NKHANI YAKUSAMBIRA YA NAMBALA 14
Kumbi Mufiska Uteŵeti Winu?
“Lutirizga kupharazga uthenga wamampha, fiska uteŵeti waku.”—2 TIMO. 4:5, mazu ngamumphata.
SUMU 57 Tipharazgiya Ŵanthu a Mitundu Yosi
VO TISAMBIRENGI MU NKHANI IYI *
Yesu wati wayuskika wangukumana ndi akusambira ŵaki ndipu wanguŵakambiya kuti: “Lutani mukasambizengi ŵanthu amitundu yosi kuti aje akusambira ŵangu.” (Wonani ndimi 1)
1. Kumbi ateŵeti wosi aku Chiuta akhumba kuchitanji, ndipu ntchifukwa wuli akhumba kuchita venivi? (Wonani chithuzi cho che pachikonkhombi.)
YESU KHRISTU wangulamula akusambira ŵaki kuti ‘aluti akasambizengi ŵanthu amitundu yosi kuti aje akusambira.’ (Mate. 28:19) Ateŵeti wosi akugomezgeka aku Chiuta akhumba kuziŵa vo angachita kuti ‘afiski uteŵeti’ uwu. (2 Timo. 4:5) Ntchitu iyi ndiyu yakukhumbika ukongwa kuphara ntchitu yinyaki yeyosi ndipu yikhumbika kugwirika mwaliŵi ukongwa. Kweni nyengu zinyaki kungaŵa kwakusuzga kumaliya nyengu yinandi mu uteŵeti nge mo tikhumbiya.
2. Kumbi tikumana ndi masuzgu wuli penipo tichita uteŵeti widu?
2 Pe so vinthu vinyaki vakukhumbika vo titenere kuchita. Mwakuyeruzgiyapu, tingakhumbika kugwira ntchitu kwa maora nganandi kuti tisaniyi ndalama zakukwana kuphwere banja lidu. Kweniso tingakhumbika kufiska maudindu nganyaki mu banja, tingatama, tingasuzgika maŵanaŵanu pamwenga tingakumana ndi masuzgu nganyaki chifukwa cha ukoti. Kumbi tingachita wuli kuti tifiski uteŵeti widu penipo tilimbana ndi masuzgu yanga?
3. Kumbi tingakambanji mwakukoliyana ndi mazu ngo Yesu wangukamba pa Mateyu 13:23?
3 Asani titondeka kumaliya nyengu yinandi mu uteŵeti chifukwa cha mo vinthu viliri, tingagongowanga cha. Yesu wanguziŵa kuti tosi tingabala vipasu vakuyanana cha va Ufumu. (Ŵerengani Mateyu 13:23.) Yehova wakondwa ukongwa ndi vosi vo tichita pakumuteŵete, chikulu tichita vo tingafiska. (Ahe. 6:10-12) Kweni nyengu zinyaki tingawona kuti tingafiska kuchita vinandi. Mu nkhani iyi, tiwonengi mo tingalongore kuti uteŵeti ngwakukhumbika ukongwa pa umoyu widu, vo tingachita kuti tijengi umoyu wambula kukhumba vinandi ndipuso kusazgiyaku lusu lidu pakupharazga ndi kusambiza. Kweni chakwamba, kumbi kufiska uteŵeti widu kung’anamuwanji?
4. Kumbi kufiska uteŵeti widu kung’anamuwanji?
4 Kufiska uteŵeti widu kung’anamuwa kuchita vosi vo tingafiska pakupharazga ndipuso pakusambiza. Kweni kuti tikwanisi uteŵeti wenuwu, pakhumbika vinandi kuluska ŵaka nyengu yo timaliya pakupharazga. Chifukwa cho tipharazgiya ntchakukhumbika ukongwa kwaku Yehova. Tipharazga ndi mtima wosi pakuti titanja Yehova ndi anyidu. * (Mariko 12:30, 31; Ako. 3:23) Kuteŵete Chiuta ndi mtima wosi kung’anamuwa kujipereka kuchita vosi vo tingafiska. Asani tiwona kuti ndi mwaŵi kugwiraku ntchitu yakupharazga, tiyesesengi kupharazgiya ŵanthu anandi uthenga wamampha.
5-6. Kambani chakuyeruzgiyapu cho chilongo mo munthu yo watangwanika, wangalongore kuti ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa pa umoyu waki.
5 Ŵanaŵaniyani mnyamata yo watanja kumba gitala. Iyu watanja kumba sumu peposi po wasaniya mpata. Pavuli paki, wasaniya ntchitu yakumba gitala pa Chisulu ndi pa Sabata. Kweni ndalama zo wasaniya zikwana cha kuti wagulengi vakukhumbika pa umoyu. Mwaviyo, wasaniya ntchitu yakugulisa musitoru kwamba pa Mandi mpaka pa Chinkhondi. Chinanga kuti wamaliya nyengu yinandi kugulisa musitoru, kweni mtima waki we pa kumba sumu. Mnyamata uyu wakhumbisiska kusazgiyaku lusu laki kuti wambengi sumu nyengu zosi. Wayesesa kusaniya mpata kuti wambengi sumu, chinanga kungaŵa kwa nyengu yimanavi.
6 Mwakuyanana waka, namwi mungatondeka kumaliya nyengu yinandi mu upharazgi nge mo mukhumbiya. Chinanga kuti ve viyo, ntchitu yeniyi ndiyu mutanja. Mutesesa kusazgiyaku lusu linu kuti muŵafikengi pa mtima ŵanthu ndi uthenga wamampha. Chifukwa chakuti mutangwanika ndi vinthu vinandi, panyaki mungajifumba kuti, ‘Kumbi ndingachita wuli kuti ndiwonengi kuti ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa pa umoyu wangu’?
VO MUNGACHITA KUTI MUWONENGI KUTI UTEŴETI NGWAKUKHUMBIKA UKONGWA
7-8. Kumbi tingachita wuli kuti tiwonengi uteŵeti nge mo Yesu wawuwoniyanga?
7 Tingasambira vinandi kwaku Yesu pa nkhani ya mo wawoniyanga uteŵeti. Kupharazga va Ufumu waku Chiuta ndichu chenga chinthu chakuzirwa ukongwa pa umoyu waki. (Yoha. 4:34, 35) Iyu wayendanga mitunda yitaliyitali kuti wakapharazgiyi ŵanthu anandi. Nyengu zosi Yesu wasaniyanga nthowa zo wangapharazgiya ŵanthu mu nyumba zawu ndipuso kwekosi ko angaŵa. Ndipu mtima waki wosi wenga pakuchita uteŵeti.
8 Nasi tingachita nge mo Khristu wachitiyanga asani tipenja nthowa zo tingapharazgiya ŵanthu uthenga wamampha nyengu zosi ndipuso kwekosi ko tingaŵasaniya. Tikhumbisiska kusiya vo titanja kuti tipharazgengi. (Mariko 6:31-34; 1 Petu. 2:21) Abali ndi azichi anyaki mu mpingu ateŵete nge apayiniya apade, anyengu zosi pamwenga apayiniya akovya. Anyaki asambira chineneru chinyaki pamwenga aluta ko kukhumbika apharazgi anandi. Kweni ntchitu yikulu yakupharazga yichitika ndi apharazgi wo angafiska cha kuchita vinthu venivi. Kwali tichita vinandi pamwenga vimana, Yehova wangatipempha cha vinthu vo tingatondeka kufiska. Iyu wakhumba kuti tikondwengi ndi uteŵeti po tipharazga “uthenga wamampha wa unkhankhu wakutuliya kwaku Chiuta walikondwa.”—1 Timo. 1:11; Mara. 30:11.
9. (a) Kumbi Paulo wangulongo wuli kuti kupharazga nkhwakukhumbika ukongwa chinanga kuti wagwiranga ntchitu yakusona mahema? (b) Kumbi pa Machitidu 28:16, 30, 31, palongo kuti Paulo wawuwonanga wuli uteŵeti?
9 Wakutumika Paulo wawonanga kuti ntchitu yakupharazga njakukhumbika ukongwa pa umoyu waki. Po wenga ku Korinto pa ulendu waki wachiŵi wa umishonale, wengavi ndalama zakukwana ndipu wasonanga mahema kuti wasaniyi ndalama. Kweni kusona mahema ndiku kwenga kwakukhumbika ukongwa cha kwaku Paulo. Iyu wagwiranga ntchitu yeniyi kuti yimuwovyengi pa kuchita uteŵeti ndipu venivi vamuwovyanga kuti wapharazgi uthenga wamampha ku ŵanthu a ku Korinto “kwawezi.” (2 Akori. 11:7) Chinanga kuti Paulo wagwiranga ntchitu kuti yimuwovyengi, kweni wangulutirizga kuwona kuti uteŵeti ngwakukhumbika ukongwa ndipu wapharazganga pa Sabata peposi. Wati wasaniya chovyu, wangusaziyaku phamphu laki. Paulo wangwamba ‘kutangwanika ukongwa ndi ntchitu yakupharazga. Iyu waperekanga ukaboni kwa Ayuda wakusimikiza kuti Yesu ndiyu Khristu.’ (Machi. 18:3-5; 2 Akori. 11:9) Pavuli paki, ŵati amumanga ku Roma kwa vyaka viŵi, Paulo wapharazgiyanga wo azanga kuzimuwona kweniso walembanga makalata. (Ŵerengani Machitidu 28:16, 30, 31.) Iyu wakhumbanga cha kuti chinthu chinyaki chitimbanyizgi uteŵeti waki. Paulo wangukamba kuti: “Pakuti te ndi uteŵeti wenuwu . . . , tiwere vuli cha.” (2 Akori. 4:1) Chinanga kuti tingamaliya nyengu yinandi kugwira ntchitu kuti tisaniyengi ndalama, kweni ntchitu yakupharazga ndiyu yitenere kuja yakukhumbika ukongwa pa umoyu widu, nge mo Paulo wachitiyanga.
Pe nthowa zinandi zo tingafiskiya uteŵeti widu (Wonani ndimi 10-11)
10-11. Kumbi tingafiska wuli uteŵeti widu asani titondeka kuchita vinandi chifukwa chakuti titama?
10 Asani tingafiska cha kupharazga kunyumba ndi nyumba chifukwa cha kukota pamwenga matenda, tingagwiriskiya ntchitu nthowa zinyaki zakupharazgiya. Akhristu a mu nyengu ya akutumika, apharazgiyanga ŵanthu kwekosi ko asanirikanga. Yiwu agwiriskiyanga ntchitu mpata wewosi wo asaniya kuti apharazgiyi ŵanthu kwekosi ko ‘aŵasaniyanga.’ (Machi. 17:17; 20:20) Asani tingafiska cha kwenda mtunda utali, tingaja po pajumpha ŵanthu anandi kuti tipharazgiyengi wo ajumpha. Pamwenga tingapharazga mwamwaŵi, kulemba makalata ndipuso kupharazga pa foni. Mwaviyo, apharazgi wo angafiska cha kupharazga kunyumba ndi nyumba chifukwa chakuti atama pamwenga ŵe ndi masuzgu nganyaki, angakondwa asani agwiriskiya ntchitu nthowa zenizi pakupharazga.
11 Chinanga kuti mutama, mungafiska mbwenu uteŵeti winu. Ŵanaŵaniyani so vo vinguchitikiya Paulo. Iyu wangukamba kuti: “Mu vinthu vosi ndija ndi nthazi kuporote mwaku yo watindipaska nthazi.” (Afi. 4:13) Paulo wakhumbikanga nthazi zenizi pa nyengu yo wangutama pa ulendu waki unyaki wa umishonale. Iyu wangukambiya ŵanthu a ku Galatiya kuti: “Muziŵa kuti kutama kwangu ndiku kungundichitiska kuti ndikupharazgiyeni uthenga wamampha kakwamba.” (Aga. 4:13) Mwakuyanana waka, kutama kungakupaskani mwaŵi wakupharazgiya madokotala, manesi kweniso ŵanthu anyaki wo agwira ntchitu ku chipatala. Anandi mwa ŵanthu ŵenaŵa atuŵa kuti ŵe ku ntchitu asani apharazgi ŵaza kunyumba kwawu.
VO MUNGACHITA KUTI MUJENGI UMOYU WAMBULA KUKHUMBA VINANDI
12. Kumbi “kulereska pa chinthu chimoza” kung’anamuwanji?
12 Yesu wangukamba kuti: “Nyali ya liŵavu ndi jisu. Asani jisu laku ndakulereska pa chinthu chimoza, liŵavu laku losi liŵala.” (Mate. 6:22) Kumbi wang’anamuwanganji? Iyu wang’anamuwanga kuti tikhumbika kuŵika maŵanaŵanu ngidu ngosi pakuteŵete Chiuta kwambula kutimbanyizgika ndi vinthu vinyaki. Yesu wakutisiliya sambiru lamampha ukongwa pa nkhani ya kuŵika maŵanaŵanu ngidu pakuteŵete Yehova. Iyu wangukambiya so akusambira ŵaki kuti aŵikengi maŵanaŵanu ngawu pakuteŵete Yehova ndi Ufumu Waki. Mwaviyo, tilondo Yesu asani tiwona kuti ntchitu yakupharazga ndiyu yakukhumbika ukongwa pa umoyu widu, kung’anamuwa “kupenja dankha Ufumu ndi urunji [waku Chiuta].”—Mate. 6:33.
13. Kumbi ntchinthu wuli cho chingatiwovya kuti tiŵikengi maŵanaŵanu ngidu pa uteŵeti?
13 Chinthu chimoza cho chingatiwovya kuti tiŵikengi maŵanaŵanu ngidu pa uteŵeti, nkhuleka kumaliya nyengu yinandi pa vinthu vambula kukhumbika. Ivi vingatipaska mpata wakuwovya ŵanthu kuti aziŵi Yehova * ndi kumwanja. Mwakuyeruzgiyapu, kumbi tingagwira ntchitu kwa maora ngamanavi kuti tipharazgengi kwa maora nganandi kwambiya pa Mandi mpaka pa Chinkhondi? Pamwenga kumbi tingachita masaza ngo ngatitimaliya nyengu kwa maora ngamanavi?
14. Kumbi banja linyaki linguchitanji kuti limaliyengi nyengu yinandi mu uteŵeti?
14 Venivi ndivu mura munyaki zina laki Elias ndi muwolu waki anguchita. Iyu wangukamba kuti: “Pa nyengu yo tamaliyanga nyengu yinandi pa vinthu vambula kukhumbika, tatingi tifiskengi cha kuchita upayiniya, kweni takhumbikanga kusintha vinthu vinyaki kuti timaliyengi nyengu yinandi mu upharazgi. Mwaviyo, tinguleka kuchita vinthu vinyaki. Mwakuyeruzgiyapu, tinguleka kugula vinthu vakudula, tinguwezgaku nyengu yo tachitiyanga masaza kweniso tingupempha mabwana ngidu kuntchitu kuti tigwirengi ntchitu maora ngamanavi. Ivi vingutiwovya kuti tipharazgengi ndi mazulu, tisambirengi Bayibolu ndi ŵanthu anandi kweniso kuti tipharazgengi mkati mwa sabata kaŵi pa mwezi. Venivi vatikondwesanga ukongwa!”
VO MUNGACHITA KUTI MUSAZGIYEKU LUSU LINU PAKUPHARAZGA NDI KUSAMBIZA
Kugwiriskiya ntchitu vo tisambira pa Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu kungatiwovya kusazgiyaku lusu lidu mu uteŵeti (Wonani ndimi 15-16) *
15-16. Mwakukoliyana ndi 1 Timote 4:13, 15, kumbi tingasazgiyaku wuli lusu lidu mu uteŵeti? (Wonani so bokosi la mutu wakuti “ Vo Vingandiwovya Kuti Ndifiski Uteŵeti Wangu.”)
15 Chinyaki cho chingatiwovya kuti tifiski uteŵeti widu, nkhusazgiyaku lusu pakupharazga. Ŵanthu wo agwira ntchitu zinyaki, akhumbika kulutirizga kusambira kuti asazgiyeku lusu lawu. Venivi ndivu so apharazgi a Ufumu achita. Tikhumbika kulutirizga kusambira mo tingasazgiyaku lusu lidu mu uteŵeti.—Nthanthi 1:5; Ŵerengani 1 Timote 4:13, 15.
16 Kumbi tingachita wuli kuti tilutirizgi kusazgiyaku lusu lidu mu upharazgi? Tikhumbika kuvwisiya ulongozgi wo tisambira pa Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu sabata yeyosi. Unganu wenuwu utitisambiza fundu zakuzirwa zo zititiwovya kusazgiyaku lusu lidu mu uteŵeti. Mwakuyeruzgiyapu, asani cheyamani wapereka ulongozgi kwaku wo akamba nkhani, tingasambira fundu zo zingatiwovya kuti tisazgiyeku lusu lidu mu upharazgi. Tingachiyesere fundu zenizi asani tikambiskana ndi munthu mu uteŵeti. Tingapempha wakuwonere kagulu kidu ka uteŵeti kuti watiwovyi pamwenga tingamupempha kuti tiluti nayu mu upharazgi. Tingapempha so kuti tiyendi ndi mupharazgi munyaki walusu, mpayiniya pamwenga wakuwonere dera. Asani taziŵa mo tingagwiriskiya ntchitu Vidya vo Tigwiriskiya Ntchitu Pakusambiza, tikondwengi ndi ntchitu yakupharazga kweniso kusambiza.
17. Kumbi munthu wasaniya vitumbiku wuli asani wafiska uteŵeti waki?
17 Ndi mwaŵi ukulu ukongwa kuti Yehova watizomereza ‘kugwira nayu ntchitu’! (1 Akori. 3:9) Asani “musimikiza kuti vinthu vakukhumbika ukongwa ndi nivi” ndi kuŵika mtima winu pa uteŵeti, “muteŵetiyengi Yehova mwakukondwa.” (Afi. 1:10; Sumu 100:2) Pakuti ndimwi muteŵeti waku Chiuta, mungasimikiza kuti wakupaskeningi nthazi kuti mufiski uteŵeti winu chinanga mungakumana ndi masuzgu. (2 Akori. 4:1, 7; 6:4) Kwali muchita vinandi pamwenga vimanavi chifukwa cha mo vinthu viliri pa umoyu winu, mungaja ndi “chifukwa chakukondwe” asani muchita uteŵeti winu ndi mtima wosi. (Aga. 6:4) Asani mufiska uteŵeti winu, mulongo kuti mutanja Yehova ndi ŵanthu. ‘Asani muchitengi viyo, mujitaskengi mwaŵeni ndipuso mutaskengi wo atuvwa vo musambiza.’—1 Timo. 4:16.
SUMU 58 Tipenja Ŵanthu wo Atanja Chimangu
^ ndimi 5 Yesu wakutilamula kuti tipharazgengi uthenga wamampha wa Ufumu ndi kusambiza ŵanthu kuti aje akusambira. Mu nkhani iyi, tikambiskanengi vo tingachita kuti tifiski uteŵeti widu chinanga kuti tikumana ndi masuzgu ngakupambanapambana. Tisambirengi so vo tingachita kuti tisazgiyeku lusu lidu mu upharazgi ndipuso vo vingatiwovya kuti tikondwengi asani tipharazga.
^ ndimi 4 VO MAZU NGANYAKI NGANG’ANAMUWA: Uteŵeti widu usazgapu kupharazga ndi kusambiza, kuzenga ndi kunozga Nyumba za Ufumu, Malu nga Unganu, maofesi nga Nthambi, maofesi ngakufwatuliya mabuku ndipuso kuwovya ko kwachitika ngozi za chilengedu.—2 Akori. 5:18, 19; 8:4.
^ ndimi 13 Wonani nthowa 7 zo ze mu bokosi la mutu wakuti, “Vo Mungachita Kuti Muje ndi Umoyu Wambula Kukhumba Vinandi” mu Chigongwi cha Alinda cha July 2016, papeji 10.
^ ndimi 62 VITHUZI: Mzichi wayesere mo tingachitiya ulendu wakuweriyaku pa Unganu wa Umoyu Widu Wachikhristu. Pavuli paki, cheyamani watimupaska ulongozgi, ndipu walemba vo wamukambiya mu kabuku ka Jiperekeni pa Kuŵerenga ndi Kusambiza. Ndipu wagwiriskiya ntchitu ulongozgi wenuwu mu uteŵeti.
