Skip to content

Skip to table of contents

“Fai ‘a e Fakafeta‘i ‘i he Me‘a Kotoa Pē”

“Fai ‘a e Fakafeta‘i ‘i he Me‘a Kotoa Pē”

‘OKÚ KE vakai kiate koe ko ha tokotaha hounga‘ia? Ko ha fehu‘i ia kiate kitautolu kotoa ke fakakaukau ki ai. Na‘e tomu‘a tala ‘e he Tohi Tapú, ko e kakai tokolahi ‘i hotau taimí te nau “ta‘ehounga‘ia.” (2 Tīm. 3:2) Mahalo pē kuó ke fetaulaki mo ha ni‘ihi ‘oku nau ongo‘i ‘oku ‘i ai ‘enau totonu ki he me‘a kotoa ‘oku nau ma‘ú, ‘o hangē ia na‘e totonu ke ‘oange kiate kinautolu ‘a e lahi taha ‘o e ngaahi me‘á. ‘Oku hā ngali ‘oku nau ongo‘i ‘oku ‘ikai fiema‘u ke nau hounga‘ia ‘i he me‘a ‘oku ‘oange kiate kinautolú. ‘Ikai ‘okú ke ongo‘i ta‘efiemālie ke ‘i he lotolotonga ‘o e kakai peheé?

‘I hono kehé, ko e kau sevāniti ‘a Sihová, ‘oku tala kiate kinautolu: “Mou fai ma‘u pē ‘a e fakamālō.” ‘Oku fiema‘u ke tau “fai ‘a e fakafeta‘i ‘i he me‘a kotoa pē.” (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Ko e mo‘oni, ko hono fakatupulekina ha laumālie hounga‘ia ‘oku lelei pē kiate kitautolu. ‘Oku ‘i ai ‘a e ngaahi ‘uhinga ki heni.

HOUNGA‘IA MO E VAKAI MAFAMAFATATAU KIATE KITAUTOLU

Ko e ‘uhinga mālohi ‘e taha kiate kitautolu ke fakatupulekina ha laumālie hounga‘iá he ‘oku lava ke poupou ia ki he‘etau ma‘u ha vakai lelei kiate kitautolu. Ko ha tokotaha ‘okú ne fai ha fakamālō ‘okú ne hehema nai ke ongo‘i lelei fekau‘aki mo ia, pea ko e tokotaha ‘oku fai ki ai ‘a e fakamāloó ‘okú ne ongo‘i lelei foki mo ia. Ko e hā ‘oku hoko ai ‘a e hounga‘iá ‘o lelei kiate kitautolu mo e ni‘ihi ‘oku fai ki aí? Fakakaukau angé ki he fakatātā ko ení: ‘I ho‘o ‘ilo‘i na‘e loto-lelei ‘a e ni‘ihi kehé ke fai ha me‘a ma‘au, ‘ikai ‘oku fakahu‘unga ai ‘okú ke tuha mo e me‘a ko iá? ‘Oku nau tokanga atu kiate koe. ‘I ho‘o ongo‘i ‘a e tokanga ko iá, ‘oku totonu ke ke ongo‘i lelei fekau‘aki mo koe. ‘Oku lava ke tau sioloto atu ko e tu‘unga ia na‘e hoko kia Luté. Na‘e fakahāhā ‘e Pōasi ‘a e nima-homo kia Lute. ‘Oku ‘ikai ha veiveiua na‘e ‘ai heni ‘a Lute ke fiefia lahi ‘i he‘ene ‘ilo‘i na‘e tokanga ange ha taha kiate ia.—Lute 2:10-13.

‘Oku tautefito ‘ene totonu ke tau hounga‘ia ki he ‘Otuá. ‘Oku ‘ikai ha veiveiua, kuó ke fakakaukau ‘i ha taimi ki he ngaahi me‘a‘ofa lahi fakalaumālie mo fakamatelie kuó ne tokonakí pea hokohoko atu ‘ene tokonaki maí. (Teu. 8:17, 18; Ngā. 14:17) Ka ‘i he ‘ikai ki‘i fakakaukau pē ki he ngaahi lelei ‘a e ‘Otuá, vahe‘i ha taimi ke fakalaulauloto ki he ngaahi tāpuaki lahi kuo ‘oatu ‘e he ‘Otuá kiate koe pea mo e fa‘ahinga ‘okú ke ‘ofa aí. Ko e fakalaulauloto ki he nima-homo ‘a ho‘o Tokotaha-Fakatupú te ne fakalahi ho‘o hounga‘ia kiate iá mo fakaivimālohi‘i ho‘o ongo‘i ki he lahi ‘o ‘ene ‘ofa mo e hounga‘ia ‘iate koé.—1 Sio. 4:9.

Feinga ke fakalaka atu ‘i he fakakaukau pē fekau‘aki mo ‘ene nima-homó mo e fakalaulauloto ki he‘ene ngaahi tāpuakí; ‘oatu ‘a e fakamālō kia Sihova ki he‘ene leleí. (Saame 100:4, 5) Kuo lea‘aki ‘e he ni‘ihi ‘o pehē “ko hono fakahāhā ‘o e hounga‘iá ‘oku tokoni ia ‘i ha founga mahu‘inga ki he fiefia ‘a e fa‘ahinga ‘o e tangatá.”

TOHOAKI‘I ‘E HE HOUNGA‘IÁ ‘A E KAKAÍ KE NAU VĀOFI ANGE

Ko e toe ‘uhinga ‘e taha ‘oku lelei ai ‘a e hounga‘iá kiate koé he ‘oku fakaivimālohi‘i ai ‘a e kaungāme‘á. Ko kitautolu kotoa ‘oku tau fiema‘u ke ongo‘i ‘oku fakahounga‘i kitautolu. ‘I ho‘o fakamālō loto-mo‘oni ki ha tokotaha ki ha‘ane ngāue lelei, te mo hoko ai ‘o kaume‘a lelei ange. (Loma 16:3, 4) Pehē foki, ko e kakai hounga‘iá ‘oku nau hehema lahi ange ke tokoni ki he kakai kehé. ‘Oku nau fakatokanga‘i hono fakahāhā ange kiate kinautolu ‘a e anga-leleí pea ue‘i ai kinautolu ke fai ‘a e me‘a tatau. ‘Io, ko e tokoni ki he ni‘ihi kehé ‘oku taki atu ia ki he fiefia. Hangē pē ko ia na‘e lea‘aki ‘e Sīsū: “‘Oku ‘i ai ‘a e fiefia lahi ange ‘i he foaki atú ‘i he ma‘u maí.”—Ngā. 20:35.

Ko Robert Emmons, ko ha talēkita ‘i ha poloseki ako ‘i he ‘Univēsiti Kalefōniá fekau‘aki mo e hounga‘iá, na‘á ne pehē: “Ke hounga‘iá, ‘oku fiema‘u ke tau mahino‘i ‘oku tau fefalala‘aki. ‘I he taimi ‘e ni‘ihi ‘oku tau foaki pea ‘i he taimi ‘e ni‘ihi ‘oku tau ma‘u mai.” Ko hono mo‘oní ko ‘etau mo‘uí ‘oku tokoni‘i mo poupou‘i ia ‘e he ni‘ihi kehé ‘i he ngaahi founga lahi. Ko e fakatātaá, ‘oku nau tokonaki mai nai ‘etau me‘akai pe tokanga‘i fakafaito‘o kitautolu. (1 Kol. 12:21) Ko e tokotaha hounga‘iá ‘okú ne fakahounga‘i mo‘oni ‘a e me‘a ‘oku fai ‘e he ni‘ihi kehé ma‘aná. Ko ia ai, kuó ke tō‘onga‘aki ‘a hono fakahaa‘i ‘a e hounga‘ia ‘i he me‘a ‘oku fai ‘e he ni‘ihi kehé ma‘aú?

HOUNGA‘IÁ MO HO‘O VAKAI KI HE MO‘UÍ

Ko e ‘uhinga ‘e taha ke fakatupulekina ai ‘a e hounga‘iá he ko e fakamālō ‘oku tokoni ia kiate koe ke tokangataha ai ki he leleí kae ‘ikai ki he me‘a ‘oku ‘ikai leleí. ‘I ha ‘uhinga, ko ho ‘atamaí ‘oku ngāue ‘o hangē ha me‘a siví. ‘Okú ne faka‘atā koe ke ke tokangataha ki he ngaahi tafa‘aki pau ‘i ho ‘ātakaí lolotonga ia ‘okú ne ta‘ofi ‘a e ngaahi tafa‘aki kehe. ‘Okú ke hehema ke vakai ki he ngaahi me‘a leleí pea ‘ikai loko tokanga ki he ngaahi palopalemá. Ko e lahi ange ho‘o hounga‘iá, ko e lahi ange ia ‘a e me‘a lelei ‘oku lava ke ke sio ki aí, ‘a ia ko hono olá ‘okú ne ‘ai koe ke ke toe hounga‘ia lahi ange. Ko hono ma‘u ha vakai hounga‘ia ki he mo‘uí ‘e tokoni‘i ai koe ke fai ‘a e me‘a na‘e enginaki mai ‘e he ‘apositolo ko Paulá: “Fiefia ma‘u ai pē ‘i he ‘Eikí.”—Fil. 4:4.

Te ke ‘ilo‘i ko e hounga‘iá ‘okú ne ta‘ofi ‘a e ngaahi fakakaukau ‘ikai leleí. ‘Ikai ‘oku faingata‘a ke tau ongo‘i hounga‘ia pea ‘i he taimi tatau ‘oku tau meheka, loto-mamahi pe ‘ita? Ko e kakai hounga‘iá ‘oku ‘ikai ke nau fu‘u fakamatelie. ‘Oku nau hounga‘ia ‘i he me‘a ‘oku nau ma‘ú pea ‘ikai tokangataha ke ma‘u ha me‘a lahi ange.—Fil. 4:12.

FAKALAU HO NGAAHI TĀPUAKÍ!

‘I he tu‘unga ko ha Kalisitiané, ‘okú ke ‘ilo‘i ‘e sai‘ia ‘a Sētane ke ke loto-si‘i pea lōmekina koe ‘e he faingata‘a ‘okú ke fekuki mo ia ‘i he ngaahi ‘aho faka‘osi ko ení. Te ne sai‘ia kapau na‘á ke ohi ha fakakaukau ‘ikai lelei mo lāunga. Ko ha fakakaukau pehē ‘e lava ke ne ‘ai koe ke ‘ikai loko lavame‘a ‘i hono fataki ‘a e ongoongo leleí. Ko hono mo‘oní, ko e hounga‘iá ‘oku fekau‘aki vāofi ia mo e fua ‘o e laumālie ‘o e ‘Otuá, kau ai ‘a e fiefia ‘i he lelei kuo foaki atu ‘e he ‘Otuá mo e tui ki he‘ene ngaahi tala‘ofá kotoa.—Kal. 5:22, 23.

‘I he hoko ko e taha ‘o e kakai ‘a Sihová, mahalo ‘okú ke loto-tatau mo e me‘a kuo lea‘aki ‘i he kupu ko ení fekau‘aki mo e hounga‘iá. Ka, ‘okú ke ‘ilo‘i ko ha vakai hounga‘ia mo pau ‘oku ‘ikai ke hoko fakanatula mai ia. Neongo ia, ‘oua ‘e ‘ai ia ke ne fakalotosi‘i‘i koe. ‘E lava ke ke fakatupulekina mo tauhi ma‘u ha vakai hounga‘ia. Anga-fēfē? Vahe‘i ‘a e taimi ‘i he ‘aho taki taha ke fakakaukau fekau‘aki mo e ngaahi tafa‘aki ‘e ni‘ihi ‘i ho‘o mo‘uí ‘a ia ‘oku lava ke ke hounga‘ia ai. Ko e lahi ange ho‘o fai iá, ‘e fakanatula ange ai ho‘o hehema ke hounga‘iá. ‘E ‘ai ai ke ke fiefia lahi ange ‘i he fa‘ahinga ‘oku nau tokangataha ki he ngaahi faingata‘a ‘i he mo‘uí. Nōfo‘i ‘i he ngaahi me‘a lelei ‘oku fai ‘e he ‘Otuá mo e ni‘ihi kehé ‘a ia ‘oku fakalototo‘a kiate koé, peá ke fiefia ai. ‘E a‘u nai ‘o ke hiki ia ‘i ha tohi. ‘I aí, ‘e lava ke ke hiki ha me‘a ‘e ua pe tolu ‘okú ke hounga‘ia ai ‘i he ‘aho ko iá.

Ko e ni‘ihi kuo nau ako fekau‘aki mo ení ‘oku nau pehē ko e “fakahāhā ma‘u pē ‘a e hounga‘iá ‘oku lava ke ne liliu ‘a e founga ‘oku ngāue ai hotau ‘utó ke fakakaukau ma‘u pē ki ha me‘a lelei.” Ko ha tokotaha hounga‘ia ko ha tokotaha fiefia ange ia. Ko ia fakalau ho ngaahi tāpuakí, fiefia ‘i ho‘o ngaahi hokosia lelei ‘i he mo‘uí, tō‘onga‘aki ‘a e hounga‘iá! ‘I he ‘ikai fakama‘ama‘a‘i ‘a e ngaahi me‘a leleí, “fakamālō kia Sihova, he ‘okú ne lelei.” ‘Io, “fai ‘a e fakafeta‘i ‘i he me‘a kotoa pē.”—1 Kal. 16:34; 1 Tes. 5:18.