YEHOVA wangukambiya wakutumika Paulo kulemba mijalidu 9 yo mzimu wakupaturika utitiwovya kuja nayu. (Ŵag. 5:22, 23) Iyu wangukamba kuti mijalidu iyi ndiyu “mzimu wakupaturika utuzga.” * Mijalidu iyi ntchigaŵa cha “umunthu wufya.” (Ŵakol. 3:10) Chimiti chibala vipasu asani atichiphwere umampha. Mwakuyanana ŵaka, munthu wangaŵa ndi mijalidu iyi asani mzimu wakupaturika ugwira ntchitu pa umoyu waki.—Sumu 1:1-3.

Jalidu lakwamba lo Paulo wangulemba ntchanju. Kumbi chanju ntchakuzirwa wuli? Paulo wangukamba kuti asani wengavi chanju watingi waŵengi “kanthu cha.” (1 Ŵakor. 13:2) Kumbi chanju ntchinthu wuli? Kumbi tingachita wuli kuti tije achanju ndipu tingachilongo wuli?

Chinanga kuti tingakonkhosa cha kuti chanju ntchinthu wuli, kweni Bayibolu likamba mo tingalongole kuti titanja anyidu. Mwakuyeruzgiyapu, Bayibolu likamba kuti chanju “chizizipizga ndipuso ntchalisungu.” Likamba so kuti chanju “chikondwa ndi uneneska” kweniso “chiwundiya vinthu vosi, chigomezga vinthu vosi, chilindizga vinthu vosi ndipuso chikunthiyapu vinthu vosi.” Munthu yo we ndi chanju waŵanaŵaniya anyaki ndipu waja wakugomezgeka kwaku yiwu. Kweni munthu wambula chanju waja wasanji, wakujikuzga, wachita vinthu vambula kwenere, wakhumba vakuyija, wasunga vifukwa ndipuso wagowoke cha. Mwakupambana ndi mijalidu iyi, chanju cho tikhumbika kuŵa nachu “chikhumba vakuchija cha.”—1 Ŵakor. 13:4-8.

“Chiuta ntchanju.” (1 Yoh. 4:8) Vo wakulenga ndi vo wachita vilongo nadi kuti ngwachanju. Iyu wakulongo kuti watanja ukongwa ŵanthu mwakutumiza Yesu kuti wazitifwiyi. Wakutumika Yohane wangukamba kuti, “Chanju chaku Chiuta chivumbulika kwaku isi, kuti Chiuta wangutumiza Mwana waki wapade mucharu kuti isi tisaniyi umoyu kuporote mwaku iyu. Chanju chaki ching’anamuwa kuti isi ndisi tikwanja Chiuta cha, kweni iyu ndiyu wakwanja isi ndipu wangutumiza Mwana waki nge sembi yakupepese maubudi ngidu.” (1 Yoh. 4:9, 10) Chifukwa cha chanju chaku Chiuta, tingagowokereka maubudi, tingaja ndi chilindizga ndipuso umoyu.

Yesu wangulongo kuti watanja ŵanthu mwakuchita khumbu laku Chiuta ndi mtima waki wosi. Paulo wangulemba kuti: ‘[Yesu] wangukamba kuti: “Awonani! Ndaza kuzichita khumbu linu.” . . . Chifukwa cha “khumbu” lenili, tatoweseka kuporote mu sembi ya liŵavu laku Yesu Khristu lo likuperekeka kamoza pe mbwenu mpaka muyaya.’ (Ŵah. 10:9, 10) Palivi munthu yo wangalongo chanju chikulu viyo. Yesu wanguti: “Palivi munthu yo we ndi chanju chikulu kuluska ichi, kuti munthu wapereki umoyu waki mumalu mwa anyaki.” (Yoh. 15:13) Kumbi  taŵanthu akubuda tingayezga chanju cho Yehova ndi Yesu akulongo? Hinya! Tiyeni tikambisani mo tingachitiya viyo.

Paulo watitichiska kuti: “Muyezgengi Chiuta nge ŵana ŵaki akwanjiwa. Ndipuso lutirizgani kwenda mu chanju nge mo Khristu nayu wakutiyanjiya ndi kujipereka yija chifukwa chaku isi.” (Ŵaef. 5:1, 2) ‘Tilutirizga kwenda mu chanju,’ asani titanja anyidu mu vakuchita vidu vosi. Tingakambanga ŵaka pamulomu cha kuti titanja anyidu kweni vakuchita vidu ndivu vilongongi. Yohane wangukamba kuti: “Mwaŵana, tingayanjananga ŵaka ndi mazu cha pamwenga ndi lilimi, kweni tiyanjanengi mu vakuchita ndipuso mwauneneska.” (1 Yoh. 3:18) Mwakuyeruzgiyapu, asani titanja Chiuta ndi anyidu, tiŵapharazgiyengi “uthenga wamampha wa Ufumu.” (Mat. 24:14; Luka 10:27) Titenda so mu chanju asani tizizipizga, te alisungu kweniso tigowoke anyidu. Bayibolu lititi: “Nge mo Yehova wakukugowokiyani ndi mtima wosi, namwi so muchitengi viyo.”—Ŵakol. 3:13.

Asani tipereka ulongozgi ku munthu, vilongo kuti titimutinkha cha. Mwakuyeruzgiyapu, kuti mwana waleki kuliya, apapi anyaki atimupasa chechosi cho wapenja. Kweni apapi wo ŵe ndi chanju atimulanga asani mphakukhumbika kuchita viyo. Mwakuyanana ŵaka, chinanga kuti Chiuta ntchanju, iyu “walanga wo watiŵayanja.” (Ŵah. 12:6) Asani titanja anyidu tiŵapasengi ulongozgi wakwenere po mphakukhumbika. (Nthanthi 3:11, 12) Asani tichita viyo, titenere kukumbuka kuti nasi te akubuda ndipu tingachita vinthu mwambula chanju. Ndichu chifukwa chaki tosi tikhumbika kuyesesa kulongo chanju. Kumbi tingachita wuli venivi? Tiyeni tikambisani nthowa zitatu.

Chakwamba, titenere kupempha mzimu waku Chiuta wo utitiwovya kuja ndi chanju. Yesu wangukamba kuti Yehova wapereka “mzimu wakupaturika ku ŵanthu wo atiŵapempha.” (Luka 11:13) Asani tipempha mzimu wakupaturika ndi kuyesesa ‘kulutirizga kwenda mwa mzimu,’ vakuchita vidu vilongongi kuti titiŵayanja ukongwa anyidu. (Ŵag. 5:16) Mwakuyeruzgiyapu, asani ndimwi mura mumpingu, mutenere kupempha mzimu wakupaturika kuti ukuwovyeni kupereka ulongozgi wa m’Malemba mwachanju. Pamwenga asani ndimwi mupapi, mungapempha kuti mzimu waku Chiuta ukuwovyeni kulanga ŵana winu mwachanju.

Chachiŵi, muŵanaŵaniyengi mo Yesu walongoliyanga chanju asani ŵanthu amukwiyisa. (1 Pet. 2:21, 23) Tingakhumbika kuŵanaŵaniya vo Yesu wachitanga asani tiwona kuti munthu munyaki watinangiya pamwenga asani ŵanthu atichitiya vinthu vambula urunji. Pa nyengu yeniyi, tingajifumba kuti, ‘Kumbi Yesu watingi wachitengi wuli?’ Mzichi munyaki zina laki Leigh, wanguwona kuti kuŵanaŵaniya fumbu ili wechendachiti chechosi kungumuwovya. Iyu wangukamba kuti: “Nyengu yinyaki, munthu yo ndagwiranga nayu ntchitu wangutumiziya anyangu uthenga pa foni wakukamba vinthu viheni vaku ini kweniso ntchitu yo ndagwiranga. Ivi vingundiŵaŵa ukongwa. Kweni ndingujifumba kuti, ‘Kumbi ndingamuyezga wuli Yesu pa nkhani iyi?’ Ndati ndaŵanaŵaniyapu vo Yesu watingi wachitengi, ndinguwona kuti ndivileki ŵaka. Pavuli paki, ndinguziŵa kuti munthu uyu watamanga nthenda yinyaki yo yamusuzganga maŵanaŵanu. Ndinguziŵa kuti vo wangulemba wakhumbanga kuti vindipweteki cha. Kuŵanaŵaniya mo Yesu walongoliyanga chanju chinanga mpha nyengu yo ŵanthu amukwiyisa, kungundiwovya kuti ndimulongo chanju munthu mwenuyu.” Asani tiyezgengi Yesu, nyengu zosi tichitengi vinthu mwachanju.

Chachitatu, tijengi ndi mzimu wa kwanja ukongwa anyidu. Asani tichita viyo, tilongo kuti te Akhristu auneneska. (Yoh. 13:34, 35) Pa nkhani iyi, Malemba ngatitichiska kuti tijengi ndi “maŵanaŵanu” ngo Khristu Yesu nayu wenga nangu. Iyu “wangujikhutuwa” kuza  panu pasi chifukwa chaku isi “mpaka nyifwa.” (Ŵaf. 2:5-8) Penipo tiyezga chanju chaku Yesu, maŵanaŵanu ngidu ngayananengi ndi ngaki. Asani tichitengi viyo, tiŵikengi vakukhumba va anyidu pakwamba m’malu mwa vidu. Kumbi ndi vitumbiku vinyaki nivi vo tisaniya asani titanjana?

Asani titanjana tisaniya vitumbiku vinandi ukongwa. Tiyeni tikambisanepu vitumbiku viŵi:

• UBALI WAPACHARU CHOSI: Chifukwa chakuti titanjana, tiziŵa kuti ku mpingu wosi wo tingaluta pacharu chapasi, abali ndi azichi akutilondele umampha. Ndi thumbiku likulu ukongwa kwanjika ndi ‘gulu losi la abali ŵidu pacharu.’ (1 Pet. 5:9) Kumbi ndi nunkhu kunyaki ko tingasaniya chanju chaviyo kupatuwaku pakati pa ŵanthu aku Chiuta?

• CHIMANGU: “Kukunthiyanangapu mwachanju” kutitiwovya kuja ndi “chimangu cho chimanga pamoza.” (Ŵaef. 4:2, 3) Titijiwone tija chimangu ichi pa maunganu ngidu nga mpingu, ngadera ndi ngachigaŵa. Chifukwa mazuŵa nganu ŵanthu akoliyana cha, kumbi namwi muwona kuti chimangu chaviyo ichi ntchapade cha? (Sumu 119:165; Yes. 54:13) Asani tija mwachimangu ndi anyidu, tilongo kuti titiŵayanja ukongwa ndipu Ada ŵidu akuchanya akondwa.—Sumu 133:1-3; Mat. 5:9.

Paulo wangulemba kuti “Chanju chizenga.” (1 Ŵakor. 8:1) Kumbi chanju chizenga wuli? Mu chaputala 13 cha Ŵakorinte wakwamba, Paulo wangulemba mo chanju chizenge. Iyu wanguti munthu yo watanja anyaki wapenja vakukhumba vaku iyu yija cha, kweni vakukhumba va anyaki. (1 Ŵakor. 10:24; 13:5) Kweniso, chifukwa chakuti chanju chizizipizga, ntchakuŵanaŵaniya kweniso ntchalisungu, vitovya kuti mabanja ngayanjanengi ndipuso kuti mipingu yikoliyanengi.—Ŵakol. 3:14.

Pe nthowa zinandi zo tingayanjiya anyidu, kweni kwanja Chiuta ndiku nkhwakuzirwa ukongwa. Chanju ndichu chitovya kuti ŵanthu a mitundu ndi vineneru vosi ateŵetiyengi Yehova ndi “ndi mtima umoza.” (Zef. 3:9) Mwaviyo, zuŵa lelosi tiyesesengi kulongo jalidu lenili lo mzimu wakupaturika utitiwovya kuja nalu.