Skip to content

Skip to table of contents

ʻOku Mahuʻinga pe ko Hai ʻOkú Ne Fakatokangaʻi Hoʻo Ngāué?

ʻOku Mahuʻinga pe ko Hai ʻOkú Ne Fakatokangaʻi Hoʻo Ngāué?

NAʻE ʻikai foʻou kia Pesalili mo ʻAholiapi ʻa e ngāue langá. ʻI he tuʻunga ko e ongo pōpula ʻi ʻIsipité, naʻe pau pē nai naʻe ʻikai ke na manatuʻi ʻa e lahi ʻo e piliki naʻá na ngaohí. Ka kuo ʻosi atu ʻa e ngaahi taʻu ko iá. ʻI he taimi ko ení kuó na hoko ko e ongo tangata nima-poto tuʻu-ki-muʻa taha ʻi hono vaheʻi kinaua ke na takimuʻa ʻi hono langa ʻa e tāpanekalé. (ʻEki. 31:1-11) Neongo ia, ko e tokosiʻi pē naʻa nau sio ʻi he niʻihi ʻo e ngaahi ngāue laulōtaha naʻá na faí. Naʻá na ʻita ʻi he ʻikai ke fuʻu fakatokangaʻi ʻena ngāué? Naʻe mahuʻinga moʻoni pe ko hai naʻá ne fakatokangaʻi ʻena ngāué? ʻOku mahuʻinga pe ko hai ʻokú ne fakatokangaʻi hoʻo ngāué?

FAKATOKANGAʻI ʻE HA TOKOSIʻI ʻA E FAKAʻOFOʻOFA ʻO E NGĀUÉ

Ko e niʻihi ʻo e ngaahi naunau ʻi he tāpanekalé naʻe fuʻu laulōtaha hono ngaohí. Ko e fakatātaá, fakakaukau ki he ongo selupimi koula ʻa ia naʻe ʻi ʻolunga ʻi he ʻaʻake ʻo e fuakavá. Naʻe fakamatalaʻi kinaua ʻe he ʻapositolo ko Paulá ʻokú na “lāngilangiʻia.” (Hep. 9:5) Sioloto atu ki he fakaʻofoʻofa ʻaupito ʻa e ongo selupimi naʻe ngaohiʻaki ʻa e koula kuo tukí!—ʻEki. 37:7-9.

Kapau naʻe maʻu ia he ʻahó ni, ko e ngaahi meʻa naʻe ngaohi ʻe Pesalili mo ʻAholiapí ʻe tuha ke fakaʻaliʻali ia ʻi he ngaahi mesiume lelei tahá, ʻa ia ʻe malava ke fakahoungaʻi lahi ia ʻe he kakaí. Ka ʻi he taimi naʻe ngaohi ai iá, ko e toko fiha naʻa nau siotonu ʻi honau fakaʻofoʻofá? Naʻe tuʻu ʻa e ongo selupimí ʻi he Potu Fungani Toputapú; ko ia, ʻoku pau ko e taulaʻeiki lahí pē naʻe sio ki aí ʻi heʻene hū tuʻo taha ʻi he taʻu ʻi he ʻAho ʻo e Fakamolemolé. (Hep. 9:6, 7) Ko hono moʻoní, ko e kiʻi tokosiʻi pē naʻa nau sio aí.

MAʻU ʻA E FIEMĀLIE KAE ʻIKAI KO E FAKAHĪKIHIKI ʻA E KAKAÍ

Kapau ko Pesalili pe ʻAholiapi koe pea naʻá ke ngāue mālohi ke ngaohi ʻa e ngaahi ngāue tā-tongitongi fakaofo peheé, naʻá ke mei ongoʻi fēfē ʻi hoʻo ʻiloʻi ko e tokosiʻi pē naʻa nau sio aí? ʻOku ongoʻi lavameʻa ʻa e kakaí he ʻahó ni ʻi he taimi ʻoku fakahīkihikiʻi ai mo fakaongoongoleleiʻi kinautolu ʻe honau toʻumeʻá. Ko e meʻafua ia ke fuatautau ʻaki ʻa e mahuʻinga ʻenau ngaahi ngāué. Ka ʻoku kehe ʻa e kau sevāniti ia ʻa Sihová. ʻI he hangē ko Pesalili mo ʻAholiapí, ʻoku tau maʻu ʻa e fiemālie ʻi hono fai ʻa e finangalo ʻo Sihová pea maʻu ʻene hōifuá.

ʻI he ʻaho ʻo Sīsuú, naʻe angamaheniʻaki hono fai ʻe he kau taki lotú ʻa e ngaahi lotu ke tohoakiʻiʻaki ʻa e kakaí. Kae kehe, naʻe fakahaaʻi mai ʻe Sīsū ʻa e founga ʻe taha: Lotu loto-moʻoni pea ʻikai holi ki ha fakahīkihiki mei he niʻihi kehé. Ko e olá? “Ko hoʻo Tamaí leva ʻa ia ʻokú ne ʻafioʻi mai ia mei he liló te ne totongi kiate koe.” (Māt. 6:5, 6) ʻOku hā mahino, ko e meʻa mahuʻingá, ʻoku ʻikai ko e anga ʻo e fakakaukau ʻa e niʻihi fekauʻaki mo ʻetau ngaahi lotú, ka ko e anga ʻo e fakakaukau ʻa Sihová. Ko ʻene fakakaukaú ʻokú ne ʻai ke mahuʻinga moʻoni ʻetau ngaahi lotú. ʻOku pehē pē mo ha meʻa ʻoku tau fakahoko ʻi heʻetau ngāue toputapú. ʻOku ʻikai fakapapauʻi ia ʻe he fakahīkihiki ʻa e kakaí; ka, ko e hōifua ʻa Sihová, ʻa ia “ʻokú ne ʻafioʻi mai ia mei he liló.”

ʻI he taimi naʻe kakato ai ʻa e tāpanekalé, “naʻe toki fakapūlou ai ʻe he ʻAo ʻa e Teniti Feʻiloakiʻanga, pea naʻe faʻofale ʻa e Sikaina ʻo e ʻEiki ʻi he Tapanekale.” (ʻEki. 40:34) He hā mahino ē ʻa e hōifua ʻa Sihová! ʻOku anga-fēfē hoʻo fakakaukau ki he ongoʻi ʻa Pesalili mo ʻAholiapí ʻi he mōmeniti ko iá? Neongo ko hona hingoá naʻe ʻikai ke tongi ʻi heʻena ngāué, kuo pau pē naʻá na ongoʻi fiemālie ʻi hono ʻiloʻi naʻe tāpuakiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e kotoa ʻena ngaahi feingá. (Pal. 10:22) ʻI he ngaahi taʻu ki mui aí, ʻoku pau pē naʻe māfana moʻoni hona lotó ʻi he sio ki he kei ngāueʻaki ʻena ngāué ʻi he ngāue ʻa Sihová. ʻI he taimi te na toe moʻui mai ai ʻi he māmani foʻoú, heʻikai ha veiveiua ʻe fiefia ʻa Pesalili mo ʻAholiapi ke ʻiloʻi naʻe ngāueʻaki ʻa e tāpanekalé ʻi he lotu moʻoní ʻi he taʻu ʻe 500 nai!

Neongo kapau ʻoku ʻikai sio ha taha ki hoʻo anga-fakatōkilaló mo hoʻo ngāue loto-leleí, ʻoku ʻafioʻi ia ʻe Sihova!

ʻI he kautaha ʻa Sihová he ʻahó ni, ʻoku ngāue kotoa ʻa e kau faʻu katuní, kau ʻātí, kau hivá, kau faitaá, kau liliu-leá mo e kau hiki-tohí ʻo ʻikai fakaʻasi ai honau hingoá. ʻI he ʻuhinga ko iá, ʻoku ʻikai ai ha taha te ne “ʻiloʻi” ʻa e ngāue ʻoku nau faí. ʻOku lava ke leaʻaki ʻa e meʻa tatau fekauʻaki mo e ngāue lahi ʻoku fai ʻi he fakatahaʻanga ʻe 110,000 tupu ʻi māmani lahi. Ko hai ʻoku sio ʻi hono fakafonu ʻe he sevāniti paʻangá ʻa e ngaahi meʻa fakapepa ʻi he ngataʻanga ʻo e māhiná? Ko hai ʻoku sio ki hono teuteuʻi ʻe he sekelitalí ʻa e līpooti ngāue fakamalanga ʻa e fakatahaʻangá? Ko hai ʻoku sio ki he tokoua pe tuofefine ʻokú ne kau ʻi hono fakaleleiʻi ʻo ka fiemaʻu ʻa e Fale Fakatahaʻangá?

ʻI he ngataʻanga ʻena moʻuí, naʻe ʻikai maʻu ʻe Pesalili mo ʻAholiapi ha ngaahi ipu maʻu pale, mētale, pe ngaahi maka-fakamanatu ke fakahaaʻi ai ʻena ngaahi tisaini pōtoʻí mo e lelei ʻena ngāue langá. Ka naʻá na maʻu ʻa e meʻa naʻe mātuʻaki mahuʻinga angé—ko e hōifua ʻa Sihová. ʻE lava ke tau fakapapauʻi naʻe fakatokangaʻi ʻe Sihova ʻena ngāué. ʻOfa ke tau faʻifaʻitaki ki heʻena faʻifaʻitakiʻanga ʻo e anga-fakatōkilaló mo ʻena ngāue loto-leleí.