MUTU 14
“Ili Ndi Dangu Lakukwaskana Ndi Nyumba Yakusopiyamu”
FUNDU YIKULU: Vo ŵanthu a mu nyengu yaku Ezekiyeli angusambira pa chiwona cha nyumba yakusopiyamu ndipuso vo isi mazuŵa nganu tisambirapu
1, 2. (a) Kumbi mu Mutu 13 tingusambiranji vakukwaskana ndi chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu? (b) Kumbi tikambiskanengi mafumbu ngaŵi nanga mu mutu uwu?
MU MUTU 13 tingusambira kuti nyumba yakusopiyamu yo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona yipambana ndi nyumba yakusopiyamu yikulu yauzimu yo wakutumika Paulo wangukonkhoska. Tingusambira so kuti Chiuta wangulongo Ezekiyeli chiwona chenichi kuti wasambizi ŵanthu ŵaki kukhumbika kwakulondo fundu zaki zapachanya pa nkhani yakukwaskana ndi kusopa kwauneneska. Ŵanthu atingi ajengi pa ubwezi wamampha ukongwa ndi Chiuta chifukwa chakulondo fundu zenizi. Ndichu chifukwa chaki Yehova wanguwereza kaŵi pa vesi limoza fundu yakuti: “Ili ndi dangu lakukwaskana ndi nyumba yakusopiyamu.”—Ŵerengani Ezekiyeli 43:12.
2 Sonu tiyeni tikambiskani mafumbu nganyaki ngaŵi. Fumbu lakwamba: Kumbi Ayuda a mu nyengu yaku Ezekiyeli angusambira fundu nizi zaku Yehova zakukwaskana ndi kusopa kwauneneska kutuliya pa chiwona cha nyumba yakusopiyamu? Kumuka kwa fumbu lenili kutiwovyengi kusaniya kwamuka kwa fumbu lachiŵi lakuti: Kumbi isi mazuŵa nganu ngakumaliya tisambiranji pa chiwona chenichi?
Kumbi Chiwona Chaku Ezekiyeli Chinguŵasambizanji Ŵanthu a mu Nyengu Yakali?
3. Ntchifukwa wuli ŵanthu anguchita soni ŵati awona kuti nyumba yakusopiyamu yo Ezekiyeli wanguwona ye pachanya pa phiri?
3 Kuti timuki fumbu lakwamba, tiyeni tikambiskani vinthu vinyaki vakukhumbika ukongwa mu chiwona chenichi. Phiri litali. Ŵanthu atenere kuti anguwona kuti pe kukoliyana pakati pa malu ngo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona ndi uchimi wakuweziyapu so kusopa kwauneneska wo Yesaya wangukamba. (Yesa. 2:2) Kumbi nyumba yaku Yehova yo yenga pachanya pa phiri litali yo Ezekiyeli wanguwona yinguŵasambizanji? Yinguŵasambiza kuti kusopa kwauneneska kutenere kukwezeka pamwenga kuti kuja pachanya ukongwa kuphara chechosi. Kukamba uneneska, kusopa kwauneneska nkhwakukwezeka kali chifukwa Yo wakujalikiska ndondomeku yeniyi ‘ngwakukwezeka kuluska achiuta wosi.’ (Salimo 97:9) Kweni ŵanthu achitanga cha vo Chiuta wakhumbanga kuti achitengi. Kwa vyaka vinandi, yiwu anguzomereza kuti kusopa kwauneneska kuyuyuliki, kujowoleki kweniso kutimbanyizgiki. Mwaviyo, ŵanthu a mitima yamampha ŵati awona nyumba yaku Chiuta ye pamalu ngapachanya ngaunkhankhu, atenere kuti anguchita soni.
4, 5. Kumbi mageti ngatalingatali nganguŵasambizanji ŵanthu a mu nyengu yaku Ezekiyeli?
4 Mageti ngatalingatali. Kukwamba kwa chiwona chaki, Ezekiyeli wanguwona mungelu yo wamulongozganga wachipima mageti. Mageti ngenanga ngenga ngatali mamita pafufupi 30. (Ezeki. 40:14) Pa mageti yanga, penga tivipinda ta alonda. Kumbi ŵanthu wo anguvwa pulanu yeniyi yo Ezekiyeli wanguwona angusambiranji? Yehova wangukambiya Ezekiyeli kuti: “Lereseska khomu la nyumba yakusopiyamu.” Ntchifukwa wuli Yehova wangukamba venivi? Chifukwa ŵanthu aserenga ndi anyawu wo ŵenga “ambula kudumulika mumtima kweniso kuliŵavu,” munyumba yakusopiyamu yakupaturika yaku Chiuta. Ndipu Yehova wangukamba kuti chifukwa cha venivi, “yiwu afipiska nyumba” yaki.—Ezeki. 44:5, 7.
5 Ŵanthu wo ŵenga “ambula kudumulika . . . kuliŵavu” angutondeka kuvwiya dangu lakuvwika umampha lo Chiuta wangupereka mu nyengu yaku Abrahamu. (Gene. 17:9, 10; Levi. 12:1-3) Kweni ŵanthu wo ŵenga “ambula kudumulika mumtima” ndiwu ŵenga ndi suzgu likulu ukongwa. Yiwu angugaruka kweniso avwiyanga cha ulongozgi waku Yehova. Ŵanthu ŵenaŵa akhumbikanga cha kuŵazomereza kusere munyumba yakusopiyamu yakupaturika yaku Yehova. Yehova watinkha kuchita vinthu mwachinyengu kweni ŵanthu ŵaki anguzomereza vinthu venivi panyumba yaki. Mwaviyo, mageti kweniso vipinda va alonda va panyumba yakusopiyamu ya mu chiwona chaku Ezekiyeli vinguŵasambiza fundu yakuti: Aleki kuchita jalidu liheni lenili! Yiwu akhumbikanga kulondo fundu zapachanya pa nkhani ya ŵanthu wo mbakwenere kusere munyumba yaki. Yehova watingi wazomerezengi kusopa kwawu pijapija asani achita venivi.
6, 7. (a) Kumbi Yehova waŵakambiyanga uthenga wuli ŵanthu ŵaki mwakugwiriskiya ntchitu mpanda? (b) Kumbi ŵanthu aku Yehova anguchita nayu wuli nyumba yaki mu nyengu yakali? (Wonani mazu ngamumphata.)
6 Mpanda wa malu ngosi. Chinthu chinyaki chakukhumbika ukongwa mu chiwona cha nyumba yakusopiyamu, wenga mpanda wo unguzunguliya malu ngosi nga nyumba yakusopiyamu. Ezekiyeli wangukamba kuti chigaŵa chechosi cha mpanda uwu chakwananga mateti 500 pamwenga kuti mamita 1,555 wo ndi mtunda wa makilomita pafufupi 1.6! (Ezeki. 42:15-20) Kweni nyumba yakusopiyamu chayiyu ndi mabalaza ngaki yenga yakuyanana vigaŵa vosi, ndipu chigaŵa chechosi chakwananga mamita 259. Venivi vilongo kuti penga malu ngakulu ukongwa ngambula kanthu kuzunguliya nyumba yakusopiyamu ngo ngenga mukati mwa mpanda. * Kumbi malu ngenanga ngenga nga ntchitu wuli?
7 Yehova wangukamba kuti: “Sonu uhuli wawu kweniso mathupi nga mafumu ngawu, aviŵiki kutali ndi ini, ndipu ndijengi pakati pawu mpaka muyaya.” (Ezeki. 43:9) Mazu ngakuti “mathupi nga mafumu ngawu” ngatenere kuti ngamiyanga kusopa angoza. Mwaviyo, mwakugwiriskiya ntchitu mpanda wenuwu wo wenga ndi malu ngakulu mu chiwona chaku Ezekiyeli, tingakamba kuti Yehova wakambiyanga ŵanthu ŵaki kuti: “Vinthu vaukazuzi venivi muviŵiki kutali. Vingazanga musina cha.” Yehova watingi waŵatumbikengi asani yiwu anguleka kuchita chechosi cho chafipiskanga kusopa kwauneneska chifukwa iyu watingi wajengi pakati pawu.
8, 9. Kumbi ŵanthu atenere kuti angusambiranjipu Yehova wati wapaska ŵanthu a maudindu ulongozgi wanthazi?
8 Ulongozgi wanthazi wo Chiuta wangupaska ŵanthu a maudindu. Yehova wangupereka so ulongozgi wanthazi ku ŵanthu wo ŵenga ndi maudindu ngakukhumbika ukongwa pakati pa ŵanthu ŵaki kweni wanguchita venivi mwachanju. Iyu wanguchenya Alevi wo anguleka kumuteŵete pa nyengu yo ŵanthu asopanga angoza. Kweni Chiuta wangulumba ŵana aku Zadoki “wo aphweriyanga ntchitu za mumalu [ngaki] ngakupaturika pa nyengu yo Ayisirayeli” angumuleka. Iyu wanguchita vinthu mwaurunji kweniso mwalisungu ndi Alevi ndipuso ŵana aku Zadoki mwakukoliyana ndi vakuchita vawu. (Ezeki. 44:10, 12-16) Alongozgi ŵa Ayisirayeli nawu angupaskika ulongozgi wanthazi.—Ezeki. 45:9.
9 Yapa, Yehova wangulongore limu kuti ŵanthu wo ŵe ndi maudindu akhumbikanga kumuka kwaku iyu chifukwa cha mo achitiyanga ndi maudindu ngo angupaskika. Chinanga kuti yiwu ŵenga ndi maudindu, akhumbikanga mbwenu kupaskika ulongozgi kweniso kuchenyeka. Kweniso akhumbikanga kuja chakuwoniyapu chamampha pa nkhani yakulondo fundu zaku Yehova!
10, 11. Kumbi pe ukaboni wuli wo ulongo kuti ŵanthu anyaki wo anguweku ku ukapolu anguvigwiriskiya ntchitu vo angusambira mu chiwona chaku Ezekiyeli?
10 Kumbi ŵanthu wo anguweku ku ukapolu anguvigwiriskiya ntchitu vinthu vo angusambira mu chiwona chaku Ezekiyeli? Mbuneneska kuti tingaziŵa vosi cha vo anthulumi ndi anthukazi akugomezgeka aŵanaŵananga ŵati avwa chiwona chenichi. Chinanga kuti ve viyo, vo Mazu ngaku Chiuta ngakamba vititiwovya kuziŵa mo ŵanthu wo anguweku ku ukapolu awoniyanga kusopa Yehova mu nthowa yauneneska. Kumbi yiwu anguzigwiriskiya ntchitu fundu zo zenga mu chiwona chaku Ezekiyeli? Yiwu anguyesesa kuzigwiriskiya ntchitu kuphara mo anguchitiya apapi ŵawu akali wo ŵenga akugaruka ŵechendatoreke ku ukapolu ku Babiloni.
11 Anthulumi akugomezgeka nge mchimi Hagayi ndi Zekariya, Ezara yo wenga wasembi kweniso mlembi ndipuso Nehemiya yo wenga nduna, anguyesesa kusambiza ŵanthu fundu nge zo Ezekiyeli wangukonkhoska mu chiwona chaki cha nyumba yakusopiyamu. (Ezara 5:1, 2) Yiwu angusambiza ŵanthu kuti kusopa kwauneneska kutenere kukwezeka kweniso ndiku kutenere kuja pamalu ngakwamba kuluska vinthu vosi vakuliŵavu. (Haga. 1:3, 4) Yiwu anguwonesesa kuti ŵanthu wosi wo asopa mwauneneska alondo fundu zaku Chiuta. Mwakuyeruzgiyapu, Ezara ndi Nehemiya angupereka ulongozgi wanthazi ku ŵanthu wo anguto anthukazi a mitundu yinyaki kuti aŵaleki chifukwa aŵatimbanyizanga mwauzimu. (Ŵerengani Ezara 10:10, 11; Nehe. 13:23-27, 30) Nanga uli pa nkhani yakusopa angoza? Viwoneka kuti ŵanthu ŵati awe ku ukapolu, anguwutinkha ukongwa ubudi wenuwu wo awuchitanga kaŵikaŵi. Nanga kumbi asembi ndipuso alongozgi angusintha? Nge mo chiwona chaku Ezekiyeli chikambiya, yiwu ŵenga mu gulu la ŵanthu wo Yehova wanguŵapaska ulongozgi. (Nehe. 13:22, 28) Anandi angujiyuyuwa ndipu angulondo ulongozgi wo angupaskika.—Ezara 10:7-9, 12-14; Nehe. 9:1-3, 38.
Nehemiya wasambiza ŵanthu kusopa kwauneneska pa nyengu yo wagwira nawu ntchitu (Wonani ndimi 11)
12. Kumbi Yehova wanguŵatumbika wuli ŵanthu wo anguweku ku ukapolu?
12 Chifukwa chakuti ŵanthu ŵaki angusintha, Yehova wanguŵatumbika. Ŵanthu ŵenga pa ubwezi wamampha ndi Yehova, ŵenga ndi umoyu wamampha kweniso mucharu mwenga chimangu. (Ezara 6:19-22; Nehe. 8:9-12; 12:27-30, 43) Yehova wanguchita venivi chifukwa chakuti ŵanthu ŵaki angwamba kulondo fundu zaki zaurunji pa kusopa kwauneneska. Ŵanthu anandi a mitima yamampha angusambirapu kanthu pa chiwona cha nyumba yakusopiyamu. Tingakamba kuti chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu chinguwovya ŵanthu wo ŵenga ku ukapolu mu nthowa ziŵi izi: (1) Chinguŵasambiza fundu zo ŵanthu akhumbika kulondo pa kusopa kwauneneska kweniso mo angazigwiriskiya ntchitu. (2) Chaperekanga uchimi wakuchiska ukongwa. Chiwona ichi chalongonga kuti kusopa kwauneneska kuweriyengepu ndipuso chalongonga mo Yehova watumbikiyengi ŵanthu ŵaki asani alutirizgengi kusopa mu nthowa yauneneska. Nasi tingajifumba kuti: Kumbi chiwona chenichi chifiskika so mazuŵa nganu?
Kumbi Chiwona Chaku Ezekiyeli Chititisambizanji Mazuŵa Nganu?
13, 14. (a) Kumbi tiziŵa wuli kuti chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu chifiskika so mazuŵa nganu? (b) Kumbi tiyanduwa wuli ndi chiwona chenichi? (Wonani so bokosi 13A, lakuti “Nyumba Zakusopiyamu Zakupambana, Tisambirapu so Vakupambana.”)
13 Kumbi chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu chifiskika so mazuŵa nganu? Hinya! Kumbukani kuti chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakupaturika yaku Chiuta yo yenga “pachanya pa phiri litali ukongwa,” chikoliyana ndi uchimi waku Yesaya wakukwaskana ndi “phiri la nyumba yaku Yehova” lo wangukamba kuti “lazamujalikiskika pachanya pa mapiri.” Yesaya wangukamba kuti uchimi waki wazamufiskika “mu mazuŵa ngakumaliya.” (Ezeki. 40:2; Yesa. 2:2-4; wonani so Mika 4:1-4.) Mauchimi ngenanga ngafiskika mazuŵa ngakumaliya. Ndipu ngafiskika ukongwa kutuliya mu 1919 po kusopa kwauneneska kunguwezekiyapu ndi kukwezeka, nge kuti kwaŵikika pachanya pa phiri litali. *
14 Mwambula kukayika, chiwona chaku Ezekiyeli chifiskika mazuŵa nganu pa kusopa kwauneneska. Nge mo Ayuda wo anguweku ku ukapolu anguyanduliya mu nyengu yakali, chiwona ichi nasi chititiwovya mu nthowa ziŵi izi: (1) Chititisambiza mo tingalondore fundu zo Yehova wakhumba kuti tilondongi pa kusopa kwauneneska. (2) Chikonkhoska uchimi wakuchiska wakukwaskana ndi kuweziyapu kusopa kwauneneska kweniso vitumbiku vaku Yehova.
Fundu zo Tilondo pa Kusopa Kwauneneska Mazuŵa Nganu
15. Kumbi ntchinthu wuli cho titenere kukumbuka po tikambiskana vo chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu chititisambiza?
15 Tiyeni sonu tikambiskani vinthu vinyaki vo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona. Yeruzgiyani kuti mwenga ndi Ezekiyeli pa nyengu yo mungelu wamulongonga nyumba yakusopiyamu yakutowa. Kumbukani kuti Ezekiyeli wanguwona nyumba yakusopiyamu yikulu yauzimu cha, kweni vo Ezekiyeli wanguwona vititiwovya kusambira fundu zo tikhumbika kulondo pa kusopa mazuŵa nganu. Kumbi tingasambiranji pa chiwona chenichi?
16. Kumbi viŵerengeru vo mungelu wangusaniya wachipima vinthu mu chiwona chaku Ezekiyeli vititisambizanji? (Wonani chithuzi cho che papeji 148.)
16 Ntchifukwa wuli mungelu wangupima vinthu? Ezekiyeli wachilereska, mungelu yo wawonekanga nge munthu wamkuŵa wangupima nyumba yakusopiyamu, kusazgapu mpanda, mageti, vipinda va alonda, mabalaza ndipuso guŵa la sembi. Munthu wangazukuma asani waŵerenga viŵerengeru vo mungelu uyu wasaniyanga wachipima. (Ezeki. 40:1–42:20; 43:13, 14) Kweni ŵanaŵaniyani fundu zakukhumbika ukongwa zo tisambira kutuliya pa viŵerengeru venivi. Mwakugwiriskiya ntchitu viŵerengeru venivi, Yehova wadidimizanga mwanthazi kukhumbika kwakulondo fundu zaki. Iyu ndiyu wakujalikiska fundu zenizi, mbanthu cha. Ŵanthu wo akamba kuti tingasopa Chiuta mu nthowa yeyosi anangisa ukongwa. Kweniso, kumbukani kuti mungelu uyu wangupima vigaŵa vosi va nyumba yakusopiyamu. Yapa, Yehova wakhumbanga kutisimikiziya kuti kusopa kwauneneska kutondekengi cha kuweriyapu. Viŵerengeru vo mungelu wangusaniya venga vauneneska. Venivi vilongo kuti malayizgu ngaku Chiuta nangu ngambula kukayikisa. Mwaviyo, kuziya mwaku Ezekiyeli, Yehova wasimikiziyanga kuti kusopa kwauneneska kuweriyengepu nadi mu mazuŵa ngakumaliya!
Kumbi ukulu wa nyumba yakusopiyamu utitisambizanji? (Wonani ndimi 16)
17. Kumbi mpanda wa nyumba yakusopiyamu utitikumbusanji mazuŵa nganu?
17 Mpanda wa malu ngosi. Nge mo tawone kali, Ezekiyeli wanguwona mpanda wo unguzunguliya malu ngosi nga nyumba yakusopiyamu. Venivi vakumbusanga ŵanthu aku Chiuta kuti atenere cha kuchita vevosi vaukazuzi kuti aleki kufipiska kusopa kwauneneska pamwenga kuti nyumba yaku Chiuta. (Ŵerengani Ezekiyeli 43:7-9) Nasi tikhumbika kulondo ulongozgi wenuwu mazuŵa nganu. Ŵanthu aku Chiuta ŵati afwatulika ku ukapolu wa Babiloni Mukulu wo unguto vyaka vinandi, Khristu wangusankha kapolu wakugomezgeka ndi wazeru mu 1919. Kutuliya pa nyengu yeniyi, ŵanthu aku Chiuta angwamba kwesesa kuleka visambizu vaboza kweniso kuchita vinthu vo vikoliyana ndi kusopa angoza ndipuso visopa vaboza. Titesesa kuleka kuchita vinthu vakufipiskika pakusopa kwidu kwauneneska. Kweniso tichita chechosi cha chakukwaskana ndi bizinesi mu Nyumba za Ufumu. Tisazga cha nkhani za bizinesi ndi kusopa kwidu.—Mariko 11:15, 16.
18, 19. (a) Kumbi mageti ngatalingatali ngo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona ngatitisambizanji? (b) Kumbi tingachita wuli asani ŵanthu anyaki ayuyuwa fundu zapachanya zaku Yehova? Kambani chakuyeruzgiyapu.
18 Mageti ngatalingatali. Kumbi tingasambiranji asani tiŵanaŵaniya mageti ngatalingatali ngo Ezekiyeli wanguwona? Mageti yanga ngo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona ngangusambiza Ayuda wo ŵenga ku ukapolu kuti Yehova wakujalikiska fundu zapachanya zo wakhumba kuti ŵanthu ayendiyengi. Asani venivi ndivu Ayuda angusambirapu, kumbi isi tingasambiranjipu? Isi mazuŵa nganu tisopa munyumba yakusopiyamu yikulu yauzimu yaku Yehova. Mwaviyo, nasi tikhumbika cha kuja umoyu wachinyengu pamwenga kuti wa paŵipaŵi! (Aro. 12:9; 1 Petu. 1:14, 15) Yehova waja wachiwovya ŵanthu ŵaki mu mazuŵa ngakumaliya kuti alondongi fundu zaki zapachanya. * Mwakuyeruzgiyapu, munthu yo wachita ubudi ndipu walapa cha wasezgeka mu mpingu. (1 Akori. 5:11-13) Mazuŵa nganu, vipinda va alonda vo venga pa mageti ngenanga vititikumbusa kuti asani munthu wachita vinthu vo vileka kukondwesa Chiuta wangazomerezeka cha kusopa Yehova. Mwakuyeruzgiyapu, munthu yo wachita vinthu mwa paŵipaŵi, wangasere mu Nyumba ya Ufumu, kweni wangayanjika cha ndi Yehova mpaka po wasinthiya ndi kuchita vo Chiuta wakhumba. (Yako. 4:8) Kukamba uneneska, Yehova wavikiliya kusopa kwauneneska mu nyengu yinu yo mijalidu ya ŵanthu njiheni ukongwa!
19 Bayibolu likukambiya limu kuti mijalidu ya ŵanthu yazamuheneka ukongwa charu chechendamali. Ilu likamba kuti: “Ŵanthu aheni kweniso akunyenga, azamuhenekeheneke, azamulandizga ŵanthu anyaki ndipuso azamulandizgika.” (2 Timo. 3:13) Ŵanthu anandi mazuŵa nganu alandizgika ndipu aŵanaŵana kuti fundu zapachanya zaku Yehova zakusuzga kuzilondo, zikumala ntchitu kweniso zamampha cha. Kumbi namwi mulandizgikengi? Mwakuyeruzgiyapu, kumbi mungakoliyana nayu munthu yo wakamba kuti fundu zaku Chiuta zamampha cha pa nkhani yakuti anthulumi atoranengi ndi anthulumi anyawu kweniso anthukazi atoranengi ndi anthukazi anyawu? Pamwenga mukoliyanengi ndi Yehova Chiuta yo Mazu ngaki ngakamba mwakuvwika umampha kuti wosi wo achita vinthu venivi “achita vinthu vamsiku”? Chiuta watititcheŵeska kuti titenere cha kuzomereza jalidu liheni lelosi. (Aro. 1:24-27, 32) Asani takumana ndi nkhani za mtundu wenuwu, tikhumbika kuŵanaŵaniya nyumba yakusopiyamu yo Ezekiyeli wanguwona yo yenga ndi mageti ngatalingatali ndi kukumbuka kuti: Yehova wasintha cha fundu zaki za urunji chinanga ŵanthu aheni a mucharu ichi angasuska wuli. Kumbi tikoliyanengi ndi Awusefwi akuchanya ndi kuvikiliya urunji?
Tipereka ‘sembi zakuthamika’ asani tichitaku vinthu vakukwaskana ndi kusopa kwauneneska
20. Kumbi ŵanthu a mugulu la “mzinda ukulu” achiskika wuli ndi chiwona chaku Ezekiyeli?
20 Mabalaza. Ezekiyeli wati wawona balaza likulu lo lenga kubwalu kwa nyumba yakusopiyamu, watenere kuti wangukondwa ukongwa kuziŵa kuti ŵanthu anandi wo asopa Yehova angawungana penapa. Mazuŵa nganu, Akhristu asope mu malu ngakupaturika ukongwa. Ŵanthu wo ŵe mugulu la “mzinda ukulu” wo asope Yehova mubalaza lakubwalu la nyumba yakusopiyamu yauzimu achiskika ukongwa ndi chiwona chaku Ezekiyeli. (Chivu. 7:9, 10, 14, 15) Ezekiyeli wanguwona kuti mabalaza ngenga pafupi ndi vipinda vakuryiyamu vo ŵanthu aryiyangamu sembi zachimangu zo azanga nazu. (Ezeki. 40:17) Chifukwa cha venivi, ŵanthu ŵenga nge kuti aturya chakurya limoza ndi Yehova Chiuta, wo mbukaboni wakuti ŵe pa ubwezi wamampha ndi iyu! Mazuŵa nganu tipereka sembi cha nge mo Ayuda achitiyanga mwakulondo Dangu laku Mozesi. Kweni tipereka mbwenu ‘sembi zakuthamika’ Chiuta pakusopa kwauneneska asani timukapu pa maunganu kweniso asani tipharazga. (Ahe. 13:15) Yehova watitipaska so chakurya chamampha ukongwa chauzimu. Venivi vititichitiska kuti tijivwengi nge mo ŵana aku Kora avwiyanga. Yiwu angumbiya Yehova kuti: “Kuja zuŵa limoza mumabalaza nginu nkhwamampha ukongwa kuluska kuja mazuŵa 1,000 kumalu nganyaki!”—Salimo 84:10.
21. Kumbi Akhristu akusankhika angasambiranji kwa asembi wo azumbulika mu chiwona chaku Ezekiyeli?
21 Asembi. Ezekiyeli wanguwona kuti asembi kweniso Alevi ajumphanga pa mageti kuti akasere mubalaza la mukati, ndipu mageti ngenanga ngayanananga ndi mageti ngo ŵanthu anyaki wosi ajumphanga pakusere mubalaza la kubwalu. Mageti ngenanga yenga nthowa yamampha ukongwa yakukumbusiya asembi kuti nawu akhumbikanga kulondo fundu zaku Yehova pa kusopa kwauneneska. Nanga mazuŵa nganu? Mazuŵa nganu palivi fuku limoza pe pakati pa ŵanthu aku Chiuta lo mutuliya asembi, kweni pakukamba za Akhristu akusankhika Bayibolu lititi: “Yimwi ndimwi ‘mtundu wakusankhika, asembi wo so ndi mafumu.’” (1 Petu. 2:9) Mu nyengu yakali, asembi asopiyanga mubalaza lakuŵija. Mazuŵa nganu Akhristu akusankhika asope pakuŵija cha, mumalu mwaki asope limoza ndi ateŵeti anyaki wosi aku Yehova. Kweni yiwu aja pa ubwezi wapade ndi Yehova nge ŵana ŵaki. (Aga. 4:4-6) Akhristu akusankhika nawu angasambirapu kanthu pa chiwona chaku Ezekiyeli. Mwakuyeruzgiyapu, nge mo venge ndi asembi nawu akhumbika kuvwiya ulongozgi kweniso kuchenyeka. Tosi nge Akhristu tikhumbika kukumbuka kuti te “mskambu umoza” kweniso te pasi pa “mliska yumoza.”—Ŵerengani Yohane 10:16.
22, 23. (a) Kumbi ŵara angasambiranji kwa alongozgi wo akonkhoskeka mu chiwona chaku Ezekiyeli? (b) Ntchinthu wuli cho chingazichitika kunthazi?
22 Mulongozgi. Mu chiwona chaku Ezekiyeli, mulongozgi wenga wakukhumbika ukongwa. Iyu watuliyanga mu fuku la asembi cha. Chinanga kuti venga viyo, pa ndondomeku yo alondonga pa nyumba yakusopiyamu, iyu wenga pasi pa asembi. Iyu ndiyu walongozganga ŵanthu ndipuso waŵawovyanga pakupereka sembi. (Ezeki. 44:2, 3; 45:16, 17; 46:2) Mwaviyo, tingakamba kuti mulongozgi ntchakuwoniyapu kwa abali wo ŵe ndi maudindu mu mpingu. Ŵara kweniso akuwonere madera akhumbika kujithereska kwa kapolu wakugomezgeka. (Ahe. 13:17) Ŵara atesesa kovya ŵanthu aku Chiuta kuti aperekengi sembi pa maunganu ndipuso muuteŵeti. (Aefe. 4:11, 12) Ŵara nawu akhumbika kukumbuka mo Yehova wanguchenye alongozgi ŵa Ayisirayeli chifukwa chakugwiriskiya uheni udindu wawu. (Ezeki. 45:9) Mwakuyanana ŵaka, ŵara nawu aŵanaŵanapu cha kuti angapaskika cha ulongozgi pamwenga kuchenyeka. Mumalu mwaki, yiwu awona kuti ndi mwaŵi kuyengetulika ndi Yehova kuti afiski umampha ntchitu yawu nge aliska.—Ŵerengani 1 Peturo 5:1-3.
23 Yehova walutirizgengi kupereka ŵara akwenere kweniso achanju mpaka mu Paradayisu. Tingakamba kuti ŵara anandi mazuŵa nganu asambizika ndi Chiuta vo angachita kuti azije ŵara akwenere mu Paradayisu. (Salimo 45:16) Kumbi vakukondwesa cha kuŵanaŵaniya mo ŵara ŵenaŵa azamuchitiyanga vinthu mucharu chifya? Mwakuyanana ndi mauchimi ngaku Ezekiyeli ngakuweziyapu so kusopa kwauneneska, kunthazi tazamuvwisa umampha chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu. Panyaki pa nyengu yeniyo, tazamuvwisa umampha vinthu vinyaki vo vizumbulika mu chiwona chaku Ezekiyeli vo tingavivwisa cha mazuŵa nganu. Tilindizgi waka.
Kumbi mageti ngatalingatali kweniso mabalaza vititisambizanji pa nkhani ya kusopa kwidu? (Wonani ndimi 18-21)
Yehova Watumbika Kusopa Kwauneneska
24, 25. Kumbi ndi vinthu wuli vo Ezekiyeli wanguwona vo vilongo kuti Yehova wangutumbika ŵanthu ŵaki chifukwa chakulondo kusopa kwauneneska?
24 Pakumaliya, tiyeni tikambiskani chinthu chikulu cho chinguchitika mu chiwona chaku Ezekiyeli. Mu chiwona chenichi, Ezekiyeli wanguwona kuti Yehova wanguza panyumba yakusopiyamu, ndipu wangulayizga ŵanthu ŵaki kuti walutirizgengi kuja panyumba yeniyi asani yiwu alutirizgengi kulondo fundu zaki pa kusopa kwauneneska. (Ezeki. 43:4-9) Kumbi ŵanthu kweniso charu vingukwaskika wuli chifukwa chakuti Yehova wanguza panyumba yakusopiyamu?
25 Vinthu viŵi vo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona chenichi vingupereka ukaboni wakuti Yehova wazamutumbika ŵanthu ndi charu chaki. Iyu wanguwona: (1) Msinji wo wasikanga kutuwa kumalu ngakupaturika nga nyumba yakusopiyamu, ndipu waperekanga umoyu ndipuso nyata kucharu; kweniso (2) charu chingugaŵika umamphaumampha kweniso mwakuyanana ndipu nyumba yakusopiyamu yenga pakati pa vigaŵa vo vingupangika. Kumbi vinthu venivi ving’anamuwanji mazuŵa nganu? Mphakuvwika kufumba fumbu ili chifukwa tija mu nyengu yo Yehova wakusere munyumba yakusopiyamu yikulu yauzimu, yo yimiya ndondomeku yapade ukongwa yakumusope ndipu wakuyiyengetuwa ndi kuyizomereza. (Mala. 3:1-4) Mu Mutu 19 mpaka 21, tazamukambiskana vinthu viŵi venivi vo Ezekiyeli wanguwona mu chiwona.
^ ndimi 6 Yapa Yehova wakhumbanga kuti ŵanthu awoni mphambanu yo yengapu ndi mo yiwu anguchitiyapu ndi nyumba yaki yakupaturika nyengu yinyaki kuvuli: “Yiwu anguŵika khomu la nyumba yawu yakusopiyamu pafupi ndi khomu la nyumba yangu yakusopiyamu kweniso anguŵika fulemu ya nyumba yawu yakusopiyamu pafupi ndi fulemu ya nyumba yangu yakusopiyamu, pakati paku yiwu ndi ini penga ŵaka chimati, ndipu angufipiska zina langu lakupaturika ndi vinthu vaukazuzi vo achitanga.” (Ezeki. 43:8) Kali ku Yerusalemu, mpanda ndiwu wagaŵanga mphaka pakati pa nyumba yakusopiyamu yaku Yehova ndi nyumba za ŵanthu. Ŵanthu ŵati aleka kulondo fundu zaurunji zaku Yehova, angwamba kuza ndi angoza ŵawu wo ŵenga vinthu vakufipiskika, musina mwa nyumba yaku Yehova. Venivi venga vambula kuzomerezeka!
^ ndimi 13 Chiwona chaku Ezekiyeli cha nyumba yakusopiyamu chikoliyana ndi mauchimi nganyaki ngakukwaskana ndi kuweziyapu kusopa kwauneneska. Mwakuyeruzgiyapu, wonani kukoliyana pakati pa Ezekiyeli 43:1-9 ndi Malaki 3:1-5; Ezekiyeli 47:1-12 ndi Yoweli 3:18.
^ ndimi 18 Nyumba yakusopiyamu yauzimu yingujalikiskika mu 29 C.E., Yesu wati wabatizika ndi kwamba ntchitu yaki nge Wasembi Mura. Kweni kwa vyaka vinandi, ŵanthu anandi anguleka kusopa kwauneneska pacharu chapasi akutumika ŵati afwa. Kweni kusopa kwauneneska kungukwezeka ukongwa kwamba mu 1919.
