Skip to content

Skip to table of contents

Ngaahi Fehuʻi mei he Kau Lautohí

Ngaahi Fehuʻi mei he Kau Lautohí

Ngaahi Fehuʻi mei he Kau Lautohí

ʻOku ʻi he Aisea vahe 53 (Isaia, PM) ha kikite faka-Mīsaia ʻiloa. ʻOku pehē ʻi he veesi 10: “Naʻe finangalo ʻa Sihova ke laiki ia; kuo ne tuku ke ne mahakiʻia.” Ko e hā ʻa e ʻuhinga ʻo e meʻá ni?

ʻOku faingofua ke sio ki he ʻuhinga ʻe malanga hake nai ai ha fehuʻi fekauʻaki mo e Aisea 53:10. ʻOku ʻikai fakakaukau ʻa e kau Kalisitiane moʻoní ko hotau ʻOtua manavaʻofa mo fakaalaalá te ne fiefia ʻi hano laiki pe ʻi hano ʻai ha taha ke mahakiʻia. ʻOku ʻomai ʻe he Tohitapú kiate kitautolu ʻa e makatuʻunga ki he tuipau ʻoku ʻikai ke fiefia ʻa e ʻOtuá ʻi hono fakamamahiʻi ʻa e tonuhiá. (Teutalonome 32:4; Selemaia 7:​30, 31) ʻI he faai mai ʻa e ngaahi senitulí ne fakaʻatā nai ai ʻe Sihova ʻi ha taimi ʻa e faingataʻá ʻi he ngaahi ʻuhinga naʻe huʻufataha mo ʻene potó mo e ʻofá. Ka naʻe ʻikai moʻoni te ne fakatupunga ke faingataʻaʻia ʻa hono ʻAlo ʻofaʻanga, ko Sīsuú. Ko ia, ko e hā ʻoku leaʻaki moʻoni ʻi he kupu ko ení?

Sai, ʻoku lava ke tokoniʻi kitautolu ke tau maʻu ʻa e ʻuhingá kapau te tau vakai ki he foʻi vēsí ʻi hono fakalūkufuá, ʻo fakatokangaʻi ai ʻa e ʻasi tuʻo ua ʻa e foʻi lea “finangalo.” ʻOku pehē ʻi he Aisea 53:10: “Naʻe finangalo ʻa Sihova ke laiki ia; kuo ne tuku ke ne mahakiʻia: Ka ke ka ʻatu hono laumalie ko e feilaulau-halaia, te ne sio ki hano hako, te ne fakalahi hono ngaahi ʻaho, pea ko e finangalo ʻo Sihova ʻe tuʻumalie ʻi hono nima.”

Ko e pōpoaki fakalūkufua ʻa e Tohitapú ʻoku fakahaaʻi ai ko e “finangalo ʻo Sihova,” naʻe lave ki ai ʻi he ngataʻanga ʻo e foʻi vēsí, ʻoku fakatefito ia ʻi hono fakahoko ʻo ʻene taumuʻá fakafou ʻi he Puleʻangá. Ko hono fai ʻe Sihova ʻa e finangalo ko ení ʻoku fakatonuhiaʻi ai ʻa hono tuʻunga-haú pea ʻai ai ke malava ʻo toʻo ʻa e angahala tukufakaholó mei he faʻahinga talangofua ʻo e tangatá​—ʻa ʻetau angahalá. (1 Kalonikali 29:11 [1 Fakamatala Mea Hokohoko, PM]; Sāme 83:18; Ngāue 4:​24; Hepelu 2:​14, 15; 1 Sione 3:8) Ko e kī ki he meʻa kotoa ko ení ko e pau ko ia ke hoko ʻa e ʻAlo ʻo e ʻOtuá ko ha tangata peá ne tokonaki ʻa e feilaulau huhuʻí. Hangē ko ia ʻoku tau ʻiló, naʻe faingataʻaʻia ʻa Sīsū ʻi he meʻa ko iá. ʻOku tala mai ʻe he Tohitapú kiate kitautolu naʻá ne “lavaʻi ʻene talangofua, ko e ako ʻe heʻene ngaahi mamahi.” Ko ia, naʻe maʻu ʻe Sīsū ʻa e ʻaonga mei he faingataʻaʻia ko iá.​—Hepelu 5:​7-9.

Naʻe ʻilo ki muʻa ʻe Sīsū ko e ʻalunga tuʻu-ki-muʻa te ne fou aí ʻe kau ki ai ha langa-mamahi. ʻOku mahino ia mei heʻene ngaahi lea ʻoku lēkooti ʻi he Sione 12:​23, 24, ʻa ia ʻoku tau lau ai: “Kuo hokosia ʻa e taimi ke fakalangilangiʻi ʻa e Fanautama ʻa Tangata. Ko au e, ko au e, ʻoku ou tala atu, Kapau ʻe ʻikai to ki he kelekele ʻa e tengaʻi uite ʻo mate, ʻoku teka taha ai pe ia: ka ʻo kapau ʻe mate, te ne fua lahi.” ʻIo, naʻe ʻiloʻi ʻe Sīsū ʻe pau ke ne tauhi ʻa ʻene mateaki-angatonú ʻo aʻu ki he tuʻunga ʻo e faingataʻaʻia ʻi he maté. ʻOku hoko atu ʻa e fakamatalá: “Kuo takatuʻu ʻeni ʻeku moʻui; pea ko e hā ai ʻeku lea ʻe fai? ʻAlā Tamai, fakahaofi au mei he houa ko eni: ʻa, ka ko hono ʻuhinga e naʻa ku hoko mei ai ki he houa ni. ʻAlā Tamai, ke ke fakalangilangiʻi hoʻou huafa. Ko ia naʻe hoko ha leʻo mei he langi, ʻo pehē, Kuo u fakalangilangiʻi ia, pea te u toe fakalangilangiʻi foki.”—Sione 12:​27, 28; Mātiu 26:​38, 39.

Ko e potutohi eni ʻoku lava ai ke tau mahinoʻi ʻa e Aisea 53:10. Naʻe ʻafioʻi lelei ʻe Sihova ko e meʻa ʻe hokosia ʻe hono ʻAló ʻe kau ai ʻa e ʻuhinga ko e hoko ʻo laiki. Ka ʻi heʻene fakakaukau ki he lāngilangiʻia mo e lelei lahi ʻe iku ki aí, naʻe finangalo ai ʻa Sihova ki he meʻa naʻe pau ke hokosia ʻe Sīsuú. ʻI he ʻuhinga ko iá naʻe “finangalo ʻa Sihova ke laiki ia,” pe ko hono laiki, ʻo e Mīsaiá. Pea naʻe finangalo mo Sīsū foki ki he meʻa naʻá ne lavaʻi mo fakahokó. Ko e moʻoni, hangē ko ia ʻoku fakaʻosiʻaki ʻe he Aisea 53:​10, ‘ko e finagalo ʻo Sihová naʻe tuʻumalie ʻi hono nimá.’