Felisa: Ndingukuliya mu banja likavu ku Spain. Banja lidu lenga la Katolika ndipu tayanjanga ukongwa kusopa. Mwakuti abali ŵangu 13 ŵenga asembi pamwenga masisitere. Asiŵani ŵawu ŵa ama ŵenga asembi kweniso asambizanga pa sukulu ya Katolika. Yiwu ŵati ŵafwa, Papa John Paul wachiŵi wanguŵatumbika mwakukamba kuti ŵenga atuŵa. Ada agwiranga ntchitu yakusula visulu ndipu ama ŵenga alimi. Mu banja mwidu tengamu ŵana 8. Ini ndenga wakwamba.

Pa nyengu yo ndenga ndi vyaka 12, ku Spain kwenga nkhondu. Nkhondu yati yamala ada angumangika chifukwa akambanga vinthu vakususana ndi boma. Ama asuzikanga kuphwere taŵana. Mwaviyo, munyawu wanguŵakambiya kuti atumizi avurwa ŵangu atatu kuti akajengi ndi masisitere mu tawuni ya Bilbao ku Spain. Avurwa ŵangu yaŵa ŵenga Araceli, Lauri ndi Ramoni. Yiwu atingi akajengi ndi nja cha ku nyumba kwa masisitere.

Araceli: Pa nyengu iyi ndenga ndi vyaka 14, Ramoni wenga ndi vyaka 10 ndipu Lauri wenga ndi vyaka 12. Mwaviyo, chenga chakusuzga kusiyana ndi banja lidu. Ku Bilbao tagwiranga ntchitu yakunoza mu nyumba. Pati pajumpha vyaka viŵi, masisitere ngangutisamusiya mu tawuni ya Zaragoza ko kwajanga masisitere nganandi. Kwenuku asungangaku ŵanthu akukota. Tagwiranga ntchitu yakunoza mukhichini. Ntchitu iyi yenga yakuvukisa ukongwa chifukwa tenga teche anamana.

Felisa: Avurwa ŵangu ŵati aluta ku Zaragoza, asibweni wo ŵenga asembi kweniso ama, angukamba kuti nani nkhagwirengi ntchitu kweniko ajanga  avurwa ŵangu. Yiwu aŵanaŵananga kuti kutuwapu kwatingi kuwovyengi kuti ndipatukani ndi mnyamata munyaki yo wandikhumbanga. Chifukwa chakuti ndayanjanga kusopa ndinguyanja kuja ndi masisitere. Ndalutanga ku Misa zuŵa lelosi, ndipu ndakhumbanga kuja m’mishonale nge mo we nge msiŵani wangu.

Kweni masisitere ngangundiwovya cha kuti ndifiski vo ndakhumbanga. Mwakuti ndawonanga nge kuti nde kujeri kuja pa malu yanga. Mwaviyo, pati pajumpha chaka chimoza ndinguwere kunyumba kuti nkhaphweriyengi asibweni wo ŵenga asembi. Ndagwiranga ntchitu za panyumba kweniso ndarombanga nawu mazulu ngengosi mwakugwiriskiya ntchitu mikanda. Ndaŵikanga so maluŵa mu tchalitchi ndi kuvwarika chikozgu chaku Mariya ndi vikozgu va “atuŵa mtima.”

Araceli: Pa nyengu yo tenga ku Zaragoza vinthu vingusintha. Ndati ndalapizga kakwamba, masisitere ngangutipatuwa. Ramoni wanguja ku Zaragoza, Lauri angumutumiza ku Valencia, ndipu ini angunditumiza ku Madrid. Nde ku Madrid, ndingulapizga kachiŵi. Pa malu nga masisitere ngaku Madrid pajanga ŵanthu anandi nge ŵana a sukulu ndi akukota. Mwaviyo, penga ntchitu zinandi. Ini ndagwiranga mu chipatala cho chenga pa malu yanga.

Ndingukhumbisisa kuja sisitere. Ndaŵanaŵananga kuti tamuŵerenganga ndi kusambira Bayibolu. Kweni ndinguguŵa ukongwa. Pengavi yo wagwirisiyanga ntchitu Bayibolu pamwenga kukamba vaku Chiuta ndi Yesu. Ndingusambira waka chineneru cha Chilatini ndi umoyu wa atuŵa mtima. Kweniso tasopanga Mariya.

Ndingwamba kusuzika maŵanaŵanu. Ndaŵanaŵananga kuti ntchamampha kugwira ntchitu kuti ndiwovyengi banja lidu m’malu mwakugwira ntchitu panyumba ya masisitere kuti ndikhupusengi anyangu. Mwaviyo, ndingukambiya sisitere mura kuti ndikhumba kuleka. Kweni iyu wangundijaliya mu jeri. Waŵanaŵananga kuti asani wandijaliya ndisinthengi maŵanaŵanu.

Katatu kosi masisitere ngangundituza mu jeri kuti ngawoni asani ndeche kukhumba kutuwaku. Chifukwa chakuti ndingusimikiza kuti ndikhumba kutuwaku, yiwu angundikambiya kuti ndichiti kulemba. Anguti ndilembi kuti, “Ndiluta chifukwa ndikhumba kuchiteŵete Satana m’malu mwakuteŵete Chiuta.” Ndinguzizwa ukongwa ŵati andikambiya viyo. Chinanga kuti ndakhumbisisanga kuluta, kweni ndingukana kulemba vo angundikambiya. Pavuli paki ndingupempha kuti ndikumani ndi wasembi ndipu ndingumukambiya vo vinguchitika. Wasembi wangukambiya bishopu nkhani iyi. Bishopu uyu wanguzomerezga kuti ndiwere ku Zaragoza. Ndati ndajaku myezi yimanavi, angundizomereza kuti ndikengi. Pati pajumpha nyengu yimanavi, Lauri ndi Ramoni nawu anguleka usisitere.

Felisa: Pati pajumpha nyengu ndinguyirwa ndipu ndingusamiya ku Cantabria. Ndinguleka cha kuluta ku tchalitchi. Zuŵa linyaki pa Sabata, wasembi wangukamba mwaukari kuti, “Wonani buku ili!” Wangutilongo buku lakuti Coonadi Cimene Cimatsogolera ku Moyo Wamuyaya. Iyu wangukamba so kuti, “Asani munthu munyaki wakupasani buku ili, muzindipasengi pamwenga mutayengi!”

Ndengavi buku ili kweni ndalikhumbanga. Pati pajumpha mazuŵa ngamanavi, Akaboni aku Yehova ŵaŵi angundigaŵiya buku lo wasembi wangukaniza. Ndinguliwerenga ndi usiku. Akaboni ŵati ŵaza so, ndinguzomera kusambira nawu Bayibolu.

Vo ndasambiranga vingundifika pa mtima. Ndingwamba kumuyanja ukongwa Yehova ndipu ndakhumbanga kukambiyaku weyosi vo ndasambiranga. Ndingubatizika mu 1973. Chinanga kuti ndenga ndi mipata yimanavi yakupharazgiya ŵanthu a mu banja langu, kweni ndayesesanga kuchita vo ndingafiska. Nge po ndakambiya kukwamba kwa nkhani iyi, yiwu asusanga vo ndagomezganga. Mvurwa wangu Araceli ndiyu wasusanga ukongwa.

Araceli: Vo ndingukumana navu pa nyengu yo ndenga sisitere vingundichitisa kuti ndije mukali ukongwa. Kweni ndinguleka cha kuluta ku tchalitchi pa Sabata peposi ndipu zuŵa lelosi ndarombanga mwakugwiriskiya ntchitu mikanda. Ndakhumbisisanga mbwenu kuvwisa Bayibolu ndipu ndingupempha Chiuta kuti wandiwovyi. Kweni Felisa wangukondwa ukongwa pa nyengu yo wandikambiyanga vo wagomezanga. Mwakuti ini ndawonanga kuti wazelezeka. Ndingumususa ukongwa.

Pati pajumpha vyaka vimanavi ndinguwere ku Madrid kuchigwira ntchitu. Pavuli paki ndinguyirwa. Mukuluta kwa nyengu, ndingwamba kuwona kuti ŵanthu wo alutanga ku tchalitchi achitanga cha vo Yesu wasambizanga. Mwaviyo, ndinguleka kuluta ku tchalitchi. Ndinguleka so kugomeza atuŵa mtima, kuti ŵanthu amukufya ku motu kweniso kuti wasembi wangagowoke munthu asani wabuda. Ndipu ndingutaya vikozgu vosi. Ndinguziŵa cha kuti vo ndachitanga venga vakwenere. Chinanga kuti ndinguguŵa, kweni ndinguleka cha kupemphera kwaku Chiuta kuti: “Ndikhumba kuti ndikuziŵeni, ndiwovyeni.” Ndikumbuka kuti Akaboni aku Yehova afikanga  kanandi pa nyumba pangu kweni ndaŵajuliyangaku cha. Visopa vosi ndavigomezanga cha.

Mvurwa wangu Lauri wajanga ku France ndipu Ramoni wajanga ku Spain. Cha mu ma 1980, yiwu angwamba kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova. Ndaŵanaŵananga kuti nawu apusisika nge Felisa. Pavuli paki, ndingukumana ndi Angelines. Iyu wanguja mubwezi wangu wa pa mtima. Nayu wenga Kaboni waku Yehova. Kanandi iyu ndi murumu waki andipemphanga kuti ayambi kusambira nani Bayibolu. Yiwu anguziŵa kuti ndakhumbanga kuziŵa unenesa chinanga kuti ndasusanga. Pavuli paki, ndinguŵakambiya kuti: “Chamampha. Kweni ndisambirengi namwi asani ndigwirisiyengi ntchitu Bayibolu langu.” Ndenga ndi Bayibolu la Nácar-Colunga.

Felisa: Pa nyengu yo ndingubatizikiya mu 1973, mutawuni ya Santander mwenga Akaboni aku Yehova 70 pe. Iyi ndi tawuni yikulu ya chigaŵa cha Cantabria. Tenga ndi chigaŵa chikulu chakupharazgaku. Mwaviyo, talutanga pa basi ndipu pavuli paki, talutanga pa galimotu yimana. Asani tamaliza kupharazga muzi umoza talutanga ku muzi unyaki mpaka tingumala mizi yinandi ya chigaŵa ichi.

Ndasambira Bayibolu ndi ŵanthu anandi ndipu 11 akubatizika. Anandi aku yiwu ŵenga Akatolika. Chifukwa chakuti nani ndenga mu chisopa chenichi, ndakhumbikanga kuzikira nawu ndi kuŵavwisa. Ndaziŵanga kuti akhumbikanga nyengu kuti asinthi vo agomezanga. Ndaziŵanga so kuti Bayibolu ndipuso mzimu waku Yehova ndivu vingaŵawovya kuziŵa unenesa. (Ŵah. 4:12) Murumu wangu Bienvenido wenga wapolisi. Iyu wangubatizika mu 1979. Ama angwamba kusambira Bayibolu ŵati aja kamanavi kuti afwi.

Araceli: Chinanga kuti ndingwamba kusambira Bayibolu ndi Akaboni aku Yehova, ndaŵagomezanga cha. Kweni pati pajumpha masabata, ndingwamba kuŵagomeza. Vo vandikondwesanga ukongwa ndi Akaboni, achitanga vo asambizanga. Ndingwamba kugomeza ukongwa Yehova ndi Mazu ngaki. Ivi vingundiwovya kuti ndije wakukondwa. Chinanga mbanthu wo ndajanga nawu pafupi angundikambiya kuti, “Araceli, lutiriza kuchita vo wasankha!”

Ndikumbuka kuti zuŵa linyaki ndinguromba kuti, “Yewu Yehova, chifukwa munguvuka nani cha, ndipuso chifukwa mwandipasanga mipata yinandi kuti ndisaniyi vo ndakhumbanga, wo mbunenesa wa m’Bayibolu.” Ndingupempha so muku wangu Felisa kuti wandigowoke mazu ngaheni ngo ndingumukambiya. Tinguleka kupindana, ndipu tingwamba kukambisana nkhani za m’Bayibolu. Ndingubatizika mu 1989 nde ndi vyaka 61.

Felisa: Sonu nde ndi vyaka 91 ndipu nde choko. Nthazi nazu zikumala. Kweni ndiŵerenga Bayibolu zuŵa lelosi, ndiwungana asani ndeumampha kweniso ndichita vo ndingafiska mu uteŵeti.

Araceli: Panyaki chifukwa ndenga sisitere, nditanja kupharazgiya asembi ndi masisitere ngo ndikumana nangu mu uteŵeti. Ndakambisanapu ndi anyaki mwaku yiwu ndipu anandi nditiŵapasa mabuku. Mwakuyeruziyapu, wasembi munyaki yo ndingulutaku kananandi waka wangundikambiya kuti: “Araceli, unenesa vo ukamba, kweni ndingaluta pani pa msinkhu wunu? Kumbi anyangu ndipuso ŵanthu a m’banja langu akambengi kuti wuli?” Ndingumuka kuti: “Nanga Chiuta watingi wuli?” Iyu wanguziŵa kuti ndinenesa ndipu wanguchita chitima ndi nkhani iyi. Kweni wangusintha cha.

Ndiluwengi cha vo vinguchitika zuŵa linyaki. Murumu wangu wangundikambiya kuti wakhumba kuluta nani ku mawunganu. Chinanga kuti pa nyengu iyi wenga ndi vyaka vakujumpha 80, wajanga cha ku mawunganu. Iyu wangwamba kusambira Bayibolu ndipu wanguja mupharazgi wambula kubatizika. Ndikondwa asani ndikumbuka nyengu yo tapharazgiyanga limoza. Iyu wangutayika kwati kwaja myezi yiŵi kuti wabatiziki.

Felisa: Avurwa ŵangu atatu andisusanga ndati ndayamba kuteŵete Yehova. Kweni pati pajumpha nyengu, nawu angusambira unenesa. Ichi chenga chinthu chakukondwesa ukongwa pa umoyu wangu. Pavuli paki, tingwamba kucheze limoza, kukambisana vaku Chiuta ndi Mazu ngaki. Pakumaliya, tosi tateŵetiyanga Yehova. *