ŴANTHU anandi agomezga kuti kwe achiuta atatu mwa Chiuta yumoza, Chiuta Dada, Chiuta Mwana ndi Chiuta Mzimu. Yiwu akamba kuti ŵanthu atatu yaŵa mbakuyanana, wosi mbanthazizosi ndipuso alivi chiyambi. Malinga ndi chisambizu ichi, Ada ndi Chiuta, Mwana ndi Chiuta, ndipuso Mzimu Utuŵa ndi Chiuta, kweni akamba kuti kwe Chiuta yumoza pe.

 Kweni ŵanthu anandi wo agomezga kuti kwe achiuta atatu mwaku Chiuta yumoza, azomerezga kuti angachikonkhoska cha chisambizu ichi. Chinanga wuli ve viyo, yiwu agomezga mbwenu kuti chisambizu ichi ncha m’Bayibolo. Uneneska ngwakuti Bayibolo likambapu cha kuti kwe “Chiuta Dada, Chiuta Mwana ndi Chiuta Mzimu.” Kweni kumbi fundu yakuti kwe Achiuta Atatu yisanirika m’Bayibolo? Kuti timuki fumbu ili tiyeni tiwoni lemba lo ŵanthu wo agomezga chisambizu ichi atanja kugwiriskiya nchitu.

Lemba la Yohane 1:1, likamba kuti: “Mu mtendeku mwenga Mazu, ndipu Mazu yo wenga kwaku Chiuta, ndi Mazu yo wenga Chiuta.” (King James Version) Pavuli paki mu chaputala chenichi, wakutumika Yohane wangulongo umampha kuti “Mazu yo” ndi Yesu. (Yohane 1:14) Kweni pakuti Mazu yo wadanika kuti Chiuta, ŵanthu anyaki akamba kuti Mwana ndi Ada atenere kuja chigaŵa chaku Chiuta yumoza.

Kumbukani kuti chigaŵa ichi cha Bayibolo pakwamba chingulembeka mu Chigiriki. Pavuli paki, wo afwatuliyanga Bayibolo angufwatuliya mazu nga Chigiriki yanga mu vinenedu vinyaki. Kweni akufwatuliya Bayibolo anandi agwiriskiyanga cha nchitu mazu ngakuti “Mazu yo wenga Chiuta.” Chifukwa wuli? Akufwatuliya yaŵa angukamba kuti mazu ngakuti “Mazu yo wenga Chiuta,” ngatenere kufwatulirika mwakupambana chifukwa chakuti aziŵanga Chigiriki cho chingulembeka m’Bayibolo. Kumbi akhumbikanga kungafwatuliya wuli? Awonani vakuyeruzgiyapu ivi: “Mazu yo wenga chiuta.” (The New Testament in an Improved Version) “Mazu yo wenga ndi Chiuta ndipu wenga wakuyanana nayu.” (The Translator’s New Testament) Mwakulingana ndi ma Bayibolo yanga, tawona kuti Mazu uyu kuti wenga Chiuta cha. * Kweni chifukwa chakuti we ndi udindu wapachanya pa vakulengeka vaku Yehova vosi Mazu uyu wadanika kuti “chiuta.” Yapa mazu ngakuti “chiuta” ngang’anamuwa kuti “wanthazi.”

Ŵanthu anandi atichiziŵa cha Chigiriki cha m’Bayibolo. Mwaviyo kumbi mungaziŵa wuli vo wakutumika Yohane wang’anamuwanga?  Ŵanaŵaniyani chakuyeruzgiyapu ichi: Msambizi wasambiza ŵana asukulu nkhani yinyaki. Pavuli paki ŵana asukulu awoneka kuti ŵavwa mwakupambanapambana nkhani yo asambira. Kumbi yiwu angayimaliska wuli nkhani yeniyi? Atenere kufumba msambizi wawu kuti waŵakonkhoske so vinandi. Tikayika cha kuti kusambira fundu zinandi kuŵawovyengi kuvwisisa umampha ukongwa nkhani yo. Mwakuyana waka, kuti muvwisi vo lemba la Yohane 1:1 ling’anamuwa, mutenere kuwona fundu zinyaki so zakukwaskana ndi udindu waku Yesu mu Uthenga Wamampha waku Yohane. Kusambira fundu zinyaki so pa nkhani iyi kukuwovyeningi kuti muziŵi uneneska.

Mwakuyeruzgiyapu, wonani vo Yohane wangulemba so mu chaputala 1 vesi 18, iyu wanguti: “Palivi yumoza yo kali kosi wakumuwonapu Chiuta [Wanthazizosi].” Kweni ŵanthu akumuwona Yesu yo ndi Mwana chifukwa Yohane wangulemba kuti: “Mazu yo [Yesu] wanguŵa munthu, ndipu wajanga mwaku isi . . . ndipu tinguthoŵa unkhankhu waki.” (Yohane 1:14) Sonu Mwana mwenuyu wangaja wuli chigaŵa chaku Chiuta Wanthazizosi? Yohane wangukamba so kuti “Mazu yo wenga kwaku Chiuta.” Kumbi vingachitika wuli kuti munthu waje ndi munthu munyaki panyengu yeniyo pe ndi kuja munthu mweniyo wenayu? Kweniso mwakuyana ndi vo ve pa Yohane 17:3, Yesu wangukamba mwakuvwika umampha kuti pe mphambanu pakati paku iyu ndi Awiski akuchanya. Iyu wadana Awiski kuti “Chiuta yija muneneska.” Ndipuso chakukumaliya kwa Uthenga waki Wamampha, Yohane wangumaliza ndi mazu ngakuti: “Venivi valembeka, alinga kuti muvwani kuti Yesu ndiyu Khristu, Mwana waku Chiuta.” (Yohane 20:31) Wonani kuti Yesu wadanika Chiuta cha kweni Mwana waku Chiuta. Fundu zinyaki so zo zisanirika mu Uthenga Wamampha waku Yohane zilongo mo titenere kuvwiya lemba la Yohane 1:1. Yesu yo ndi Mazu, ndi “chiuta” wakwamba ndi “c” mumana, chifukwa chakuti we ndi udindu wapachanya, kweni ngwakuyanana ndi Chiuta Wanthazizosi cha.

Kumbukani so chakuyeruzgiyapu cha msambizi ndi ŵana asukulu. Ŵanaŵaniyani kuti ŵana a sukulu anyaki avwana mbwenu cha chinanga kuti msambizi waŵakonkhoske so fundu zinyaki. Kumbi angachita wuli? Angachifumba so ku musambizi munyaki kuti waŵakonkhoske so nkhani yeniyo. Asani vo wakonkhoska msambizi wachiŵi viyanana ndi vo msambizi wakwamba wakonkhoska, viwovyengi ŵana anandi kuti avwani. Mwakuyana waka,  asani muvwisa cha vo wakulemba Bayibolo Yohane wang’anamuwanga vakukwaskana ndi ubali waku Yesu ndi Chiuta Wanthazizosi, mutenere kuŵerenga fundu zinyaki m’Malemba nganyaki. Mwakuyeruzgiyapu, wonani vo wakulemba Mateyu. Pakukamba za umari wa mgonezu wa vinthu wunu, Iyu wanguko mazu ngo Yesu wangukamba kuti: “Kweni va zuŵa lo ndi ora laki palivi yumoza waziŵa, chingana mbangelu ŵa kuchanya, chingana ndi Mwana yo, kweni Ada pe ŵija.” (Mateyu 24:36) Kumbi mazu yanga ngasimikizgiya wuli kuti Yesu ndi Chiuta Wanthazizosi cha?

Yesu wangukamba kuti Ada aziŵa vinandi kuruska Mwana. Asani Yesu wenga chigaŵa chaku Chiuta Wanthazizosi, mphanyi waziŵa vosi vo Ada aziŵa. Mwaviyo Ada ndi Mwana mbakuyanana cha. Kweni anyaki angakamba kuti ‘Yesu we ndi vigaŵa viŵi. Yapa walongolonga nge munthu.’ Kweni chinanga kuti ivi venga viyo, nanga mzimu utuŵa nchinthu wuli? Asani kuti we chigaŵa chaku Chiuta yo ndi Ada, nchifukwa wuli Yesu wanguleka kukamba kuti mzimu uziŵa vosi vo Ada aziŵa?

Asani mulutirizgengi kusambira Bayibolo muziŵengi malemba nganandi nga m’Bayibolo ngo ngakonkhoska nkhani yeniyi. Malemba yanga ngasimikizgiya uneneska wakukwaskana ndi Ada, Mwana, ndi mzimu utuŵa.—Sumu 90:2; Machitidu 7:55; Ŵakolose 1:15.