Julani

Lutani pa vo ve mukati

MUTU 24

Palivi Cho ‘Chingatipatuska ku Chanju Chaku Chiuta’

Palivi Cho ‘Chingatipatuska ku Chanju Chaku Chiuta’

1. Kumbi ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere nanga ngo ngasuzga ŵanthu anandi kusazgiyapu Akhristu auneneska?

 KUMBI Yehova Chiuta watikuyanjani yimwi pakumwija? Ŵanthu anyaki agomezga kuti Chiuta watanja ŵanthu nge gulu, mwakukoliyana ndi vo lemba la Yohane 3:16 likamba. Kweni akayikiya mbwenu ndipu aŵanaŵana kuti: ‘Chiuta wangandiyanja cha ini pakundija. Chinanga Mbakhristu auneneska nawu nyengu zinyaki akayikiya asani Chiuta watiŵayanja nadi pakuŵija. Da munyaki wati wakumana ndi masuzgu wangukamba kuti: “Vitindisuzga kugomezga kuti Chiuta watindiŵanaŵaniya nadi pakundija.” Kumbi namwi nyengu zinyaki vitikusuzgani kugomezga kuti Chiuta watikuŵanaŵaniyani?

2, 3. Kumbi ndiyani yo wakhumba kuti tijiwonengi kuti te ambula kukhumbika kweniso ambula kwanjika, nanga tingachita wuli kuti tisimikizi kuti venivo vauneneska cha?

2 Satana wakhumba kuti isi tigomezgengi kuti Yehova Chiuta watitiyanja cha kweniso watitiŵanaŵaniya cha. Kanandi iyu wapusisa ŵanthu mwakuŵachitiska kuja akujikuzga. (2 Akorinto 11:3) Kweniso iyu wakondwa kuchitisa ŵanthu kuti ajiwonengi kuti mbambula kukhumbika. (Yohane 7:47-49; 8:13, 44) Satana watiligwiriskiya ntchitu ukongwa boza lenili “mazuŵa ngakumaliya.” Ŵanthu anandi akuliya mu mabanja ngo mulivi“ chanju chakuwa nachu.” Anyaki zuŵa lelosi akumana ndi ŵanthu wo mbakofya, mbakujikuzga, kweniso mbakuvwa va anyawu cha. (2 Timote 3:1-5) Ŵanthu wo kwa vyaka vinandi achitikiya vinthu vankhaza atijivwa kuti mbambula kukhumbika kweniso palivi munthu yo wangaŵayanja.

3 Asani ndimu namwi mutijivwiya, mungafwanga daka cha. Anandi aku isi nyengu zinyaki titijiwona mwambula kwenere. Kweni mukumbukengi kuti Mazu Ngaku Chiuta ngakulembeka kuti ‘nganyoloskengi vinthu’ kweniso ‘kugadabuwa vinthu vakujinthika mwanthazi.’ (2 Timote 3:16; 2 Akorinto 10:4) Bayibolu likamba kuti: “Tazamusimikiziya mitima yidu kuti Chiuta watitimba mulandu cha pa chechosi cho mitima yidu yingatisuska, chifukwa Chiuta ndi mukulu kuluska mitima yidu, ndipuso waziŵa vosi.” (1 Yohane 3:19, 20) Tiyeni tikambiskani vinthu vinayi vo Malemba ngakamba vo vititiwovya ‘kusimikiziya mitima yidu’ kuti Yehova watitiyanja.

Yehova Watikuwonani Kuti Mwe Akuzirwa

4, 5. Kumbi ntharika yaku Yesu ya kampheta yititiwovya wuli kuziŵa kuti Yehova watitiwona kuti te akuzirwa ukongwa?

4 Chakwamba, Bayibolu lisambiza mwambula kuyeŵapu mani kuti Chiuta wawona kuti mteŵeti waki weyosi pakuyija ngwakuzirwa. Mwakuyeruzgiyapu, Yesu wangukamba kuti: “Asi mpheta ziŵi zigulisika kandalama kamana ukongwa? Kweni palivi yo yituwa pasi kwambula Awusemwi kuziŵa. Kweni chinanga ndi sisi la kumutu kwinu atiliŵerenga. Mwaviyo, mungawopanga cha; chifukwa yimwi mwe akuzirwa ukongwa kuluska mpheta zinandi.” (Mateyu 10:29-31) Kumbi ŵanthu wo avwisiyanga anguvwa wuli chifukwa cha mazu ngenanga?

“Mwe akuzirwa ukongwa kuluska mpheta zinandi”

5 Panyaki tingazizwa kuti ntchifukwa wuli ŵanthu agulanga mpheta. Munyengu yaku Yesu mpheta yenga yakutchipa ukongwa kuluska tiyuni tosi to ŵanthu agulanga kuti akaryi. Wonani kuti munthu wagulanga mpheta ziŵi ndi kandalama kamoza kamana ukongwa. Kweni nyengu yinyaki Yesu ngukamba kuti asani munthu wapereka tindalama tiŵi, amupasanga mpheta zinayi cha kweni zinkhondi. Kayuni kanambala 5 kenga kabasera. Tiyuni teniti ŵanthu atenere kuti atiwonanga kuja tambula kuzirwa, kweni kumbi ndimu Mlengi watiwoniyanga? Yesu wangukamba kuti: “Palivi yo [chinanga yingawa yabasera] Chiuta watiyiluwa.” (Luka 12:6, 7) Sonu tingavwisa fundu yaku Yesu pa nkhani yeniyi. Asani Yehova wawona kuti kampheta kamoza nkhakuzirwa, tingakayika cha kuti nasi watitiwona kuti te akuzirwa kwaku iyu! Ndipu nge mo Yesu wangukambiya, Yehova waziŵa chechosi chakukwaskana ndi isi. Iyu waŵerenga chinanga ndi sisi la kumutu kwidu!

6. Ntchifukwa wuli tisimikiza kuti vo Yesu wakambanga vakuti Chiuta waŵerenga sisi la kumutu kwidu wanenesanga?

6 Kumbi sisi lakumutu kwidu lingaŵerengeka? Ŵanthu anyaki angakamba kuti Yesu wakokomezanga waka pa nkhani yeniyi. Kweni aŵanaŵaniyani nkhani yakukwaskana ndi chiyuka. Kuti Yehova wazitiyuski, wakhumbika kukumbuka chechosi chakukwaskana ndi isi! Iyu watiwona kuti te akuzirwa ukongwa mwakuti wakumbuka chechosi chakukwaskana ndi isi, kusazgiyapu ulongozgi wo we mumaselu nga muliŵavu lidu, vo tikumbuka mumaŵanaŵanu ngidu kweniso chechosi cho chititichitikiya pa umoyu widu. a Mwaviyo, asani tingayeruzgiya ndi vosi venivi ndikuti wangasuzgika cha kuŵerenga sisi la kumutu kwidu lo likwana waka pafufupi 100, 000.

Ntchifukwa Wuli Yehova Watitiwona Kuti te Akuzirwa?

7, 8. (a) Kumbi ndi mijalidu niyi yo Yehova wawona asani wafufuza mitima yidu? (b) Kumbi ndi ntchitu zinyaki nizi zo tichita zenizo Yehova watiziwona kuti zakuzirwa?

7 Chachiŵi, Bayibolu lititikambiya chifukwa chaki cho Yehova wawone ateŵeti ŵaki kuti mbakuzirwa. Iyu wakondwa ukongwa kuwona mijalidu yidu yamampha kweniso phamphu lidu pakumuteŵete. Fumu Davidi yingukambiya mwana waki Solomoni kuti: “Yehova wafufuza mitima yosi, ndipu waziŵa vo munthu waŵanaŵana.” (1 Mbiri 28:9) Asani Chiuta wafufuza vinthu vamampha mumitima ya ŵanthu mabiliyoni nganandi mu charu cha viwawa kweniso chiheni, watenere kuti wakondwa asani wasaniya munthu wa mtima wamampha yo watanja chimangu, uneneska ndipuso urunji! Kumbi Chiuta wachita wuli asani wasaniya munthu yo watimuyanja, yo wakhumba kusambira vaku iyu kweniso kukambiyaku anyaki vo wasambira? Yehova watitikambiya kuti watiŵaziŵa ŵanthu wo akambiyaku anyawu vakukwaskana ndi iyu. Iyu we ndi “buku la chikumbusu” la “ŵanthu wo atopa Yehova kweniso wo alunguruka pa zina laki.” (Malaki 3:16) Mijalidu yeniyi njakuzirwa kwaku iyu.

8 Kumbi ndi ntchitu zinyaki nizi zamampha zo Yehova watiziwona kuti zakuzirwa? Ndi ntchitu zo tichita pakwesesa kuyezga Mwana waki Yesu Khristu. (1 Peturo 2:21) Ntchitu yimoza yo Chiuta watiyiwona kuti njakuzirwa njakupharazga uthenga wamampha wa Ufumu. Pa Aroma 10:15, tiŵerenga kuti: “Hati kutowa maphazi nga ŵanthu wo apharazga uthenga wamampha wa vinthu vamampha!” Nyengu zinandi tiŵanaŵaniyaku cha kuti maphazi ngakutowa. Kweni pa lemba ili maphazi ngamiya phamphu lo ateŵeti aku Yehova achita pakupharazga uthenga wamampha. Vosi vo tichita kweniso phamphu lidu vakuzirwa pamasu paku Yehova.—Mateyu 24:14; 28:19, 20.

9, 10. (a) Ntchifukwa wuli titenere cha kukayikiya kuti Yehova wawonga asani tikunthiyapu masungu ngidu? (b) Kumbi ndi vinthu wuli vo Yehova wachita cha asani wafufuza mitima ya ateŵeti waki akugomezgeka?

9 Yehova wawonga so ukongwa asani tikunthiyapu. (Mateyu 24:13) Kumbukani kuti Satana wakhumba kuti tileki kuteŵete Yehova. Zuŵa lelosi asani tafiska kuja akugomezgeka kwaku Yehova, vija kuti talongo kuti Satana kuti ngwaboza. (Nthanthi 27:11) Kweni nyengu zinyaki kukunthiyapu kuja kwakusuzga. Zuŵa lelosi tingaliwona kuja lakusuzga chifukwa cha matenda, masuzgu ngazachuma, kusuzgika maŵanaŵanu, kweniso masuzgu nganyaki ngo tikumana nangu. Kweniso tikhoza kuguŵa asani vinthu vo takhazanga vachitika cha. (Nthanthi 13:12) Asani tikunthiyapu masuzgu ngo tikumana nangu Yehova wawona kuti tichita chinthu vakuzirwa ukongwa. Ndichu chifukwa chaki Fumu Davidi yingupempha Yehova kuti wamusungiyi masozi ngaki ‘mubotolu laki lachikopa,’ ndipu wenga ndi chigomezgu chosi kuti masozi ngaki Yehova wangangalemba “mubuku” laki. (Salimo 56:8) Mwaviyo Yehova wawona kuti masozi ngidu ngakuzirwa ukongwa ndipu watingakumbuka. Iyu wakumbuka so asani tikunthiyapu masuzgu ngo tikumana nangu kuti tilutirizgi kuja akugomezgeka kwaku iyu. Masozi kweniso kukunthiyapu kwidu wativiwona kuti vakuzirwa ukongwa.

Yehova wawonga ukongwa kukunthiyapu kwidu asani tikumana ndi mayeseru

10 Kweni nyengu zinyaki tingakayikiya mbwenu kuti Yehova watitiwona kuti te akuzirwa. Ndipu tingaŵanaŵana kuti: ‘Kweni pe ŵanthu anandi wo mbamampha kuluska ini. Yehova watenere kuti waguŵa asani wayeruzgiya vo ini ndichita ndi vo yiwu achita!’ Kweni Yehova watitiyeruzgiya cha ndi ŵanthu anyaki, ndipu walindiza kuti tichitengi vo tingatondeka kufiska cha. (Agalatiya 6:4) Iyu wafufuza mwakuphwere ukongwa vo ve mumtima mwidu ndipu wawonga vinthu vamampha vo wasaniya chinanga vingawa vimana.

Yehova Wafufuza Vamampha pa Viheni

11. Kumbi tingasambiranji vakukwaskana ndi Yehova asani tiŵanaŵaniya mo wanguchitiya ndi Abiya?

11 Chachitatu, asani Yehova watitifufuza mwakuphwere ukongwa kuti wasaniyemu vamampha. Mwakuyeruzgiyapu, wati walamula kuti ŵanthu wosi a mubanja la Fumu Yerobowamu wo ŵenga ampatuku abayiki, Yehova wangulamula so kuti mwana yumoza wa fumu zina laki Abiya amuŵiki mumasanu munthowa yakutumbikika. Chifukwa wuli wanguchita viyo? Chifukwa chakuti ‘Yehova Chiuta waku Isirayeli wangusaniyamu chinthu chamampha’ mwaku iyu. (1 Mafumu 14:1, 10-13) Yapa tingakamba kuti Yehova wangufufuza mwakuphwere mtima wa mnyamata mwenuyu ndipu wangusaniyamu “chinthu chamampha.” Kwali vo wangusaniya venga vimana wuli, Yehova wanguwonesesa kuti vo wasaniya vilembeki mu Bayibolu. Iyu wangumutumbika Abiya mwakumulongo lisungu ndipu wanguzomereza kuti waŵikiki mumasanu mwaulemu.

12, 13. (a) Kumbi vo vinguchitikiya Fumu Yehosafati vilongo wuli kuti Yehova wawona vamampha vo tichita chinanga ndi po tabuda? (b)  Pa nkhani ya mijalidu yidu yamampha kweniso vamampha vo tichita, kumbi Yehova wachita wuli vinthu nge mpapi wachanju?

12 Chakuyeruzgiyapu chinyaki ntcha Fumu Yehosafati yo yenga fumu yamampha. Fumu iyi yati yachita vinthu mwambula kwenere, Mchimi waku Yehova wanguyikambiya kuti: “Chifukwa cha venivi Yehova wakukwiyiyani.” Wenuwu wenga uthenga wakuchitiska mantha ukongwa! Kweni uthenga waku Yehova wenuwu ungumaliya penipo cha. Mchimi uyu wangumukambiya so kuti: “Chinanga kuti ve viyo, pe vinthu vamampha vo vasanirika mwaku yimwi.” (2 Mbiri 19:1-3) Mwaviyo, chinanga kuti Yehova wangumukwiyiya Yehosafati, kweni venivi vingumutondekesa cha kuwona vamampha vo iyu wanguchita. Venivi vakupambana ukongwa ndi vo isi ŵanthu ambula kufikapu tichita! Asani anyidu atiguŵisa titondeka kuwonamu vamampha mwaku yiwu. Ndipu asani tachita ubudi tingachita soni, tingaguŵa kweniso kujimba mulandu ndi kutondeka kuwona vinthu vamampha vo taja tichichita. Kweni tikumbukengi kuti asani talapa maubudi ngidu ndi kwesesa kuti tileki kuwereza so, Yehova watitigowoke.

13 Asani Yehova watitifufuza wataya maubudi ngidu kutali nge mo munthu yo wafufuza golidi watayiya kutali vinthu vambula kukhumbika ndi kuja waka mya yagolidi yo njakuzirwa. Yehova wawona kuti mijalidu yidu yamampha kweniso ntchitu zidu zamampha vakuzirwa ukongwa. Apapi anyaki atanja vithuzi vo ŵana wawu angujambula kusukulu pamwenga vinthu vinyaki vo achitanga ndipu ativisunga kwa nyengu yitali chinanga kuti ŵana wo angaviluwa. Ndimu Yehova waliri, iyu ndi mpapi wachanju ukongwa. Asani tilutirizga kuja akugomezgeka kwaku iyu, iyu wazamuluwa cha vinthu vamampha vo tichita kweniso mijalidu yidu yamampha. Kuchita viyo wangawona kuti nkhuŵavi urunji. (Aheberi 6:10) Yehova watitifufuza so munthowa yinyaki.

14, 15. (a) Ntchifukwa wuli Yehova watitiwona kuti te akuzirwa chinanga kuti te akubuda? Konkhoskani. (b) Kumbi Yehova wazamuchita wuli ndi vinthu vamampha vo wawona mwaku isi, nanga ŵanthu akugomezgeka watiŵawona wuli?

14 Yehova wawona vinandi kuphara waka vo tinangisa ndipu waziŵa kuti tingafiska kuja ŵanthu amampha. Aŵanaŵaniyani ivi: Ŵanthu wo atanja kujambula vithuzi atesesa kunozga chithuzi cho chanangika ukongwa kuti chiwoneki so chakutowa. Mwakuyeruzgiyapu, munthu munyaki yo wenga ndi futi wangunanga chithuzi cha munthu munyaki zina laki Leonardo da Vinci, cho chenga cha ndalama pafufupi madola 30 miliyoni. Chithuzi chenichi chenga munyumba yakusungiyamu vithuzi ku London, ku England. Venivi vati vachitika, chithuzi chenichi cho chajaku kwa vyaka pafufupi 500 anguchitaya waka cha, mumalu mwaki angwamba ntchitu yakuchilumikiza. Ntchifukwa wuli anguchinozga so chithuzi chenichi? Chifukwa chakuti ŵanthu wo atanja vakujambulajambula achiwonanga kuti ntchakuzirwa ukongwa. Sonu kumbi yimwi, mwe akuzirwa ukongwa cha kuphara chithuzi chakuchita waka kujambula? Mwe akuzirwa ukongwa kwaku Yehova chinanga kuti nyengu zinyaki mungajiwona kuti mwe ambula kukhumbika chifukwa cha ubudi wo tosi tikuchita kuhara. (Salimo 72:12-14) Yehova Chiuta, mweniyo wakulenga ŵanthu mwalusu, wazamuchita vosi vo vikhumbika kuti wamalisi masuzgu ngo ŵanthu akumana nangu chifukwa cha ubudi, ndipu wazamuwovya ŵanthu wosi wo atimuyanja kweniso kumuvwiya kuti aje arunji.—Machitidu 3:21; Aroma 8:20-22.

15 Kukamba uneneska, Yehova wawonamu vamampha mwaku isi, vo taŵesi tingaviwona cha. Ndipu po tilutirizga kumuteŵete, iyu watiwovyengi kuti tilutirizgi kuja ndi mijalidu yidu yamampha mpaka po tazamujaliya akufikapu. Kwali charu chaku Satana chatichitiya vinthu vinandi wuli viheni, kweni Yehova wawona kuti ateŵeti ŵaki akugomezgeka mbakuzirwa ukongwa.—Hagayi 2:7.

Yehova Wachita Vinandi Kuti Walongo Kuti Watitiyanja

16. Kumbi pe ukaboni wuli ukulu ukongwa wo ulongo kuti Yehova watitiyanja, nanga tiziŵa wuli kuti mphasu yeniyi nja munthu weyosi pakuyija?

16 Chachinayi, Yehova wachita vinandi kuti walongo kuti watitiyanja. Vo Yehova wanguchita pakutipasa Mwana waki kuti wazitifwiyi, vipereka ukaboni wanthazi wakuti vo Satana wakamba kuti te ambula kuzirwa, vaboza ukongwa. Ndipu tingaluwanga cha kuti panyengu yo Yesu wangufwa nyifwa yakuŵaŵa ukongwa pa chimiti chakutombozgekiyapu, kweniso po Yehova wanguvwa kupweteka ukongwa mumtima wati waona Mwana waki wachisuzgika, mbukaboni wakuti wosi ŵaŵi atitiyanja ukongwa. Kweni ntchachitima kuti ŵanthu anandi atondeka kugomezga kuti mphasu yeniyi yikuperekeka so kwaku yiwu. Yiwu atijiwona kuti mbambula kwenere kulonde mphasu yeniyi. Kweni kumbukani kuti wakutumika Paulo wechendaje Mkhristu, wabayanga ŵanthu wo alondonga Yesu. Kweni iyu wangulemba kuti: “Mwana waku Chiuta . . . wakundiyanja ndipu wakujipereka chifukwa chaku ini.”—Agalatiya 1:13; 2:20.

17. Kumbi ndi vinthu wuli vo Yehova wagwiriskiya ntchitu kuti watiguziyi kwa Mwana waki?

17 Yehova watitisimikiziya kuti watitiyanja mwakuwovya weyosi waku isi kuti wayanduwi ndi sembi yaku Khristu. Yesu wangukamba kuti: “Palivi munthu yo wangaza kwaku ini kwambula kuti Ada wo akundituma amuguza.” (Yohane 6:44) Yehova ndiyu watitiguziya kwa Mwana waki ndipuso ndiyu watitipasa chilindizga chakuzija ndi umoyu kwamuyaya. Kumbi wachita wuli venivi? Kuziya mu ntchitu yakupharazga, iyu wawonesesa kuti tisambira vakukwaskana ndi uthenga wamampha ndipu wagwiriskiya ntchitu nthazi ya mzimu waki wakupaturika kuti utiwovyi kuvwisa fundu za mu Bayibolu kweniso kuti tizigwiriskiyengi ntchitu chinanga kuti te ambula kufikapu. Mwaviyo, Yehova wangatikambiya mazu ngakuyanana ndi ngo wangukambiya Ayisirayeli kuti: “Ndakuyanja ndi chanju chamuyaya. Lekani ndakundereze kwaku ini chifukwa cha chanju chambula kumala.”—Yeremiya 31:3

18, 19. (a) Kumbi ndi nthowa yikulu niyi yo Yehova wakulongore kuti watitiyanja, nanga ntchinthu wuli cho chilongo kuti udindu wenuwu wakuwupereka ku munthu munyaki weyosi cha? (b) Kumbi Bayibolu lititisimikiziya wuli kuti Yehova wavwisiya mapempheru ngidu kweniso watitivwiya lisungu?

18 Yehova watitipasa mwaŵi wakuti tipempherengi kwaku iyu ndipu panyaki yeniyi ndi nthowa yikulu yo Yehova walongore kuti watanja munthu weyosi pakuyija. Bayibolu likambiya munthu weyosi pakuyija kuti: “Mupempherengi nyengu zosi” kwaku Chiuta. (1 Atesalonika 5:17) Iyu wavwisiya. Yehova waziŵika kuti “Wakuvwa pempheru.” (Salimo 65:2) Udindu wakuvwisiya mapempheru ngidu wakuwupereka ku munthu munyaki weyosi cha chinanga nkhu Mwana waki. Aŵanaŵaniyani waka: Mlengi wachilengedu chosi watitichiska kuti tilongorongi nayu mwakufwatuka mupempheru. Kumbi wachita wuli pakuvwisiya mapempheru ngidu? Kumbi wavwisiya waka kwambula kuchitapu kanthu? Awa.

19 Yehova ngwalisungu. Kumbi kuchitiya munthu lisungu kung’anamuwanji? Mkhristu munyaki wakukota kweniso wakugomezgeka wangukamba kuti: “Kuchitiya munthu lisungu kung’anamuwa kuvwa urwirwi wa munthu yo mu mumtima mwangu.” Kumbi Yehova wakwaskika nadi asani tisuzgika? Wonani mo iyu wanguvwiya mumtima pa nyengu yo ŵanthu ŵaki Ayisirayeli asuzgikanga. Bayibolu likamba kuti: “Pa nyengu yosi yo yiwu asuzgikanga, nayu wasuzgikanga.” (Yesaya 63:9) Fundu yeniyi yilongo kuti Yehova wawonanga ŵaka cha masuzgu ngo ŵanthu ŵaki akumananga nangu, mumalu mwaki nayu vamuŵaŵanga. Kuti walongo chitima cho wenga nachu pa ŵanthu ŵaki, iyu wangukamba kuti: “Weyosi yo wakukwaskani, wakwaska mboni ya jisu langu.” b (Zekariya 2:8) Asani munthu wangakuchokoni mujisu mungavwa kupweteka ukongwa! Mwaviyo, asani tisuzgika, nayu wasuzgika ndipu vitimuŵaŵa.

20. Kumbi ndi maŵanaŵanu ngambula kwenere nanga ngo tikhumbika cha kuja nangu kuti tivwiyi ulongozgi wa pa Aroma 12:3?

20 Palivi Mkhristu weyosi wakuŵanaŵana umampha yo wangajikuzga pamwenga kujiwona kuti ngwapachanya ukongwa kuphara anyaki chifukwa chakuziŵa kuti Chiuta watimuyanja kweniso watimuwona kuti ngwakukhumbika. Wakutumika Paulo wangulemba kuti: “Kuporote mu wezi ukulu wo ndikupaskika, ndikambiya weyosi waku yimwi kweniko, kuti mungajiŵanaŵaniyanga kuluska mo mutenere kujiŵanaŵaniya cha, kweni muŵanaŵanengi mwakulongo kuti mwe ndi maŵanaŵanu ngamampha, mwakukoliyana ndi chivwanu cho Chiuta wakupereka kwaku weyosi.” (Aroma 12:3) Bayibolu linyaki likamba kuti: “Ndikambiya weyosi waku yimwi kuti wangajiwonanga kuti ngwakukhumbika ukongwa kuluska mo waliri cha, kweni wajiwonengi mwakwenere.” (A Translation in the Language of the People, by Charles B. Williams) Mwaviyo, po tikondwa kuti Awusefwi akuchanya atitiyanja, tiyeni tiŵanaŵanengi umampha kweniso nyengu zosi tikumbukengi kuti kwanjika ndi Chiuta kwe nge malipiru ngo tikhumbika kulonde cha, mumalu mwaki Chiuta watitiyanja chifukwa cha wezi waki ukulu.—Luka 17:10.

21. Kumbi ndi maboza ngaku Satana nanga ngo titenere cha kungagomezga, nanga ndi fundu niyi ya mu Bayibolu yo Yehova watitikambiya yeniyo titenere kuyigomezga?

21 Tiyeni tosi tilutirizgi kuchita vosi vo tingafiska kuti tikani maboza ngaku Satana, kusazgiyapu boza lakuti te ambula kukhumbika ndipuso palivi yo wangatiyanja. Asani vinthu vo mwakumana navu pa umoyu winu vitikuchitiskani kujiwona kuti mwe aheni mwakuti Chiuta wangakuyanjani cha, kujivwa kuti palivi chamampha cho Chiuta wawonamu mwaku yimwi, pamwenga so kuti mukuchita ubudi ukulu ukongwa mwakuti sembi yaku Yesu yingawovya cha kuti mugowokereki, ziŵani kuti maŵanaŵanu ngosi ngenanga ngaboza. Mutenere cha kungagomezga maboza ngenanga! Tiyeni tisimikiziyengi mitima yidu mazu ngauneneska ngo Paulo wangukambirika kulemba ngakuti: “Chifukwa ndasimikiza mtima kuti kwali ndi nyifwa, kwali mbumoyu, kwali mbangelu, kwali ndi maboma, kwali ndi vinthu vo vilipu sonu, kwali ndi vinthu vo vituza, kwali ndi nthazi, kwali mbutali wamuchanya, kwali mbutali wapasi, pamwenga chinthu chinyaki chechosi chakulengeka, chingatipatuska cha ku chanju chaku Chiuta cho che mwa Ambuyafwi, Khristu Yesu.”—Aroma 8:38, 39.

a Mwakuwerezawereza, Bayibolu likamba kuti pe kukoliyana pakati chilindiza chakuti akufwa azamuyuka ndi vo Yehova wakumbuka. Mteŵeti wakugomezgeka Yobu wangukambiya Yehova kuti: “Mphanyi mungundiŵikiya nyengu ndi kuzindikumbuka!” (Yobu 14:13) Yesu wangukamba va chiyuka cha “ŵanthu wosi wo ŵe mumiwunda yachikumbusu.” Penga nadi pakwenere kuyeruzgiya viyo chifukwa Yehova wakumbuka ŵanthu wosi akufwa wo iyu wakhumba kuziŵayuska.—Yohane 5:28, 29.

b Pa lemba ili, ma Bayibolu nganyaki akufwatuliya kuti munthu mweniyo wakwaska ŵanthu aku Chiuta ndikuti wakwasa jisu laku Chiuta cha kweni wajikwaska yija mujisu pamwenga wakwaska mujisu la Ayisirayeli. Fundu yaboza yeniyi, yingwamba ndi ŵanthu anyaki wo akopiyanga Bayibolu ndipu awonanga kuti vesi lenili litumbika Chiuta cha. Kweni maŵanaŵanu ngawu ngenanga nganguchitisa kuti fundu yakhumbika ukongwa yakuti Yehova wachitiya lisungu ŵanthu, yileki kuwoneka.