e Paula ko ‘ene tui ki he feilaulau huhu‘í, na‘á ne “hoko ai ‘o mo‘ui ki he ‘Otuá.”

Ko e liliu ko ia ‘i he tu‘unga ‘o Paulá na‘e hoko ia “fakafou ‘i he laó.” Anga-fēfē? Na‘á ne toki fakamatala‘i “‘oku lau ‘oku mā‘oni‘oni ha tangata, ‘o ‘ikai ‘i he ngaahi ngāue ‘o e laó, kae fakafou pē ‘i he tui kia Sīsū Kalaisí.” (Kal. 2:16) Ko e mo‘oni, na‘e foaki ‘a e Laó ke ne fakahoko ha taumu‘a mahu‘inga. Na‘e fakamatala‘i ‘e Paula ki he kau Kalētiá: “Na‘e tānaki mai ia ke fakae‘a ‘a e ngaahi maumau-laó, kae ‘oua ke a‘u mai ‘a e hako na‘e fai ki ai ‘a e tala‘ofá.” (Kal. 3:19) ‘Io, na‘e fakahaa‘i mahino ‘e he Laó ko e fa‘ahinga ta‘ehaohaoa mo angahala‘ia ‘o e tangatá, he‘ikai lava ke nau tauhi haohaoa ‘a e Laó pea na‘a nau fiema‘u ha feilaulau kakato tā-tu‘o-taha mo haohaoa. Ko ia na‘e tataki ‘e he Laó ‘a e kakaí ki he “hako,” ‘a e Kalaisí. ‘I hono ngāue‘i ‘a e tui kia Sīsū Kalaisí, ‘oku lau ai ‘e he ‘Otuá ha tokotaha ‘oku mā‘oni‘oni. (Kal. 3:24) Na‘e lau ‘a Paula ‘oku mā‘oni‘oní koe‘uhi fakafou ‘i he Laó na‘e pau ke ne tali pea tui kia Sīsū. Na‘e hoko leva ai ‘a Paula ‘o “mate . . . ki he laó” pea hoko ‘o “mo‘ui ki he ‘Otuá.” Na‘e ‘ikai ke toe ‘i ai ha mālohi ‘o e Laó kiate ia, ka ko e ‘Otuá pē.

Na‘e fakahaa‘i ‘e Paula ‘a e fakakaukau meimei tatau ‘i he‘ene tohi ki he kau Lomá. “‘E hoku fanga tokoua, na‘a mou ha‘isia foki ki he Laó . . . fakafou ‘i he feilaulau ‘a e Kalaisí . . . ‘Oku ‘ikai te tau kei ha‘isia ki he Laó, ko ia ai, ‘e lava ke tau hoko ko e kau pōpula.” (Loma 7:4, 6) Ko e konga tohi ko ení pehē ki he Kalētia 2:19 ‘oku fakahaa‘i ai na‘e ‘ikai lea ‘a Paula fekau‘aki mo e mate ko ha tokotaha angahala kuo fakahalaia‘i ‘i he malumalu ‘o e Laó. ‘I hono kehé, na‘á ne lea fekau‘aki mo e hoko ‘o tau‘atāina. Na‘e ‘ikai ke ne kei tauhi ‘a e Laó pea mo e ni‘ihi kehe hangē ko iá. Na‘e fakatau‘atāina‘i kinautolu ‘aki ‘enau tui ki he feilaulau huhu‘i ‘a Kalaisí.