Bayibolo likamba kuti Satana ndi ‘murandizgi wa charu chosi chapasi.’ (Chivumbuzi 12:9) Satana ndi viŵanda vaki akhumba cha kuti tigomezgengi Mazu ngaku Chiuta, Bayibolo. Atesesa kuchitiska ŵanthu kuti agomezgengi kuti akufwa mbamoyu ku malu nganyaki nga mizimu. Tiyeni tiwoni mo achitiya ivi.

Visopa vinyaki visambiza kuti munthu weyosi we ndi chinthu chinyaki cho chiluta ku malu nga mizimu asani liŵavu laki lafwa. Vikamba kuti chinthu ichi chitufwa cha kweni liŵavu ndilu litufwa. Yiwu agomezga kuti asani munthu wafwa watachilutirizga kuja ndi umoyu ku malu nganyaki.

Kweni Mazu ngaku Chiuta ngasambiza ivi cha. Bayibolo lilongo kuti munthu ndiyu umoyu, kuti nchinthu chinyaki cha cho chija mukati mwaki. Mwakuyeruzgiyapu, Bayibolo likonkhoska po Adamu wangulengeke kuti: “Sonu Ambuya [Yehova] Chiuta wangulenga munthu ndi fuvu la nyata, ndipu wangututiya mu mphunu zaki mvuchi wa umoyu, ndipu munthu wanguŵa wamoyu.” (Chiyambo 2:7) Mwaviyo Adamu wangupaskika umoyu cha kweni iyu ndiyu wenga umoyu.

Vinyama navu vidanika kuti vamoyu.—Chiyambo 1:20, 21, 24, 30.

 Pakuti mazu nga m’Bayibolo ngakuti “umoyu” ngang’anamuwa munthu, tingazizwanga cha asani tisambira kuti umoyu ukhoza kufwa ndipuso utufwa. Malemba ngakamba kuti:

• “Umoyu wo ubuda—ndiwu ufwengi.”—Ezekiele 18:4 NW.

• “Chifukwa asani [munthu] wafwa kuti wapingengepu kanthu cha; unkhankhu waki kuti ukamurondonga pavuli paki cha.”—Sumu 49:17.

• ‘Kumbi kuyana pa Sabata kuchita umampha, pamwenga kuchita uheni? Kutaska uzima, pamwenga kubaya?’—Marko 3:4.

Malemba nganyaki ngalongo kuti munthu watufwa nge po nyama zifwiya. (Wakutaula 3:19, 20) Ŵanthu akufwa aziŵa chechosi cha. (Wakutaula 9:5, 10) Mwaviyo, asani munthu wafwa palivi cho chilutirizga kuja ndi umoyu.

Asani mungaŵerenga Bayibolo kutuwa kukwamba mpaka kukumaliya palivi po musaniyengi mazu ngakuti “umoyu wo uleka kufwa.” Umoyu wa munthu ndi mzimu cha. Chisambizu chakuti umoyu utufwa cha ncha m’Bayibolo cha. Nchisambizu chaku Satana ndi viŵanda vaki. Yehova watinkha maboza ngosi nga visopa.—Nthanthi 6:16-19; 1 Timote 4:1, 2.

Satana walandizga so ŵanthu mwakugwiriskiya nchitu ŵanthu akukambiskana ndi mizimu. Wakukambiskana ndi mizimu ndi munthu yo walonde mauthenga ngakutuwa ku mizimu. Ŵanthu anandi kusazgapu akukukambiskana ndi mizimu, agomezga kuti mauthenga yanga ngatuliya ku mizimu ya ŵanthu akufwa. Kweni nge po tawone m’Bayibolo, ivi vingachitika cha.—Wakutaula 9:5, 6, 10.

Sonu kumbi mauthenga yanga ngatuwa kwaku yani? Ngatuwa ku viŵanda. Viŵanda viwona vinthu vosi vo munthu wachita weche ndi umoyu; ivu viziŵa po munthu waŵereŵetiyanga, po wawonekiyanga, vo wachitanga ndipuso vo waziŵanga. Mwaviyo visuzgika cha kuyezga ŵanthu wo akufwa.—1 Samuele 28:3-19

Satana wagwiriskiya so nchitu nkhani zaboza kuti ŵanthu agomezgengi boza laki lakukwaskana ndi ŵanthu akufwa. Nkhani izi zichitiska kuti ŵanthu alekengi kuziŵa uneneska wa m’Bayibolo.—2 Timote 4:4.

Kunu ku Africa, ŵanthu anandi akamba kuti awona ŵanthu wo akufwa kuti mbamoyu so. Nyengu zinandi munthu uyu wawoneke kutali ndi ko wajanga kali. Kweni  jifumbeni kuti: ‘Kumbi chingaŵa chakuvwika kuti asani munthu yo wafwa wayukanga so, wangachiyukiya ku malu nganyaki kutali ndi banja ndipuso mabwezi ngaki?’

Kweni so, kumbi vingachitika cha kuti munthu yo amuwona wakozgana waka ndi munthu yo wakufwa? Mwakuyeruzgiyapu, Ateŵeti a Chikhristu ŵaŵi wo apharazganga ku charu chinyaki anguwona munthurumi munyaki wakukota yo wanguŵalondo kwa maora nganandi. Ŵati amufumba, iyu wanguŵakambiya kuti wagomezganga kuti yumoza wawu ndi mku waki yo wakufwa kali. Munthu uyu waneneskanga cha kweni wangukana kuzomerezga kuti wangunangisa. Ŵanaŵaniyani waka vinthu vo munthu uyu watenere kuti wanguchikambiya anyaki ndi azengezgani ŵaki!

Akhumba mwavwapu ŵanthu achikonkhoska kuti awona, kuvwa, ndi kulota vinthu vachilendu. Vinthu ivi vitiŵawofya ukongwa ŵanthu wo vaŵachitikiya. Munthukazi munyaki zina laki Marein yo wajanga ku Zambwi kwa Africa, kanandi wavwanga ambuyaki anthukazi achimudana ndi usiku. Chifukwa cha mantha Marein wadanirizganga, ndi kuyuska ŵanthu wosi mu nyumba mwawu. Pavuli paki ivi vingwamba kumuzerezesa.

 Sonu asani ŵanthu akufwa ŵenga amoyu nadi, kumbi chingaŵa chakuvwika kuti awofyengi akwanjiwa ŵawu? Awa. Viŵanda ndivu vitumiza mauthenga ngaheni yanga.

Nanga mauthenga ngo ngawoneka kuti ngakovya ndipuso ngakupembuzga? Mwakuyeruzgiyapu, msungwana munyaki wa ku Sierra Leone, zina laki Gbassay, wangutama. Iyu wangulota kuti awiski wo akutayika amuziya. Yiwu angumukambiya kuti waluti pa chimiti chinyaki, wato jani laki, walisazgi ndi maji ndipu wamwi. Angumukambiya kuti wangaŵereŵetanga ndi weyosi cha wechendachiti ivi. Iyu wanguchita vosi vo angumukambiya ndipu wanguchira.

Munthukazi munyaki wangukamba kuti arumu ŵaki wo akutayika angumuziya ku tulu usiku unyaki. Iyu wangukamba kuti awonekanga umampha ukongwa ndipu anguvwala vakuvwala vakutowa ukongwa.

Mauthenga ndi viwona vaviyo viwoneka vamampha ndipuso vakovya. Kumbi vituliya kwaku Chiuta? Awa, vituwa kwaku Chiuta cha. Yehova ndi “Chiuta wa uneneska.” (Sumu 31:5 NW) Iyu wangazomerezga cha kuti tipusikiki. Viŵanda pe ndivu vichita ivi.

Kumbi kwe viŵanda vamampha? Awa. Chinanga kuti vingawoneka  vakovya nyengu zinyaki, viŵanda vosi viheni. Pa nyengu yo Diabolo waŵereŵetanga ndi Eva, wawonekanga nge we ndi chanju. (Chiyambo 3:1) Kweni kumbi nchinthu wuli cho chinguchitika Eva wati wamuvwiya ndi kuchita vo iyu wangukamba? Wangufwa.

Muziŵa kuti kanandi munthu muheni wachita vinthu mwaubwezi ndi ŵanthu wo wakhumba kuŵapusisa ndipuso kuŵapusika. Nthanthi yinyaki ya ku Africa yikamba kuti “Minyu tuu, mtima bii.” Ndipu Mazu ngaku Chiuta ngakamba kuti: “Satana nayu watijisanduska kuŵa mungelu wa ukweru.”—2 Ŵakorinte 11:14.

Chiuta wakambiskana so cha ndi ŵanthu pacharu chapasi kuziya mu malotu, viwona, pamwenga mazu ngakutuwa ku charu cha mizimu. Iyu watiŵalunguchizga ndi kuŵapaska marangu kuziya m’Bayibolo, lo lingachitiska kuti munthu ‘waje wakunozgeka kuchita nchitu yosi yamampha.’—2 Timote 3:17.

Mwaviyo, Yehova watititcheŵeska za uchenjezi waku Diabolo, chifukwa watitiyanja. Iyu waziŵa kuti viŵanda mbarwani akofya.