BAYIBOLO lititikambiya cha kuti Yesu wanguwa zukwanji. Kweni lititiwovya kuziŵa vifukwa vo tikambiya kuti wanguwa mu December cha.

Ŵanaŵaniyani mo nyengu yaŵiyanga mu mwezi wa December ku Betelehemu ko wanguwiya Yesu. Mwezi wachiyuda wa Chislev (wo uyanana ndi November/December) wenga mwezi wakuzizira ndipuso wavuwa. Mwezi wa Tebeth (wo uyanana ndi December/January) wazanga pavuli paki. Yenga myezi yakuzizira ukongwa ya chaka ndipu nyengu zinyaki ku vigaŵa vakumapiri kwawanga nyankhuŵinda wakukhoma. Tiyeni tiwoni vo Bayibolo lititikambiya pa nkhani ya nyengu ya chigaŵa ichi.

Wakulemba Bayibolo Ezra walongo kuti m’mwezi wa Chislev kwaziziranga ukongwa kweniso kwawanga vuwa. Pavuli pakukonkhoska kuti wumba wa ŵanthu unguwungana ku Yerusalemu “mu mwezi wa chinkhondi ndi chinayi, zuŵa la machumi ngaŵi la mwezi [wa Chislev],” Ezra wangukamba kuti ŵanthu ‘ŵambwambwanthiyanga . . . chifukwa cha vuwa yikuru.’ Ŵanthu wo anguwungana angukamba kuti: “Ndi nyengu ya vuwa yinandi tilivi nthazi kuma ku bwalu.” Ivi vititiwovya kuziŵa mo nyengu  yaŵiyanga mu myezi yeniyi. (Ezra 10:9, 13; Yeremiya 36:22) Ndichu chifukwa chaki aliska wo ajanga ku chigaŵa chenichi cha charu, awoneseskanga kuti mu mwezi wa December, yiwu pamoza ndi viŵetu vawu ajanga so kubwalu cha pa nyengu ya usiku.

Kweni Bayibolo likamba kuti usiku wo Yesu wanguwiya, aliska ŵenga kudondu kuchiliska viŵetu vawu. Wakulemba Bayibolo Luka, walongo kuti pa nyengu iyi, aliska ‘atandaranga mu dondu, ndi kulindizga maulinda ngausiku pa mskambu wawu’ kufupi ndi Betelehemu. (Luka 2:8-12) Wonani kuti aliska ayendanga waka kubwalu nyengu ya msana cha kweni atandaranga mu dondu. Yiwu ŵenga kudondu ndi viŵetu vawu ndi usiku. Kumbi kuja mudondu ndi usiku kukoliyana ndi nyengu yakuzizira ndi ya vuwa ya ku Betelehemu m’mwezi wa December? Awa. Mwaviyo vinthu vo vachitikanga pa nyengu yo Yesu wawangaku vilongo kuti iyu wanguwa mu mwezi wa December cha. *

Mazu ngaku Chiuta ngatitikambiya zuŵa lenechu lo Yesu wangufwiya, kweni ngakonkhoska waka fundu zimanavi za nyengu yo wanguwiya. Ivi vititikumbuska mazu nga Karonga Solomoni ngakuti: “Mbiri yamampha njamampha kwakuruska mafuta ngakuzirwa ndipu zuŵa lakufwiya, liruska zuŵa la kuwiya.” (Wakutaula 7:1) Ndichu chifukwa chaki, Bayibolo likonkhoska vinthu vinandi vakukwaskana ndi uteŵeti ndi nyifwa yaku Yesu kweni likonkhoska fundu zimanavi zakukwaskana ndi nyengu yaki yakuwiya.