Skip to content

Skip to table of contents

ʻOkú Ke Manatuʻi?

ʻOkú Ke Manatuʻi?

Kuó ke lau fakalelei ʻa e ngaahi ʻīsiu fakamuimui ʻo e Taua Leʻo? Sai, sio angé pe ʻe lava ke ke tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ení:

ʻOku totonu ke lotu ʻa e kau Kalisitiané kia Sīsū Kalaisi?

ʻIkai. Naʻe akoʻi kitautolu ʻe Sīsū tonu ke tau lotu kia Sihova, pea naʻá ne fokotuʻu ʻa e faʻifaʻitakiʻanga ʻaki ʻa e lotu ki heʻene Tamaí. Ko ia ai, naʻe lotu ʻene muʻaki kau muimuí ki he ʻOtuá, kae ʻikai kia Sīsū. (Ngā. 4:24, 30; Kol. 1:3)—3/1, peesi 14.

Ko e hā naʻe fokotuʻu hake ai ʻe Sīsū ʻa e kakaí?

Naʻe fokotuʻu hake ʻe Sīsū ʻa e kakaí koeʻuhí naʻe ueʻi ia ʻe he manavaʻofá. Naʻá ne toe fai peheé ke fakahaaʻi ko ʻene Tamaí, ʻa e Tokotaha-Fakatupu ʻo e moʻuí, naʻá ne ʻoange kiate ia ʻa e mālohi ke fokotuʻu hake ʻa e maté. (Sione 5:21, 28, 29)—1/1, peesi 16.

Ko e hā ʻe lava ke tau fai fakataʻu ke teuteu ai ki hono fakamanatu ʻa e pekia ʻa Sīsuú?

Ko e founga ʻe taha ʻe lava ke tau faí ko e muimui ʻi he taimi-tēpile lau Tohi Tapu fekauʻaki mo e kātoanga ko ení. ʻE lava ke tau toe fai ha feinga ke fakalahi ʻetau ngāue fakafaifekaú lolotonga ʻa e vahaʻa taimi ko ení. Pea ʻe lava ke tau fai ha fakakaukau faʻa lotu ki heʻetau ʻamanaki kuo foaki mai ʻe he ʻOtuá.—1/15, peesi 14-16.

Ko e hā ʻa e meʻaʻofa fakaofo naʻe maʻu ʻe he fanga tokoua ʻi Siapaní?

Naʻa nau maʻu ha kiʻi tohi ʻoku ʻi ai ʻa e tohi Mātiú mei he Liliu Tohi Tapu ʻo e Māmani Foʻoú. ʻOku tuʻuaki ia ʻi he ngāue fakafaifekaú, pea kuo tali ia ʻe he kakai tokolahi ʻoku ʻikai ke tau maheni mo e Tohi Tapú.—2/15, peesi 3.

Ko e hā ʻa e ngaahi tuʻunga ʻi he ʻuluaki senitulí naʻe tokoni ki hono fakamafola ʻa e ongoongo leleí?

Ko e tuʻumaʻu ʻa e Pax Romana naʻe ʻuhingá ia naʻe siʻi ange ʻa e fekeʻikeʻí. Naʻe malava ʻa e muʻaki kau ākongá ke fononga ʻi ha ngaahi hala lelei. Ko e lea faka-Kalisí naʻe lahi hono ngāueʻakí, faingofua ange ʻa e malangá, naʻa mo e kau Siú naʻa nau mafola holo ʻi he ʻemipaeá. Pea naʻe malava ke ngāueʻaki ʻe he kau ākongá ʻa e lao ʻa Lomá ʻi hono taukapoʻi ʻa e ongoongo leleí.—2/15, peesi 20-23.

Naʻa tau tupu mei he fanga manú?

Neongo ʻoku tau meimei tatau mo e fanga manú ʻi he ngaahi meʻa lahi, naʻe fakatupu ʻe he ʻOtuá ʻa e ʻuluaki ongo meʻa fakaetangatá mei he kelekelé. (Sēn. 2:7)—3/1, peesi 16.

ʻI he ngaahi taʻu ki muí ni maí, ko e hā ʻoku tātātaha ai ʻa e fakamatalaʻi ʻi heʻetau ʻū tohí ʻa e fakataipe mo e ʻikai fakataipe Fakatohitapú?

ʻOku pehē ʻe he Tohi Tapú naʻe hoko ʻa e niʻihi tāutaha ko e fakataipe ʻo ha meʻa lahi ange. Ko e fakatātā ʻe taha ʻo e meʻá ni ʻoku maʻu ʻi he Kalētia 4:21-31. Ka ʻi hono kehé, ʻoku lelei tahá ke ʻoua ʻe sioloto atu pe fakakaukau ke ngāueʻaki ia ʻoku tuʻu ʻikai fakataipe. Kae kehe, ʻe lava ke tau sio ki he ngaahi lēsoni ke ako mei he faʻahinga tāutaha mo e ngaahi meʻa ʻoku lave ki ai ʻi he Tohi Tapú. (Loma 15:4)—3/15, peesi 17-18.

Ko e hā ko e anga-ʻofa ai ke tuʻusi ha tokotaha faihala taʻefakatomala?

ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Tohi Tapú ʻa e sitepu mafatukituki ʻo e tuʻusí, ʻa ia ʻe lava ke ʻomai ai ʻa e ngaahi ʻaonga. (1 Kol. 5:11-13) ʻOku fakalāngilangiʻi ai ʻa e huafa ʻo e ʻOtuá, maluʻi ai ke maʻa ʻa e fakatahaʻangá, pea fakafoki mai nai ai ʻa e fakakaukau lelei ʻa e tokotaha faihalá.—4/15, peesi 29-30.