Julani

Lutani pa vo ve mukati

MUTU 8

“Ndazakuziyuskiya Mliska”

“Ndazakuziyuskiya Mliska”

EZEKIYELI 34:23

FUNDU YIKULU: Mauchimi nganayi ngakukwaskana ndi Mesiya kweniso mo ngangufiskikiya paku Khristu

1-3. Ntchifukwa wuli Ezekiyeli wanguguŵa, nanga Chiuta wangumukambiya kuti walembenji?

PANYENGU iyi ndipu Ezekiyeli waja vyaka 6 ku ukapolu. * Mchimi mwenuyu wanguguŵa ukongwa chifukwa cha mo ŵanthu wo alamuliyanga achitiyanga vinthu kwaki ku Yuda, ko kwenga kutali ukongwa kutuliya ku Babiloni ko iyu wenga. Penga mafumu nganandi ngo ngangulamuliya mu nyengu yaki.

2 Ezekiyeli wanguwaku mkatikati mwa ulamuliru wa Fumu Yosiya yo yenga yakugomezgeka. Ezekiyeli watenere kuti wangukondwa ukongwa wati wavwa vo Yosiya wanguchita kuti aphwanyi vikozgu vakujoba ndi kuwezgiyapu kusopa kwauneneska ku Yuda. (2 Mbiri. 34:1-8) Kweni vo Yosiya wanguchita vingumalisiya limu cha kusopa kwaboza, chifukwa mafumu ngo nganguza pavuli paki ngangulutirizga kusopa angoza. Mwaviyo, pa nyengu yo mafumu ngaheni ngenanga ngalamuliyanga, ŵanthu a ku Yuda achitanga mijalidu yiheni kweniso angutimbanyizga ubwezi wawu ndi Yehova. Kumbi ŵengavi so chilindizga chechosi? Awa!

3 Yehova wangukambiya mchimi waki wakugomezgeka kuti walembi uchimi wakukwaskana ndi Mesiya yo ndi Fumu kweniso Mliska yo wazamuwezgiyapu kusopa kwauneneska kwamuyaya, kweniso yo waphwere mwachanju mbereri zaku Yehova. Uchimi wenuwu ngwakwamba pa mauchimi nganandi ngakukwaskana ndi Mesiya ngo Ezekiyeli wakulemba. Tikhumbika kusambira mauchimi ngenanga, chifukwa kufiskika kwaki kukwaska umoyu wamuyaya wo tilindizga. Sonu tiyeni tikambiskani mauchimi nganayi ngakukwaskana ndi Mesiya ngo ngasanirika mu buku la Ezekiyeli.

“Mphukira Yiteta” Yazamusambuka “Chimiti Chikulu cha Sidara”

4. Kumbi Ezekiyeli wangukamba uchimi nuwu, nanga Yehova wangukambanji kukwamba kwa uchimi wenuwu?

4 Cha m’ma 612 B.C.E., “Yehova wangulongoro” ndi Ezekiyeli ndipu Ezekiyeli wangukamba uchimi wo ulongo ulamuliru waku Mesiya kweniso chifukwa cho titenere kugomezge Ufumu waki. Kukwamba kwa uchimi wenuwu, Yehova wangukambiya Ezekiyeli kuti wakambiyi Ayuda anyaki wo wenga nawu ku ukapolu ntharika yo yingulongo kuleka kugomezgeka kwa mafumu nga ku Yuda kweniso kukhumbika kwa ulamuliru waurunji waku Mesiya.—Ezeki. 17:1, 2.

5. Kumbi Ezekiyeli wangukamba ntharika yakuti wuli?

5 Ŵerengani Ezekiyeli 17:3-10. Ntharika yaki ndi iyi: “Nombu yikulu,” yingupontho “mphukira yakusongu” ya chimiti cha sidara “ndi kuyipanda mutawuni ya amalonda.” Pavuli paki, nombu yo “yinguto yinyaki mwa mbewu ya charu cho ndi kuyipanda mumunda wa nyata” wo wenga “mumphepeti mwa maji nganandi.” Mbewu yo yingume ndipu yinguja “chimiti cha mphereska chakuthaza.” Pavuli paki, kunguza “nombu . . . yikulu” yachiŵi. Misisi ya chimiti champhereska ‘yinguthaziya’ ku nombu yachiŵi ndipu chakhumbanga kuti chiwokeki pamalu nganyaki nga nyata. Yehova wangususka vo chimiti champhereska chinguchita, ndipu wangukamba kuti misisi yaki yazamuchesulika ndipu “chazamumiriya limu.”

Nombu yikulu yakwamba yamiyanga Fumu Nebukadinezara ya ku Babiloni (Wonani ndimi 6)

6. Konkhoskani vo ntharika yo Ezekiyeli wangukamba ying’anamuwa.

6 Kumbi ntharika yeniyi yang’anamuwanganji? (Ŵerengani Ezekiyeli 17:11-15.) Mu chaka cha 617 B.C.E., Fumu Nebukadinezara ya ku Babiloni (“nombu yikulu” yakwamba) yinguzingiliza Yerusalemu. Nebukadinezara wangutuzga Fumu Yehoyakini (yo wenga “mphukira yakusongu”) pampandu waki waufumu ndi kuluta nayu ku Babiloni (“mutawuni ya amalonda”). Nebukadinezara wanguŵika Zedekiya (yo wenga “mbewu ya charu cho” kung’anamuwa wa mumzeri waufumu) pampandu waufumu ku Yerusalemu. Zedekiya yo wenga fumu yasonu ya ku Yuda, wangulapizga mu zina laku Chiuta kuti wajengi wakugomezgeka pasi pa Fumu Nebukadinezara. (2 Mbiri 36:13) Kweni Zedekiya wangufiska cha vo wangulapizga. Iyu wangugarukiya fumu ya ku Babiloni ndipu wangupempha Farawo fumu ya ku Ijipiti (“nombu yikulu” yachiŵi) kuti wamuwovyi pa nkhondu, kweni vo wanguchita vingumuwovya cha. Yehova wangususka vo Zedekiya wanguchita pakuleka kufiska vo wangulapizga. (Ezeki. 17:16-21) Pakumaliya, Zedekiya wangutuzgikapu pa mpandu waufumu ndipu wanguchifwiya mujeri ku Babiloni.—Yere. 52:6-11.

7. Kumbi tisambiranji pa uchimi wo Ezekiyeli wanguwukamba mwa ntharika?

7 Kumbi tisambiranji pa uchimi wo Ezekiyeli wanguwukamba mwantharika? Chakwamba, isi nge ŵanthu wo tisopa mwauneneska, titenere kufiska vo takamba. Yesu wangukamba kuti: “Asani mwakamba kuti ‘Hinya,’ waŵi hinya ndipu asani mwakamba kuti ‘Awa,’ waŵi awa.” (Mate. 5:37) Asani talapizga pa masu paku Chiuta kuti tikambengi uneneska, kwali kungaŵa kukhoti, tiwona kuti tikhumbika kufiska vo talapizga chifukwa kulapizga ndi nkhani yikulu. Chachiŵi, titenere kutcheŵa ndi ŵanthu wo tithemba. Bayibolu litititcheŵeska kuti: “Mungathembanga alongozgi cha pamwenga mwana wa munthu chifukwa wangakutaskani cha.”—Salimo 146:3.

8-10. Kumbi Yehova wangukamba uchimi nuwu wakukwaskana ndi Fumu Mesiya, nanga uchimi wenuwu ungufiskika wuli? (Wonani so bokosi lakuti “Uchimi Wakukwaskana ndi Mesiya Yo Ntchimiti Chikulu cha Sidara.”)

8 Chinanga kuti ve viyo, pe mulongozgi pamwenga kuti fumu yo tingayigomezga kweniso kuyithemba ndi mtima wosi. Wati wamala kumukambiya uchimi wakukwaskana ndi mphukira wo wanguwukamba mwantharika, Yehova wangugwiriskiya so ntchitu ntharika yeniyi pakukonkhoska Mesiya yo wenga Fumu yamunthazi.

9 Vo uchimi ukamba. (Ŵerengani Ezekiyeli 17:22-24.) Pa nyengu iyi ndi nombu zikuluzikulu cha zo zichitengepu kanthu, kweni ndi Yehova. Iyu wazamupontho mphukira yiteta “kusongu kwa chimiti chitali cha sidara ndi kuyipanda.  . . paphiri litali kweniso lakuthopoka.” Mphukira yeniyi yazamuthaza ndipu yazamuja “chimiti chikulu cha sidara” ndipu “viyuni va mitundu yakupambanapambana” vazamusaniya muduzi m’chimiti chenichi. Pavuli paki, “Vimiti vosi va mucharu” vazamuziŵa kuti Yehova ndiyu wachitiska kuti chimiti chikulu ichi chithazi viyo.

10 Kufiskika kwa uchimi wenuwu. Yehova wangupontho Mwana waki Yesu Khristu kutuwa mumzeri waufumu waku Davidi (“chimiti chitali cha sidara”) ndi kuchimupanda pa Phiri la Ziyoni lakuchanya (“paphiri litali kweniso lakuthopoka”). (Salimo 2:6; Yere. 23:5; Chivu. 14:1) Yehova wanguto Mwana waki yo arwani ŵaki amuwonanga kuti wenga ‘wakusika ukongwa,’ ndipu wangumukweza mwakumupaska “mpandu waufumu wa awisi a Davidi.” (Dani. 4:17; Luka 1:32, 33) Mwakuyanana ndi chimiti chikulu cha sidara, Yesu Khristu yo ndi Fumu Mesiya, wazamulamuliya charu chosi chapasi we kuchanya ndipu ŵanthu wosi wo azamulamulika ndi ufumu wenuwu, azamulonde vitumbiku. Yeniyi ndiyu Fumu yo tosi tingayithemba. Mu Ufumu waku Yesu, ŵanthu wosi akuvwiya ‘azamuja mwakuvikilirika ndipu azamutimbanyizgika cha chifukwa chakopa soka.’—Nthanthi 1:33.

11. Kumbi tingasambiranji pa uchimi wakukwaskana ndi “mphukira yiteta” yo yinguja “chimiti chikulu cha sidara”?

11 Vo tisambira pa uchimi wenuwu. Uchimi wakukondwesa wenuwu wakukwaskana ndi mphukira yiteta yo yinguja “chimiti chikulu cha sidara” utitiwovya kumuka fumbu lakukhumbika ukongwa lakuti: Kumbi titenere kuthemba yani? Kuthemba maboma nga ŵanthu kweniso asilikali ŵawu nkhuŵavi zeru. Kuti tije akuvikilirika nadi, titenere kugomezga kweniso kuthemba Yesu Khristu yo ndi Fumu Mesiya. Iyu ndi fumu ya Ufumu wakuchanya wo ndiwu wija wo ŵanthu akhumbika kuwuthemba.—Chivu. 11:15.

“Munthu Yo Ngwakwenere Mwadangu”

12. Kumbi Yehova wangulongo wuli kuti walijowo cha phanganu lo wanguchita ndi Davidi?

12 Chiuta wati wakonkhoska vo uchimi wa ntharika ya nombu ziŵi ung’anamuwa, Ezekiyeli wanguziŵa kuti Zedekiya yo wenga fumu yambula kugomezgeka ya mu banja laku Davidi, wazamutuzgikapu pampandu waufumu ndipu wazamutoleke ku Babiloni. Panyaki mchimi mwenuyu wajifumbanga kuti, ‘Kumbi ntchinthu wuli cho chichitikiyengi phanganu lo Chiuta wangupanga ndi Davidi lakuti fumu yakutuliya mu banja laki yazamulamuliya mpaka muyaya?’ (2 Samu. 7:12, 16) Asani Ezekiyeli wanguliŵanaŵaniyapu fumbu lenili, ndikuti wangulindizga kwanyengu yitali cha kwamuka kwaki. Cha m’ma 611 B.C.E., mu chaka cha 7 cho ŵenga ku ukapolu, pa nyengu yo Zedekiya wenga weche kulamuliya ku Yuda, “Yehova wangulongoro” ndi Ezekiyeli. (Ezeki. 20:2) Yehova wangumukambiya so uchimi unyaki wakukwaskana ndi Mesiya, wo ungulongore limu kuti Chiuta wangulijowo cha phanganu laki lo wanguchita ndi Davidi. Mwakupambana ndi mafumu nganyaki nga mu banja laku Davidi, uchimi uwu ungulongo kuti Fumu Mesiya yazamuja munthu yo ngwakwenere mwadangu kuhara ufumu waku Davidi.

13, 14. Kumbi pa Ezekiyeli 21:25-27 pe uchimi wuli, nanga kumbi uchimi wenuwu ukufiskika wuli?

13 Vo uchimi ukamba. (Ŵerengani Ezekiyeli 21:25-27.) Mwambula kubisaku kanthu, Yehova wangugwiriskiya ntchitu Ezekiyeli kuti wakambiyi “mulongozgi muheni wa Ayisirayeli” yo nyengu yaki yakuti walonde chilangu yingukwana. Yehova wangukambiya mulongozgi muheni mwenuyu kuti walondekengi “mphumphu” yaki ndipuso “chisoti chaufumu” (vinthu venivi vilongo kuti munthu we ndi mazaza ngakulamuliya). Pavuli paki, mafumu ‘ngakusika’ ngakwezekengi ndipu ‘ngakukwezeka’ ngasisikengi. Mafumu ngo ngakwezekengi ngalutirizgengi kulamuliya mpaka po “munthu yo ngwakwenere mwadangu waziya,” ndipu Yehova wamupaskengi Ufumu.

14 Kufiskika kwa uchimi wenuwu. Mu chaka cha 607 B.C.E., ufumu “wakukwezeka” wa ku Yuda ungusisika ŵanthu a ku Babiloni ŵati abwanganduwa tawuni ya Yerusalemu ndi kuto Fumu Zedekiya kuluta nayu ku ukapolu. Chifukwa chakuti pengavi munthu wa mubanja lachifumu laku Davidi yo walamuliyanga ku Yerusalemu, mafumu nga ŵanthu amitundu yinyaki ngo ngenga ‘ngakusika’ ngangukwezeka ndipu ngalamuliyanga charu chosi, kweni kwa kanyengu kamanavi ŵaka. Nyengu za Ŵanthu Amitundu Yinyaki pamwenga kuti “nyengu yakuŵikika ya ŵanthu amitundu yinyaki” zingumala mu 1914 pa nyengu yo Yehova wangupaskiya Yesu Khristu Ufumu. (Luka 21:24) Pakuti Yesu wenga mphapu ya Fumu Davidi, iyu wenga nadi “wakwenere mwadangu” kuja Fumu Mesiya. * (Gene. 49:10) Mwaviyo, kuziya mwaku Yesu, Yehova wangufiska layizgu laki lo wangukambiya Davidi lakuti munthu munyaki wakutuliya mu banja laki, wajengi fumu yamuyaya mu Ufumu waki wamuyaya.—Luka 1:32, 33.

Yesu ngwakwenere mwadangu kuja Fumu ya Ufumu waku Chiuta (Wonani ndimi 15)

15. Ntchifukwa wuli titenere kugomezga Fumu Yesu Khristu ndi mtima widu wosi?

15 Vo tisambira pa uchimi wenuwu. Titenere kuyigomezga ndi mtima widu wosi Fumu yidu Yesu Khristu. Chifukwa wuli? Chifukwa mwakupambana ndi ŵanthu wo alamuliya wo achita kusankhika ndi ŵanthu, pamwenga wo aphanga maulamuliru, Yesu wakusankhika ndi Yehova ndipu “wangupaskika . . . ufumu” wo iyu ngwakwenere mwadangu kuwulonde. (Dani. 7:13, 14) Mwaviyo, titenere kuyigomezga ukongwa Fumu yo Yehova wakusankha!

“Mteŵeti Wangu Davidi . . . Wazamuja Mliska Wawu”

16. Kumbi Yehova wachita nazu wuli mbereri zaki, nanga aliska a ku Isirayeli a mu nyengu yaku Ezekiyeli achitanga nazu wuli mbereri?

16 Yehova yo ndi Mliska Mura watiziphwere ukongwa mbereri zaki pamwenga kuti ŵanthu wo atimusopa panu pacharu chapasi. (Salimo 100:3) Iyu wakupaska aliska amanaamana pamwenga kuti ŵanthu wo ŵe ndi mazaza, udindu wakuphwere mbereri zenizi ndipu wawonesesa mo yiwu achitiya ndi mbereri zenizi. Yehova wanguguŵa ukongwa wati wawona mo “aliska a ku Isirayeli” achitiyanga ndi mbereri zaki mu nyengu yaku Ezekiyeli. Alongozgi ŵenaŵa alamuliyanga “mwaukali kweniso mwankhaza.” Venivi vinguchitiska kuti Ayuda asuzgiki, ndipu anandi anguleka kusopa kwauneneska.—Ezeki. 34:1-6.

17. Kumbi Yehova wanguchita nawu wuli ŵanthu wo alamuliyanga Ayisirayeli mwankhaza, nanga wanguzitaska wuli mbereri zaki?

17 Kumbi Yehova wanguchita wuli? Pakukamba vakukwaskana ndi alongozgi ankhaza a ku Isirayeli, Yehova wangukamba kuti: “Ndiŵambengi mulandu.” Pavuli paki iyu wangulayizga kuti: “Nditaskengi mbereri zangu.” (Ezeki. 34:10) Nyengu zosi Yehova wafiska vo wakamba. (Yoswa 21:45) Mu 607 B.C.E., iyu wangutaska mbereri zaki mwakugwiriskiya ntchitu Ababiloni wo angulonda mazaza aliska wo alamuliyanga mwakujiyanja. Pati pajumpha vyaka 70, iyu wangutaska ŵanthu ŵaki wo amusopanga wo ŵenga nge mbereri, kutuwa ku Babiloni ndi kuŵaweze kucharu chawu kuti akayambi so kusopa kwauneneska. Kweni mbereri zaku Yehova zingulutirizga mbwenu kusuzgika chifukwa zalamulikanga ndi ŵanthu amitundu yinyaki. Ndipu “nyengu yakuŵikika ya ŵanthu amitundu yinyaki” yingulutiriya kwa vyaka vinandi.—Luka 21:24.

18, 19. Kumbi Ezekiyeli wangukamba uchimi wuli mu chaka cha 606 B.C.E.? (Wonani chithuzi cho che papeji 84.)

18 Pati pajumpha pafufupi chaka chimoza kutuliya po Yerusalemu wangubwangandulikiya, kweniso kweche vyaka vinandi kuti Ayisirayeli afwatuliki ku ukapolu ku Babiloni, Yehova wangukambiya Ezekiyeli mu 606 B.C.E. kuti wakambi uchimi wo ungulongo kuti Mliska Mura watiziphwere ukongwa mbereri zaki ndipu wakhumba kuti zijepu kwamuyaya. Uchimi wenuwu ukonkhoska mo Mesiya wazamuliskiya mbereri zaku Yehova.

19 Vo uchimi ukamba. (Ŵerengani Ezekiyeli 34:22-24.) Chiuta wangukamba kuti: “Ndazakuziyuskiya mliska.” Mliska mwenuyu, Chiuta wangumudana kuti “mteŵeti wangu Davidi.” Mazu ngakuti “mliska” kweniso ngakuti “mteŵeti,” ngalongo kuti pe munthu yumoza. Mwaviyo, tingakamba kuti Fumu yeniyi yazamuyambisa so mafumu ngakutuliya mumzeri wa ku Davidi cha, kweni iyu ndiyu yazamuhara mpandu waufumu waku Davidi kwamuyaya. Mliska mwenuyu yo so ndi Fumu, wazamuliska mbereri zaku Chiuta ndipu wazamuja “mulongozgi pakati pawu.” Yehova wazamuchita “phanganu lachimangu” ndi mbereri zaki. “Vitumbiku vazamukuwa nge vuwa” pa mbereri zaki, ndipu zazamuja mwakuvikilirika, ndipuso vinthu vazakuziyende umampha. Pa nyengu yeniyi, ŵanthu azamuja mwachimangu ndi anyawu ndipuso vinyama!—Ezeki. 34:25-28.

20, 21. (a) Kumbi uchimi wakuti “mteŵeti wangu Davidi” ufiskika wuli? (b) Kumbi mazu ngaku Ezekiyeli ngakukwaskana ndi “phanganu lachimangu” ngalongo kuti umoyu wazamukuŵa wuli kunthazi?

20 Kufiskika kwa uchimi wenuwu. Chiuta pakudana Fumu yeniyi kuti “mteŵeti wangu Davidi,” wakambanga vaku Yesu yo wenga mphapu yaku Davidi kweniso munthu yo ngwakwenere mwadangu kuja fumu. (Salimo 89:35, 36) Pa nyengu yo Yesu wenga pacharu chapasi, wangulongo kuti wenga “mliska wamampha” pakuti wangupereka umoyu waki “chifukwa cha mbereri zo.” (Yoha. 10:14, 15) Chinanga kuti we kuchanya, kweni iyu ndi Mliska. (Ahe. 13:20) Mu 1914, Chiuta wanguŵika Yesu kuja Fumu ndipu wakumupaska udindu wakuliska mbereri zaku Chiuta panu pacharu chapasi. Pati pajumpha nyengu yimanavi, Yesu yo wanguŵikika kuja Fumu wangusankha “kapolu wakugomezgeka ndi wazeru” mu 1919 kuti waliskengi “a munyumba yaki,” kung’anamuwa ateŵeti aku Chiuta akugomezgeka wo amulamuliya ndi Yesu kuchanya kweniso wo azamuja pacharu chapasi. (Mate. 24:45-47) Kapolu wakugomezgeka mwenuyu yo walongozgeka ndi Khristu, watiziryisa mwakukwana chakurya chauzimu mbereri zaku Chiuta. Chakurya chauzimu chenichi, chitovya kuti mbereri zenizi zijengi mwachimangu kweniso mwakuvikilirika mu paradayisu wauzimu. Ndipu paradayisu wauzimu mwenuyu weche kulutirizga kukuwa.

21 Kumbi vo Ezekiyeli wangukamba vakukwaskana ndi “phanganu lachimangu” kweniso vitumbiku va nge vuwa, vilongo kuti umoyu wazamukuŵa wuli kunthazi? Mucharu chifya, ŵanthu wo asopa Yehova mwauneneska azamutumbikika ukongwa ndi “phanganu lachimangu.” Mu Paradayisu, ŵanthu akugomezgeka azamukumana so ndi masuzgu cha nge nkhondu, kuswa marangu, matenda pamwenga kopa vinyama vakofya. (Yesa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23) Kumbi mukondwa cha asani muŵanaŵaniya chilindizga chakuzija ndi umoyu wamuyaya pacharu chapasi, po mbereri zaku Chiuta “zazamujanga mwakuvikilirika, [ndipu] pazamuŵavi cho chazakuziwofya”?—Ezeki. 34:28.

Yesu yo ndi Mliska yo we kuchanya, wawona mo ŵara achitiya ndi mbereri zaku Chiuta (Wonani ndimi 22)

22. Kumbi Yesu wachita nazu wuli mbereri, nanga wo ateŵete nge aliska amanaamana angamuyezga wuli?

22 Vo tisambira pa uchimi wenuwu. Mwakuyanana ndi Awisi, Yesu watiziŵanaŵaniya ukongwa mbereri. Yesu yo ndi Mliska kweniso Fumu, wawonesesa kuti mbereri za Awisi ziryisika mwauzimu kweniso zija mwachimangu ndipuso mwakuvikilirika mu paradayisu wauzimu. Kuja ndi Fumu yaviyo nkhwakukondwesa ukongwa! Ŵanthu wo ateŵete nge aliska amanaamana, nawuso akhumbika kuŵanaŵaniya mbereri nge mo Yesu wachitiya. Ŵara atenere kuliska mbereri “mwakukhumbisiska” kweniso “ndi mtima wosi,” ndipu atenere kuja vakuwoniyapu vamampha vakuti mbereri ziyezgengi. (1 Petu. 5:2, 3) Ŵara atenere cha kuchitiya nkhaza mbereri zaku Yehova! Kumbukani vo Yehova wangukambiya aliska ankhaza a ku Isirayeli mu nyengu yaku Ezekiyeli. Iyu wangukamba vakukwaskana ndi aliska ŵenaŵa kuti: “Ndiŵambengi mulandu.” (Ezeki. 34:10) Mliska Mura kweniso Mwana waki, awonesesa mo aliska amanaamana achitiya ndi mbereri zaki.

“Davidi Mteŵeti Wangu Wazamuja Mulongozgi Wawu Kwamuyaya”

23. Kumbi Yehova wangulayizganji vakukwaskana ndi Ayisirayeli, nanga wanguvifiska wuli?

23 Yehova wakhumba kuti ŵanthu wo atimusopa amuteŵetiyengi mwakukoliyana. Mu uchimi wakukwaskana ndi kuweziyapu kusopa kwauneneska, Chiuta wangukamba kuti wazamuwunganisa ŵanthu ŵaki wosi, kung’anamuwa ŵanthu a mu ufumu wa mafuku ngaŵi wa ku Yuda kweniso wa mafuku 10 wa ku Isirayeli. Iyu wangulayizga kuti wazamuchitiska kuti yiwu akoliyani “kuti aje mtundu umoza,” nge mo wangachitiya ndi “timiti” tiŵi kuti tije “kamiti kamoza” mujanja laki. (Ezeki. 37:15-23) Kuti wafiski uchimi wenuwu, Chiuta wanguweze mtundu wosi wa Ayisirayeli ku Charu Chakulayizgika mu 537 B.C.E., ndipu yiwu angwamba so kuchita vinthu mwakukoliyana. * Kweni kukoliyana kwenuku kwenga ŵaka chithuzi cha kukoliyana chayiku kweniso kwamuyaya. Wati walayizga kuti wachitiskengi kuti Ayisirayeli akoliyani, Yehova wangukambiya Ezekiyeli uchimi wakulongo mo Fumu ya munthazi yazamuchitiskiya kuti ŵanthu wo asopa mwauneneska pacharu chosi akoliyani kwamuyaya.

24. Kumbi Yehova wanguyikonkhoska wuli Fumu Mesiya, nanga ulamuliru waki wazamukuŵa wuli?

24 Vo uchimi ukamba. (Ŵerengani Ezekiyeli 37:24-28.) Pa lemba ili, Yehova wanguwereza so kudana Fumu Mesiya kuti “Mteŵeti wangu Davidi,” “mliska yumoza” ndipuso “mulongozgi,” kweni pa nyengu iyi Yehova wangusazgiyapu so zina lakuti “fumu” pakudana Munthu Wakulayizgika mwenuyu. (Ezeki. 37:22) Kumbi ulamuliru wa Fumu yeniyi wazamukuŵa wuli? Ulamuliru waki wazamuja kwamuyaya. Mazu ngakuti “kwamuyaya” pamwenga kuti “lamuyaya,” ngalongo kuti vitumbiku va ufumu wenuwu vazamumala cha. * Mu ulamuliru waki ŵanthu azamukoliyana. Pakuti ŵanthu akugomezgeka azamulamulikanga ndi “Fumu yimoza,” yiwu azamulondonga “vyeruzgu” vakuyanana kweniso “azamuja mucharu” mwakukoliyana. Ulamuliru waki wazamuchitiska kuti ŵanthu aje pa ubwezi ndi Yehova Chiuta. Yehova wazamuchita “phanganu lachimangu” ndi ŵanthu ŵenaŵa. Yehova wazamuja Chiuta wawu, ndipu yiwu azamuja ŵanthu ŵaki. Malu ngaki ngakupaturika ngazamuja “pakati pawu . . . kwamuyaya.”

25. Kumbi uchimi wakukwaskana ndi Fumu Mesiya ufiskika wuli?

25 Kufiskika kwa uchimi wenuwu. Mu 1919, Akhristu akusankhika wo ŵenga akugomezgeka anguwunganiskika pasi pa “mliska yumoza,” yo ndi Fumu Mesiya, Yesu Khristu. Pavuli paki, “mzinda ukulu” wakutuliya “mu mitundu yosi, mu mafuku ngosi, mu ŵanthu wosi ndipuso mu malilimi ngosi,” ungukoliyana ndi Akhristu akusankhika. (Chivu. 7:9) Wosi pamoza apanga “mskambu umoza” wo ulongozgeka ndi “mliska yumoza.” (Yoha. 10:16) Kwali ŵe ndi chilindizga chakuluta kuchanya pamwenga chakuzija pacharu chapasi, wosi avwiya vyeruzgu vaku Yehova. Venivi vichitiska kuti yiwu ajaliyengi limoza mwakukoliyana muparadayisu wauzimu nge gulu limoza la pacharu chosi. Yehova waŵatumbika mwakuŵapaska chimangu, kweniso malu ngaki ngakupaturika ngo ngamiya kusopa kwauneneska, nge pakati pawu. Yehova ndiyu Chiuta wawu, ndipu akondwa kumuteŵete sonu kweniso alutirizgengi kumuteŵete mpaka muyaya!

26. Kumbi mukhumbika kuchitanji kuti gulu lo ndi paradayisu wauzimu lilutirizgi kuja mwakukoliyana?

26 Vo tisambira pa uchimi wenuwu. Te ndi mwaŵi kuti te mugulu lakukoliyana la pacharu chosi lo lisopa Yehova mwauneneska. Kweni nasi tikhumbika kuchitapu kanthu kuti gulu lenili lilutirizgi kuja mwakukoliyana. Weyosi wakhumbika kuchitapu kanthu kuti tilutirizgi kukoliyana pa vo tigomezga kweniso vo tichita. (1 Akori. 1:10) Kuti venivi vifiskiki, tosi tikhumbika kurya chakurya chauzimu chakuyanana, kwende fundu zakuyanana kweniso kugwiraku ntchitu yakukhumbika ukongwa yakupharazga Ufumu kweniso kusambiza ŵanthu kuti aje akusambira. Kweni chanju ndichu chinthu chakukhumbika ukongwa kuti tikoliyanengi. Tikoliyana ukongwa asani titesesa kulongo chanju mu nthowa zakupambanapambana, nge kuchitiyana lisungu, kuchitiyana chitima kweniso kugowokiyana. Bayibolu likamba kuti: “Chanju . . . chitovya kuti ŵanthu akoliyanengi ukongwa.”—Ako. 3:12-14; 1 Akori. 13:4-7.

Yehova watumbika gulu la abali pacharu chosi wo atimusopa (Wonani ndimi 26)

27. (a) Kumbi mutuvwa wuli asani musambira mauchimi ngakukwaskana ndi Mesiya nga mubuku la Ezekiyeli? (b) Kumbi tikambiskanengenji mumitu yakulondopu?

27 Tiwonga ukongwa chifukwa cha mauchimi ngakukwaskana ndi Mesiya ngo nge mubuku la Ezekiyeli! Kuŵerenga kweniso kuŵanaŵaniya mauchimi ngenanga, kutitiwovya kuziŵa kuti titenere kugomezga Fumu yidu yakwanjiwa Yesu Khristu. Kutitiwovya so kuziŵa kuti iyu ngwakwenere mwadangu kuja fumu, ndi mliska widu wachanju ndipuso watiwovyengi kuti tije akukoliyana mpaka muyaya. Tiwona kuti ndi mwaŵi ukulu kulamulika ndi Fumu Mesiya! Kweni titenere kukumbuka kuti mauchimi ngakukwaskana ndi Mesiya, ntchigaŵa cha kuweziyapu kusopa kwa uneneska yo ndi fundu yikulu ya mubuku la Ezekiyeli. Yehova wagwiriskiya ntchitu Yesu kuti wawunganiski ŵanthu Ŵaki kweniso kuti waweziyepu kusopa kwauneneska. (Ezeki. 20:41) Mumitu yakulondopu, tikambiskanengi vakukwaskana ndi kuweziyapu kusopa kwa uneneska yo ndi fundu yikulu ya mubuku la Ezekiyeli, ndipuso tiwonengi mo buku ili likukonkhoske fundu yeniyi.

^ ndimi 1 Ayuda wo ŵenga akwamba kutoleke ku ukapolu ku Babiloni, anguluta mu chaka cha 617 B.C.E. Mwaviyo, chaka cha 6 chingwamba mu 612 B.C.E.

^ ndimi 14 Mkoka waku Yesu wo ulongo kuti iyu wanguwiya mu banja laku Davidi ukulembeka umampha mu mabuku nga Uthenga Wamampha.—Mate. 1:1-16; Luka 3:23-31.

^ ndimi 23 Uchimi wa timiti tiŵi wo Ezekiyeli wangukamba kweniso mo ungufiskikiya, ukonkhoskekengi mu Mutu 12.

^ ndimi 24 Pakukonkhoska mazu nga Chiheberi ngo ngakufwatulikiya kuti “kwamuyaya” pamwenga kuti “lamuyaya,” buku linyaki likamba kuti: “Mazu yanga ngalongo utali wa nyengu pe cha, kweni ngalongo so kuleka kumala kwa chinthu, kulama kweniso kuleka kusintha.”